هزینه های رحم اجاره ای، چقدره؟
ناباروری یکی از بیماری های شایع در جوامع مختلف است به گونه ای که شیوع آن در زوج های جوان حدود ۱۵درصد اعلام شده است.
ناباروری یکی از بیماری های شایع در جوامع مختلف است به گونه ای که شیوع آن در زوج های جوان حدود ۱۵درصد اعلام شده است. در کشوری مثل ایران که سالانه یک میلیون مورد ازدواج صورت می گیرد سالانه چیزی حدود ۱۵۰هزار مورد به زوج های نابارور کشور اضافه می شود. بر این اساس اکنون با وجود امکانات و اقدامات درمانی موجود در کشور، نزدیک به سه میلیون زوج نابارور داریم.اغلب مشکلات ناباروری با استفاده از روش های معمول از جمله آموزش و بهره گیری از درمان های دارویی تخصصی و سایر روش های ساده درمان پذیر است.
باید دانست که حدود ۹۰درصد زوج های سالم به طور طبیعی پس از گذشت یک سال از آغاز زندگی مشترک خود بچه دار می شوند اما اگر با وجود خواست زوجین جهت بارداری پس از گذشت یک سال هیچ اتفاقی رخ نداد آنان باید جهت درمان ناباروری خود مراحل درمانی لازم را آغاز کنند.گاه زوج ها فکر می کنند که در همان ماه که تصمیم به بارداری گرفتند می توانند به خواست خود برسند اما این طور نیست و گاهی حتی هر دو نفر زوج زن و مرد از نظر فیزیولوژیکی سالم هستند اما باز هم صاحب فرزند نمی شوند و نیازمند گذر زمان و آمادگی های بیشتر هستند. در درمان های ناباروری همیشه زوج ها با هم ویزیت می شوند که در این صورت به عوامل موثر در ناباروری دقیق تر پی می بریم. اگرچه نیمی از علل به مرد و نیمی دیگر به زن مربوط می شود اما گاهی اوقات با یک آموزش ساده می توان مسیر صحیح باردار شدن را به آنان آموخت.
شاید برخی بپرسند مگر آموزش در بارداری نقشی دارد؟
بله، بسیاری از زوج ها پیش ما می آیند که حتی روش های معمولی ارتباط جنسی و نحوه بارداری را نمی دانند و این افراد با آموزش های متخصصان ما راهکارهای موثر بارداری و بچه دار شدن را فرا می گیرند. بسیاری از افرادی که دچار شکست در زندگی زناشویی می شوند نیز به همین دلیل از مسیر زندگی مشترک خارج می شوند. بد نیست بدانیم که کم نیستند زوج هایی که به همین علت تن به طلاق می دهند. براساس آمار یکی از پنج علت اول طلاق در کشور ایران ناباروری و ناتوانی های جنسی است که بسیار اهمیت دارد.
اگر زوجی به صورت طبیعی نتوانند بچه دار شوند از طریق روش های کمک باروری به آنها کمک می کنیم. همکاران متخصص زنان و زایمان با بهره گیری از روش های دارویی، تخمک گذاری زن را فعال تر کرده از این رو تخمک های بیشتری آزاد می شود. ما می توانیم نطفه ها را در مکانی نزدیک تر به تخمک قرار دهیم. به وسیله یک لوله مخصوص می توانیم نطفه مرد را در محلی نزدیک تخمک یعنی در لوله رحمی قرار دهیم که شانس باروری به صورت قابل توجهی افزایش می یابد. (روش IUI). گاهی می توان نطفه مرد و زن را در بیرون از بدن به یکدیگر رسانده، لقاح انجام داد و سپس به داخل رحم زن منتقل کرد. شاید بتوان گفت که تقریبا هیچ زوجی با این روش ها از فرزنددار شدن محروم نمی ماند. دیگر زمان شکست در این روش ها گذشته و تقریبا می توان در تمام موارد نتیجه کاملا مثبت گرفت. حالا تقریبا هر زوجی قابلیت بچه دار شدن را دارد. یعنی اگر زوج ها با روش هایی که پزشکان پیشنهاد می کنند موافقت کنند، همه می توانند صاحب فرزند شوند.
