آداب نامگذاری فرزند، گوشه و کنار دنیا

همان‌طور که می‌دانید فرهنگ‌ها و آداب و سنن متفاوتی در میان جوامع مختلف در سطح دنیا مرسوم است که آنها را از یکدیگر متمایز می‌سازد.

جام جم: همان طور که می دانید فرهنگ ها و آداب و سنن متفاوتی در میان جوامع مختلف در سطح دنیا مرسوم است که آنها را از یکدیگر متمایز می سازد. اگرچه باید پذیرفت که وجه مشترک همه این سنت ها ارزش‌هایی است که در شکل گیری و پذیرش آنها در جوامع مختلف نقش بسیار مهمی داشته‌اند.

یکی از سنت های دیرینه که از گذشته های دور در بین اقوام مختلف مرسوم بوده است، برگزاری مراسم نامگذاری کودکان تازه متولد شده است که در میان جوامع مختلف به گونه ای متفاوت برگزار می شود. بی شک، نام یک فرد نه تنها او را از دیگران متمایز می سازد بلکه می تواند نشان دهنده گروه و جامعه ای باشد که آن فرد عضوی از آن به شمار می آید.

در بیشتر کشورهای دنیا آیین نامگذاری کودکان تازه متولد شده به گونه ای مشابه و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی از تولد کودک انجام می شود. اگرچه تنوع و گوناگونی فرهنگی در میان کشورهای مختلف مشهود است اما توجه به نامگذاری درست حساسیت مشترکی در بین اقوام و جوامع مختلف بوجود آورده است.

مراسم نامگذاری در ایران

بررسی های انجام شده در سطح دنیا حاکی از آ ن است که نام افراد، نقش بسیار مهمی در شکل گیری شخصیت فردی و اجتماعی افراد داشته است.

در اغلب کشورها و حتی در میان افراد و گروه های مختلف که از نظر دین، مذهب یا قومی نسبت به هم متفاوت هستند، انتخاب نام کودک تازه متولد شده در خانواده، مستلزم برگزاری آیین ها و مراسم یا تشریفاتی است که ریشه در تاریخ گذشته زندگی آنها دارد.

ایرانی ها در ششمین شب تولد نوزاد، اقوام خانواده بخصوص پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و بزرگ خانواده را به مراسمی که به جشن نامگذاری معروف بود ، دعوت می کردند تا با مشورت با یکدیگر و تبادل نظراتشان نامی را برای فرزند تازه متولد شده انتخاب کنند.

پس از انتخاب نام، نام این نوزاد و همچنین روز، ماه، سال و ساعت تولد او در حاشیه قرآن، دیوان حافظ یا هر کتاب ارزشمند دیگری که از گذشته های دور نام همه فرزندان خانواده در آن ثبت شده بود، نوشته می شد. یکی از رسوم به جای مانده از برگزاری مراسم نامگذاری به شیوه سنتی در مناطق مرکزی کشور و بویژه استان های اصفهان و شیراز این است که در روز هفتم تولد نوزاد یک مراسم غیررسمی برای انتخاب نام و با حضور اقوام درجه یک خانواده انجام می شود تا در شب دهم تولد نوزاد مراسم رسمی نامگذاری برگزار شود.

در این شب از همه اعضای خانواده و اقوام و دوستان و آشنایان دعوت می شود در مراسم نامگذاری حاضر شوند. سپس اسم های پیشنهادی روی کاغذهای جداگانه ای نوشته شده و در بین صفحات قرآن قرار می گیرد تا بزرگ خانواده با باز کردن یک صفحه، یک نام از میان نام های نوشته شده را انتخاب کند.

پس از انتخاب نام، توسط یکی از مومن ترین افراد جمع، در گوش راست نوزاد اذان و در گوش چپ او اقامه خوانده شده و نام انتخاب شده برای نوزاد چندین بار در گوشش تکرار می شود. سپس این فرد صورت نوزاد را بوسیده و او را به نفر سمت راستی خود می دهد تا او هم نوزاد را نوازش کند و به این ترتیب همه برای لحظاتی نوزاد را در آغوش گرفته و هدیه ای به او می دهند تا در انتها نوزاد به آغوش مادرش سپرده می شود.

یکی از سنت های جالبی که همچنان در میان اقوام ترکمن مرسوم است این است که اگر در میان اعضای خانواده کودک تازه متولد شده، فردی از دنیا رفته باشد، حتما باید نام او را بر روی نوزاد بگذارند و به این ترتیب نام افراد در بین ترکمن ها، همیشه زنده مانده و از فردی به فرد دیگر منتقل خواهد شد. اگر نوزاد به نام یکی از پدربزرگ ها و مادربزرگ ها نامگذاری شود، جشن مفصلی برای روز نامگذاری او برگزار خواهد شد که همه اعضای خانواده و بستگان در آن جشن حضور خواهند داشت.

آداب و رسومی از گوشه و کنار دنیا

در هر کشوری براساس فرهنگ و آداب و رسوم حاکم بر آن جامعه، مراسم جشنی که برای ورود عضو جدید خانواده برپا می شود به شیوه ای متفاوت برگزار می شود.

در میان اقوام مسیحی که در کشورهای مختلف زندگی می کنند، مراسم نامگذاری اغلب همزمان با مراسم تعمید نوزاد در کلیسا برگزار می شود و به این ترتیب همه افراد خانواده و دوستان می توانند در این مراسم که رویدادی بزرگ در زندگی هر فرد محسوب می شود، حضور داشته باشند.

