راهنمای دوران بارداری، مراقبت های هفتگی

در این سلسله مطالب راهنمای کاملی از ۹ ماه بارداری را به شما ارائه کرده و باید ها و نباید های این دوران سخت و لذت بخش را مرور می کنیم. امید است که در پایان این مطالب , خواننده عزیز بتواند درک بهتری از روند بارداری داشته و با آمادگی بیشتری به استقبال آن برود.

شما و کودکتان در هفته 0 تا 8 بارداری

رشد و توسعه اولیه جنین - هفته اول تا سوم

هفته بارداری معمولا از اولین روز آخرین عادت ماهیانه محاسبه می شود. این موضوع بدین معناست که دو هفته اول شما واقعا باردار نیستید و بدن شما خود را همانند ماه های گذشته برای تخمک گذاری آماده می کند. دو هفته بعد از اولین روز از عادت ماهیانه؛ بدن شما شروع به تخمک گذاری می کند( البته این موضوع به طول چرخه قاعدگی در شما بستگی دارد). در طول هفته سوم بعد از اولین روز از آخرین عادت ماهیانه؛ تخمک های بارور از طریق لوله فالوپ به سمت رحم حرکت می کند. تخمک به یک سلول واحد تبدیل می شود که بارها و بارها تقسیم می گردد. زمانی که تخمک به رحم رسید، حجم آن بیشتر از 100 سلول است و جنین نام دارد. زمانی که در رحم مادر قرار دارد، جنین به بافت سطحی رحم می رود. به اینکار کاشت گفته می شود.

هفته چهارم

در هفته چهارم تا پنجم اوایل بارداری، جنین رشد می کند و توسعه می یابد. سلول های خارجی به شکلی توسعه پیدا می کنند که می توانند با خون مادر ارتباط داشته باشند. سلول های داخلی به دو لایه و سپس سه لایه تبدیل می شوند. هر کدام از این لایه ها بخش های مختلف بدن جنین را تشکیل خواهند داد. لایه داخلی به نام اندودرم، تبدیل به سیستم های گوارشی و تنفس می شود. این سیستم ها شامل ریه، معده، روده و مثانه است. لایه وسطی نیز که مزودرم نام دارد تبدیل به قلب، رگ های خونی، ماهیچه ها و استخوان ها می شود. لایه خارجی که اکتودرم نامیده می شود تبدیل به مغز ، سیستم عصبی، لنز چشم، مینای دندان، پوست و ناخن خواهد شد. در هفته های اولیه بارداری، جنین به یک کیسه زرده کوچک متصل شده است که مواد مغذی را فراهم می کند. چند هفته بعد،جفت به طور کامل تشکیل می شود و انتقال غذا به جنین را بر عهده می گیرد. جنین با مایعی در داخل کیسه آمنیوتیک احاطه شده است. لایه خارجی این کیسه به صورت جفت توسعه پیدا می کند. سلول هایی از جفت که در داخل دیواره رحم رشد پیدا می کنند، در فراهم آوردن خون مورد نیاز کمک خواهند کرد. اینکار باعث می شود جنین اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز خود را به خوبی تامین کند.

هفته پنجم

هفته پنجم بارداری زمانی است که برای اولین بار عادت ماهیانه قطع می شود. در این شرایط است که بیشتر خانم‌ها متوجه بارداری خود می‌شوند و فکر می‌کنند در روزهای اولیه آن قرار دارند. در این روزها، سیستم عصبی جنین شما در حال توسعه است و بینان و اساس بیشتر اندام ها در حال تشکیل می باشد. در این مرحله، جنین حدود 2 میلی متر طول دارد. با توسعه لایه اکتودرم، یک شیار تشکیل می شود و لایه ای از سلول ها تا می شوند تا بتوانند لوله توخالی به نام لوله عصبی را تشکیل دهند. این لوله بعدها تبدیل به مغز و نخاع کودک می شود. در این زمان، قلب در حال شکل گیری است و ساختاری شبیه یک لوله ساده را دارد. در این شرایط ، جنین شما چند مورد از رگ های خونی خود را دارد و خون شروع به گردش می کند. رشته ای از رگ های خونی به جنین و مادر متصل می شود و بند ناف را تشکیل می دهد.

