اصول تغذیه بارداری، مناسب سه ماه اول
یک بارداری خوب به وضعیت تغذیه‌ای قبل از بارداری نیز وابسته است .
تغذیه خانم‌های باردار در سه‌ماهه نخست بارداری خیلی مهم است. پزشکان می‌گویند یک بارداری خوب به وضعیت تغذیه‌ای قبل از بارداری نیز وابسته است و بهترین راه برای چک کردن این مساله، توجه به نمایه بدنی خانم‌ها قبل از بارداری و هنگام بارداری است.
حتی این موضوع که بگوییم یک خانم در طول بارداری باید تا چه حدی وزن اضافه کند، به نمایه بدنی او بستگی دارد؛ یعنی وضعیت ذخیره‌ای بدن ما قبل از بارداری تعیین می‌کند که تا چه حدی می‌توانیم اضافه وزن پیدا کنیم و با چه سرمایه‌ای باید بارداری خود را شروع کنیم. در گفتگو با دکتر نسرین امیدوار، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی، این موضوع را موشکافانه‌تر بررسی کرده‌ایم.
با شروع بارداری باید چه تغییراتی در رژیم غذایی‌مان بدهیم؟
ببینید؛ نمایه توده بدنی یکی از معیارهایی است که نشان می‌دهد یک خانم باردار به چه مراقبت‌هایی نیاز دارد. اگر با شروع بارداری مصرف وعده‌های منظم غذایی به تهوع یا ناراحتی‌های گوارشی منجر شود، شکستن این وعده‌ها و تقسیم کردن آن به ۵ تا ۶ وعده کوچک و سبک خیلی کمک می‌کند که مشکلات کاهش یابد! ما معمولا با شروع بارداری، به ویژه اگر تهوع وجود داشته باشد، مصرف وعده‌های کوچک را هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار، به نحوی که در هر وعده از گروه‌های غذایی متنوع استفاده شود و در ضمن، از مواد غذایی سرخ شده یا پرادویه زیاد استفاده نشود؛ توصیه می‌کنیم. گرسنه ماندن طولانی طبیعتا خوب نیست. در عین حال چون هم‌زمان با حالت تهوع، خانم‌ها یبوست هم دارند، بهتر است از غذاهای فیبرداری مثل نان‌های سبوس‌دار (سنگک، بربری، نان جو و نان گندم قهوه‌ای)، میوه و سبزی به میزان فراوان استفاده کنند.
در سه ماهه نخست بارداری به همه گروه‌های غذایی پنج‌گانه نیاز داریم؟
خب، طبیعتا در ماه‌های اول که ماه‌های تشکیل لقاح و رشد اولیه جنین است، خیلی مهم است که نیازهای زن باردار به اندازه کافی تامین شود و در عین حال نیازهای جنین هم برآورده شود؛ یعنی مهم است که خانم باردار از تمام گروه‌های غذایی استفاده کند و به درستی با مشکلاتی که در این دوره موجود است (تهوع صبحگاهی، یبوست، ترش کردن و سوزش سردل) برخورد کند. توصیه من این است که وقتی خانمی متوجه می‌شود باردار است یا حتی قبل از آن، وقتی تصمیم می‌گیرد باردار شود؛ باید با مراجعه به یک متخصص وضعیت آهن و کم‌خونی، کم‌وزنی یا اضافه وزن خود را چک کرده و درمان کند و با یک برنامه غذایی خوب زمینه سلامت خودش و جنین‌اش را فراهم آورد. تاکید می‌کنم که مصرف تمامی گروه‌های غذایی (نان و غلات، میوه و سبزی، گوشت، حبوبات و تخم‌مرغ، لبنیات و حتی چربی‌ها) در 3 ماهه نخست بارداری ضروری است.
از میان این گروه‌ها که باید به میزان متعادل مصرف شوند، مصرف پروتئین و ویتامین‌ها و املاح به ویژه در صورت کمبود آهن در بدن خانم باردار بسیار بااهمیت است. بهتر است خانم‌های باردار، مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌داری مثل چای و قهوه یا شکلات را کاهش دهند و مواد قندی ساده‌ای مثل شیرینی را هم کمتر مصرف کنند تا جلوی اشتهای‌شان با خوردن غذاهای غیرمغذی گرفته نشود.
