پس از تولد نوزاد، اقدامات پزشکی و بهداشتی لازم
بیمارستان از زمان به دنیا آمدن نوزاد تا زمانی که او را به خانه می‌برید، اقداماتی را انجام خواهد داد تا میزان سلامت نوزاد را بسنجد.
بیمارستان از زمان به دنیا آمدن نوزاد تا زمانی که او را به خانه می‌برید، اقداماتی را انجام خواهد داد تا میزان سلامت نوزاد را بسنجد و او را از بیماری‌های احتمالی محافظت کند. این اقدامات از لحظۀ پس از تولد شروع می‌شود و لازم است شما نوزادتان را در روزهای بعدی تولد دوباره به بیمارستان یا مراکز بهداشت ببرید. در این مطلب با اقدامات پزشکی و بهداشتی لازم پس از تولد نوزاد و آزمایشات غربالگری نوزادان آشنا خواهید شد.
کنترل تنفس اولیۀ نوزاد
نوزاد در اولین لحظات تولدش باید گریه کند. گریه کردن نوزاد نشانۀ این است که مجاری تنفسی او سالم است و می‌تواند به راحتی نفس بکشد. بعضی از نوزادان کمی دیرتر شروع به نفس کشیدن می‌کنند. بلافاصله بعد از به دنیا آمدن نوزاد، ماما یا پزشک، او را به آرامی روی میز کنار تخت می‌گذارند. ماما، نوزاد را ماساژ می‌دهد و در صورت وجود مشکل، مجاری تنفسی او را تمیز می‌کند تا نوزاد، گریه کردن را شروع کند و ریه‌هایش برای اولین بار پر و خالی شود.
تست آپگار
یک دقیقه بعد از تولد، به نوزاد نمرۀ آپگار می‌دهند. تست آپگار، آزمایش سلامت نوزاد است. به این صورت که ماما یا پزشک، تنفس نوزاد و ضربان قلب او را اندازه می‌گیرند، سپس قوام عضله‌های نوزاد را می‌سنجند و بعد از آن پاسخ او به محرک‌های عصبی و همچنین رنگ پوستش را مورد بررسی قرار می‌دهند. پس از انجام این آزمایش‌ها، از یک تا ۱۰ به نوزاد نمره می‌دهند. به این نمره، نمرۀ آپگار گفته می‌شود. نمرۀ آپگار را یک بار در دقیقۀ اول و یک بار در دقیقۀ پنجم بررسی می‌کنند. اگر نمرۀ آپگار نوزاد در دقیقۀ پنجم از هفت کمتر باشد، برای بررسی‌های بیشتر، به متخصص نوزادان اطلاع می‌دهند.
تماس پوست با پوست مادر و نوزاد
در صورتی که وضعیت مادر و نوزاد هر دو مطلوب باشد، نوزاد باید در لحظات اول پس از تولد در آغوش مادرش قرار بگیرد. آغوش مادر باعث آرامش مادر و نوزاد می‌شود و به نوزاد احساس امنیت می‌دهد. نوزادانی که بلافاصله پس از تولد در آغوش مادر خود قرار می‌گیرند، در آینده ارتباط عاطفی محکم‌تری با مادر خود برقرار می‌کنند. فواید دیگر تماس پوست با پوست مادر و نوزاد شامل موارد زیر است:
- باعث تشدید عشق مادر و فرزندی می‌شود.
- به تنفس و ضربان قلب جنین ثبات می‌دهد.
- از افت دمای بدن نوزاد پیشگیری می‌کند.
- باعث برقراری سریع‌تر جریان شیر مادر می‌شود.
- باعث افزایش موفقیت مادر در شیردهی می‌شود.
توجه داشته باشید که بیمارستان دوستدار کودک وظیفه دارد که امکان تماس پوست با پوست مادر و نوزاد را در اولین دقایق پس از تولد فراهم کند. پس نوزاد را در اتاق عمل و اتاق زایمان باید کنار شما قرار دهند، مگر این که نوزاد شرایط مطلوبی نداشته باشد.
