رنگ چشم نوزاد، نحوه پیش بینی

در این مطلب به عوامل مؤثر مانند نقش ژنتیک در تعیین رنگ چشم کودک پرداخته شده و همچنین نقش رنگ چشم پدر و مادر در تعیین رنگ چشم جنین به طور کامل بررسی شده است.
اغلب اولین کاری که والدین هنگام تولد نوزاد انجام می دهند، این است که به چشمان فرزندشان نگاه کنند و درباره رنگ آنها گمانه زنی کنند. در حقیقت، رنگ چشم نوزاد یکی از ویژگی های ژنتیکی است که بیش از هر چیز توجه والدین و کنجکاوی آنها را به خود جلب می کند. آنها تعجب می کنند، «آیا رنگ چشم نوزاد قهوه ای، آبی، سبز، فندقی یا خاکستری خواهد بود؟» درنهایت، رنگ چشم نوزاد بستگی به ماده ژنتیکی دارد که هر والد در آن نقش ایفا می کند. فقط بخاطر داشته باشید که ژن های والدین می توانند از جهات مختلفی با هم ترکیب و مطابقت داشته باشند. بنابراین، پیش بینی رنگ چشم کودک آن طور که به نظر می رسد، آسان نیست.

عوامل مؤثر در تعیین رنگ چشم نوزاد
اکثر نوزادان قفقازی، با چشمان آبی مایل به خاکستری متولد می شوند، در حالی که بسیاری از آفریقایی-آمریکایی ها، آسیایی ها و اسپانیایی ها، با چشمان قهوه ای یا قهوه ای تیره متولد می شوند. گاهی اوقات حتی ممکن است چشمان آنها سیاه به نظر برسد. اما والدین نباید خیلی به این رنگ ها دل ببندند، زیرا هنگامی که نور به سلول های تولید کننده رنگ در عنبیه برخورد کند، تغییر می کند. عنبیه بخشی از چشم در پشت قرنیه است که اندازه مردمک را کنترل می کند تا اجازه دهد نور وارد آن شود.
معمولا این روند تغییر رنگ تا شش ماه قبل از تثبیت رنگ چشم کودک ممکن است طول بکشد، اما رنگ چشم می تواند به تغییر تا حدود سه سالگی ادامه دهد و در موارد نادر ممکن است تا دوران بزرگسالی نیز تغییر کند.

نقش ملانین در تعیین رنگ چشم
به طور کلی، رنگ چشم توسط ملانوسیت تعیین می شود، یعنی سلول هایی که نقش آنها ترشح پروتئین ملانین در جای مورد نیاز است. با گذشت زمان، اگر کودک شما چشمان آبی دارد، ملانوسیت ها فقط کمی ملانین ترشح می کنند. اگر فقط کمی بیشتر ترشح شوند، به نظر می رسد که چشم نوزاد سبز یا فندقی خواهد بود. و اگر کودک شما چشم قهوه ای داشته باشد، ملانوسیت ها مقدار زیادی ملانین ترشح می کنند.

نقش ژنتیک کودک شما در تعیین رنگ چشم
به گفته دانشمندان، اینکه چه میزان ملانویست تولید می شود، تحت تأثیر ۱۵ ژن قرار دارد که چگونگی تغییر رنگ چشم کودک با دو مورد از آنها درک می شود. دو ژن قابل فهم به دو شکل یا آلل (ژن کنترل کنندهٔ صفتی است که در جایگاهی مشخص روی کروموزوم قرار دارد.) هستند. یکی دارای نسخه قهوه ای آبی و دیگری دارای نسخه آبی سبز است. در نتیجه، رنگ چشم کودک به ترکیبی از آلل هایی که از والدین خود به ارث می برند، بستگی دارد. رنگهای دیگر چشم مانند خاکستری، فندقی، بنفش و چندین ترکیب دیگر در این مرحله، کاملاً مشخص نشده است.
هنوز هم بر اساس آنچه که اکنون شناخته شده است، برخی از دستورالعمل های کلی در مورد چگونگی ایجاد رنگ چشم کودک وجود دارد. به عنوان مثال اگر هم پدر و هم مادر چشمان تیره ای داشته باشند، احتمال زیادی وجود دارد که رنگ چشم کودک نیز تیره باشد، زیرا آلل قهوه ای غالب است. با این وجود، هنگامی که هر دو طرف خانواده چشمان آبی داشته باشند، شنیده شده که والدینی با چشمان آبی و قهوه ای، فرزندی با چشمان آبی دارند.
برای سال های زیادی، رنگ قهوه ای چشم ها، مشخصه ای «غالب» محسوب می شد و و رنگ چشمان آبی مشخصه «مغلوب» محسوب می شد. اما پزشکی مدرن نشان می دهد که تعیین رنگ چشم چندان ساده نیست. رنگ چشم تحت تاثیر یک یا دو ژن قرار نمی گیرد، بلکه در عوض تحت تاثیر چند ژن است که با هم عمل می کنند. به همین دلیل، شنیده نشده است که بچه ها رنگ چشم های کاملا متفاوتی از هر یک از والدین خود داشته باشند. بنابراین، اگرچه نادر است که دو والدینی که چشمان آبی دارند، دارای فرزندی با چشم قهوه ای شوند، اما این موضع شنیده نشده هم نیست (عجیب نیست). این پدیده به این دلیل رخ می دهد که رنگ چشم، چند وجهی است یا تحت تأثیر چندین ژن است که برای تعیین رنگ چشم با هم عمل می کنند.

