بیماری پره اکلامپسی بارداری، عوارض و درمان

پره اکلامپسی (Preeclampsia)بصورت فشارخون بالا و دفع پروتئین اضافی در ادرار دیده می‌‌شود و پس از هفته ی ۲۰ بارداری در زنانی که قبل از بارداری فشارخون طبیعی داشته اند، بوجود می‌‌آید. حتی افزایش خفیف فشارخون نیز می‌‌تواند نشانه ای از پر‌هاکلامپسی باشد. عدم درمان پره اکلامپسی می‌‌تواند منجر به عوارض جدی کشنده برای مادر و جنین شود. اگر مبتلاء به پره اکلامپسی هستید، تنها راه درمان، زایمان نوزادتان است . اگر پره اکلامپسی در شما خیلی زودتر از زمان زایمان تشخیص داده شد، شما و پزشکتان با یک مشکل پیچیده مواجه هستید. جنین شما به زمان بیشتری برای رشد نیاز دارد ، بنابراین باید از قرار دادن خود یا جنینتان در معرض خطر و عوارض جدی اجتناب کنید.

علل‌:
پره اکلامپسی قبلاً توکسمی‌‌نامی‌ده می‌‌شد زیرا تصور می‌‌شد که این مشکل توسط یک توکسین در جریان خون مادر باردار ایجاد می‌‌شود. این نظریه مدت زیادیست که مردود اعلام شده است ، اما محققان هنوز درصدد پی بردن به دلایل ایجاد پره اکلامپسی هستند. برخی از دلایل احتمالی عبارتند از :
-جریان خون ناکافی به رحم
-آسیب به عروق خونی
-مشکل در سیستم ایمنی
-رژیم غذایی فقیر
سایر اختلالات فشارخون بالا در بارداری :
پره اکلامپسی بعنوان یکی از چ‌هار اختلال فشارخون بالا که می‌‌تواند طی بارداری اتفاق بیفتد طبقه بندی می‌‌شود. سه اختلال دیگر عبارتند از :
-پرفشاری خون بارداری : زنانی که این مشکل را دارند، فشار خون بالایی دارند ولی میزان پروتئین دفعی در ادرارشان بالا نیست. برخی زنان دچار فشارخون بالای بارداری در نهایت دچار پره اکلامپسی می‌‌شوند.
-هیپرتانسیون مزمن : در این اختلال، فشار خون بالاست و قبل از هفته ی 20 بارداری ظاهر می‌‌شود یا بیش از 12 هفته پس از زایمان به طول می‌‌انجامد. معمولاً پرفشاری خون مزمن قبل از بارداری وجود دارد ولی تشخیص داده نمی‌‌شود.
-پره اکلامپسی علاوه بر هیپرتانسیون مزمن : این شرایط زمانی اتفاق می‌‌افتد که مادر قبل از بارداری دچار پرفشاری خون مزمن باشد و سپس فشار خون بالا و دفع پروتئین در بارداری وضعیت را وخیم تر می‌‌کند.
-پره اکلامپسی فقط در دوران بارداری ایجاد می‌‌شود. عوامل خطر آن عبارتند از :
-سابقه پره اکلامپسی : سابقه فردی یا خانوادگی پره اکلامپسی ، خطر ایجاد آنرا افزایش می‌‌دهد.
-اولین بارداری : بیشترین خطر ایجاد پره اکلامپسی مربوط به اولین بارداری است.
-همسر جدید : هر بارداری با شریک جدید ، خطر پره اکلامپسی را نسبت به دومی‌ن یا سومی‌ن بارداری از یک همسر ، بیشتر افزایش می‌‌دهد.
-سن : خطر پره اکلامپسی در زنان جوانتر از 20 سال و مسن تر از 40 سال بیشتر است.
-چاقی : خطر پره اکلامپسی در زنان چاق بیشتر است.
-بارداری‌های چند قلو : پره اکلامپسی در زنانی که دو، سه یا چند قلو باردار هستند، بیشتر دیده می‌‌شود.
-فاصله طولانی بین بارداری‌ها : این عامل نیز خطر پره اکلامپسی را افزایش می‌‌دهد.
-دیابت و دیابت بارداری : در زنانی که دیابت بارداری دارند، خطر ایجاد پره اکلامپسی با پیشرفت بارداری بیشتر می‌‌شود.
-سابقه بیماری‌های خاص : داشتن شرایط خاصی همچون پرفشاری خون مزمن، سردرد‌های می‌گرنی، دیابت، بیماری کلیوی و آرتریت روماتوئید یا لوپوس در قبل از بارداری سبب افزایش خطر پره اکلامپسی می‌‌شود.
-دیگر عوامل احتمالی :
-محققان در حال تحقیق بر این موضوع هستند که آیا عوامل ذیل با افزایش خطر پره اکلامپسی در ارتباطند یا خیر :
-داشتن دیگر بیماری‌‌ها : شواهدی وجود دارد که هم عفونت ادراری و هم بیماری پریودنتال (لثه) طی بارداری با افزایش خطر پره اکلامپسی در ارتباطند، این مساله نشان می‌‌دهد که آنتی بیوتیک‌‌ها می‌‌توانند در پیشگیری از پره اکلامپسی نقش داشته باشند.
-عدم کفایت ویتامین D : شواهدی مبنی بر ارتباط بین کمبود ویتامین D دریافتی و افزایش خطر پره اکلامپسی وجود دارد، همچنین گفته می‌‌شود مکمل ویتامین D در اوایل بارداری می‌‌تواند در پیشگیری از پره اکلامپسی نقش داشته باشد.
-سطوح بالای پروتئین‌های خاص : در زنان بارداری که سطوح پروتئین‌های خاصی در خون یا ادرارشان بالاست، احتمال ایجاد پره اکلامپسی بیش از سایر زنان است. این پروتئین‌ها با رشد و عملکرد رگ‌های خونی تداخل دارند بطوریکه می‌‌توان اینگونه تعبیر کرد که پره اکلامپسی، ناشی از اختلال عروق خونی تغذیه کننده جفت است. محققان بر این باورند که تست خون یا ادرار می‌‌تواند روزی بعنوان ابزار غربالگری پره اکلامپسی بکار گرفته شود. با این حال، تحقیقات بیشتری در این خصوص مورد نیازست.