تا چه محدوده‌ای وزن گرفتن طبیعی است؟
بین یک تا دو کیلوگرم اضافه کردن وزن در سه ماهه اول بارداری طبیعی است؛ یعنی برای افرادی که نمایه بدنی آنها بین ۲۶ و ۸/۱۹ تا ۲۵ است، اضافه کردن ۵/۱ کیلوگرم مناسب است اما برای افرادی که نمایه بدنی آنها پایین‌تر از ۸/۱۹ است ۲ تا ۵/۲ کیلوگرم اضافه شدن وزن توصیه می‌شود. برای افراد چاقی که نمایه بدنی‌شان بین ۲۵ تا ۳۰ است اضافه وزن باید زیر یک کیلوگرم باشد. کاهش وزن در این دوران طبیعی نبوده و در صورت رخ دادن چنین مساله‌ای باید علت آن را یافت. گاهی توقف افزایش وزن پیش می‌آید که خیلی مهم نیست و در ماه‌های بعدی جبران می‌شود اما کاهش وزن به هیچ وجه طبیعی نخواهد بود و باید آن را جدی گرفت.
اگر خانمی سیگار بکشد، آیا می‌تواند به این عادت خودش در دوران بارداری نیز ادامه بدهد؟
نه! این خانم‌ها چند ماه قبل از بارداری باید سیگار را ترک کنند. این کار خیلی کمک می‌کند که آنها مشکلات کمتری در طول بارداری پیدا کنند. بارداری عملی با تصمیم‌گیری قبلی است. زنان ما که امروزه آگاه‌تر از گذشته هستند، باید قبل از بارداری برای بدن خود برنامه‌ریزی کنند، وزن‌شان را تنظیم کنند، نوع تغذیه خود را اصلاح کنند و اگر احیانا سیگاری هستند، باید سیگار را قبل از بارداری کنار بگذارند تا بدن پاک‌سازی شده و آماده برای یک فرآیند جدی شود. مطالعات مختلف نشان داده که حتی مصرف اندک سیگار، الکل، مواد مخدر و برخی داروها می‌تواند آثار سوء بر جنین گذاشته و سبب بروز اختلالات شکل‌گیری و تکاملی در جنین شود. به سیگاری‌ها توصیه می‌کنم میوه و سبزی و ویتامین C بیشتری مصرف کنند تا حمایت‌های آنتی‌اکسیدانی بدن‌شان افزایش یابد اما در خانم باردار به هر حال غلظتی که از مواد نیکوتینی در خون‌اش است شاید برای خود فرد مهم نباشد اما برای جنین که موجودی بسیار کوچک است، این غلظت بسیار بالا و مسموم‌کننده به حساب می‌آید.
آیا نوع تغذیه بر جنس جنین تأثیری خواهد گذاشت؟
ببینید؛ این بحث وجود دارد که میزان اسیدیته یا قلیایی بودن غذا که بر اسیدیته یا قلیایی بودن مجرای تناسلی اثر می‌گذارد، در زمان لقاح می‌تواند بر جنسیت جنین تاثیر بگذارد. در واقع گفته می‌شود اگر در زمان لقاح بتوان نوع قلیایی بودن یا اسیدیته بودن غذای فرد را کنترل کرد، می‌توان در انتخاب جنسیت جنین دخالت کرد. من شخصا در رابطه با این موضوع کار نکرده‌ام اما باید گفت این روش گرچه صددرصد موفقیت‌آمیز نیست اما می‌تواند کمک‌کننده باشد. انواع گوشت سفید، میوه و سبزیجات موجب اسیدی شدن می‌شود اما گوشت قرمز، لبنیات و آجیل قلیایی شدن را به همراه دارند. این در حالی است که اسیدیته احتمال بروز جنسیت مونث و قلیایی بودن زمینه جنسیت مذکر را فراهم خواهد آورد. برخی افراد سعی می‌کنند با نوع ویار یک خانم باردار جنسیت فرزند او را پیش‌بینی کنند اما باید بگویم این موضوع از نظر علمی ثابت نشده و مثال‌های نقض آن زیاد بوده است.