اما از آنجایی که مراسم نامگذاری کودک اساسا ماهیتی مذهبی ندارد، برخی از اقوام مسیحی ترجیح می دهند که مراسم جشن جداگانه را به نامگذاری فرزند خود اختصاص دهند که در روز جداگانه ای پس از برگزاری مراسم تعمید در کلیسا، در خانه برگزار خواهد شد. در این مراسم که بسیار شبیه به مراسم جشن فارغ التحصیلی فرزندان آنها از دانشگاه است، پدر و مادر برای افراد حاضر در مراسم صحبت کرده و احساس واقعی خود را از تولد فرزندشان بیان می کنند.

در ژاپن، چین و کره که آداب و رسوم مشترکی دارند مراسم نامگذاری در روز هفتم تولد نوزاد برپا می شود. در این مراسم سنتی نام و نام خانوادگی نوزاد انتخاب شده و با توجه به این که حروف چینی این قابلیت را دارند که می توان آنها را به شکل های گوناگونی تلفظ کرد نام نوزاد به زبان چینی بر روی مدرک شناسایی اصلی آنها حک خواهد شد.

در این کشورها حتما باید با غذایی مخصوص مراسم روز نامگذاری از مهمانان پذیرایی کنند، اگرچه در بسیاری از کشورها نام خانوادگی پدربزرگ به عنوان نام خانوادگی فرزند پذیرفته می شود، اما در بعضی از کشورها می توان نام خانوادگی مادر را به عنوان نام خانوادگی کودک تازه متولد شده انتخاب کرد که انتخاب نام خانوادگی نیز براساس توافق والدین در روز نامگذاری و همزمان با انتخاب نام انجام خواهد شد.

البته در تعدادی از کشورها همچون کشور سوئد و نروژ نام خانوادگی مادر فرزند، نام خانوادگی او خواهد بود. هندی ها نیز ازجمله اقوام پایبند به سنت های قدیمی هستند.

در کشور هند در روز دوازدهم تولد نوزاد مراسم نامگذاری برگزار می شود که اغلب با اجرای آتش بازی همراه است. در این مراسم پدر نوزاد نام کودک را در گوش هایش زمزمه کرده و سپس نام انتخاب شده را به همه اعلام می کند.

علاوه بر این براساس نشانه های نجومی نیز نام دیگری برای کودک انتخاب می شود. نشانه های نجومی در زبان هندی، مجموعه علائمی هستند که می توانند نشان دهنده زمان و مکان تولد هر فرد باشند. از این نام تنها در برگزاری مراسم و مناسک خاص که در زمان آینده برای هر فرد یا توسط خود او برگزار خواهد شد، استفاده می شود.

به این ترتیب هر فردی که در کشور هند متولد شده باشد دارای دو نام است. در بعضی از اقوام هندی انتخاب نام رسمی کودک بر عهده خواهر پدر نوزاد یا عمه اوست. با وجود این که نامگذاری کودک تازه متولد شده به اسم پدر و مادر یا پدربزرگ ها و مادربزرگ ها در فرهنگ آمریکایی ها و اروپایی ها سنتی پذیرفته شده و قابل قبول است، در فرهنگ اغلب اقوام آسیایی چنین رسمی پسندیده نیست.

آنها بر این باورند که هیچ فردی نباید به اسم یکی از بزرگ ترهای خانواده صدا زده شود و این به این معنی است که شما وقتی فرزندتان را به اسم کوچک پدر و مادر خانواده صدا می زنید، به نوعی بی احترامی به آنها تلقی می شود. در بعضی از کشورها افراد بر این باورند تا زمانی که باقیمانده بند ناف از بدن نوزاد جدا نشده است، این کودک هویت حقیقی ندارد و به همین علت مراسم نامگذاری بعد از این که انتهای بند ناف از بدن نوزاد جدا شد، برگزار خواهد شد. د

ر سریلانکا در این مراسم علاوه بر اعلام نام نوزاد به صورت رسمی، موهای سر کودک به طور کامل تراشیده شده و مقداری فلفل کوبیده شده و مغز دانه قهوه به کودک داده می شود که نمادی از آرزوی والدین برای داشتن عمری طولانی و زندگی توام با خوشبختی برای فرزندشان است.

در کشورهای آفریقایی نیز دو نام یکی در روز تولد هر نوزاد و دیگری در روز برگزاری مراسم نامگذاری که ۴۰ روز پس از تولد برگزار می شود، انتخاب می شود. در این کشورها، اغلب نامگذاری براساس وقایع و حوادث زمان تولد یا براساس آرزوهای والدین انجام می شود. آنها تا ۴۰ روز کودک را به همین نام صدا می زنند و پس از آن با برگزاری مراسمی نام اصلی کودک را برای او انتخاب می کنند.

یونانی ها نیز مراسم نامگذاری را در روز هفتم یا دهم پس از تولد برگزار می کنند و اغلب نامگذاری پسرها دیرتر از دخترها انجام خواهد شد. معمولا برای نخستین فرزند پسر خانواده نام پدربزرگ و برای نخستین فرزند دختر خانواده نام مادربزرگ انتخاب می شود و سایر فرزندان نیز به نام دیگر اقوام و خویشاوندان نامگذاری می شوند.