-اغلب زنان مبتلا به پره اکلامپسی ، نوزادان سالمی‌‌ بدنیا می‌‌آورند. هرچه پره اکلامپسی شدیدتر و شروع آن به اوایل دوران بارداری نزدیکتر باشد، خطر بیشتری مادر و نوزاد را تهدید می‌‌کند. پره اکلامپسی نیازمند القای درد زایمان و زایمان کردن است. سزارین در همه ی موارد مورد نیاز نیست. ولی اگر ایجاد درد زایمان بعلت سن نوزاد سخت باشد ، پزشک ممکن است سزارین را توصیه کند. هرچه سن بارداری کمتر باشد ، القای درد زایمان سخت تر است.
عوارض پره اکلامپسی عبارتند از :
-فقدان جریان خون در جفت: پره اکلامپسی بر شریان‌های حامل خون به جفت اثر می‌‌گذارد. اگر جفت، خون کافی دریافت نکند جنین اکسیژن و مواد مغذی کمتری دریافت می‌‌کند که این عامل می‌‌تواند منجر به رشد آهسته ، تولد پیش از موعد و مشکلات تنفسی در نوزاد شود.
-قطع ناگهانی جفت از رحم: پره اکلامپسی خطر جدا شدن جفت را افزایش می‌‌دهد، در این حالت قبل از زایمان ، جفت از دیواره داخلی رحم جدا می‌‌شود. کنده شدن شدید می‌‌تواند سبب خونریزی زیاد و آسیب به جفت شود که این مساله می‌‌تواند زندگی مادر و نوزاد را تهدید کند.
-سندرم HELLP : که مخفف همولیز (تخریب گلبول‌های قرمز خون )، افزایش آنزیم‌های کبدی و کاهش تعداد پلاکت‌‌هاست . سندرمی‌‌است که بسرعت زندگی مادر و نوزاد را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد. علائم HELLP عبارتند از : تهوع و استفراغ، سردرد و درد در قسمت سمت راست بالای شکم . این سندرم بسیار خطرناک است چون می‌‌تواند قبل از بروز علائم پره اکلامپسی رخ دهد.
-اکلامپسی : وقتی پره اکلامپسی کنترل نشده باشد، اکلامپسی که همان پره اکلامپسی همراه با تشنج است رخ می‌‌دهد. علائم اکلامپسی عبارتند از : درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم، سردرد شدید ، مشکلات بینایی و تغییر وضعیت ذهنی مثل کاهش هوشیاری . اکلامپسی می‌‌تواند به اندام‌های حیاتی فرد از جمله مغز، کبد و کلیه‌ها آسیب جدی وارد کند. اکلامپسی درمان نشده می‌‌تواند منجر به کما، آسیب مغزی و مرگ در مادر و نوزاد شود.
-مشکل قلبی- عروقی : پره اکلامپسی می‌‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی- عروقی را در آینده افزایش دهد.

