اضافه وزن بعد از سقط، راهنماییم کنید

پرسش: من ۳۱ سال سن دارم با ۱۶۷ سانت قد و ۶۷ کیلو وزن و سابقه ۲ سقط جنین قبل از ۳ ماه در ضمن من روزی ۱ ساعت پیاده روی می کنم با تشکر از شما لطفا من را جهت تغذیه درست برای رسیدن به وزن مناسب و سلامت راهنمایی کنید.


پاسخ: وزن مناسب برای شما در محدوده ۷۰ - ۵۵ کیلوگرم می باشد. با این حساب وزن ایده ال برای شما با توجه به قد و سن تان چیزی در حدود ۶۳ کیلو گرم است. شما حدودا ۴ کیلو گرم تا وزن ایده ال تان فاصله دارید.

به طور کلی برای لاغر شدن به نکات زیر توجه کنید:
* مصرف شیرینی جات، شکلات، آب نبات،ژله و نوشابه را قطع کنید. اما مصرف کم بیسکوییت سبوس دار ایرادی ندارد.
* چربی غذاها را کم کنید، زیرا انرژی حاصله از چربی، دو برابر انرژی حاصله از کربوهیدرات و پروتئین می باشد.
* غذاهای طبیعی و سالم مصرف کنید، از قبیل: میوه، سبزی، دانه ها، آجیل، گوشت کم چرب و لبنیات کم چرب.
* کربوهیدرات های پیچیده را مصرف کنید، نه کربوهیدرات های ساده! کربوهیدرات های پیچیده را می توان در انواع نان، ماکارونی و غلات یافت.
* برچسب های غذاهای آماده را حتماً بخوانید. گاهی غذاها کم چرب، ولی پر انرژی می باشند.
* از نوشیدن نوشابه ها جداً خودداری کنید، چرا که نوشابه های گازدار حدود ۴۰ گرم قند دارند.
* زمان و وقتی را برای غذا خوردن خود، قرار دهید. بدن احتیاج به توجه دارد. اگر غذای خود را همراه با تماشای تلویزیون یا شنیدن رادیو یا کارهای دیگر بخورید، مطمئن باشید که غذای مفید بدن خود را ازدست داده اید.
آخرین ومهمترین مورد:
* ورزش منظم را جزو برنامه ی روزانه خود قرار دهید. حداقل روزی 40 دقیقه پیاده روی تندتر از معمول داشته باشید. (حتما انجام دهید و گرنه جواب نمی گیرید)

رژیم زیر چیزی در حدود 1400 کالری را برای شما تامین می کند.

روز اول:
صبحانه: ۳ کف دست(دقت کنید کف دست شامل انگشتان نمی شود.) نان(ترجیحا به ترتیب سنگک، بربری،تافتون) + ۳۰ گرم پنیر(اندازه یک قوطی کبریت) + یک عدد گردو
میان وعده صبح ساعت 10 : یک عدد سیب متوسط
ناهار: حدود ۱۲ قاشق غذا خوری سر صاف برنج( اگر بدون روغن دم بکشد و بعد یک قاشق مربا خوری روغن مایع به آن اضافه گردد بهتر است.) + قسمت های کم چرب خورش حاوی ۲ تکه گوشت متوسط + سبزی و سالاد به میزان دلخواه( هر چه رنگین تر، بهتر.) برای تهیه سس سالاد ماست را با آبلیمو و یک قاشق مربا خوری روغن زیتون مخلوط نمایید؛ دقت کنید سس های مایونز بسیار چرب هستند.
میان وعده عصر ساعت 4 : چای + 2 عدد خرما
شام: ۳ کف دست نان( اگر نان لواش بود ۴ برابر) + نصف سینه مرغ به صورت کبابی یا آب پز + یک کاسه ماست کم چرب + سالاد و سبزی به اندازه دلخواه
قبل از خواب: یک لیوان شیر کم چرب + یک عدد خرما