پیش بینی رنگ چشم کودک
از آنجا که هنوز در مورد اثر متقابل ژن ها و نقش آنها در تعیین رنگ چشم، چیزهای زیادی درک نشده است، پیش بینی های درستی درباره اینکه کودک شما چه زمینه رنگ چشمی خواهد داشت، در نهایت سخت خواهد بود. اما برخی احتمالات وجود دارد که ارزش چندانی ندارند (ارزش گفتن ندارند). در اینجا مروری کلی از سناریوهای متداول در مورد رنگ چشم ارائه شده است:
اگر هر دو والدین رنگ چشم آبی داشته باشند، احتمال بسیار بالایی وجود دارد که کودک شما نیز رنگ چشم آبی داشته باشد
تنها به یاد داشته باشید که هر دفعه این اتفاق نمی افتد. به همین ترتیب، اگر هر دو والدین چشمان قهوه ای داشته باشند، احتمال اینکه کودک نیز چشمان قهوه ای داشته باشد، بسیار بالا است. اما، استثناهایی در این قانون وجود دارد، به ویژه هنگامی که هر دو مادربزرگ و پدربزرگ های مادری و پدری چشمان آبی داشته باشند. در این صورت، این امکان وجود دارد که والدین، سوابق ژنتیکی مورد نیاز برای چشمان آبی رنگ را به فرزند خود منتقل کنند. در ضمن، اگر یکی از والدین چشمان قهوه ای داشته باشد و دیگری چشمان آبی داشته باشد، با احتمال ۵۰ به ۵۰ کودک چشمان آبی خواهد داشت.
یادآوری این نکته حائز اهمیت است که تغییرات رنگ چشم معمولاً از روشن به تاریک است. بنابراین اگر فرزند شما در ابتدا چشمان آبی دارد، ممکن است بعدها به رنگ سبز، فندقی و قهوه ای روشن تغییر کند. به عبارت دیگر، اگر فرزند شما با چشمان قهوه ای متولد شده است، بسیار بعید است که رنگ چشمان او در آینده آبی شود. علاوه بر این، حدود 10 درصد از نوزادان، تغییر رنگ چشمان را تا زمان بزرگسالی خود تجربه خواهند کرد. در کل، یادآوری این نکته ضروری است که فقط با نگاه به چشم والدین، نمی توان رنگ چشم کودک را پیش بینی کرد. این روند بسیار پیچیده است.

