مدت زمان باردار شدن، قابل تعیین است؟

مدت زمان لازم برای باردار شدن در هیچ دو نفری یکسان نیست. به عبارت دیگر فرمولی برای تخمین مدت زمانی که باید صبر کنید تا حامله شوید وجود ندارد، اما می‌توان بررسی کرد که چگونه فاکتورهایی مانند سن، نحوه‌ی جلوگیری، وزن، مصرف داروها یا مخدرها و استرس، بارداری را به تأخیر می‌اندازند.
هیچ راهکاری برای باردار شدن نیست که برای همه‌ی افراد مناسب باشد، بنابراین خیلی دشوار است که مدت زمان لازم برای باردار شدن یک فرد را تعیین کنیم. اگر در باردار شدن مشکل دارید، بدانید که تنها نیستید، این مشکل بیش از آنچه که تصور می‌کنید شایع است. با توجه به مطالعات انجام شده، یک زن از هر هفت زن در باردار شدن با مشکل مواجه است و بیشتر زوج‌ها، حتی با دخول‌های حساب‌شده و منظم، بارداری را پس از گذشت شش دوره عادت ماهیانه تجربه می‌کنند.

بهترین زمان برای بارداری
حتی اگر در میان درصد کمی از زنان باشید که در طول اولین دوره‌ باردار می‌شوند، باید به خاطر داشته باشید که بارداری در روزی که رابطه‌ی جنسی برقرار کرده اید، اتفاق نمی‌افتد. ممکن است شش روز طول بکشد تا اسپرم یک تخمک را بارور کند و ۱۰ روز دیگر طول بکشد تا تخمک بارور شده درون رحم جای بگیرد. در تعریف رسمی، بارداری وقتی اتفاق می‌افتد که هورمون‌های مورد نیاز برای ایجاد بارداری، ترشح شوند. بنابراین در صورت موفقیت در تلاش برای بارداری، ۱۲ تا ۱۶ روز پس از رابطه‌ی جنسی زمان لازم است تا حامله شوید. در ادامه‌ی این مقاله نگاهی به متغیرهایی که می‌توانند حاملگی را به تأخیر بیندازند و بر مدت زمان لازم برای باردار شدن اثر بگذارند، خواهیم داشت.

آیا باردار شدن پس از ۴۰ سالگی غیر ممکن است؟
با توجه به آمار و مطالعات، ۸۵٪ از خانم‌هایی که در دهه‌ی دوم یا سوم زندگی خود هستند (بین ۲۰ تا ۳۰ سال) و هیچ بیماری خاصی ندارند، معمولا در مدت یک سال باردار می‌شوند. در مورد خانم‌هایی که در دهه‌ی چهارم زندگی هستند، گفته می‌شود که «مسئله این نیست که زمان بیشتری برای حامله شدن مورد نیاز باشد، بلکه ممکن است تعداد تخمک‌های با کیفیت در این سن کمتر باشند». برای این گروه، از بازه‌ی سنی ۶ ماهه برای ارزیابی باروری استفاده می‌شود. اما این حقیقت وجود دارد که برای زنانی که در سن ۴۵ سال یا بالاتر هستند، شانس بارداری بدون ابزارهای کمکی، ناچیز است.

اگر در صورت استفاده از روش‌های جلوگیری از بارداری، هنوز پریود شما منظم باشد، به احتمال زیاد بدن شما برای بارداری آماده است. در روش‌های خیلی شدید جلوگیری (مخصوصا در تزریق دپوپروورا)، ۱۸ ماه برای منظم شدن پریود نیاز است. بیشتر خانم‌ها نسبتا سریع به دوره‌ی قاعدگی نرمال می‌رسند - قاعدگی نرمال به معنی تخمک‌گذاری منظم یک زن است که شانس بارداری را افزایش می‌دهد.

