شباهت جنین به والدین، چطور مشخص میشود؟

ممکن است قبل از تولد فرزندتان در رابطه با شکل ظاهری او از خود سوالاتی داشته و حتی حدس و گمان هایی هم زده باشید . ولی مطمئناً هیچ راهی برای دانستن این که فرزندتان بعد از تولد چه شکلی خواهد داشت وجود ندارد.

رنگ چشم
من و همسرم چشمان قهوه ای داریم. آیا این مسئله باعث می شود رنگ چشم فرزندمان هم قهوه ای شود؟
نه اینطور نیست. دو پدر و مادر چشم قهوه ای ،می توانند حتی یک کودک چشم آبی داشته باشند. در حقیقت اگر چه کمتر رایج است، اما معکوس این قضیه نیز ممکن است اتفاق بیفتد که دو پدر و مادر چشم آبی می توانند یک کودک چشم قهوه ای داشته باشند. «دکتر کیت گاربر» (مدیر آموزش گروه ژنتیک انسانی دانشکده پزشکی دانشگاه اموری) می گوید: « برتری داشتن رنگ چشم قهوه ای یک درس آشنا از کلاس زیست شناسی است، اما در واقع رنگ چشم توسط ژن های بی شماری تعیین می شود».
ممکن است یک ژن مقدار زیادی از رنگ آبی ایجاد کند و ژن دیگر مقداری قهوه ای اضافه کند. شکل گیری رنگ چشم جنین مثل رنگ آمیزی با مداد با رنگ های مختلف است. به عبارتی هر رنگی که بیشتر به کار برود، رنگ چشم غالب می شود.« رابین بنت» (مشاور ژنتیک در کلینیک ژنتیک پزشکی دانشگاه واشنگتن، در سیاتل) می گوید:«ما به طور سنتی باور داریم که ژن های غالب باعث تولید یک ویژگی خاص می شوند و ژن های مغلوب نقشی در ویژگی ها ندارند. اما اکنون می دانیم که گاهی اوقات هر دو ژن ها با کمک یکدیگر، یک ویژگی ،مانند رنگ چشم ،را تعیین می کنند.

رنگ مو
موهای شوهرم بلوند و موهای من قرمز روشن است. آیا کودک ما رنگ موی من را که پر رنگ تر از رنگ موی شوهرم است به ارث می برد؟
مطمئناً هیچ تضمینی وجود ندارد، اما در اگر در فامیل شوهرتان افرادی با موی قرمز وجود دارند، احتمال بیشتری وجود دارد که فرزندتان موهای قرمز داشته باشد. اگر در خانواده شوهرتان فرد مو قرمزی وجود نداشت به احتمال زیاد فرزندتان موهای قرمز با رگه های طلایی خواهد داشت.« دکتر لتا تریبل »( مدیر آموزش مرکز ژنتیک گرین وود، کارولینای جنوبی) می گوید: "یک فرد با موی سرخ خالص باید دو نسخه از یک ژن مغلوب را داشته باشد.»در حقیقت فقط ۱ تا ۲ درصد از افراد دارای موهای قرمز آتشین و پوست روشن و چشم های آبی کمرنگ هستند؛ این ژن می تواند به طور مخفی در چندین نسل وجود داشته باشد ،حتی اگر والدین موهای بور داشته باشند.
به همین دلیل فرزندان شما می توانند موهای بسیار متفاوتی داشته باشند. گاربر می گوید: " کودکان شما مثل هم نخواهند بود ،ژن هایشان تفاوت دارد." به همین دلیل پاسخ دادن به سوال "کودک من چگونه خواهد بود؟" دشوار است. لیزا شنتون( مادر دو پسر) می گوید : "یکی از پسر های ما ۴ ساله است و دقیقا شبیه به همسرم در همان سن، دارای پوست کم رنگ و موهای قرمز روشن است ؛ اما پسردوم ما ۲ ساله است و دقیقاً شبیه به من، پوست و چشم های تیره دارد.