گاهی از ما می پرسند که شوهر من نطفه ندارد و در نمونه برداری از بیضه او هیچ اسپرمی یافت نشده، آیا ما می توانیم صاحب فرزند شویم؟ پاسخ ما در این مورد مثبت است. روشی به نام اهدا در جنین که طی آن از یک زن و شوهر دیگری سلول جنسی ساخته شده و به این زوج نابارور اهدا می شود راهکار کمک به این افراد است گرچه این اقدام از نظر قانونی به نام فرزندخواندگی تلقی می شود. اگر زنی فاقد تخمک باشد، اهدای تخمک می تواند به او کمک فراوانی کند.
اگر زنی رحم نداشت و یا رحم بسیار کوچکی داشت چه اتفاقی می افتد؟ یا افرادی که با وجود داشتن تخمک و سلامتی نطفه مرد به دلیل سقط های مکرر فاقد فرزند هستند؟
در قدیم اینها راهی نداشتند و تصور می شد که جنین تشکیل شده جایی به جز رحم مادر خود را ندارد اما دانش پزشکی و تحقیقات نشان داد که می توان با انتقال جنین به رحم جایگزین می توان شرایطی را فراهم کرد که نطفه زن و مردی که قصد فرزنددار شدن دارند در رحم دیگری رشد یابد. برخی ها به غلط این را رحم اجاره ای عنوان می کنند ولی ما دوست نداریم این اصطلاح را به کار ببریم. در واقع اگر مبلغی به فردی بابت این کار داده می شود هزینه های نگهداری جنین در داخل رحم و حق الزحمه مربوط به آن تلقی می شود. آیا وقتی فرزندی را به دایه ای می سپاریم تا شیردهی کند، او را اجاره ای تلقی می کنیم؟ نه، در واقع آن فرد مزد زحمت خود را می گیرد.
افرادی که دچار رحم های ناتوان و یا کوچکند به بیماری هایی همچون سندروم «راکی تانسکی» مبتلا هستند و رحم بسیار کوچکی دارند که قادر به داشتن فضایی مناسب رشد و نمو جنین نمی باشند یا به سقط های مکرر دچارند بهترین گزینه برای بهره گیری از رحم جایگزین به شمار می روند. البته ابتدا باید بررسی های تخصصی توسط همکاران زنان و زایمان صورت گیرد و پس از بررسی های لازم و معاینات دقیق به مراکز درمان ناباروری ارجاع شوند.
البته در گذشته که قوانین مربوط به رحم جایگزین تدوین نشده بود در بیمارستان و هنگام زایمان مشکلات فراوانی برای افراد ایجاد می کرد. گاهی مجبور می شدند تا زن باردار را با نام دیگری بستری کنند که اختلالی در شناسنامه و ثبت رسمی آن نداشته باشند، اما امروز با توجیهات علمی ای که برای کارشناسان و مسوولان صورت گرفته اینگونه گرفتاری ها برطرف شده و راهکارهای مختلفی به وجود آمده از جمله اینکه قبل از هرگونه اقدام برای بهره برداری از رحم جایگزین قراردادی میان طرفین یعنی مادر و پدر جنین و زنی که رحم جایگزینی در اختیار قرار می دهد منعقد شده و تمامی آنچه باید در طول مدت بارداری و پس از ان رعایت شود به عنوان مفاد قرارداد ذکر می شود. اظهار و اعتراف می شود که بچه مربوط به زن و شوهری که نطفه از آنها بوده و او تنها حامل و نگهدارنده جنین است و رحم اش در اختیار جنین قرار گرفته. این موضوع به نوعی تحت نظارت قانون صورت می گیرد و حتی قاضی نیز در موارد لزوم رای صادر می کند. در بیمارستان وقتی بچه به دنیا می آید با گواهی پزشکان و قراردادی که ارایه می شود گواهی ولادت به نام والدین اصلی نوزاد صادر شده و اداره ثبت نیز با استناد به این مدارک نسبت به صدور شناسنامه ولادت اقدام می کند.
