مراقبت از نوزاد ده روزه، راهنمای مادران

تازه مادر شده اید ولی برای شما که بزرگترین ره آورد را در بغل دارید، گذشتن از این بحران‌ها مشکل نخواهد بود؛ کافی است نسبت به حالات خود و فرزندتان هوشیار باشید و بیش از اندازه از خود انتظار نداشته باشید.

نوزاد ۲هفته ای چقدر وزن می‌گیرد؟
نوزاد در هفته‌های اول روزانه 30 گرم وزن اضافه می‌کند و در هفته دوم حدودا 240 گرم به وزن نوزاد اضافه می‌شود، پس اگر فرزند شما تا پایان هفته اول به سه کیلو رسیده بود، می‌توانید انتظار داشته باشید تا پایان هفته دوم حداقل سه کیلو و چهارصد گرم وزن پیدا کند.

نگران لاغر شدنش باشم؟
بسیاری از نوزادان در روزهای اول بعد از تولد کمی وزن کم می‌کنند اما اگر نوزاد ۱۰ روزه شما هنوز به وزن اولیه تولدش برنگشته برای مراقبت ویژه و بررسی علت حتما به پزشک مراجعه کنید.

چه یاد می‌گیرد؟
در این هفته اگر گونه نوزاد را نوازش کنید به سمت دست شما می‌چرخد. او حالا قادر است انگشت شما را محکم نگه دارد. با نوازش کف پایش متوجه می‌شوید که انگشتان کف پایش را جمع می‌کند و هنگام نوازش روی پایش انگشتانش را باز می‌کند.اگر نوزاد را روی سطحی نگه دارید خواهید دید که حرکتی شبیه راه رفتن انجام می‌دهد. با قرار دادن دست‌تان در دهانش، او انگشت شما را می‌مکد. نوزاد دو هفته‌ای شما قادر است پلک خود را در مقابل نور‌های درخشان ببندد که این بازتاب تا آخر عمر همراهش خواهد بود. اگر نوزاد را به طور افقی نگه دارید به‌طوری‌که سرش کمی بیفتد، نوزاد با جمع کردن خود حرکتی شبیه به آغوش کشیدن خواهد داشت. فرزند شما این روزها اشیائی که در فاصله کمی هستند را با چشم دنبال می‌کند.

چطور با من حرف می‌زند؟
نوزادان در این سن با گریه کردن ارتباط برقرار می‌کنند و صداهای ناگهانی باعث ترس‌شان می‌شود. از گریه‌های فرزندتان نترسید. او از تنها ابزارش برای هشدار دادن به شما و بیان خواسته‌ها یا نارضایتی‌هایش استفاده می‌کند.

لبخندش را جدی نگیرید
فرزندتان در این هفته بعضی اوقات به چشمان شما خیره می‌شود و نگاهش را سریعا از شما می‌دزدد، لبخند می‌زند و سرش را تکان می‌دهد. البته هنوز لبخند‌های او معنادار و هدفدار نیست، پس تصور نکنید به‌خاطر شیرین‌کاری‌های شما هیجان‌زده شده است.

به چه نیاز دارم؟
در این هفته نیز باید مدام پوشک نوزادتان را تعویض کنید. بهتر است هنوز از لباس‌هایی که تعویض‌شان راحت‌تر است استفاده کنید. حتما در این هفته به روزی ۱۰ تا ۱۲ عدد پوشک نیاز دارید. اما پوشک تنها نیاز نوزاد دو هفته‌ای شما نیست، نوزادان عاشق این هستند تا در آغوش شما باشند وگرمی بدن شما را احساس کنند پس اگر آغوشی یا کوله پشتی برای نوزادتان تهیه کردید، می‌توانید از آن استفاده کنید. هنگام استفاده از کرییر از استاندارد بودن انحنای آن مطمئن باشید و به مدت طولانی نوزاد را در آن قرار ندهید. صبر کنید! فهرست وسایل مورد نیاز شما به این موارد محدود نمی‌شود. اگر تصمیم شما برای استفاده از پستونک قطعی است از سایز کوچک آن استفاده کنید.

بغلش کنید
شاید گریه کردن تنها ابزار ارتباطی فرزندتان در این هفته باشد، اما شما می‌توانید با لمس کردن به بهترین شیوه با نوزادتان ارتباط برقرار کنید. محققان می‌گویند تماس بدنی با کودک نه‌تنها او را آرام می‌کند، بلکه در روزهای بیماری هم به تسریع روند بهبودش کمک می‌کند. کودک شما عاشق این است که به وسیله شما لمس شود و در این راستا چه چیزی بهتر از تماس بدنی؟همسرتان می‌تواند با این کار با نوزاد ارتباط برقرار کند. او می‌تواند راه‌کارهایی برای سر حال کردن کودک بدخلق شما پیدا کند.

چقدر می‌خوابد؟
هیچ الگوی دقیقی برای ساعات خواب کودکان موجود نیست. نوزادان دو هفته هنوز ساعات درونی‌شان تطبیق پیدا نکره است و معمولا بین ۱۶ تا ۲۰ ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند. نوزادان معمولا در دو هفته اول هر سه یا چهار ساعت از خواب بیدار می‌شوند. اگر نوزادان ساعات بیشتری را بخوابند احتمالا طی روز گرسنه‌تر شده و به وعده‌های غذایی بیشتری نیاز خواهند داشت.