ویژگی های جسمی
از بچگی عاشق این بودم که مثل بچه های دیگر چال گونه داشته باشم. آیا ممکن است کودک من گونه هایش چال داشته باشد؟
بله ، اگر همسرتان چال گونه دارد یا یکی از افراد خانواده تان چال گونه داشته باشد، این امر ممکن است. تریبل می گوید: "این ویژگی ها غالب به حساب می آیند و برای دیدن یک ویژگی غالب کافی است، فقط یکی از والدین این ویژگی را داشته باشد." به همین ترتیب کودک شما ممکن است ویژگی های ظاهری شما (یا همسرتان) مثل کک و مک، شکاف چانه، قفل مو، صورت قلبی شکل، زبان دراز و حتی نرمه گوش جدا، را به ارث ببرد. بنت می گوید: "اینها صفات قابل پیش بینی تری هستند که قطعاً در خانواده ها نسل به نسل به چشم می خورد."
البته ، شما نمی توانید آنچه را که در ژنتیکتان وجود دارد را انتخاب کنید.«دکتر باربارا بارتون» ( متخصص بالینی در بخش ژنتیک) می گوید: «گاهی اوقات وقتی کودکان با ناهنجاری های جزئی (مثلاً کودکانی که با انگشت پای چسبیده متولد می شوند) را ارزیابی می کنیم، مشخص می شود که این نقص ها چیزی است که در خانواده یکی از والدین وجود داشته است».

قد
آیا اگر یکی از والدین قد بلند و دیگری قد کوتاه باشد فرزندشان قد متوسطی خواهد داشت؟
به طور کلی بله . قانون "انگشت وسط" این است که متوسط ​​قد والدین را بگیرید و سپس ۲ اینچ را برای یک پسر اضافه کنید و ۲ اینچ را برای یک دختر کم کنید. جای تعجب نیست که دو والدین قد بلند و دو والدین قد کوتاه به ترتیب بچه های قد بلند و قد کوتاه دارند. اما در برخی شرایط قد کودکتان از این قانون پیروی نمی کند، چون قد ویژگی ای نیست که تنها از یک ژن تبعیت کند. می دانیم که در به وجود آمدن یک ویژگی ،همزمان چندین ژن نقش دارند. علاوه بر این عوامل محیطی مانند تغذیه نامناسب می تواند مانع از رسیدن کودک به قد واقعی اش شود. «دکتر جورا باکمن »(معاون اجرایی انجمن ژنتیک انسانی) می گوید: "ممکن است فرزندتان میانگین قد والدینش را نداشته باشد ؛ همان طور که زیاد دیده شده که اکثر بازیکنان بسکتبال در خانواده ای با قد متوسط به دنیا آمده اند."

وزن
من و شریک زندگی ام کل زندگیمان را به دنبال راهی برای کم کردن وزنمان بوده ایم. آیا فرزندانمان محکوم به چاق بودن است و تمام مشکلات ما را تجربه می کند؟
در واقع ممکن است در برخی خانواده ها اضافه وزن در اکثر افراد خانواده دیده شود. گاربر می گوید: "ما مدت طولانی است که دیده ایم که والدین سنگین وزن بچه های سنگین وزن تری دارند و اکنون می دانیم که حداقل یک ژن خاص باعث افزایش وزن می شود. به نظر می رسد کودکی که چاقی را از هر کدام از والدین به ارث می برد، به طور متوسط ​​۶.۶ تا ۸.۸ پوند سنگین تر از کودکی است که بدون این نسخه ژنتیکی متولد می شود. این تنها یکی از عوامل ژنتیکی شناخته شده ای است که تقریباً در بین همه افراد وجود دارد و هنوز مورد تأیید قرار نگرفته است. "
البته این بدان معنا نیست که تمام افراد خانواده چاق خواهند شد. تریبل می گوید: "چاقی یک صفت چند عاملی است، به این معنی که عوامل ژنتیکی و محیطی زیادی در به وجود آمدنش نقش دارند." باکمن می گوید : "ژن هایی که با چاقی در ارتباطند ،همچنان تحت بررسی قرار دارد، اما باید بدانید که انتخاب سبک زندگی نقش مهمی در چاقی یا لاغری ایفا می کند."
بهترین کاری که می توانید انجام دهید ورزش منظم و تغذیه مناسب بهترین کاری است که می توانید انجام دهید و باید در خانواده تان این دو اصل را همیشه رعایت کنید تا خودتان و فرزندانتان سالم باشید. بومان می گوید: "ممکن است این کار کمی سخت باشد اما باید همه خانواده تان این کار را انجام دهند و به وزن مناسب برسند."