قرص های جلوگیری
قرص‌های ضد بارداری؛ مطالعات نشان داده اند که این امکان وجود دارد که بلافاصله بعد از قطع مصرف قرص‌های جلوگیری باردار شوید، حتی اگر پریود شما منظم نباشد- ممکن است چند ماه طول بکشد تا عادت ماهیانه‌ی به یک روتین مشخص برسد.
آی یو دی (IUD)؛ آی یو دی یک وسیله‌ی ضد بارداری آزاد کننده‌ی هورمون است که درون رحم قرار داده شده و مقدار کمی هورمون (پروژستین) را مستقیما به رحم می‌رساند- این وسیله باید توسط پزشک قرار داده شود و برای مدت ۵ سال مؤثر است. پس از توقف استفاده از آی یو دی، متوسط زوج‌ها برای بارداری به ۴- ۶ ماه زمان نیاز دارند. تقریبا ۸۵- ۹۰ درصد از خانم‌ها پس از یک سال حامله می‌شوند.
داروهای ضد بارداری تزریقی؛ در یک مطالعه‌ی گسترده، زمان میانگین برای باردار شدن بعد از قطع دپوپروورا - تزریق هورمون پروژستین که مانع از تخمک‌گذاری می‌شود- ده ماه تخمین زده شد.
حلقه‌ی واژینال؛ پس از کنار گذاشتن حلقه‌ی واژینال، تقریبا دو دوره‌ی عادت ماهیانه طول می‌کشد تا باردار شوید.

سیگار کشیدن؛ سیگار کشیدن نه تنها با ناباروری مرتبط است، بلکه باعث یائسگی زودرس، آسیب به سرویکس و لوله‌های رحمی هم می‌شود. محققان دریافته اند که در مقایسه با خانم‌هایی که هرگز سیگار نکشیده اند، خانم‌هایی که در دوره‌ای از زندگی خود به صورت فعال سیگار کشیده اند ۱۴ درصد بیشتر دچار ناباروری می‌شوند. همچنین این خانم‌ها تا ۲۶٪ بیشتر در معرض یائسگی زودرس قرار می‌گیرند.
مصرف الکل؛ استفاده‌ی زیاد از الکل نیز می‌تواند باعث ریسک فزاینده‌ی اختلالات تخمک‌گذاری شود و بر آزاد شدن تخمک‌ها از رحم اثر بگذارد. خانم‌هایی که الکل زیاد مصرف می‌کنند به مدت زمان بیشتری برای باردار شدن نیاز دارند.
سیگار کشیدن و مصرف الکل؛ این دو مورد با هم می‌توانند ساختار DNA تخمک (و اسپرم) را عوض کنند. حتی بودن در معرض دود دخانیات نیز باعث این اختلال می‌شود. سیگار کشیدن و مصرف الکل نه تنها بر مدت زمان لازم برای باردار شدن اثر دارند، بلکه می‌توانند مشکلاتی را هم در دوره‌ی بارداری ایجاد کنند.

کمبود و اضافه وزن، هر دو دارای تأثیر منفی بر تخمک‌گذاری زنان هستند، بنابراین برای بارداری مراقب رژیم غذایی خود باشید. سلول‌های چربی می‌توانند مقداری استروژن تولید کنند. بنابراین در صورتی که اضافه وزن داشته باشید، مقدار استروژنی که بیش از حد نیاز به وجود می‌آید، ممکن است بر نظم تخمک‌گذاری اثر بگذارد. از سوی دیگر، کمبود وزن شدید نیز می‌تواند باعث کمبود تولید استروژن شده و مجددا روند تخمک‌گذاری را از حالت تعادل خارج کند. با توجه به گزارشات علمی، زوج‌هایی که هر دو دارای شاخص توده‌ی بدنی ۳۵ یا بالاتر هستند، ۶۰٪ کمتر از زوج‌های لاغرتر، باروری دارند.

استرس می‌تواند بر عادت ماهیانه‌ی زنان تأثیر بگذارد. بر اساس یک مطالعه، در صورتی که یک خانم استرس بیشتری را در زمان تخمک‌گذاری احساس کند، احتمال بارداری در او تا ۴۰ درصد کاهش پیدا می‌کند.
بنابراین برای تعیین تقریبی مدت زمان لازم برای باردار شدن سن، روش‌های جلوگیری مورد استفاده، مصرف دخانیات، کمبود یا اضافه وزن و میزان استرس خود را مدنظر داشته باشید. سعی کنید این متغیرها را طوری تنظیم کنید که در باردار شدن شما مشکلی ایجاد نکنند. پس از آن یک بازه‌ی چند ماهه تا یک ساله را برای باردار شدن در نظر بگیرید. اگر تصور می‌کنید که مشکلی در باردار شدن شما وجود دارد با یک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.