۱۷۰۶۳۹ ۱۳۹۶/۱۲/۱۳ ۱۴:۳۷:۳۳

۲۵۲۰۳

میوم رحمی چیست؟

اندازه میوم رحم بسیار متفاوت است، در سایزها و تعداد مختلف و در هر قسمتی از رحم بروز می کند و بسیار شایع است.

میوم رحم در واقع تومور خوش خیمی است که از عضلات صاف رحم به وجود می اید. اندازه میوم رحم بسیار متفاوت است در سایز ها و تعداد مختلف و در هر قسمتی از رحم بروز می کند و بسیارشایع است. ولی در اکثر موارد بدون علامت است و نیازی به درمان ندارد. عوامل مساعدکننده ایجاد میوم کاملا شناخته نشده اند به جز اینکه هورمونهای جنسی که در سنین باروری از تخمدانها ترشح می شوند (استروژن و پروژسترون) در ایجاد و رشد ان موثرند. با وجود شیوع بسیار بالای آنها، فقط در چهار درصد زنان حامله، میومهای رحمی قابل مشاهده درسونوگرافی وجود دارد.

با این حال در مطالعات گوناگون ثابت شده است که قرصهای ضد بارداری (حاوی استروژن و پروژسترون) اثری در رشد و ایجاد ان ندارد مگر اینکه برای اولین بار دراوایل دوران نوجوانی مصرف شوند. در این موارد احتمال بروز میوم اندکی افزایش مییابد. در مقایسه بین استروژن و پروژسترون احتمالا نقش پروژسترون بیشتر است. بنابراین در شروع بارداری نیز به همین دلیل میومها رشد سریعی خواهند داشت اما در زمان یایسگی از رشد باز می مانند و رفته رفته کوچکتر می شوند. نژاد و ارث نیز از عوامل مساعد کننده در بروز ان می باشند. از چاقی نیز به عنوان عامل مساعد کننده یاد میکنند.

انواع میوم یا فیبروم رحم از نظر مکان قرار گرفتن در رحم

- میوم ها یا فیبروم هایی که در زیر مخاط رحم قرار می گیرند انها را (میوم ﺳﺎﺏ ﻣﻮﻛﻮزال) گویند: به سمت دیواره داخلی رحم رشد می کنند، و می توانند عامل خونریزی قاعدگی طولانی مدت ویا شدید باشند و یا در توانایی باردار شدن فرد ﻳﺎ ﺧﻮﻧﺮﺳﺎﻧﻲ ﺟﻔﺖ اختلال می توانند ایجاد کنند.

- میوم ها یا فیبروم هایی که در زیر سروز رحم رشد می کنند به انها (میوم ﺳﺎﺏ ﺳﺮﻭﺯال) گویند: چون به سمت خارج رحم رشد می کنند، گاهی اوقات می توانند روی مثانه فشار وارد آورند و سبب علائم ادراری و تکرر ادرار شوند. ﻭﻟﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﺮ مﻳﺰاﻥ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻱ ا ﺑﺎﺭﻭﺭﻱ ﻧﺪاﺭﻧﺪ.

اگر فیبروم به سمت پشت رحم رشد کند، می تواند روی روده بزرگ فشار وارد آورده و یبوست ایجاد نماید و یا به اعصاب کمری فشار آورده و سبب درد مشابه دیسک کمری شود.

- میوم اگر ﺩاﺧﻞ ﺩﻳﻮاﺭﻩ ﺭﺣﻢ قرار گیرد انرا (میوم اﻳﻨﺘﺮا ﻣﻮﺭاﻝ) نامند: اینها داخل نسج دیواره رحم قرار دارند و ممکن است ایجاد برامدگی کنند. گاهی هم به داخل رحم و هم به خارج رحم ایجاد برجستگی میکنند در این نوع، عمل جراحی مشگل تر از دو مورد قبلی می باشند.

شایع ترین علایم فیبروم های رحمی شامل موارد زیر می باشد :

- خونریزی های غیر طبیعی و زیاد در عادت ماهانه

- درد و فشار در ناحیه لگن

- طولانی بودن خونریزی های ماهانه

- خونریزی بین دوره های قاعدگی

- بزرگ شدن شکم

- کمردرد

- پا درد

- درد در حین رابطه جنسی

روشهای تشخیصی میوم رحم

میوم ها اغلب در حالی که بدون علامت اند به صورت تصادفی هنگام معاینه پزشک شناسایی می شوند. برای تعیین اندازه ان معمولا سونوگرافی درخواست می شود. سونوگرافی واژینال برای ارزیابی میوم های کوچکتر مناسب می باشد ممکن است از روش هیستروسالپنژوگرافی در بیماران مبتلا به نازایی برای بررسی باز بودن لوله های رحم و سالم بودن حفره رحم استفاده می شود.

MRI لگن روش تشخیصی دقیق تر از سونوگرافی از نظر تعیین محل و سایز تومور میباشد. ازمایش CBC جهت بررسی وضعیت بیماراز نظر خونریزی در خواست میشود.

درمان میوم رحم چیست

روش درمانی منحصر به فرد به عنوان بهترین روش درمانی وجودندارد. در واقع روشهای درمانی متنوعی مطرح است که بسته به شرایط هر فرد متفاوت خواهد بود.