توانایی های ویژه
افراد باهوش بچه های باهوش دارند و ورزشکاران فرزندانی با قدرت بدنی بالاتر به دنیا می آورند . آیا این موضوع برای فرزند من هم صدق می کند؟
دکتر «توماس اسپنسر »(دکترای روانشناسی در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو) می گوید : "درست است که بعضی از بچه های باهوش از خانواده های هوشمند بیرون می آیند. اما باید بدانید که فقط ضریب هوشی بالای والدین تاثیر نمی گذارد، بلکه آنها عشق به یادگیری را در فرزندشان تشویق می کنند. به همین علت ممکن است در خانواده های معمولی کودکان باهوشی پرورش یابند." خواندن و صحبت کردن (از جمله نشستن سر غذا برای مکالمه خانوادگی) به بچه ها کمک می کند تا یک نگرش مثبت داشته باشند. اسپنسر می گوید :«فرزندانتان را به کتاب و یادگیری تشویق کنید. این چیزی است که هر والدینی می توانند به فرزندشان ارائه دهند. برای این کار به پول و آموزش رسمی خاصی احتیاج ندارید ،فقط کافی است با فرزندانتان به بحث و گفت گوی علمی (هرچند موضوع عادی باشد) بپردازید. "
به همین ترتیب، به نظر می رسد که استعداد موسیقی در ژن ها قرار داشته باشد؛ اما محققان می گویند که باید با آموزش زودهنگام آن را پرورش داد. بهتر است فرزندتان قبل از ۷ سالگی ، یادگیری موسیقی را شروع کند. چون ارتباطات لازم در مغز در دوران کودکی ایجاد شده و توانایی طبیعی یادگیری را امکان پذیر می کند ؛البته این موضوع دلیل نمی شود که کودکی که والدین ناشنوا دارد، نتواند در موسیقی بدرخشد. اسپنسر می گوید: " می توانید به هر کودکی نوازندگی پیانو بیاموزید ،اما به هر حال کودکی که در خانواده موسیقیدان به دنیا آمده زودتر از دیگران موسیقی را یاد می گیرد؛ چرا که از نوزادی در حال شنیدن موسیقی بوده و نواختن آن را دیده است."
همین موضوع در مورد توانایی های ورزشی هم صادق است: یک ورزشکار طبیعی فقط با پا گذاشتن بر روی زمین، به ورزشکار تبدیل نمی شود! برای ورزشکار شدن نیاز به تمرینات ورزشی منظم دارید. «دکتر آلن گوت ماخر »(معاون مدیر مؤسسه ملی تحقیقات ژنوم انسان) می گوید:" کودکی که در خانواده معمولی به دنیا آمده اما سخت تلاش می کند می تواند بهتر عمل کند. "
البته هیچ ژن خاص ورزشی وجود ندارد. در واقع عوامل فردی ،کودک را در زمینه ورزشی با استعداد می کند. گاربر می گوید: "جنبه ارثی مختلفی در مورد چگونگی انقباض سریع عضلات، زاویه استخوان های پا و چگونگی پیشروی شما وجود دارد و به همین علت با توجه به ویژگی های فیزیکی تان می توانید ورزش های خاصی را به راحتی انجام دهید و در برخی ورزش های دیگر مشکل دارید."