هفته ششم

زمانی که در هفته ششم تا هفتم بارداری خود قرار دارید، برآمدگی بزرگی وجود دارد که در آن قلب قرار دارد. همچنین یک برآمدگی در انتهای لوله عصبی وجود خواهد داشت. این برآمدگی بعدا تبدیل به مغز و سر کودک می شود. جنین منحنی شکل است و همانند بچه قورباغه یک دم دارد. در این مرحله با استفاده از سونوگرافی واژینال، امکان شنیدن صدای ضربان قلب وجود خواهد داشت. توسعه بازوها و پاها به تدریج نمایان می شود. فرورفتگی های کوچک در اطراف سر تبدیل به گوش می شود . ضخامت هایی هم در جنین دیده می شود که بعدا تبدیل به چشم خواهد شد. در این مرحله از بارداری، جنین با لایه نازکی از پوست پوشیده شده است.

هفته هفتم

در هفته هفتم، جنین حدود 10 میلی متر درازا دارد. این اندازه گیری را طول تاج کفل می نامند. در این مرحله مغز به سرعت رشد می کند. همین امر موجب می شود سر جنین نسبت به سایر قسمت های بدن رشد سریع تری داشته باشد. در این شرایط جنین پیشانی بزرگی دارد، گوش و چشم های آن شروع به توسعه می کنند. گوش داخلی توسعه و رشد خود را آغاز می کند اما گوش خارجی در اطراف سر هنوز ظاهر نشده است.جوانه اندامی(limb buds) شروع به تشکیل غضروف می کند که بعدها به استخوان های پا و بازو توسعه می یابد. جوانه بازو بزرگ تر ودرازتر می شود. زمانی که سیستم عصبی شروع به شکل گیری می کند، سلول های عصبی تکثیر شده و توسعه پیدا می کنند.

هفته هشتم

خوب حالا در هفته هشتم بارداری خود قرار دارید. پاهای جنین در این هفته درازتر می شود و غضروف ها نیز در حال تشکیل هستند. هنوز نمی توان بخش های مختلف پا را از هم متمایز کرد. قبل از اینکه زانو، مچ پا، ران و انگشتان پا توسعه یابد، پا درازتر می شود. جنین هنوز در داخل کیسه آمنیوتیک خود قرار دارد و جفت در حال توسعه و تشکیل ساختاری به نام پرزهای جنینی است. این کار به جفت کمک می کند به دیواره رحم بچسبد. در این مرحله، جنین مواد مغذی مورد نیاز خود را از کیسه زرده می گیرد.

بدن شما در اوایل بارداری

لقاح تخم و شروع رشد جنین دو هفته بعد از آخرین عادت ماهیانه رخ می دهد. در این مرحله تخمک گذاری انجام می شود. در چهار هفته اول بارداری، ممکن است متوجه هیچ نشانه ای نشوید. یکی از اولین مواردی که خانم ها را مشکوک به بارداری می کند عدم بروز عادت ماهیانه است. در این زمان، شما در هفته هشتم بارداری خود هستید و به احتمال زیاد دومین عادت ماهیانه خود را نیز از دست خواهید داد. با اینحال برخی از خانم ها در طول هفته های اول بارداری خونریزی اندکی را تجربه می کنند. اگر در دوران بارداری خود خونریزی داشتید حتما به پزشک خود اطلاع دهید. در این شرایط، رحم شما به اندازه یک لیمو توسعه و گسترش پیدا می کند. احتمالا احساس خستگی خواهید داشت. سینه های شما دردناک و بزرگ شده است و به احتمال زیاد بیشتر از قبل به ادرار می روید. برخی از خانم های بارداری احساس خستگی و بیماری دارند. برخی از نشانه های فیزیکی نیز ممکن است در طول هفته های اول نشان داده شود. برخی از افراد نیز حالت تهوع دارند و در هفته چهاردهم بارداری بهبود می یابند.

اگر باردار بودید چه کارهایی باید انجام دهید؟

برای اینکه بدانید باردار هستید باید آزمایش بدهید. اگر فکر می کنید باردارید، باید با پزشک یا ماما در ارتباط باشید. در چنین شرایطی امکان بروز مشکلاتی همچون حالت تهوع و خونریزی واژینال وجود خواهد داشت. پس باید همه شرایط را به خوبی درک کنید و در صورت بروز مشکل از یک پزشک متخصص کمک بگیرید. همانطور که می دانید دوران بارداری دورانی است که در آن تغییرات فیزیکی و روحی زیادی ایجاد می شود که می تواند بر روی روابط تاثیر بگذارد. به همین خاطر داشتن اطلاعات بیشتر به شما کمک می کند با این شرایط کنار بیایید. بهترین روش برای اطمینان از سلامت جنین و مادر ، مراقبت های دقیق و درست است. در این شرایط باید توصیه های پزشک جدی گرفته شود. این مراقبت ها شامل اسکن و بررسی، غربالگری و خدمات دندانپزشکی است.