یک معجزه؛ عروسک درمانی در بهبود آلزایمر کمک می‌کند

راهنماتو: آدم‌هایی که دچار فراموشی شده‌اند با پیشرفت بیماری‌شان جهان را به شکلی متفاوت تجربه می‌کنند. حس آن‌ها از واقعیت یا مکان با گذر زمان مختل می‌شود که می‌تواند باعث پریشان‌حالی و تلاطم آن‌ها شود.

یکی از بهترین راه‌ها برای حمایت از افرادی که تغییر را در ادراک و رفتارشان تجربه می‌کنند، مدیریت محیط اطراف‌شان است. این امر می‌تواند فواید بسیار عمیقی از جمله کم کردن نیاز به مصرف آرام‌بخش‌ها را داشته باشد.

یکی از این روش‌های آرام‌کننده استفاده از عروسک‌ به عنوان مددکار آرامش‌بخش است.

چرا «عروسک‌درمانی»؟

اگر بخواهیم اصطلاح درست‌تر را استفاده کنیم باید بگوییم که عروسک‌های زنده که به عنوان عروسک‌های همدل نیز شناخته می‌شوند، «بازنمایی کودک» هستند که می‌توانند برای افرادی که دچار فراموشی شده‌اند حس آرامش ایجاد کنند.

در بیماری فراموشی، خاطرات مربوط به گذشته‌های دور به مراتب پررنگ‌تر از خاطرات مربوط به رویدادهای اخیر است. معنایش این است که تجربه‌های مرتبط با فرزندپروری و مراقبت از کودکان کم‌سن برای فردی که دچار فراموشی شده در مقایسه با زمان حال، احساس «واقعی‌تری» دارد.

توهم یا هذیان نیز در افراد دچار فراموشی رخ می‌دهد که معمولاً خودش را با گریه برای کودکی که این افراد احساس می‌کنند گم کرده یا از دست داده‌اند، نشان داده می‌شود.

بنابراین اگر یک عروسک در اختیار این افراد بگذاریم می‌توانیم احساس پریشانی ناشی از بیماری را بدون نامعتبر کردن تجربه‌های گذشته آن‌ها، کم کنیم.

بعضی افراد باور دارند که عروسک واقعی است

باید بدانید که برخی از افرادی که به عروسک‌های درمانی وابسته می‌شوند، با عروسک مانند بچه‌ای واقعی رفتار می‌کنند که نیاز به مراقبت دارد. بنابراین اگر با عروسک آن‌ها بدرفتاری شود، آن‌ها واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهند.

بنابراین مهم است افرادی که مسئولیت مراقبت از فرد دچار فراموشی را برعهده دارند، این نکته را در نظر بگیرند و با عروسک مانند یک کودک زنده و واقعی رفتار کنند.

شواهد درباره استفاده از عروسک‌درمانی چه می‌گوید؟

شواهد نشان می‌دهد که استفاده از عروسک‌های همدلی می‌تواند به کاهش اضطراب و آژیتاسیون (حرکت‌های اضطرابی و هیجانی بدن) کمک کند و کیفیت کلی زندگی این افراد را ارتقاء می‌دهد.

عروسک‌درمانی جزو درمان‌های با رویکرد غیردارویی در مراقبت‌ از افراد دچار فراموشی است. به طور خاص، وابستگی به عروسک ممکن است به مثابه شکلی از درمان‌های خاطره‌گویی استفاده شود که شامل استفاده از فرمان‌هایی برای متصل کردن فرد با تجربه‌های گذشته است.

تعامل با عروسک همچنین به مثابه شکلی از تحریک حسی عملی می‌کند که در آن شخص دچار فراموشی ممکن است از لمس کردن و گرفتن عروسک در دستان خود احساس آرامش پیدا کند.

تحریک حسی می‌تواند از رفاه عاطفی فرد حمایت کند و به برقراری ارتباط او با دیگران کمک کند.

اما همه افرادی که دچار فراموشی هستند به درمان همدلی واکنش نشان نمی‌دهند.