آیا چشمان قهوه ای، «قوی تر» از چشمان آبی هستند؟
به گفته پزشکان، اشخاصی که چشمان آبی، خاکستری یا سبز دارند، نسبت به افرادی که چشمان قهوه ای یا سیاه دارند، به نور حساس تر هستند. در حقیقت، افرادی با چشمان روشن تر اغلب از نورگریزی یا حساسیت به نور رنج می برند که باعث می شود در نور آفتاب چشمان آنها تار ببیند یا بعد از مدتی در زیر چراغهای فلورسنت احساس خستگی کنند.
این حساسیت به این دلیل ایجاد می شود که افرادی با چشمان روشن، دارای رنگ دانه های کمتری در لایه های بافت چشمان خود نبست به افرادی با چشمان تیره هستند. در نتیجه، آنها قادر به جلوگیری از اثرات نورهای روشن یا نور خورشید نیستند. با توجه به این نکته، والدین باید مراقب چشم های فرزندانشان هنگامی که بیرون از خانه هستند، باشند و این احتمال را بدهند که چشمان فرزندشان دچار خستگی شده و یا ممکن است در زیر نور شدید خورشید نیاز به استراحت داشته باشند.
البته بدون در نظر گرفتن رنگ چشم کودک، بهتر است هنگام بیرون آمدن با عینک آفتابی از چشم آنها محافظت کنید. به دنبال عینک آفتابی هایی با اندازه مناسب برای کودکان باشید که از چشم کودکان در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت می کنند. عینک آفتابی ای را انتخاب کنید که شامل محافظت از UVB و UVA نیز باشد تا بتواند هر دو نوع نور فرابنفش را مسدود کرده و چشمان کودک را ایمن نگه دارد.

از چشمان کودک خود محافظت کنید
به یاد داشته باشید که چشمان کودک شما حساس است. بنابراین باید مطمئن شوید که اقداماتی برای ایمن ماندن چشم های کودک انجام داده اید. ابتدا در ماه های اولیه بعد از تولد متوجه ترشح جزئی از چشم کودک خود خواهید شد. هنگامی که او را استحمام می کنید، این ترشح را با احتیاط تمیز کنید. شما می خواهید از تمیز کردن مدام چشم کودک خود با یک دستمال کاغذی یا لیف حمام اجتناب کنید.
دوم اینکه مراقب باشید که به کودک خود اجازه می دهید با چه چیزی بازی کند. نوزادان کنترل عضلات بسیار کمی دارند. بنابراین، غییر معمول نیست که چیزی را در چشم خود فرو کنند. در حقیقت، صدمات غیر عمدی چشم حتی در شیرخوارگی شایع است و در برخی موارد می تواند به از بین رفتن دائمی بینایی منجر شود. در عوض، به کودک خود اسباب بازی های کودکانه با رنگ روشن بدهید که باعث تحریک بینایی می شوند.

مهم ترین راه ها برای مراقیت از چشم فرزندتان
و در نهایت می خواهید از انطباق داشتن چشم های فرزندتان (انحراف نداشتن) اطمینان حاصل کنید. اگرچه طبیعی است که در چند ماه اول کمی انحراف و چپ نگاه کردن چشم وجود داشته باشد، اما اگر این حالت تا سه ماهگی کودک ادامه پیدا کرد، و یا اگر چشم ها در هر صورت ضعیف به نطر می رسیدند، با متخصص اطفال کودکتان صحبت کنید. آنها ممکن است شما را به یک چشم پزشک معرفی کنند.

ملاحظات دیگر
گاهی اوقات کودکان با عنبیه ای متولد می شوند که از لحاظ رنگ با هم تطابق ندارند. به طور معمول، این بیماری که با نام هتروکرومیا شناخته می شود، در بدو تولد یا در نتیجه بیماری دیگر یا آسیب دیدگی خاصی به وجود می آید. در کودکانی که مبتلا به هتروکرومیا هستند، هتروکرومیا مادرزادی تلقی می شود.
در موارد دیگر، این بیماری ممکن است ناشی از تروما یا وضعیت دیگری باشد. یک مثال از آن سندروم هونر است که به صورت اختلال در مسیر عصبی از مغز به یک طرف صورت و چشم است. اگر متوجه ظاهر غیرمعمول در رنگ چشم کودک خود شدید، می خواهید با پزشک متخصص اطفال خود که ممکن است شما را به چشم پزشک ارجاع دهد تماس بگیرید.

نتیجه گیری
مهم نیست که چشم کودک شما چه رنگی به نظر برسد، این رنگ برای او زیبا و بی نظیر خواهد بود. اگرچه ممکن است امید داشته باشید کودک شما روزی رنگ چشم خاصی داشته باشد، اما به محض به دنیا امدن او، به آن چشم های کوچک کودک خیره خواهید شد و تصور می کنید که آنها زیباترین چشمانی هستند که تا به حال دیده اید. و تمایل خود را برای یک رنگ مشخص چشم های کودک از دست خواهید داد.