برای سوختگی دست چی خوبه؟ درمان خانگی

شما میتوانید بیشتر سوختگیهای سطحی (درجه یک) و سوختگیهای درجه دوی دست که قطر آنها کمتر از ۷.۵ سانتیمتر است را با روشهای خانگی درمان کنید، اما سوختگیهای شدیدتر نیاز به مراجعه به پزشک دارند.
برای درمان سوختگی دست در خانه، ابتدا محل سوختگی را حدود ۲۰ دقیقه زیر آب خنک (نه سرد) بگیرید. سپس با صابون ملایم بشویید و از پماد آنتی بیوتیک یا ژل آلوئهورا استفاده کنید. ضمناً برای کاهش درد، میتوانید از کمپرس سرد و مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن نیز استفاده کنید. به خواندن ادامه دهید تا با چند روش درمان سوختگی در خانه آشنا شوید.
انواع سوختگی دست
چه دستتان را با یک لیوان قهوه داغ بسوزانید و چه مدت زمان زیادی زیر آفتاب بمانید، سوختگی بههیچوجه تجربه خوشایندی نیست. انواع سوختگی بر اساس شدت عبارتند از:
- سوختگی درجه یک کمخطرترین نوع محسوب میشود، زیرا فقط لایه بیرونی پوست را تحت تاثیر قرار میدهد. این نوع سوختگی معمولاً باعث درد خفیف، قرمزی و تورم میشود.
- سوختگی درجه دو لایههای عمیقتر پوست را درگیر میکند و باعث تاول، سفیدی، رطوبت و درخشندگی پوست میشود.
- سوختگی درجه سه تمام لایههای پوست را دچار آسیب میکند، در حالی که سوختگی درجه چهار ممکن است حتی مفاصل و استخوانها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. این سوختگیها به عنوان موارد اورژانسی شناخته میشوند و تنها در بیمارستان باید درمان شوند.
بهترین روش های درمان سوختگی دست در خانه
سوختگیهای خفیف معمولاً در حدود یک تا دو هفته به طور کامل بهبود مییابند و معمولاً جای زخم باقی نمیگذارند. هدف از درمان سوختگی این است که درد را کاهش دهیم، از عفونت جلوگیری کنیم و روند ترمیم پوست را تسریع ببخشیم. روش های درمان سوختگی دست در خانه عبارتند از:
۱. محل سوختگی را با آب خنک بشویید
اولین کاری که هنگام سوختگی جزیی باید انجام دهید این است که ناحیه سوخته را حدود ۲۰ دقیقه زیر آب خنک (نه سرد) بگیرید. سپس محل سوختگی را با آب و صابون ملایم بشویید.
۲. یک کمپرس سرد روی محل سوخته شده بگذارید
قرار دادن یک کمپرس سرد یا یک پارچه تمیز و مرطوب روی محل سوختگی، میتواند درد و تورم را کاهش دهد. کمپرس را به مدت ۵ تا ۱۵ دقیقه روی ناحیه آسیبدیده بگذارید و از کمپرسهای بیش از حد سرد استفاده نکنید، زیرا ممکن است سوختگی را بیشتر تحریک کنند.
۳. از پمادهای آنتی بیوتیک استفاده کنید
پمادها و کرمهای آنتیبیوتیک به جلوگیری از عفونت کمک میکنند. یک پماد ضدباکتری مانند باسیتراسین (Bacitracin) یا نئوسپورین (Neosporin) را روی سوختگی بمالید و سپس آن را با یک پوشش پلاستیکی (cling film) یا یک گاز استریل بدون پرز بپوشانید.
۴. از گیاه آلوئهورا کمک بگیرید
برای درمان سوختگی دست در خانه میتوانید از گیاه آلوئهورا نیز کمک بگیرید. در واقع، تحقیقات نشان دادهاند که آلوئهورا برای درمان سوختگیهای درجه یک و دو مؤثر است. این گیاه خاصیت ضدالتهابی دارد، گردش خون را بهبود میبخشد و از رشد باکتریها جلوگیری میکند.
برای استفاده، یک لایه نازک ژل خالص آلوئهورا را مستقیماً از برگ گیاه به ناحیه سوخته شده بمالید. اگر از ژل آلوئهورا آماده استفاده میکنید، مطمئن شوید که حاوی درصد بالایی از آلوئهورا باشد و از محصولات دارای مواد افزودنی، رنگ و عطر خودداری کنید.