روز دوم:
صبحانه: ۳ کف دست نان + ۱ عدد تخم مرغ آب پز + چای + ۱ قاشق چایخوری عسل
میان وعده صبح: یک عدد پرتقال متوسط
ناهار: حدود ۱۲ قاشق غذا خوری سبزی پلو( اگر بدون روغن دم بکشد و بعد یک قاشق مربا خوری روغن مایع به آن اضافه گردد بهتر است.) + یک تکه ماهی کبابی یا آب پزیا ۳ قاشق غذاخوری تن ماهی + سبزی و سالاد به میزان دلخواه( هر چه رنگین تر، بهتر.) برای تهیه سس سالاد ماست را با آبلیمو و یک قاشق مربا خوری روغن زیتون مخلوط نمایید؛ دقت کنید سس های مایونز بسیار چرب هستند.
میان وعده عصر: یک فنجان چای + 2 عدد بیسکویت ساده
شام: ۳ کف دست نان + ۲ عدد کتلت کوچک + یک کاسه ماست کم چرب + سالاد و سبزی به اندازه دلخواه
قبل از خواب: یک لیوان شیر کم چرب + یک عدد خرما

روز سوم:
صبحانه: ۳ قاشق غذا خوری غلات آماده + یک فنجان شیر
میان وعده صبح : یک عدد کیوی متوسط
ناهار: حدود ۱۲ قاشق غذا خوری برنج( اگر بدون روغن دم بکشد و بعد یک قاشق مربا خوری روغن مایع به آن اضافه گردد بهتر است.) + یک تکه متوسط کوکو سبزی + یک کاسه ماست
میان وعده عصر: یک فنجان چای + 4-5 عدد توت خشک
شام: ۳ کف دست نان + ۲ قاشق غذا خوری سالاد الویه + سالاد و سبزی به اندازه دلخواه
قبل از خواب: یک لیوان شیر کم چرب + یک عدد خرما

روز چهارم:
صبحانه: ۳ کف دست نان + ۳۰ گرم پنیر+ چای + ۱ قاشق چایخوری عسل
میان وعده صبح : یک عدد سیب متوسط
ناهار: حدود ۱۲ قاشق غذا خوری برنج(اگر بدون روغن دم بکشد و بعد یک قاشق مربا خوری روغن مایع به آن اضافه گردد بهتر است.) + نصف سیخ جوجه کباب + سالاد و سبزی به اندازه دلخواه
میان وعده عصر: یک فنجان چای + 1 قاشق غذاخوری کشمش
شام: ۳ کف دست نان + سوپ کامل
قبل از خواب: یک لیوان شیر کم چرب + یک عدد خرما

روز پنجم:
صبحانه: ۳ کف دست نان + ۱ عدد تخم مرغ آب پز + چای + ۱ قاشق چایخوری عسل
میان وعده صبح : 2 قاشق غذاخوری آجیل
ناهار: حدود ۱۲ قاشق غذا خوری لوبیا پلو با گوشت چرخ کرده(اگر بدون روغن دم بکشد و بعد یک قاشق مربا خوری روغن مایع به آن اضافه گردد بهتر است.) + سالاد و سبزی به اندازه دلخواه
میان وعده عصر: یک فنجان چای + 2 عدد بیسکویت ساده
شام: ۳ کف دست نان + خوراک(یک عددهویج پخته + یک عدد سیب زمینی کوچک پخته + یک عدد کدوی پخته + ۳۰ گرم گوشت قرمز کم چرب یا مرغ)
قبل خواب: 1 لیوان شیر کم چرب + 1 عدد خرما

دو روز باقیمانده ی هفته را یا خودتان با توجه به غذاهای موجود در خانه تنظیم نمایید تا تنوع غذایی رعایت شود و یا این که برنامه را از روز اول شروع کنید.

