تغییرات فیزیکی در بارداری، چگونه است؟

تغییرات فیزیکی و روانی دوران بارداری
لازم نیست حتما بارداری را تجربه کرده باشید تا بدانید در دوران بارداری تغییرات فیزیکی، روانی و غیره در بدن ایجاد میشود.
اما در این دوران تغییرات شگفت انگیز دیگری نیز در بدن رخ میدهد که شاید تا کنون چیزی درباره آنها نشنیده باشید. اگر زنان همه جزئیات بارداری را میدانستند، ممکن بود از اشتیاقشان به بارداری کاسته شود. با این حال دانش و آگاهی ابزار قدرتمندی برای مقابله با مشکلات احتمالی است.
اگر میخواهید فرزند به دنیا بیاورید باید بدانید چه رویدادها و وقایعی در انتظار شما خواهد بود تا با آمادگی کامل پیش بروید.
برخی از این علائم و عوارض ممکن است استرس و اضطراب زیادی در زن باردار ایجاد نمایند که خود به نوعی از عوارض آن محسوب میشود. گذشته از این هنگامی که باردار میشوید اهمیت سلامتی بیشتر احساس میشود. شما مسئولیت جدیدی به عهده گرفته اید و باید مراقب آن باشید بنابراین یک نگرانی در حالت طبیعی، در این دوران دو برابر نگران کننده میشود.

در اینجا با تجربه های دیگران در دوران بارداری شان آشنا می شوید:

خونریزی لثه
تصور کنید یک شب در اوایل سه ماهه اول بارداری، در حال نخ دندان کشیدن ناگهان متوجه جریان خون در دهان خود میشوید. ممکن است در هنگام استفاده از نخ دندان تنها چند لکه خون در دندانهای ردیف پایین خود مشاهده کنید اما اگر بخواهید هویج بجوید، احتمالا با دهانی پر از خون باید فورا به دستشویی بروید.

چه اتفاقی افتاده است؟
دکتر جنیفر کرنز استادیار بخش علوم زنان، مامایی و باروری دانشگاه کالیفرنیا میگوید تورم لثه ها در بارداری که به آن ژینژیویت بارداری گفته میشود، حاصل تغییرات هورمونی است که جریان خون در سرتاسر بدن از جمله لثه ها را افزایش میدهد و آنها را تحریک پذیر، حساس و متورم میسازد که این امر گاهی اوقات منجر به خونریزی لثه میشود. این تغییرات هورمونی مقابله با عفونتها را نیز در لثه مشکل میسازد. بنابراین زنان باردار باید به دقت بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند و مرتبا برای معاینه به دندانپزشک مراجعه نمایند.

هشدار: اگر چه همه موارد خونریزی لثه به معنی بیماری پریودنتال لثه periodonta نیست اما بیماری پریودنتال با زایمان زودرس ارتباط دارد بنابراین در صورت خونریزی لثه در دوران بارداری به دندانپزشک مراجعه کنید.

افسردگی یا مالیخولیا Hypochondria
معمولا زنان در اولین مرتبه بارداری دائما با ماما یا پزشک خود تماس میگیرند و نگرانیهای خود را مطرح میکنند. نمونه های زیر تماسهای تلفنی واقعی من با مطب ماما در اولین بارداری است:

• من تصادفا گوشت فرآوری شده مصرف کردم، برای جنینم مشکلی ایجاد نمیشود؟
• من اشتباها پنیر آبی (پنیر رگه‌آبی یا پنیر آبی نامی کلی برای انواعی از پنیر است که از شیر گاو، گوسفند یا بز و به کمک کپک خوراکی آبی‌رنگی از خانواده پنیسیلین تهیه می‌شود. این نوع پنیر بیشتر در سالادها و یا به عنوان مزه استفاده می‌شود و طعم مخصوصی دارد.) مصرف کردم که ممکن است پاستوریزه نباشد. باید آن را بالا بیاورم؟
• صبح که بیدار شدم متوجه شدم به پشت خوابیده بودم، ممکن است جریان خون به جنین قطع شده باشد؟
• فراموش کرده بودم که باردار هستم و لیوان بزرگ چای را چند دقیقه جلوی شکمم گرفته بودم، ممکن است مغز کودکم بیش از حد گرم شده باشد؟
بله، زنی که برای اولین بار مادر میشود در این حد نگرانی برایش ایجاد می شود.

چه اتفاقی افتاده است؟
بارداری تجربه ای کاملا جدید است و ممکن است بسیاری از احساسات در این دوران تحت کنترل نباشند. ممکن است همه تا این حد نگران و دستپاچه نباشند اما مسلما در اطرافتان زنان زیادی را میبینید که در دوران بارداری دائما نگران هستند و به جستجو و بررسی مسائل مختلفی که تجربه میکنند، میپردازند. بنابراین احساس بدی نسبت به تماسهای تلفنی غیر معقول خود با پزشک نداشته باشید.
نیمفومانیا Nymphomania (معادل اعتیاد به سکس زنان و به مفهوم میل مفرط یا بیمارگونه زن برای آمیزش جنسی است.)
احتمالا در حالت عادی تمایل جنسی سالم و طبیعی دارید اما در دوران بارداری وارد فضای دیگری میشوید. در این دوران میل جنسی بسیار افزایش می یابد و دیگر برای فرد مهم نیست چه زمانی از روز یا شب است.

چه اتفاقی افتاده است؟
بسیاری از زنان باردار در این دوران میل جنسی همانند دوران نوجوانی را تجربه میکنند که علت آن تغییر سطح هورمونها و افزایش جریان خود به پایین بدن است. تجربه هر زنی متفاوت است اما زنانی که افزایش میل جنسی را در سه ماهه دوم تجربه میکنند، ممکن است کاهش تهوع و خستگی ناشی از ورود به سه ماهه دوم عامل آن باشد.