ولی در این میان سوءاستفاده هایی نیز صورت می گیرد. به مطبوعات که نگاه می کنیم برخی اوقات شاهد اخباری هستیم که حاکی از عدم همراهی زنی است که پس از به دنیا آوردن بچه رضایتی برای تحویل دادن آن به والدین اصلی اش نداشته و به نوعی وابستگی عاطفی موجب شده است تا او از همراهی با پدر و مادر نابارور سر باز زند.
قانون چه اقدامی در این خصوص می کند؟
با پیگیری های پزشکی قانونی و انجام آزمایشات پیشرفته ژنتیک و خونی می توان مادر واقعی نوزاد را مشخص کرد و مساله از طریق مراجع قضایی پیگیری و حل و فصل شود، اما مراکز ناباروری وظیفه دارند تا تمهیدات لازم را قبل از بارداری و رخداد اینگونه مسایل اتخاذ کنند. اگر قرار است از جنین اهدایی استفاده شود و یا اگر مقرر شد تا براساس تشخیص پزشک از رحم جایگزین استفاده شود مجوزهای قانونی مربوط گرفته شود. در این موارد والدین با گواهی های پزشکی که از مرکز ناباروری تهیه می کند به دادگاه ها و مراجع قضایی مراجعه کرده و قضات صلاحیت پدر و مادر برای استفاده از جنین اهدایی یا صلاحیت قرارداد برای بهره گیری از رحم جایگزین را تایید می کند.
زنی که قرار است ۹ ماه جنین دیگری را حمل کند و از وجود خود موجب رشد، نمو و بالندگی وی شود آیا در معرض خطر نیست؟
این زن می تواند توسط عوامل مختلف و بیماری ها در معرض خطر باشد، حتی از نظر تغذیه نیز باید با توجهات مختلف مورد رسیدگی کامل و جامع غذایی قرار گیرد. حمایت های رفاهی و اجتماعی و فیزیکی و تغذیه ای از نظر جسمی و روحی ابعاد مختلف حفاظتی را در طول بارداری به خود اختصاص می دهد که باید در این شرایط خاص توسط والدین اصلی جنین برای صاحب رحم جایگزین تامین شود. البته پیش از این هم باید زنی که رحم خود را برای ۹ ماه آینده در اختیار جنین دیگران قرار دهد بررسی های پزشکی کامل از نظر فیزیولوژیکی و وجود بیماری های منتقله و قابل انتقال طی کرده و از نظر روانشناسی و جنبه های روحی و روانپزشکی مورد بررسی قرار گیرد، زیرا هرگونه اختلال در روند طبیعی روح و روان مادر بی شک در جنین نیز اثرات سوء خود را بر جای خواهد گذاشت. (البته به جز صفات ژنتیکی)
این زن باید از حمایت های بیمه ای و درمانی کامل و جامع برخوردار باشد. اگر در حین عمل جراحی زایمان مشکلی پیش آمد و یا مجبور شدند رحم وی را به طور کامل خارج کنند و در نهایت تا پایان عمر ناقص و دچار مشکلات بعدی شد چه اتفاقی رخ می دهد؟ این اگرها همه و همه باید در ابتدای امر بررسی و تعیین تکلیف شود.
ما معتقد هستیم که رحم جایگزین یک روش کاربردی مختص زوجینی است که به هر دلیل امکان باردار شدن و داشتن فرزند ندارند، به وجود آمده و هرگونه بهره برداری غیر علمی و غیرمنطقی از آن اخلاقی نیست. متاسفانه برخی از اوقات شاهدیم که در کشورهای غربی هنرپیشه ها و برخی خواننده ها برای اینکه از دغدغه های بارداری و پیامد های آن، که می تواند اندام آنان را دستخوش تغییرات فیزیولوژیکی کند، با اختیار کردن یک رحم جایگزین به این ترتیب صاحب فرزند می شوند. ما معتقدیم که این روش به این صورت مورد سوءاستفاده قرار گرفته و در اصل چنین اقدامی از نظر اخلاقی صحیح نیست، آنان بدون لذت بردن از ۹ ماه حمل جنین خود به دلیل مشغله های فراوان و بهانه های خاص از این موهبت محروم می شوند ضمن اینکه با این روش قادر به شیردهی نوزاد خود نیز نمی باشند و در اصل لذت داشتن فرزند را نخواهند برد.
