رابطه زناشویی بعد زایمان، آسیبی به زن می‌زند؟

خیلی از همسران تصور می کنند پس از زایمان باید تا هفته ها رابطه زناشویی نداشته باشند؛ چون ممکن است برقراری چنین رابطه ای باعث آسیب به مادر شود. باور غلط دیگری که در این مورد رواج دارد، بهتر بودن سزارین نسبت به زایمان طبیعی برای برقراری رابطه زناشویی بعد از آن است. البته بعضی اوقات هم مشغولیت بچه داری باعث می شود که زوج ها خودشان و یا رابطه زناشویی شان را فراموش کنند که این نکته هم می تواند در درازمدت عوارض نامطلوبی بر روابط زوجین بگذارد.

دکتر ملک منصور اقصی، متخصص زنان و زایمان و استاد دانشگاه تهران در این باره می گوید: در یک مدت زمان خاص پس از زایمان، توصیه ما این است که رابطه زناشویی وجود نداشته باشد و علت آن هم این است که می خواهیم محل چسبندگی جفت ترمیم پیدا کند چون مثل یک زخم باز می ماند. جفت از دیواره کنده شده و خون ریزی های معمول بعد از زایمان، از همین محل است. تا این زخم ترمیم پیدا نکرده، بهتر است رابطه زناشویی نداشته باشند. این زمان حدود ۳ هفته طول می کشد. در قدیم می گفتند تا ۶ هفته. اما امروز می گویند تا ۳ هفته هم کفایت می کند.

مسلما شرایط زایمان طبیعی و سزارین باهم فرق می کند. اگر زایمان طبیعی باشد چون در محل، ممکن است برش و بخیه زده شده باشد و این زخم در طول ۲ هفته بهبود پیدا می کند، چنانچه مشکل خاصی پیدا نکند، همین ۳ هفته کافی است.

در مورد سزارین بستگی دارد به نوع سزارینی که انجام شده است. اگر همراه با چسبندگی زیاد یا بروز عفونت باشد، ممکن است رابطه زناشویی همراه با درد باشد. یعنی پس از رابطه زناشویی، زن یک درد مبهمی در ناحیه لگن خود حس می کند.

در حقیقت، با حرکت احساس درد می کند. بالاخره سزارین یک برش است. شکم باز شده و دست خورده، در بهترین شرایط هم سزارین تا حدی چسبندگی ایجاد می کند. بنابراین زایمان طبیعی از این جهت بهتر است و برخلاف تصور عوام که فکر می کنند سزارین برای رابطه زناشویی شان بهتر است، باید اشاره شود که پس از یک زایمان طبیعی و سالم، رابطه زناشویی در مقایسه با سزارین مطلوب تر است.

این چسبندگی، به غیر از درد محدودیت دیگری برای رابطه زناشویی ایجاد نمی کند. پس از زایمان نکته دیگری که وجود دارد، زمانی است که مادر شیر می دهد. در این شرایط فعالیت تخمدان ها متوقف شده و این می تواند باعث کم شدن ترشحات واژن و خشکی آن شود. اگر زن چنین احساسی را دارد، بهتر است از ژل های لوبریکانت استفاده کند که محلول در آب است.

یکی از تغییرات فیزیولوژیک که در طول بارداری اتفاق می افتد هیپرتروفی یا افزایش حجم دستگاه تناسلی است؛ یعنی یک مقداری بافت بزرگ تر و متورم تر می شود. خود کانال زایمانی نیز بازتر می شود. رحمی که قبلا ۱۰۰ گرم بوده حالا می شود ۱۰۰۰ گرم. بعد از زایمان، تمام این تغییرات طی ۶ هفته بر می گردد به حالت عادی. پس تغییرات چندانی برای اندام ها برای طولانی مدت اتفاق نمی افتد.
برای پیشگیری از تغییر شکل های مختصری که ممکن است بعد از بچه دار شدن اتفاق بیفتد، تمرین هایی وجود دارد. تمرین عضلات کف لگن، ورزشی است که حتی برای خانم هایی که باردار نیستند، می تواند رضایت ناشی از رابطه زناشویی را افزایش دهد. برای خانم هایی که اختلالات جسمی دارند و یا دیر به ارگاسم می رسند، توصیه می شود در طول روز مرتب این عضلات را تقویت کنند. برای تقویت، عضلات را باید به صورت متناوب منقبض و منبسط کنند.

ابتدا نیز این کار را با دفعات کم شروع کرده و کم کم آن را افزایش دهند. طول مدت انقباض و انبساط را هم می توانند افزایش دهند. به عنوان مثال اول ۳ ثانیه، و بعد کم کم مدت را تا ۱۰ ثانیه افزایش دهند. این تمرین حتی برای دوران یائسگی که عضلات کف لگن ضعیف می شوند نیز مفید است البته توصیه می شود که در دوران بارداری نیز خانم ها این کار را انجام دهند.

منصور اقصی افزود: توصیه می کنیم که خانم ها هفته ششم پس از زایمان به مراکز بهداشت مراجعه کنند. مشاور با توجه به شرایطی که زن و مرد دارند روش قابل اطمینانی را برای جلوگیری به آنها معرفی می کند چرا که فقط ۴۰ روز اول پس از زایمان احتمال بارداری وجود ندارد و بعد از آن به علت احتمال حاملگی، جلوگیری صورت بگیرد.