حتی این موضوع که بگوییم یک خانم در طول بارداری باید تا چه حدی وزن اضافه کند، به نمایه بدنی او بستگی دارد؛ یعنی وضعیت ذخیره‌ای بدن ما قبل از بارداری تعیین می‌کند که تا چه حدی می‌توانیم اضافه وزن پیدا کنیم و با چه سرمایه‌ای باید بارداری خود را شروع کنیم. در گفتگو با دکتر نسرین امیدوار، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی، این موضوع را موشکافانه‌تر بررسی کرده‌ایم.
با شروع بارداری باید چه تغییراتی در رژیم غذایی‌مان بدهیم؟
ببینید؛ نمایه توده بدنی یکی از معیارهایی است که نشان می‌دهد یک خانم باردار به چه مراقبت‌هایی نیاز دارد. اگر با شروع بارداری مصرف وعده‌های منظم غذایی به تهوع یا ناراحتی‌های گوارشی منجر شود، شکستن این وعده‌ها و تقسیم کردن آن به ۵ تا ۶ وعده کوچک و سبک خیلی کمک می‌کند که مشکلات کاهش یابد! ما معمولا با شروع بارداری، به ویژه اگر تهوع وجود داشته باشد، مصرف وعده‌های کوچک را هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار، به نحوی که در هر وعده از گروه‌های غذایی متنوع استفاده شود و در ضمن، از مواد غذایی سرخ شده یا پرادویه زیاد استفاده نشود؛ توصیه می‌کنیم. گرسنه ماندن طولانی طبیعتا خوب نیست. در عین حال چون هم‌زمان با حالت تهوع، خانم‌ها یبوست هم دارند، بهتر است از غذاهای فیبرداری مثل نان‌های سبوس‌دار (سنگک، بربری، نان جو و نان گندم قهوه‌ای)، میوه و سبزی به میزان فراوان استفاده کنند.
در سه ماهه نخست بارداری به همه گروه‌های غذایی پنج‌گانه نیاز داریم؟
خب، طبیعتا در ماه‌های اول که ماه‌های تشکیل لقاح و رشد اولیه جنین است، خیلی مهم است که نیازهای زن باردار به اندازه کافی تامین شود و در عین حال نیازهای جنین هم برآورده شود؛ یعنی مهم است که خانم باردار از تمام گروه‌های غذایی استفاده کند و به درستی با مشکلاتی که در این دوره موجود است (تهوع صبحگاهی، یبوست، ترش کردن و سوزش سردل) برخورد کند. توصیه من این است که وقتی خانمی متوجه می‌شود باردار است یا حتی قبل از آن، وقتی تصمیم می‌گیرد باردار شود؛ باید با مراجعه به یک متخصص وضعیت آهن و کم‌خونی، کم‌وزنی یا اضافه وزن خود را چک کرده و درمان کند و با یک برنامه غذایی خوب زمینه سلامت خودش و جنین‌اش را فراهم آورد. تاکید می‌کنم که مصرف تمامی گروه‌های غذایی (نان و غلات، میوه و سبزی، گوشت، حبوبات و تخم‌مرغ، لبنیات و حتی چربی‌ها) در 3 ماهه نخست بارداری ضروری است.
از میان این گروه‌ها که باید به میزان متعادل مصرف شوند، مصرف پروتئین و ویتامین‌ها و املاح به ویژه در صورت کمبود آهن در بدن خانم باردار بسیار بااهمیت است. بهتر است خانم‌های باردار، مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌داری مثل چای و قهوه یا شکلات را کاهش دهند و مواد قندی ساده‌ای مثل شیرینی را هم کمتر مصرف کنند تا جلوی اشتهای‌شان با خوردن غذاهای غیرمغذی گرفته نشود.