خداحافظ کنترل مثانه
بسیاری از زنان باردار، در این دوران ممکن است کنترلی بر خروج ادرار خود نداشته باشند. لیزا رینا ستاره مشهور امریکایی میگوید: "در دوران بارداری دائما خود را خیس میکردم. به خاطر دارم یک بار به سختی سرما خورده بودم و به خاطر سه ماهه اول بارداری میترسیدم دارویی مصرف کنم بنابراین هیچ دارویی نخوردم. یک بار از زیر دوش که بیرون آمدم، یک عطسه شدید کردم که قدرت آن بیشتر از فشاری بود که مثانه ام بتواند کنترل کند. نتیجه آن بیرون پاشیدن ادرار و کثیف شدن پارکت برزیلی مورد علاقه ام بود. این اتفاق باعث ناراحتی شدید و گریه کردن و هق هق و آب ریزش بینی ام شد. با خود میگفتم چقدر نفرت انگیز شده ام. چرا باید چنین اتفاقی بیفتد؟"

چه اتفاقی افتاده است؟
مسئله ساده است، کودک شما روی مثانه تان خوابیده است.

خونریزی واژینال
بسیاری از زنان فکر میکنند بارداری به معنی ۴۰ هفته دوری از خونریزی واژن است اما طبق گزارش March of Dimes واقعیت این است که نیمی از زنان باردار لکه بینی یا خونریزی را در دوران بارداری شان تجربه میکنند.
کریستی 36 ساله در هر دو بارداری اش خونریزی را تجربه کرد. او میگوید: خیلی زود دچار خونریزی زیاد شدم. پزشکم تصور کرد سقط جنین داشته ام اما وقتی به هفته ششم رسیدم، سونوگرافی انجام دادم و ضربان قلب کودک شنیده شد." کریستی تا دوازده هفته خونریزی اش ادامه داشت و حتی در سه ماهه سومش به اورژانس مراجعه کرد. او میگوید: "هر هفته در تمام طول بارداری فکر میکردم شاید این بار سقط کرده ام." خوشبختانه فرزند او در کمال سلامت به دنیا آمد.

چه اتفاقی افتاده است؟
در مورد کریستی عامل خونریزی هماتوم ساب کوریونیک subchorionic hematoma (هماتوم به جمع شدن خون در بخشی از بدن ولی بیرون از رگ‌های خونی گفته می‌شود )بوده است. در این وضعیت خون تجمع یافته و محبوس میشود و از طریق دهانه رحم به بیرون نشت میکند. بسیاری از زنانی که دچار این وضعیت میشوند بارداری سالمی دارند. با این حال توصیه میشود هر گونه خونریزی واژنی در دوران بارداری را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید تا احتمال سقط جنین رد شود. لکه بینی یا خونریزی در اواخر بارداری پس از رابطه جنسی ممکن است اتفاق بیفتد اما ممکن است نشانه درد زایمان یا خونریزی از جفت نیز باشد. هرگز خجالت نکشید و در صورتی که نگران چیزی هستید با پزشک تماس بگیرید.

مشکلات بیشتر واژن
برخی از زنان در دوران بارداری متوجه افزایش ترشحات میشوند و برخی دیگر به قدری عرق میکنند که نیاز به پد بهداشتی دارند. در آخرین ماه بارداری ممکن است متوجه شوید لباس زیرتان آغشته به پلاگین موکوس mucous plug (تجمع ترشحات واژن که به صورت یک پلاگین در باز شدن رحم برای محافظت از نوزاد از عفونت است) شده است. اشلی 33 ساله در دوران بارداری دوقلویی، دچار واریس سیاهرگی شده بود. وی میگوید: در هفته بیستم رگهای سمت چپ واژنم به اندازه یک توپ گلف برجسته شده بود و تا زایمان به همان صورت باقی ماند. با این که میتوانستم کار کنم و مجاز بودم رابطه جنسی داشته باشم، اما در واقع نمیتوانستم. خوشبختانه بلافاصله پس از زایمان رگهای واریسی به حالت طبیعی بازگشتند.

تغییر شکل پا
برخی زنان باردار دچار تورم پا میشوند. پای دوست من در هر دو بارداری تا حدی متورم شد که اگر به آرامی قوزک پایش را با انگشت فشار میدادید، جای انگشت بر روی گوشت پا مدتی فرو رفته می ماند. اما مسئله فقط تورم پا نیست. سایز پای بسیاری از زنان بزرگ تر نیز میشود. من تورم زیادی را تجربه نکرده و هرگز پایم بزرگتر از سایز قبلش که پیش تر بود، رشد نکرد بلکه برعکس، پایم تقریبا یک سایز کوچکتر شد.

چه اتفاقی افتاده است؟
زمانی که باردار میشوید، همه چیز در بدن شما بزرگتر میشود و پای شما هم از این قاعده مستثنی نیست. اول این که بدن در دوران بارداری مایعات بیشتر در خود نگه میدارد، به علاوه فشار ناشی از جنین در حال رشد بر رگها وارد میشود و بازگشت خون به قلب را دشوارتر میکند و منجر به تورم قوزک پا میشود. همچنین همان هورمونهایی که به لگن امکان میدهند باز شده و کودک را در خود نگه دارد، باعث میشوند رباطهای پا شل شوند بنابراین استخوانها باز و بزرگ میشوند. اما دکتر کرنز در مورد این که چرا پای من کوچکتر شد، هیچ ایده ای ندارد.