4 هفته بعد دوباره تماس بگیرید و مقدار کاهش وزن خود را اعلام نمایید تا اگر لازم بود تغییری در آن داده شود.
البته دقت داشته باشید که رژیم فوق راه را به شما نشان می دهد. با استفاده از مطلب "گروههای غذایی هرم" در همین سایت به آدرس "صفحه اصلی تغذیه و سلامت > خبرها و دانستنیهای تغذیه ای > تغذیه افراد سالم" می توانید مواد غذایی را جایگزین نمایید.

توجه داشته باشید که کاهش وزن با یک رژیم اصولی و سالم انجام پذیرد تا هم برای شما دشوار نباشد و هم بازگشت نداشته باشد. زیرا با رژیم های بسیار دشوار می توان خیلی سریع وزن را کاهش داد اما تا رژیم رها می شود، وزن خیلی سریع به حالت قبل و یا حتی بیشتر از قبل باز می گردد. بهترین حالت کاهش نیم تا یک کیلو در هفته می باشد.
بهترین الگو برای داشتن تغذیه ی صحیح پیروی از هرم غذایی است. در زیر هرم غذایی را برای تان توضیح می دهم.

الف) گروه شیر و لبنیات
ـ این گروه شامل موادی مانند: شیر ، ماست ، پنیر ، کشک و بستنی است.
ـ مواد مغذی مهم این گروه : پروتئین ، کلسیم ، فسفر ، بعضی از انواع ویتامین های گروه B ، ویتامین A
ـ واحد اندازه گیری: هر واحد از این گروه برابر است با یک لیوان شیر یا یک لیوان ماست یا ۳۰ گرم پنیر یا یک چهارم لیوان کشک پاستوریزه یا ۵/۱ لیوان بستنی
ـ مقدار مصرف : برای افراد بالغ سالم ، مصرف روزانه 2 تا 3 واحد توصیه می شود.
- اثرات بر سلامتی بدن: این گروه، برای رشد و استحکام استخوان ها و دندان ها و سلامت پوست لازم است.

چگونه از گروه شیر و لبنیات استفاده کنید:
1ـ از شیر های پاستوریزه شده کم چربی ( 5/2 درصد یا کمتر) استفاده کنید.
۲ـ اگر به شیر پاستوریزه دسترسی ندارید، می توانید شیر باز را به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید و سپس مصرف کنید.
3ـ سرشیر و خامه کمتر مصرف کنید.
۴ـ از پنیرهای تهیه شده از شیر پاستوریزه استفاده کنید.
5ـ بستنی هایی را مصرف کنید که از شیر پاستوریزه تهیه شده باشد.
۶ـ اگر کشک ، پاستوریزه نیست، حتما قبل از مصرف، مقداری آب به آن اضافه کنید و حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در حال به هم زدن بجوشانید .
روزانه از هر یک از گروه های غذایی حداقل یک ماده غذایی را بخورید.

ب) گروه گوشت و حبوبات
ـ این گروه شامل موادی مانند : گوشت های قرمز( گوسفند و گوساله)، گوشت های سفید(مرغ، ماهی، پرندگان)، امعاء و احشاء(جگر، دل، قلوه، زبان و مغز)، تخم مرغ و حبوبات (نخود، لوبیا، عدس، باقلا، لپه، ماش) است.
ـ مواد مغذی مهم : پروتئین، آهن، روی و بعضی از انواع ویتامین های گروه B
ـ واحد اندازه گیری : بجای هر ۳۰ گرم گوشت با چربی متوسط ، می توان از یک عدد تخم مرغ یا یک لیوان حبوبات پخته، یک سوم یا نصف لیوان حبوبات خام استفاده کرد.
ـ مقدار مصرف: برای افراد بالغ سالم مصرف روزانه 2 تا 3 واحد (60 تا 90 گرم) از این گروه توصیه می شود.
- اثرات سلامتی : این گروه برای رشد، خونسازی و سلامت سیستم عصبی لازم است.