استفاده از عروسک‌درمانی باید با توجه به مشاهدات و در نظر گرفتن ملاحظات مربوط به گذشته فرد بیمار انجام شود.

عروسک‌های همدلی ممکن است برای کسانی که در گذشته از کودکی مراقبت نکرده‌اند یا تجربه روان‌زخم‌های مرتبط با زایمان یا از دست دادن بچه داشته‌اند، نامناسب یا نامفید باشد.

آیا عروسک‌درمانی سویه‌های منفی هم دارد؟

این رویکرد مخالفاتی نیز دارد. بعضی‌ها توصیه کرده‌اند که استفاده از عروسک‌درمانی می‌تواند فرد دچار فراموشی را ترغیب به «رفتارهای بچه‌گانه» کند که ممکن است احتمال برچسب‌زدن‌های منفی را افزایش دهد.

علاوه بر آن، وابستگی ممکن است آنقدر شدید شود که فرد دچار فراموشی نتواند استفاده از عروسک توسط دیگران را تحمل کند. استفاده از عروسک‌درمانی در حضور نوه‌های کوچکی که احتمال برداشتن عروسک توسط آن‌ها زیاد است، می‌تواند فرد دچار فراموشی را مضطرب کند.

اما در کل نشان داده شده است که رویکردهای غیردارویی مانند عروسک‌درمانی می‌توانند هزینه‌های درمان فراموشی را کاهش دهند.

آیا در آینده می‌توان از ربات‌ها استفاده کرد؟

استفاده از عروسک‌های تعاملی و ربات‌های شبیه حیوان خانگی نیز رواج یافته‌اند. برخی از مطالعات استفاده از ربات‌ها را مثبت ارزیابی کرده و نشان داده‌اند که این ربات‌ها می‌توانند تحریک عصبی را کاهش دهند اما برخی هیچ ارتقائی در قوه شناخت افراد دچار فراموشی، رفتار یا کیفیت زندگی آن‌ها نشان نمی‌دهند.

پیشرفت‌ها در حوزه هوش مصنوعی نیز برای حمایت از افرادی که دچار فراموشی شده‌اند کمک کرده‌ است.

مثلاً ویو و فرندز، همراهان هوش مصنوعی هستند که روی یک صفحه نمایش ظاهر می‌شوند و می‌توانند در زمان واقعی با فردی که دچار فراموشی شده است تعامل برقرار کنند. ویو یک شخصیت هوش مصنوعی است که دچار فراموشی است و با استفاده از تجربه‌ها، بینش و واژگان زنان دچار فراموشی خلق شده است. ویو تجربه‌های خودش درباره زیستن با فراموشی را به اشتراک می‌گذارد. او همچنین می‌تواند برنامه‌ریزی شود تا درباره علائق مشترک مثل باغبانی با فرد دچار فراموشی صحبت کند.

این دو همراه اکنون تحت بررسی‌های آزمایشگاهی هستند تا بتوانند در مورد تجربه زیستن با فراموشی آموزش بدهند.

چطور باید به عروسک همدلی عزیزتان واکنش نشان دهید؟

عروسک‌های درمانی باید مطابق با نیازهای فرد دچار فراموشی و در نظر گرفتن ملاحظات فردی او استفاده شوند.

افرادی که با فراموشی زندگی می‌کنند ممکن است که جهان اجتماعی را مثل فردی که دچار فراموشی نیست، تجربه نکنند. اما فردی که دچار فراموشی است، بچه نیست و هرگز نباید مثل یک بچه با او رفتار شود.

مراقب باشید که همه اطرافیان فردی که دچار فراموشی است مفهوم عروسک همدلی را بدانند تا از ایجاد پریشانی ناخواسته ناشی از رفتار نادرست با عروسک این افراد پیشگیری کنید.

اگر از عروسک‌های تعاملی استفاده می‌کنید حتماً حواس‌تان باشد که باتری‌ها شارژ داشته باشند و باتری اضافه در دسترس باشد.

درنهایت، مهم است که میزان وابستگی فرد به عروسک را ارزیابی کنید چون حس فرد دچار فراموشی به عروسک در گذر زمان می‌تواند تغییر کند.