تا چه محدوده‌ای وزن گرفتن طبیعی است؟
بین یک تا دو کیلوگرم اضافه کردن وزن در سه ماهه اول بارداری طبیعی است؛ یعنی برای افرادی که نمایه بدنی آنها بین ۲۶ و ۸/۱۹ تا ۲۵ است، اضافه کردن ۵/۱ کیلوگرم مناسب است اما برای افرادی که نمایه بدنی آنها پایین‌تر از ۸/۱۹ است ۲ تا ۵/۲ کیلوگرم اضافه شدن وزن توصیه می‌شود. برای افراد چاقی که نمایه بدنی‌شان بین ۲۵ تا ۳۰ است اضافه وزن باید زیر یک کیلوگرم باشد. کاهش وزن در این دوران طبیعی نبوده و در صورت رخ دادن چنین مساله‌ای باید علت آن را یافت. گاهی توقف افزایش وزن پیش می‌آید که خیلی مهم نیست و در ماه‌های بعدی جبران می‌شود اما کاهش وزن به هیچ وجه طبیعی نخواهد بود و باید آن را جدی گرفت.
اگر خانمی سیگار بکشد، آیا می‌تواند به این عادت خودش در دوران بارداری نیز ادامه بدهد؟
نه! این خانم‌ها چند ماه قبل از بارداری باید سیگار را ترک کنند. این کار خیلی کمک می‌کند که آنها مشکلات کمتری در طول بارداری پیدا کنند. بارداری عملی با تصمیم‌گیری قبلی است. زنان ما که امروزه آگاه‌تر از گذشته هستند، باید قبل از بارداری برای بدن خود برنامه‌ریزی کنند، وزن‌شان را تنظیم کنند، نوع تغذیه خود را اصلاح کنند و اگر احیانا سیگاری هستند، باید سیگار را قبل از بارداری کنار بگذارند تا بدن پاک‌سازی شده و آماده برای یک فرآیند جدی شود. مطالعات مختلف نشان داده که حتی مصرف اندک سیگار، الکل، مواد مخدر و برخی داروها می‌تواند آثار سوء بر جنین گذاشته و سبب بروز اختلالات شکل‌گیری و تکاملی در جنین شود. به سیگاری‌ها توصیه می‌کنم میوه و سبزی و ویتامین C بیشتری مصرف کنند تا حمایت‌های آنتی‌اکسیدانی بدن‌شان افزایش یابد اما در خانم باردار به هر حال غلظتی که از مواد نیکوتینی در خون‌اش است شاید برای خود فرد مهم نباشد اما برای جنین که موجودی بسیار کوچک است، این غلظت بسیار بالا و مسموم‌کننده به حساب می‌آید.
آیا نوع تغذیه بر جنس جنین تأثیری خواهد گذاشت؟
ببینید؛ این بحث وجود دارد که میزان اسیدیته یا قلیایی بودن غذا که بر اسیدیته یا قلیایی بودن مجرای تناسلی اثر می‌گذارد، در زمان لقاح می‌تواند بر جنسیت جنین تاثیر بگذارد. در واقع گفته می‌شود اگر در زمان لقاح بتوان نوع قلیایی بودن یا اسیدیته بودن غذای فرد را کنترل کرد، می‌توان در انتخاب جنسیت جنین دخالت کرد. من شخصا در رابطه با این موضوع کار نکرده‌ام اما باید گفت این روش گرچه صددرصد موفقیت‌آمیز نیست اما می‌تواند کمک‌کننده باشد. انواع گوشت سفید، میوه و سبزیجات موجب اسیدی شدن می‌شود اما گوشت قرمز، لبنیات و آجیل قلیایی شدن را به همراه دارند. این در حالی است که اسیدیته احتمال بروز جنسیت مونث و قلیایی بودن زمینه جنسیت مذکر را فراهم خواهد آورد. برخی افراد سعی می‌کنند با نوع ویار یک خانم باردار جنسیت فرزند او را پیش‌بینی کنند اما باید بگویم این موضوع از نظر علمی ثابت نشده و مثال‌های نقض آن زیاد بوده است.
منبع:
آکاایران
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