درمان انتظاری

بسیاری از زنانی که رحم میوماتو دارند هیچ نوع علامت وشکایتی عنوان نمی کنند. در این صورت درمان انتظاری بهترین انتخاب است.زیرا فیبرومها خوش خیم هستند و معمولا رشد اهسته ای دارند و یا اصلا رشد نمی کنند و پس ازشروع دوران یایسگی هم که سطح هورمونها پایین می اید به تدریج کوچکتر می شوند.

درمان های دارویی

پزشک با کمک داروها میتواند سیکل عادت ماهیانه را نظم دهد وعلایمی نظیر خونریزی شدید عادت ماهیانه و فشار لگن را بهبود ببخشد. دارو میوم را ازبین نمی برد اما بعضی از داروها میوم را کوچکتر می کنند از قبیل: GNRH اگونیستها. این گروه داروها که در ایران به نام" دکاپتیل و دیفرلین" در دسترس اند با کاهش سطح استروژنو پروژسترون وضعیت یایسگی موقت را ایجاد می کنند.پس از قطع عادت ماهیانه فیبرومها کوچک شده و کم خونی بهبود می یابد.

این داروها را ممکن است پزشک قبل از جراحی برای کوچک کردن سایز میوم تجویز کند. عارضه شایع ان گر گرفتگی است. در صورت مصرف طولانی مدت (بیش از یکسال) استیوپروز یا پوکی استخوان بروز خواهد کرد.داروهای دیگر نظیر ocp (قرصهای ضد بارداری)جهت کنترل و نظم عادت ماهیانه موثرند. داروهایی نظیر مفنامیک اسید که هورمونی نیستند درکاهش درد و خونریزی می نوانند موثر باشند.

روشهای جراحی میوم چیست

1- جراحی هیسترکتومی خارج کردن رحم به عنوان اخرین راه درمان جراحی میوم رحمی در نظر گرفته میشود.خارج کردن کامل رحم برای انهایی که خواهان فرزند دیگری نیستند و در سنین بالاتر می تواند روش مناسبی باشد.

2- میومکتومی به روش خارج کردن میوم رحم به تنهایی و با حفظ رحم گفته می شود. روش میو مکتومی از راه شکم برای میومهای رحمی که بزرگ و یا عمیق هستند و لایه های داخل رحم را درگیر کرده اند انجام میشود.

3- لاپاراسکوپی: میومهای کوچک و با تعداد کم را می توان با روش لاپاراسکوپی و با برش کوچک شکمی خارج کرد بخصوص در میوم های ساب سروزال بسیار روش مناسبی هست.

4- هیستروسکوپی: میومهای خیلی کوچک را که که داخل حفره رحم وجود دارد با روش جراحی هیستروسکوپی می توان خارج کرد.در این روش جراح وسیله هیستروسکوپ را از طریق واژن و سرویکس وارد رحم می کند درون رحم را می بیند ومیوم را با وسایل ظریفی بیرون می اورد.

5-کوتر رحم: در روش دیگری با کمک هیستروسکوپ دیواره داخلی رحم را با استفاده "کوتر" از بین میبرند. در این روش خونریزی مربوط به عادت ماهیانه متوقف شده و یا کاهش می یابد ولی در سایز میوم تغییری حاصل نخواهد شد.

6- روشهای دیگری نظیر امبولیزاسیون شریان رحمی وجود دارد. در این شیوه مواد کوچکی توسط رادیولوژیست وارد شریان رحمی می شود و با قطع جریان خون در میوم ها رشد انها متوقف شده و کوچک می شوند.این روش نیاز به برش جراحی ندارد اما می تواند عوارضی نظیر ازبین رفتن جریان خون تخمدانها و یا سایر ارگانهای لگن داشته باشد.

7- روش های جدید دیگری هم نظیر تخریب میوم با امواج اولتراسوند در فرکانس بالا در درمان میوم در دست بررسی ومطالعه است.

خطر میوم در بارداری

هرچه سایز میوم بیشتر از ۵ سانتی متر باشد خطر بیشتر می شود.

تاثیر میوم در بارداری

در زمانی تاثیر دارد که سایز میوم بزرگ باشد.

گاهی ممکنست میوم اینترامورال در بارداری به همراه میوم ساب سروزال و یا میوم ساب موکوزال در بارداری همه با هم دیده شوند.

میوم در بارداری موجب افزایش عوارضی چون:

- خونریزی سه ماهه اول بارداری

- سقط خود به خودی سه ماهه اول بارداری

- جفت سرراهی

- خونریزی پس از زایمان

- میزان لزوم به سزارین با فیبروم مختصر افزایش میابد.

ضمن عمل سزارین اکثرا نباید فیبروم برداشته شود و در اکثر موارد چند ماه پس از ختم بارداری سایز فیبروم خودبخود کاهش یافته و کوچک میشود اگر مشگل بیمار هنوز ادامه داشت می توان میوم را برداشت، در مواردی نیز بسته به وضیعت میوم بیمار و تبحر جراح می توان در سزارین میوم را برداشت.

منبع: دکتر شهناز امینی