-تنها درمان پره اکلامپسی زایمان است. تا وقتی که فشارخون بالاست خطر تشنج، کنده شدن جفت، سکته مغزی و خونریزی شدید احتمالی بالاست. البته اگر این اتفاقات در اوایل دوران بارداری رخ دهد، زایمان بهترین گزینه برای جنین نیست .
-اگر در یک مورد یا بیشتر از بارداری‌های قبلی تان پره اکلامپسی داشته اید، متخصصتان بررسی‌های بیشتری را در دوران بارداری توصیه می‌‌کنند. ممکن است پزشک شما بخواهد که در فاصله هفته ۲۰ تا ۳۲ بارداری ، هر دو هفته یکبار و پس از آن ، هر هفته به وی مراجعه کنید.
-دارو‌ها :
-پزشک احتمالاً دارو‌های زیر را برایتان تجویز می‌‌کند :
-دارو‌های کاهنده فشارخون : این دارو‌ها که ضد فشارخون نامی‌ده می‌‌شوند، برای کاهش فشارخونتان تا زمان زایمان مورد استفاده قرار می‌‌گیرند.
-کورتیکواستروئید‌ها : اگر پره اکلامپسی حاد یا سندرم HELLP دارید، دارو‌های کورتیکواستروئیدی موقتاً سبب بهبود عملکرد کبد و پلاکت‌‌ها می‌‌شوند و از این طریق ادامه بارداری را ممکن می‌‌سازند. همچنین کورتیکواستروئید‌ها باعث رشد سریعتر ریه جنین در کمتر از ۴۸ ساعت می‌‌شوند، این مرحله در کمک به جنین نارس جهت آماده شدن برای زندگی در خارج از رحم از اهمیت بالایی برخوردار است.
-دارو‌های ضد تشنج : در صورت حاد بودن پره اکلامپسی، پزشک یک داروی ضدتشنج مانند سولفات منیزیم برای پیشگیری از این تشنج تجویز می‌‌کند.

نشانه ها
پره اکلامپسی می‌‌تواند بتدریج پیشرفت کند ولی اغلب بطور ناگهانی پس از هفته ۲۰ بارداری شروع می‌‌شود. پره اکلامپسی می‌‌تواند خفیف یا شدید باشد و علائم و نشانه‌های آن شامل موارد زیر است :
- فشارخون بالا (هیپرتانسیون) : 90/140 یا بیشتر - در دو زمان مختلف حداقل با 6 ساعت فاصله ، ولی نه بیش از 7 روز فاصله.
- وجود پروتئین زیاد در ادرار ( پروتئینوری )
- سردرد‌های شدید
- تغییر در بینایی ، از جمله از دست دادن موقت بینایی ، تاری دید یا حساسیت به نور
- درد ناحیه فوقانی شکم، معمولاً زیر دنده‌های سمت راست
- حالت تهوع یا استفراغ
- سرگیجه
- کاهش دفع ادرار
- افزایش ناگهانی وزن خصوصاً بیش از (900 گرم ) در هفته
- ورم ( ادم ): ادم در صورت یا دست‌‌ها اغلب همراه با پره اکلامپسی مشاهده می‌‌شود اما نشانه قابل اعتمادی جهت تشخیص پره اکلامپسی نیست، چون معمولاً در بیشتر بارداری‌های طبیعی هم اتفاق می‌‌افتد.

پیشگیری
-راهی برای پیشگیری از پره اکلامپسی ، شناخته نشده است. کاهش مصرف نمک یا تغییر فعالییتتان طی بارداری، خطر را کاهش نمی‌‌دهد. بهترین راه برای مراقبت از خود و فرزندتان، پیگیری زود هنگام و منظم پره ناتال است. اگر پره اکلامپسی زود تشخیص داده شود، می‌‌توانید با پزشکتان در مورد پیشگیری از عوارض آن مشورت کنید.