چگونه از گروه گوشت و حبوبات استفاده کنید:
1ـ قبل از مصرف گوشت های قرمز، تمام چربی قابل رویت آن را جدا کنید. پوست مرغ را که حاوی چربی زیاد است جدا کنید.
۲ـ حتی الامکان از سرخ کردن گوشت اجتناب کنید.
3ـ مغز و زبان دارای چربی و کلسترول فراوان است. در خوردن آنها افراط نکنید.
۴ـ اگر می خواهید گوشت یخ زده را به صورت آب پز بخورید، آن را بلافاصله بپزید و اگر بخواهید بصورت کباب شده یا به صورت های دیگر بخورید، برای خارج کردن گوشت از حالت یخ زده باید آن را ۲۴ ساعت در قسمت پایین یخچال قرار دهید و بعد بپزید .
5ـ بهتر است به جای گوشت قرمز، بیشتر از گوشت های سفید مانند مرغ و ماهی استفاده کنید.
۶ـ برای بزرگسالان مصرف زرده تخم مرغ به علت دارا بودن کلسترول زیاد، باید حداکثر به ۳ عدد در هفته محدود شود.
7ـ مصرف حبوبات به علت دارا بودن فیبر و پروتئین زیاد توصیه می شود.

ج) گروه نان و غلات
ـ این گروه شامل موادی مانند: انواع نان ، برنج ، ماکارونی ، گندم ، جو و ذرت است .
ـ مواد مغذی مهم : انرژی ، بعضی از انواع ویتامین های گروه B ، آهن و مقداری پروتئین است.
ـ واحد اندازه گیری: یک استکان کوچک برنج خام (۸۰ گرم) یا دو استکان کوچک (۱۶۰ گرم برنج پخته) یا یک دوم لیوان ماکارونی پخته یا یک کف دست نان بدون محاسبه انگشتان(فقط نان لواش ۴ کف دست).
ـ مقدار مصرف : برای افراد بالغ سالم ، مصرف روزانه 6 تا 11 واحد توصیه می شود.
- اثرات سلامتی: این گروه برای تامین انرژی، رشد و سلامت سیستم عصبی لازم است.

چگونه از گروه نان و غلات استفاده کنید:
1ـ تا آنجا که ممکن است برنج را به صورت کته مصرف کنید.
۲ـ سعی کنید بیشتر از نان های حاوی سبوس( مثل نان جو، سنگک و بربری ) استفاده کنید.
3ـ نان را به اندازه مصرف خانواده بخرید و از مصرف نان های کپک زده جدا خودداری کنید.
۴ـ برای کامل کردن پروتئین گروه نان و غلات، بهتر است آنها را به صورت مخلوط با حبوبات مصرف کنید،مثل عدس پلو ، باقلا پلو ، عدسی با نان و ... .

گروه میوه ها و سبزی ها مرکب است از :
الف : سبزی ها و میوه های غنی از ویتامین C مثل سبزی های برگی و سایر سبزی ها مثل گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای و میوه هایی مثل مرکبات و توت ها.
ب: سبزی ها و میوه های غنی از ویتامین A که به رنگ سبز تیره و نارنجی هستند مثل سبزیجات برگی، اسفناج، هویج، گوجه فرنگی، طالبی، زردآلو، شلیل، هلو.
ضمنا سبزی ها و میوه ها حاوی مقداری ویتامین های گروه B، آهن و مقدار قابل توجهی فیبر هستند.
ـ واحد اندازه گیری: یک عدد میوه متوسط (یک سیب یا پرتقال یا هلو) یا یک چهارم طالبی متوسط یا ۱۲ دانه بزرگ گیلاس یا ۴ عدد زرد آلو یا ۱۵ حبه انگور یا نصف لیوان آب میوه یا یک لیوان سبزی خام یا نصف لیوان سبزی پخته است.
ـ مقدار مصرف : برای افراد بالغ سالم روزانه 2 تا 4 واحد میوه و 3 تا 5 واحد سبزی توصیه می شود. این گروه برای ترمیم زخم ها، تامین دید در تاریکی، سلامت پوست و حفظ مقاومت بدن در برابر عفونت ها لازم است.