فراهم کردن امکان شیردهی
شیر دادن، فقط زمانی سلامت مادر و نوزاد را به خطر می‌اندازد که پزشک این تشخیص را بدهد که شیردهی نباید انجام شود. در غیر این صورت، مادر باید بلافاصله بعد از تولد، کودک را در آغوش بگیرد و به او شیر بدهد. شیری که تا ۴۸ ساعت اول زایمان تولید می‌شود، آغوز نام دارد که بهترین غذا برای نوزادان بعد از تولدشان است، هرچند که اندک و در حد چند قطره باشد. نوزاد به مقدار زیادی شیر احتیاج ندارد و همان مقدار کم برای او کفایت می‌کند. آغوز باعث کمک به بهبود زردی یا یرقان و افزایش ایمنی بدن نوزاد می‌شود. همچنین آغوز به دلیل ملین بودن، باعث دفع مدفوع و زواید روده‌های جنین خواهد شد. اگر نمی‌دانید چطور باید به نوزادتان شیر بدهید، می‌توانید از مشاور شیردهی بیمارستان کمک بگیرید. در کلاس‌های آمادگی برای زایمان، معمولاً آموزش شیر دادن ارائه می‌شود. مامای همراه نیز می‌تواند در ساعات ابتدایی تولد نوزاد، نحوۀ شیر دادن را به شما آموزش دهد. نکات زیر می‌تواند در شیردهی به نوزاد مؤثر باشد:
- وقتی به نوزادتان شیر می‌دهید، فقط به او توجه کنید.
- هنگام شیر دادن آرام باشید و به نگرانی‌هایتان فکر نکنید.
- نوزاد را به شکلی روی بازو قرار دهید که صورتش مقابل سینۀ شما باشد.
- نیازی نیست که سینه را بین دو انگشت خود بگیرید.
- اگر دمای اتاق مطلوب است، لباس‌های خودتان و نوزاد را کم کنید تا بدن او را حس کنید.
تزریق واکسن و آزمایشات غربالگری نوزاد بعد از تولد
به منظور حفظ سلامت نوزاد و جلوگیری از خطرهای احتمالی، نوزاد باید تحت مراقبت‌های ویژه‌ای قرار بگیرد. برخی از این مراقبت‌ها در بدو تولد و در بیمارستان است و برخی از آنها بین روزهای سوم تا پنجم بعد از تولدش انجام می‌شود و شامل موارد زیر است:
تزریق واکسن‌ها
جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های خطرناک، از اولویت‌های پس از تولد است. بعد از به دنیا آمدن نوزاد، سه واکسن برای او تجویز می‌شود؛ واکسن ب ث ژ که برای جلوگیری از سل است، واکسن هپاتیت B و فلج اطفال. این واکسن‌ها معمولاً در بدو تولد به نوزاد داده می‌شود. پس از آن بر اساس جدولی که بیمارستان به شما می‌دهد، باید در دوره‌های خاصی، نوزاد را برای تزریق واکسن به مراکز بهداشتی درمانی ببرید.
تزریق ویتامین K
ویتامین K، با انجام نقش خود در سیستم انعقادی بدن باعث پیشگیری از خونریزی‌های خودبه‌خود می‌شود. اکثر نوزادان با کمبود این ویتامین به دنیا می‌آیند و معمولاً پس از تولد و در اتاق زایمان، این ویتامین به نوزاد تزریق می‌شود.
غربالگری شنوایی
کاهش شنوایی متوسط و شدید یا ناشنوایی در نوزادان، بین هر یک تا دو تولد در هر هزار تولد است. تشخیص زودهنگام مشکلات شنوایی توسط این آزمایش باعث کاهش اختلالات شنوایی بعدی در نوزادان می‌شود. غربالگری شنوایی معمولاً قبل از ترخیص نوزاد از بیمارستان انجام می‌شود، ولی در صورت انجام نشدن، لازم است والدین برای انجام این آزمایش در اولین فرصت ممکن قبل از یک ماهگی به پزشک مراجعه کنند.
آزمایشات غربالگری بعد از ترخیص نوزاد
این غربالگری که بین روزهای سوم تا پنجم بعد از تولد نوزاد انجام می‌شود، برای تشخیص وجود پنج بیماری به نام‌های بیماری کم‌کاری تیروئید، فنیل کتونوری، نقص آنزیم G۶PD یا فاویسم، بیماری شربت افرا و گالاکتوزمی مورد بررسی قرار می‌گیرد، اما در مراکز بهداشت کشور، فقط بررسی سه بیماری اول انجام می‌شود و هنوز غربالگری بیماری شربت افرا و گالاکتوزمی در مراکز بهداشت انجام نمی‌شود. والدین در صورت تمایل می‌توانند از همان ابتدا و در روز سوم تا پنجم به پزشک اطفال کودکشان مراجعه کنند و درخواست انجام کامل تمام این بیماری‌ها را بدهند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