نظر علما و فقها در این مورد به چه صورت است؟
معمولا در استفاده از روش های جایگزین چه بهره گیری از رحم جایگزین یا روش اهدا جایگزین، زوج ها از صاحب فتوای خود تعیین تکلیف می شوند. روش هایی وجود دارد که اختلاف نظر میان علما برای انجام آن وجود دارد. یک روش را یکی اجازه می دهد و دیگری تایید نمی کند. این مساله به خصوص در روش اهدا خیلی مطرح است.
نژاد و رنگ و پوست و قد و وزن و … مادر اجاره ای در ویژگی های آینده جنین اثر دارد؟
در رحم جایگزین چون رحم فقط یک مکان برای رشد سلول های جنینی است بی شک در تصویر و چهره نوزاد تاثیری ندارد چون ژنتیک و ساختار ظاهری فرد آینده از والدین او به ارث رسیده و چهره نوزاد آتی به والدین اصلی خود شباهت خواهد داشت. اما در موضوعی به نام اهدا جنین این خیلی مهم است. فرض کنید زوجی بچه دار نمی شوند و مجبور می شوند جنینی را از زوج دیگری بگیرند. کافی است که دهنده اهدا، چهره ای مثلا شبیه ترکمن ها و گیرنده نطفه چهره ای مشابه افراد جنوبی داشته باشد بی شک هم در ظاهر و هم در رنگ چهره اثرگذار خواهد بود و نگرانی هایی بروز می دهد. بنابراین سعی می شود با بررسی های قبلی و مشاوره های لازم هماهنگی مناسب و غیرقابل تشخیص ظاهری صورت بگیرد تا نوزاد آینده در خانواده جدید خود از هرگونه تمایز ظاهری و نابرابری های خاص به دور باشد.
درخصوص رحم جایگزین اگرچه چهره و ظاهر صاحب رحم تاثیری در چهره جنین و نوزاد آینده ندارد اما نباید فراموش کرد که ویژگی های خلقی و روحی و روانی آن زن در جنین بروز می کند. معمولا مراکز ناباروری درخصوص این مساله به زوجین کمک خواهند کرد اما یکی از بهترین اقدامات اولیه و پیشگیرانه، استفاده از رحم جایگزین یک فرد نزدیک است. مثل خاله، عمه که هم محرمیت ها رعایت می شود و هم نوعی قرابت و نزدیکی عاطفی وجود دارد و برخی هم این اقدام را با حفظ مسایل شرعی و فتاوی که از مراجع تقلید گرفته می شود انجام می دهند و از رحم افراد آشنا استفاده می کنند.
احتمال انتقال بیماری ها در اهدا جنین یا رحم جایگزین به چه صورت است؟
چون در رحم جایگزین دهنده و گیرنده ژن خود مادر و پدر است و هیچ تداخلی وجود ندارد اگر قرار باشد که نوزاد به بیماری ای در آینده مبتلا شود همان بیماری هایی است که از پدر و مادر می تواند به ارث ببرد اما یک سری بیماری ها از جسم مبتلا می شود. فرض کنید عفونت مزمن دستگاه تناسلی زنانه وجود دارد که می تواند جنین را حین زایمان از رحم جایگزین آلوده کند. یا فرض کنید اگر ارتباط خونی برقرار شود اگر صاحب رحم جایگزین برابری خونی از جمله هپاتیت ویروسی داشته باشد، جنین را نیز آلوده کند. به همین دلیل قبل از انتقال جنین به رحم جایگزین از سلامت فرد به طور کامل مطمئن می شویم.
