خونریزی بعد از زایمان، علتش را میدانید؟

یکی از عوارض پس از زایمان طبیعی و سزارین، خونریزی است که تا مدتی طول می‌کشد و به تدریج کاهش می‌یابد. معمولا خونریزی پس از تقریبا دو هفته به لکه بینی تبدیل می‌شود و اغلب تا ۴۰ روز بعد از زایمان به طور کامل قطع می‌شود. ادامه خونریزی بعد از این چهل روز، می‌تواند بیانگر مشکلاتی باشد. از این‌رو در این مطلب قصد داریم به علت خونریزی بعد از چهل روز از زایمان و زمان مراجعه به پزشک بپردازیم.

علت خونریزی بعد از زایمان
رحم در پایان دوره بارداری مانند یک بادکنک بزرگ است که پس از تولد نوزاد باید کم کم جمع شده و به حالت طبیعی قبل از حاملگی یعنی به اندازه یک گلابی برگردد. بنابراین پس از زایمان، انقباضات متناوبی در رحم ایجاد می‌شود که به آن پس درد می‌گویند. این انقباضات حجم اضافه خون موجود در رحم را به بیرون رانده و سبب خونریزی بعد از زایمان می‌شود. رنگ این خون‌ها متغیر بوده و در طول چند هفته متوالی از رنگ قرمز و صورتی تا قهوه‌ای روشن تغییر می‌کند.
علت خونریزی بعد از زایمان، ترشحات واژینال است که در علم پزشکی لوشیا نامیده می‌شود. این ترشحات شامل بقایای بافتی به جامانده، بخش اسفنجی لایه سطحی (اندومتر) درون رحم، خون خارج شده از انتهای برخی عروق و ... است. خونریزی بعد از زایمان ابتدا به رنگ قرمز و گاهی همراه با لخته‌هایی مانند خونریزی‌های قائدگی است که به مرور روشن‌تر و آبکی‌تر می‌شود و نهایتا به رنگ سفید درآمده و از مقدار آن کاسته خواهد شد.

علت خونریزی بعد از چهل روز از زایمان
علت خونریزی بعد از چهل روز از زایمان می‌تواند یکی از عوامل زیر باشد:
۱. اگر ۴۰ روز از زایمان گذشته و خونریزی هنوز ادامه دارد، ممکن است به دلیل از سرگیری سیکل‌های ماهانه بوده و می‌تواند نشان دهنده خونریزی قاعدگی باشد. در بسیاری از مادران بلافاصله بعد از گذشت ۴۰ روز از زمان زایمان یا با فاصله ۷ تا ۱۰ روز از زایمان، قاعدگی مجددا آغاز می‌شود. اولین پریود بعد از زایمان باید بعد از ۷ الی ۱۰ روز خاتمه یابد. اگر با گذشت این مدت، خونریزی همچنان ادامه داشت، مادر باید برای انجام معاینه و بررسی‌های بیشتر با کمک سونوگرافی به پزشک متخصص مراجعه کند.
۲. مادرانی که نوزادشان را با شیر خود تغذیه می‌کنند، احتمالا دچار لکه بینی می‌شوند. این لکه بینی‌های گاه و بی‌گاه در آن‌ها تا زمانی که سیکل‌های ماهانه تنظیم گردد، وجود خواهد داشت.
۳. خونریزی بعد از گذشت چهل روز از زایمان می‌تواند به دلیل باقی ماندن قسمتی از جفت در درون رحم مادر باشد.
۴. ابتلا به عفونت و باقی ماندن مقدار بسیار ناچیزی از مواد ناشی از حاملگی در درون رحم می‌توانند علت خونریزی بعد از چهل روز زایمان باشند. البته این واقعه بسیار کم اتفاق می‌افتد و در صورت رخ دادن، در بیشتر موارد خونریزی به حدی شدید است که مادر مجبور می‌شود در همان روز‌های بعد از زایمان به پزشک مراجعه کند.

زمان طول کشیدن خونریزی بعد از زایمان طبیعی و سزارین
خونریزی بعد از زایمان طبیعی به طور معمول در برخی از مادران بین دو تا سه هفته و در برخی دیگر تا ۶ هفته طول می‌کشد.
در زایمان سزارین معمولا جراحان در هنگام انجام عمل سزارین، اندومتر رحم مادر را تا حد زیادی خشک می‌کنند، در نتیجه مادر بعد از زایمان به صورت سزارین، خونریزی کمتری را تجربه می‌کند. خونریزی بعد از زایمان سزارین نیز معمولا تا ۶ هفته طول می‌کشد و با مدت زمان خونریزی بعد از زایمان طبیعی، تفاوت چندانی ندارد.

زمان مراجعه به پزشک
اکثر مادران این سوال را دارند که چه زمانی باید نگران شد و به پزشک مراجعه کرد؟ پاسخ به این سوال چندان راحت نیست، زیرا مادران باید به نشانه‌های وجود مشکل توجه کنند و در صورت مشاهده آن‌ها به پزشک مراجعه کنند. اگر پد استفاده شده در کمتر از یک ساعت کاملا خیس می‌شود یا پس از گذشت چند روز خونریزی به همان شدت اولیه ادامه داشت، باید به پزشک مراجعه شود.
علاوه بر موارد فوق در صورتی که با علائم عفونت حتی در روزهای اول پس از زایمان مواجه شدید باید به پزشک مراجعه کنید. برخی از این عوامل عبارتند از:
تب
تپش قلب
ترشحات بدبو
وجود درد در یک یا دو طرف شکم
احساس ضعف همراه با سرگیجه

سخن آخر
هرچند خونریزی‌های پس از زایمان در اغلب موارد طبیعی بوده و جای نگرانی ندارد، ولی مادران باید در صورت مشاهده هرگونه مورد غیر طبیعی مانند خونریزی بعد از چهل روز از زایمان طبیعی یا سزارین، خونریزی‌های بسیار شدید بعد از زایمان که منجر به استفاده از چندین پد در شبانه روز می‌شود، استشمام بوی نامطبوع از ترشحات واژن و ... حتما به پزشک متخصص مراجعه کرده و علت آن را پیگیری کنند. همچنین در این مدت باید نکاتی را برای روابط زناشویی در نظر بگیرید تا مادران پس از زایمان با چالشی در این زمینه مواجه نشوند.