چگونه از گروه میوه ها و سبزی ها استفاده کنید:
۱ـ تا آنجا که ممکن است سبزی ها را به صورت خام مصرف کنید، چون ویتامین های آن بیشتر حفظ می شود.
2ـ از سرخ کردن سبزی ها خودداری کنید.
۳ـ قبل از مصرف سبزی ها و میوه ها، آنها را به دقت شسته و ضد عفونی کنید.
4ـ در صورت عدم دسترسی به مواد ضد عفونی کننده، می توانید برای شستشوی سبزی آن را در آب نمک (به ازای هر لیتر آب یک قاشق مرباخوری نمک) به مدت یک ربع قرار دهید.
۵ـ تا آنجا که ممکن است میوه هایی را که پوست آنها قابل مصرف است، با پوست بخورید.
6ـ برای پختن سبزی ها از آب کم استفاده کنید و از آب حاصل از طبخ سبزی ها در غذا استفاده کنید.
۷ـ برای پختن سبزی، آب را جوش آورید، سبزی را در آب جوش بریزید و مدت ۲۰ دقیقه بپزید.
8ـ در وقت پختن سبزی، در ظرف را ببندید.
۹ـ برای پختن سبزی های تازه، آنها را بلافاصله بعد از خرد کردن بپزید.
10ـ اگر میوه را پوست کندید، از قرار دادن آن در مجاورت هوا خودداری کنید.
مصرف روزانه ۴ عدد میوه مانند سیب یا پرتقال، برای ترمیم زخم ها، تامین دید در تاریکی، سلامت پوست و حفظ مقاومت بدن لازم است.

گروه های متفرقه هرم غذایی
این گروه مرکب است از :
الف ـ مغزها (گردو ، بادام ، فندق ، پسته و غیره)
ب ـ چربی ها (روغن های جامد، روغن های مایع، پیه و دنبه، کره، خامه و سرشیر، سس های چرب مثل مایونز و چیپس)
پ ـ قند و شکر و شیرینی ها ( مثل انواع مربا، شربت ها، انواع شیرینی های خشک و تر، انواع پیراشکی های شیرین، آب نبات، شکلات) .
ت ـ ترشی ها و چاشنی ها ( انواع شور، فلفل، نمک، زردچوبه، دارچین و … )
ث ـ نوشیدنی ها ( نوشابه های گازدار، چای، قهوه، شربت ها، پودرهای آماده مثل پودر پرتقال و …)

چگونه از گروه متفرقه استفاده کنید:
1ـ انواع مغزها، "میان وعده" های مناسبی برای تامین انرژی و برخی و مواد مغذی است.
۲ـ بهتر است مغزها به صورت خام مصرف شوند و از نمک کمتری استفاده شود.
3ـ بهتر است روغن ها را بیشتر از انواع مایع (با منشا گیاهی) مصرف کنید.
۴ـ از حرارت دادن زیاد روغن ها خودداری کنید.
5ـ سعی کنید مصرف چربی ها، شیرینی ها و چاشنی ها را محدود کنید.
۶ـ تا آنجا که ممکن است، مصرف نوشیدنی های ذکر شده در گروه را محدود کرده، نوشیدنی هایی مثل آب، شیر، آب میوه و آب هویج تازه مناسب است.
7ـ برای رفع تشنگی، نوشیدن آب ساده به هر آشامیدنی دیگری ترجیح دارد.
۸ ـ با وجود آنکه چیپس از سیب زمینی تهیه می شود، ولی به دلیل داشتن چربی و نمک زیاد باید مصرف آن را محدود کرد.