هزینه رحم جایگزین یا به اصطلاح عوام رحم اجاره ای چقدر است؟
ما معتقدیم که کسی که رحم خود را به صورت جایگزین دراختیار قرار می دهد به دنبال جنبه های مادی نیست و تنها قصد دارد تا کمکی به زوجین نابارور بکند اما واقعیت آن است که او از جان و عمر خود برای پرورش جنین در بدنش صرف می کند و باید به طریقی جبران کرد. بی شک هزینه های مختلف و جانبی دوران بارداری اعم از خورد و خوراک، جا و مسکن، پوشاک، امکانات رفاهی و … به طور معمول برعهده صاحب جنین است و به عنوان دستمزد، حق الزحمه یا اجرت المثل و… هزینه ای که گاهی ۱۰میلیون یا ۲۰میلیون تومان می شود به طور توافقی به این زن پرداخت می شود.
باید دانست که حدود ۹۰درصد زوج های سالم به طور طبیعی پس از گذشت یک سال از آغاز زندگی مشترک خود بچه دار می شوند اما اگر با وجود خواست زوجین جهت بارداری پس از گذشت یک سال هیچ اتفاقی رخ نداد آنان باید جهت درمان ناباروری خود مراحل درمانی لازم را آغاز کنند.گاه زوج ها فکر می کنند که در همان ماه که تصمیم به بارداری گرفتند می توانند به خواست خود برسند اما این طور نیست و گاهی حتی هر دو نفر زوج زن و مرد از نظر فیزیولوژیکی سالم هستند اما باز هم صاحب فرزند نمی شوند و نیازمند گذر زمان و آمادگی های بیشتر هستند. در درمان های ناباروری همیشه زوج ها با هم ویزیت می شوند که در این صورت به عوامل موثر در ناباروری دقیق تر پی می بریم. اگرچه نیمی از علل به مرد و نیمی دیگر به زن مربوط می شود اما گاهی اوقات با یک آموزش ساده می توان مسیر صحیح باردار شدن را به آنان آموخت.
شاید برخی بپرسند مگر آموزش در بارداری نقشی دارد؟
بله، بسیاری از زوج ها پیش ما می آیند که حتی روش های معمولی ارتباط جنسی و نحوه بارداری را نمی دانند و این افراد با آموزش های متخصصان ما راهکارهای موثر بارداری و بچه دار شدن را فرا می گیرند. بسیاری از افرادی که دچار شکست در زندگی زناشویی می شوند نیز به همین دلیل از مسیر زندگی مشترک خارج می شوند. بد نیست بدانیم که کم نیستند زوج هایی که به همین علت تن به طلاق می دهند. براساس آمار یکی از پنج علت اول طلاق در کشور ایران ناباروری و ناتوانی های جنسی است که بسیار اهمیت دارد.
اگر زوجی به صورت طبیعی نتوانند بچه دار شوند از طریق روش های کمک باروری به آنها کمک می کنیم. همکاران متخصص زنان و زایمان با بهره گیری از روش های دارویی، تخمک گذاری زن را فعال تر کرده از این رو تخمک های بیشتری آزاد می شود. ما می توانیم نطفه ها را در مکانی نزدیک تر به تخمک قرار دهیم. به وسیله یک لوله مخصوص می توانیم نطفه مرد را در محلی نزدیک تخمک یعنی در لوله رحمی قرار دهیم که شانس باروری به صورت قابل توجهی افزایش می یابد. (روش IUI). گاهی می توان نطفه مرد و زن را در بیرون از بدن به یکدیگر رسانده، لقاح انجام داد و سپس به داخل رحم زن منتقل کرد. شاید بتوان گفت که تقریبا هیچ زوجی با این روش ها از فرزنددار شدن محروم نمی ماند. دیگر زمان شکست در این روش ها گذشته و تقریبا می توان در تمام موارد نتیجه کاملا مثبت گرفت. حالا تقریبا هر زوجی قابلیت بچه دار شدن را دارد. یعنی اگر زوج ها با روش هایی که پزشکان پیشنهاد می کنند موافقت کنند، همه می توانند صاحب فرزند شوند.
گاهی از ما می پرسند که شوهر من نطفه ندارد و در نمونه برداری از بیضه او هیچ اسپرمی یافت نشده، آیا ما می توانیم صاحب فرزند شویم؟ پاسخ ما در این مورد مثبت است. روشی به نام اهدا در جنین که طی آن از یک زن و شوهر دیگری سلول جنسی ساخته شده و به این زوج نابارور اهدا می شود راهکار کمک به این افراد است گرچه این اقدام از نظر قانونی به نام فرزندخواندگی تلقی می شود. اگر زنی فاقد تخمک باشد، اهدای تخمک می تواند به او کمک فراوانی کند.