چرا گریه می‌کند؟
زمانی‌که نوزادتان به طور مداوم گریه می‌کند خونسردی خودتان را حفظ کنید. نفس عمیق بکشید و کنترل وضعیت او را از ساده‌ترین موارد آغاز کنید. شاید گرسنه باشد، یا باد گلو داشته باشد. شاید هم لازم باشد پوشکش را کنترل کرده و سعی کنید از شیوه‌هایی که باعث آرامش نوزادتان می‌شود استفاده کنید.

از کولیک نترسید
اگر نوزادتان برای ساعت‌ها گریه می‌کند و بی‌قرار است اما به بیماری خاصی دچار نیست و نشانه‌هایی مثل تب، تهوع یا اسهال هم ندارد، احتمالا دچار کولیک شده است. ۲۰درصد کودکان در این سن به این مشکل دچار می‌شوند و حاصل گریه‌های شبانه روزی‌شان خستگی بیش از اندازه والدین و مراقبان است. عجیب نیست اگر به خاطر اینکه نمی‌توانید کمکی به کودک‌تان بکنید دچار نگرانی و افسردگی شوید.ممکن است گریه‌های نوزاد کولیکی شما درست در زمانی که شما در اوج خستگی هستید شروع شود و کوچک‌ترین زمانی که می‌توانید استراحت کنید را هم از شما بگیرد. اما مهم‌ترین اصلی که باید به خاطر بسپارید این است که تلاش‌ها و روش‌های شما همیشه برای آرام کردن نوزادتان کارساز نیست.

شب‌ها گریه می‌کند؟
بی‌خوابی مشکل بسیاری از مادران در این هفته است. نوزادانی که شب‌ها نمی‌خوابند، مادرانی خسته خواهند داشت. اما کمی انعطاف‌پذیری شما می‌تواند این مشکل را هم کمتر کند. کافی است زمان خواب خود را با زمان خواب نوزادتان تنظیم کنید. زمانی‌که فرزندتان آرام‌تر است، استراحت کنید و زمانی که او خواب است کارهایی که دوست دارید و از آنها آرامش می‌گیرید را انجام دهید.

توصیه‌های ایمنی را جدی بگیرید!
از تهویه مناسب اتاق کودک‌تان مطمئن شوید. در تختخواب کودک از بالشت و بالشتک‌های محافظ استفاده نکنید. دقت کنید تا فاصله کناره تخت و نرده‌های کناری بیش از ۸۵ سانتی‌متر نباشد و مراقب روبان‌ها و گره‌هایی که احتمالا روی لباس نوزاد است، باشید. برای محافظت از فرزندتان او را به پشت روی تختخواب بخوابانید و پتو را بدون توجه روی تخت یا گهواره رها نکنید.

آواز بخوانید
در این هفته شما را با صدای‌تان می‌شناسد. برای جلب توجهش سراغ شعرها و ترانه‌هایی که در روزهای نوزادی برایش می‌خواندید بروید؛ او همه آن شعرها را به خاطر دارد. انتظار نداشته باشد وقت حرف زدن برای‌تان دست و پا بزند و به سمت‌تان برگردد، حتی در صورت ندیدن هیچ واکنشی از سوی او، بالای تختش بروید و با فرزندتان حرف بزنید.

حسش را تقویت کنید
هفته دوم، هفته بازی با نوزاد و پرورش ابتدایی‌ترین مهارت‌هاست. برای بهبود هماهنگی دست و چشم و حس لامسه می‌توانید بافت‌ها و مواد گوناگون مانند روسری ابریشم یا پر‌های گردگیری تمیز، اطلسی یا مخمل و اجسام خزدار مانند اسباب‌بازی حیوانات را در اختیار نوزادتان بگذارید تا آنها را لمس کند. می‌توانید برای تحریک حواس او اجازه دهید تا بعضی پیام‌های بویایی را دریافت کند؛ برای این کار می‌توانید از روغن بنفشه یا روغن زیتون استفاده کنید.

نگران خونریزی نباشید
ممکن است خونریزی شما در این دوران به علت منقبض شدن رحم‌تان در زمان شیردهی شدیدتر شود. اگر خونریزی شما به رنگ قرمز روشن بود یا تا دو هفته بعد همچنان غلیظ بود با پزشک‌تان تماس بگیرید. شما می‌توانید در مورد هر مسئله‌ای که باعث نگرانی‌تان شده با پزشک مشورت کنید.

اگر گریه نمی‌کند، ادویه بخورید
ممکن است علاقه‌مند به مصرف ادویه‌جات باشید اما نمی‌دانید که در حین شیردهی می‌توانید از ادویه‌جات استفاده کنید یا نه. اشکالی ندارد؛ شما می‌توانید گاهی از غذاهای بودار هم استفاده کنید و با این کار فرزندتان را با طعم‌های جدید آشنا کنید، اما قطعا فلفل نمی‌تواند ادویه مناسبی برای روزهای شیردهی شما باشد. فراموش نکنید که گاهی فرزندان نسبت به غذاهایی که مادر مصرف می‌کند حساس هستند. مثلا غذا و نوشیدنی‌های حاوی کافئین یا پروتئین شیر گاو ممکن است مشکلاتی را برای نوزاد ایجاد کنند.

اما گذشته از پرهیزهای غذایی که پزشک‌تان با شما در میان می‌گذارد، مهم‌ترین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، حفظ تعادل در خوردوخوراک‌تان است. نه زیاد از حد شیرین بخورید و نه زیاد از اندازه شور. نه خیلی سراغ میوه بروید و نه خوردنش را کنار بگذارید. شما به اندازه مناسب از هر یک از مواد غذایی تغذیه کنید و در صورتی که شاهد واکنش خاصی از طرف نوزادتان نبودید به این رویه ادامه دهید.