۵. از عسل به عنوان پماد موضعی استفاده کنید
عسل فقط برای خوردن نیست. این ماده طبیعی، در صورت استفاده موضعی، میتواند به درمان سوختگیهای جزئی کمک کند، چرا که خاصیت ضدالتهابی، ضدباکتریایی و ضدقارچی دارد.
۶. تا حد امکان پوست خود را در معرض نور خورشید قرار ندهید
تا حد امکان از قرار دادن ناحیه سوخته در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید. پوست سوخته شده بسیار حساس است و به راحتی آسیب میبیند. پس سعی کنید آن را در مقابل نور خورشید، با لباس مناسب بپوشانید.
۷. تاولها را نترکانید
درمان خانگی سوختگی دست به همین جا ختم نمیشود. حتی اگر وسوسه شدید، تاولها را نترکانید. ترکاندن تاولها ممکن است باعث عفونت شود. اگر تاولهای بزرگی روی پوستتان ایجاد شده و نگران هستید، به پزشک مراجعه کنید.
۸. مسکنهای بدون نسخه مصرف کنید
اگر درد دارید، میتوانید از مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Motrin, Advil) یا ناپروکسن (Aleve) استفاده کنید. البته حتماً دستور مصرف روی بستهبندی را به دقت بخوانید و طبق مقدار توصیه شده مصرف کنید.
روشهایی که نباید برای سوختگی استفاده کنید
برخی درمانهای قدیمی و توصیههای عامیانه برای سوختگی نه تنها مفید نیستند، بلکه ممکن است آسیب بیشتری بزنند. از این رو، از انجام روشهای زیر پرهیز کنید:
- کره مالیدن به ناحیه سوخته شده: کره گرما را در پوست نگه میدارد و حتی ممکن است باعث عفونت شود.
- روغن مالیدن به ناحیه سوخته شده: برخلاف باور عمومی، روغن نارگیل، روغن زیتون و روغنهای آشپزی نباید روی سوختگی استفاده شوند، زیرا حرارت را در پوست نگه میدارند.
- استفاده از اسطوخودوس: شواهد کافی برای تاثیر روغن اسطوخودوس در درمان سوختگی وجود ندارد.
- استفاده از سفیده تخم مرغ: این کار ممکن است باعث عفونت باکتریایی شود. به علاوه، برخی افراد به تخم مرغ حساسیت دارند.
- مالیدن خمیردندان به محل سوختگی: هیچ شواهدی وجود ندارد که خمیردندان برای سوختگی مفید باشد. حتی ممکن است که باعث تحریک و افزایش خطر عفونت شود.
- یخ گذاشتن روی محل سوختگی: یخ میتواند باعث تحریک بیشتر سوختگی شود و در برخی موارد، حتی سوختگی ناشی از سرما نیز ایجاد میکند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
در بعضی شرایط درمان سوختگی در خانه کافی و حتی مجاز نیست و شما باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. این شرایط عبارتند از:
- وسعت سوختگی بیش از ۳۷.۵ سانتیمتر باشد.
- سوختگی در صورت، دستها، باسن یا کشاله ران باشد.
- زخم دردناک یا بدبو شود.
- تب بالا داشته باشید.
- فکر میکنید که دچار سوختگی درجه سه شدهاید.
- آخرین واکسن کزاز شما بیش از ۵ سال پیش بوده است.
چرا سوختگیهای درجه سه را نباید در خانه درمان کرد؟
- این سوختگیها میتوانند باعث عفونت شدید، خونریزی و شوک شوند.
- معمولاً به عنوان سوختگی عمیق شناخته میشوند و میتوانند اعصاب را از بین ببرند.
- سوختگیهای ناشی از برق هم خطرناک هستند، زیرا ممکن است به بافتهای داخلی آسیب برسانند.
کلام آخر
برای درمان سوختگی دست در خانه، ابتدا ناحیه آسیب دیده را حدود ۲۰ دقیقه زیر آب خنک (نه سرد) بگیرید تا حرارت اضافی از پوست خارج شود. سپس آن را با آب و صابون ملایم بشویید و از یک پماد آنتی بیوتیک مانند نئوسپورین یا ژل خالص آلوئهورا برای کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت استفاده کنید. اگر سوختگی باعث تاول شد، از ترکاندن آن خودداری کنید و محل را با یک پانسمان استریل بپوشانید. برای کاهش درد نیز میتوانید از مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن استفاده کنید. همچنین، از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید و در صورت شدید بودن سوختگی یا مشاهده علائم عفونت، به پزشک مراجعه کنید.