اگر زنی رحم نداشت و یا رحم بسیار کوچکی داشت چه اتفاقی می افتد؟ یا افرادی که با وجود داشتن تخمک و سلامتی نطفه مرد به دلیل سقط های مکرر فاقد فرزند هستند؟
در قدیم اینها راهی نداشتند و تصور می شد که جنین تشکیل شده جایی به جز رحم مادر خود را ندارد اما دانش پزشکی و تحقیقات نشان داد که می توان با انتقال جنین به رحم جایگزین می توان شرایطی را فراهم کرد که نطفه زن و مردی که قصد فرزنددار شدن دارند در رحم دیگری رشد یابد. برخی ها به غلط این را رحم اجاره ای عنوان می کنند ولی ما دوست نداریم این اصطلاح را به کار ببریم. در واقع اگر مبلغی به فردی بابت این کار داده می شود هزینه های نگهداری جنین در داخل رحم و حق الزحمه مربوط به آن تلقی می شود. آیا وقتی فرزندی را به دایه ای می سپاریم تا شیردهی کند، او را اجاره ای تلقی می کنیم؟ نه، در واقع آن فرد مزد زحمت خود را می گیرد.
افرادی که دچار رحم های ناتوان و یا کوچکند به بیماری هایی همچون سندروم «راکی تانسکی» مبتلا هستند و رحم بسیار کوچکی دارند که قادر به داشتن فضایی مناسب رشد و نمو جنین نمی باشند یا به سقط های مکرر دچارند بهترین گزینه برای بهره گیری از رحم جایگزین به شمار می روند. البته ابتدا باید بررسی های تخصصی توسط همکاران زنان و زایمان صورت گیرد و پس از بررسی های لازم و معاینات دقیق به مراکز درمان ناباروری ارجاع شوند.
البته در گذشته که قوانین مربوط به رحم جایگزین تدوین نشده بود در بیمارستان و هنگام زایمان مشکلات فراوانی برای افراد ایجاد می کرد. گاهی مجبور می شدند تا زن باردار را با نام دیگری بستری کنند که اختلالی در شناسنامه و ثبت رسمی آن نداشته باشند، اما امروز با توجیهات علمی ای که برای کارشناسان و مسوولان صورت گرفته اینگونه گرفتاری ها برطرف شده و راهکارهای مختلفی به وجود آمده از جمله اینکه قبل از هرگونه اقدام برای بهره برداری از رحم جایگزین قراردادی میان طرفین یعنی مادر و پدر جنین و زنی که رحم جایگزینی در اختیار قرار می دهد منعقد شده و تمامی آنچه باید در طول مدت بارداری و پس از ان رعایت شود به عنوان مفاد قرارداد ذکر می شود. اظهار و اعتراف می شود که بچه مربوط به زن و شوهری که نطفه از آنها بوده و او تنها حامل و نگهدارنده جنین است و رحم اش در اختیار جنین قرار گرفته. این موضوع به نوعی تحت نظارت قانون صورت می گیرد و حتی قاضی نیز در موارد لزوم رای صادر می کند. در بیمارستان وقتی بچه به دنیا می آید با گواهی پزشکان و قراردادی که ارایه می شود گواهی ولادت به نام والدین اصلی نوزاد صادر شده و اداره ثبت نیز با استناد به این مدارک نسبت به صدور شناسنامه ولادت اقدام می کند.
ولی در این میان سوءاستفاده هایی نیز صورت می گیرد. به مطبوعات که نگاه می کنیم برخی اوقات شاهد اخباری هستیم که حاکی از عدم همراهی زنی است که پس از به دنیا آوردن بچه رضایتی برای تحویل دادن آن به والدین اصلی اش نداشته و به نوعی وابستگی عاطفی موجب شده است تا او از همراهی با پدر و مادر نابارور سر باز زند.
قانون چه اقدامی در این خصوص می کند؟
با پیگیری های پزشکی قانونی و انجام آزمایشات پیشرفته ژنتیک و خونی می توان مادر واقعی نوزاد را مشخص کرد و مساله از طریق مراجع قضایی پیگیری و حل و فصل شود، اما مراکز ناباروری وظیفه دارند تا تمهیدات لازم را قبل از بارداری و رخداد اینگونه مسایل اتخاذ کنند. اگر قرار است از جنین اهدایی استفاده شود و یا اگر مقرر شد تا براساس تشخیص پزشک از رحم جایگزین استفاده شود مجوزهای قانونی مربوط گرفته شود. در این موارد والدین با گواهی های پزشکی که از مرکز ناباروری تهیه می کند به دادگاه ها و مراجع قضایی مراجعه کرده و قضات صلاحیت پدر و مادر برای استفاده از جنین اهدایی یا صلاحیت قرارداد برای بهره گیری از رحم جایگزین را تایید می کند.
زنی که قرار است ۹ ماه جنین دیگری را حمل کند و از وجود خود موجب رشد، نمو و بالندگی وی شود آیا در معرض خطر نیست؟
این زن می تواند توسط عوامل مختلف و بیماری ها در معرض خطر باشد، حتی از نظر تغذیه نیز باید با توجهات مختلف مورد رسیدگی کامل و جامع غذایی قرار گیرد. حمایت های رفاهی و اجتماعی و فیزیکی و تغذیه ای از نظر جسمی و روحی ابعاد مختلف حفاظتی را در طول بارداری به خود اختصاص می دهد که باید در این شرایط خاص توسط والدین اصلی جنین برای صاحب رحم جایگزین تامین شود. البته پیش از این هم باید زنی که رحم خود را برای ۹ ماه آینده در اختیار جنین دیگران قرار دهد بررسی های پزشکی کامل از نظر فیزیولوژیکی و وجود بیماری های منتقله و قابل انتقال طی کرده و از نظر روانشناسی و جنبه های روحی و روانپزشکی مورد بررسی قرار گیرد، زیرا هرگونه اختلال در روند طبیعی روح و روان مادر بی شک در جنین نیز اثرات سوء خود را بر جای خواهد گذاشت. (البته به جز صفات ژنتیکی)
این زن باید از حمایت های بیمه ای و درمانی کامل و جامع برخوردار باشد. اگر در حین عمل جراحی زایمان مشکلی پیش آمد و یا مجبور شدند رحم وی را به طور کامل خارج کنند و در نهایت تا پایان عمر ناقص و دچار مشکلات بعدی شد چه اتفاقی رخ می دهد؟ این اگرها همه و همه باید در ابتدای امر بررسی و تعیین تکلیف شود.
ما معتقد هستیم که رحم جایگزین یک روش کاربردی مختص زوجینی است که به هر دلیل امکان باردار شدن و داشتن فرزند ندارند، به وجود آمده و هرگونه بهره برداری غیر علمی و غیرمنطقی از آن اخلاقی نیست. متاسفانه برخی از اوقات شاهدیم که در کشورهای غربی هنرپیشه ها و برخی خواننده ها برای اینکه از دغدغه های بارداری و پیامد های آن، که می تواند اندام آنان را دستخوش تغییرات فیزیولوژیکی کند، با اختیار کردن یک رحم جایگزین به این ترتیب صاحب فرزند می شوند. ما معتقدیم که این روش به این صورت مورد سوءاستفاده قرار گرفته و در اصل چنین اقدامی از نظر اخلاقی صحیح نیست، آنان بدون لذت بردن از ۹ ماه حمل جنین خود به دلیل مشغله های فراوان و بهانه های خاص از این موهبت محروم می شوند ضمن اینکه با این روش قادر به شیردهی نوزاد خود نیز نمی باشند و در اصل لذت داشتن فرزند را نخواهند برد.
نظر علما و فقها در این مورد به چه صورت است؟
معمولا در استفاده از روش های جایگزین چه بهره گیری از رحم جایگزین یا روش اهدا جایگزین، زوج ها از صاحب فتوای خود تعیین تکلیف می شوند. روش هایی وجود دارد که اختلاف نظر میان علما برای انجام آن وجود دارد. یک روش را یکی اجازه می دهد و دیگری تایید نمی کند. این مساله به خصوص در روش اهدا خیلی مطرح است.
نژاد و رنگ و پوست و قد و وزن و … مادر اجاره ای در ویژگی های آینده جنین اثر دارد؟
در رحم جایگزین چون رحم فقط یک مکان برای رشد سلول های جنینی است بی شک در تصویر و چهره نوزاد تاثیری ندارد چون ژنتیک و ساختار ظاهری فرد آینده از والدین او به ارث رسیده و چهره نوزاد آتی به والدین اصلی خود شباهت خواهد داشت. اما در موضوعی به نام اهدا جنین این خیلی مهم است. فرض کنید زوجی بچه دار نمی شوند و مجبور می شوند جنینی را از زوج دیگری بگیرند. کافی است که دهنده اهدا، چهره ای مثلا شبیه ترکمن ها و گیرنده نطفه چهره ای مشابه افراد جنوبی داشته باشد بی شک هم در ظاهر و هم در رنگ چهره اثرگذار خواهد بود و نگرانی هایی بروز می دهد. بنابراین سعی می شود با بررسی های قبلی و مشاوره های لازم هماهنگی مناسب و غیرقابل تشخیص ظاهری صورت بگیرد تا نوزاد آینده در خانواده جدید خود از هرگونه تمایز ظاهری و نابرابری های خاص به دور باشد.
درخصوص رحم جایگزین اگرچه چهره و ظاهر صاحب رحم تاثیری در چهره جنین و نوزاد آینده ندارد اما نباید فراموش کرد که ویژگی های خلقی و روحی و روانی آن زن در جنین بروز می کند. معمولا مراکز ناباروری درخصوص این مساله به زوجین کمک خواهند کرد اما یکی از بهترین اقدامات اولیه و پیشگیرانه، استفاده از رحم جایگزین یک فرد نزدیک است. مثل خاله، عمه که هم محرمیت ها رعایت می شود و هم نوعی قرابت و نزدیکی عاطفی وجود دارد و برخی هم این اقدام را با حفظ مسایل شرعی و فتاوی که از مراجع تقلید گرفته می شود انجام می دهند و از رحم افراد آشنا استفاده می کنند.
احتمال انتقال بیماری ها در اهدا جنین یا رحم جایگزین به چه صورت است؟
چون در رحم جایگزین دهنده و گیرنده ژن خود مادر و پدر است و هیچ تداخلی وجود ندارد اگر قرار باشد که نوزاد به بیماری ای در آینده مبتلا شود همان بیماری هایی است که از پدر و مادر می تواند به ارث ببرد اما یک سری بیماری ها از جسم مبتلا می شود. فرض کنید عفونت مزمن دستگاه تناسلی زنانه وجود دارد که می تواند جنین را حین زایمان از رحم جایگزین آلوده کند. یا فرض کنید اگر ارتباط خونی برقرار شود اگر صاحب رحم جایگزین برابری خونی از جمله هپاتیت ویروسی داشته باشد، جنین را نیز آلوده کند. به همین دلیل قبل از انتقال جنین به رحم جایگزین از سلامت فرد به طور کامل مطمئن می شویم.
هزینه رحم جایگزین یا به اصطلاح عوام رحم اجاره ای چقدر است؟
ما معتقدیم که کسی که رحم خود را به صورت جایگزین دراختیار قرار می دهد به دنبال جنبه های مادی نیست و تنها قصد دارد تا کمکی به زوجین نابارور بکند اما واقعیت آن است که او از جان و عمر خود برای پرورش جنین در بدنش صرف می کند و باید به طریقی جبران کرد. بی شک هزینه های مختلف و جانبی دوران بارداری اعم از خورد و خوراک، جا و مسکن، پوشاک، امکانات رفاهی و … به طور معمول برعهده صاحب جنین است و به عنوان دستمزد، حق الزحمه یا اجرت المثل و… هزینه ای که گاهی ۱۰میلیون یا ۲۰میلیون تومان می شود به طور توافقی به این زن پرداخت می شود.
منبع:
روزنامه شرق
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