تغذیه کودکان نوپا، غذای آماده خوبه یا بد؟

غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان نوپا سرشار از نمک و قند است.

رژیم غذایی کودکان نوپا

غذاهایی که در کودکی می‌خوریم ذائقه‌ ما را در تمام عمر تحت تأثیر قرار می‌دهند. به همین دلیل استفاده‌ی بیش‌ازاندازه از غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان که معمولا حاوی قند و نمک زیادی هستند می‌تواند منجر به داشتن یک رژیم غذایی ناسالم دائمی می شود.

معمولاً پدر و مادرها اولین وعده‌های غذایی فرزندانشان را از بین انواع غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان که در بسته‌بندی‌های زیبا و تبلیغات رنگارنگ بسیار فریبنده و البته سالم و مغذی به نظر می‌رسند، انتخاب می‌کنند. متأسفانه بر اساس آخرین تحقیقات در این زمینه به بیشتر غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان ۱ تا ۳ ساله برای ایجاد میل و اشتهای بیشتر، مقادیر زیادی نمک و قند افزوده می‌شود.

بر اساس تحقیقاتی که توسط مجله‌ Pediatrics (پزشکی اطفال) منتشر شده است، در ۷۲ درصد از غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان نوپا، بسیار بیشتر از حد مجاز از نمک استفاده می‌شود. علاوه بر این به ۳۲ درصد از این نوع غذاها و اغلب تنقلات میان وعده‌ی میوه‌ای، بیشتر از میزان مجاز قند افزوده می‌شود.

به گفته‌ ماری کاگزول محقق ارشد بخش پیشگیری از بیماری‌های قلبی و سکته‌ی اداره‌ی کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا (CDC)، بعضی از انواع غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان تقریباً به اندازه‌ی غذاهای ناسالم ولی پرطرفداری که بزرگ‌سالان مصرف می‌کنند، قند و نمک دارد. به‌عنوان‌مثال متوسط نمک استفاده‌شده در بیشتر اسنک‌های پرطرفدار در میان کودکان تقریباً به ‌اندازه‌ی چیپس سیب‌زمینی معمولی است.

کاگزول می‌گوید: این یافته‌ها بسیار نگران‌کننده هستند چراکه وعده‌های غذایی اولیه‌ی کودکان، مبنای شکل‌گیری ذائقه‌ی آن‌ها بوده و به عادت‌های غذایی مادام‌العمر تبدیل می‌شوند. اگر افراد در اوان کودکی به غذاهایی با قند و نمک زیاد خو بگیرند به ‌احتمال زیاد در بزرگ‌سالی رژیم غذایی بسیار ناسالمی خواهند داشت.

خوشمزه ولی ناسالم
در تحقیقات مذکور، محققین اطلاعات مربوط به ارزش غذایی غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان نوزاد و نوپا که در بیشتر فروشگاه‌های مطرح و مشهور عرضه می‌شوند را جمع‌آوری نمودند. البته به جز بعضی از موارد سالم و استاندارد مانند شیر خشک، شیر بسته‌بندی، ماست و آب‌میوه‌های بدون قند و رژیمی.

بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، خوشبختانه میزان نمک موجود در بیشتر غذاهای کمکی که برای نوزادان تهیه می‌شود، کمتر از حد مجاز تعیین‌شده توسط اداره‌ی نظارت بر غذا و دارو (FDA) است و این موارد همگی با برچسب low sodium (نمک کم) قابل‌ تشخیص هستند.

علاوه بر این در تهیه غذاهای آماده‌ مخصوص نوزادان معمولاً از افزودن قند اضافه اجتناب می‌شود به جز موارد محدودی که از ترکیب حبوبات و میوه‌ها تهیه می‌شوند. به نیمی از انواع غذاهایی ترکیبی حداقل یکی از انواع قندهای خوراکی افزوده می‌شود و کالری این غذاها نیز با قند تأمین می‌گردد.

ولی در مورد غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان نوپا داستان کاملاً متفاوت است و در تهیه‌ی این نوع غذاها مقدار زیادی نمک و قند استفاده می‌شود. در غذاهای بررسی‌شده به‌طور متوسط در هر 100 گرم، 496 میلی‌گرم سدیم وجود دارد. به تمام غذاهای آماده برای وعده‌های عصرانه و شام نیز مقدار زیادی قند اضافه می‌شود. خوردن غذاهایی بااین‌همه نمک و قند حتی برای بزرگ‌سالان نیز توصیه نمی‌شود.

توصیه‌های برای والدین
جلب رضایت کودکان نوپا و ترغیب آنها به غذا خوردن بسیار مشکل است. هرچند استفاده از غذاهای آماده‌ شیرین و شور این کار را بسیار آسان می‌کند ولی تحمل کمی سختی و پشتکار آنان را برای داشتن عادت‌های غذایی سالم در تمام عمر آماده خواهد کرد.

نتایج تحقیقات مختلف در این مورد نشان می‌دهد که اگر غذاهای مغذی مانند انواع سبزی و میوه را در حداقل هشت بار در طول روز به کودکان تعارف کنید، ذهن آن‌ها برای کسب عادت‌های مفید غذایی در آینده آماده خواهد شد.

علاوه بر این همیشه به برچسب‌های نشان‌دهنده‌ی ارزش غذایی دقت کنید. همه‌ی این‌گونه غذاها کیفیت یکسانی ندارند. درصد سدیم موجود در غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان نوپا از ۱۰۰ تا ۹۰۵ میلی‌گرم متغیر است.

ولی این مسئله در مورد قند کمی تفاوت دارد. چراکه قندهای خوراکی متنوعی در غذاهای آماده‌ استفاده می‌شوند. برای اطمینان از سالم بودن این غذاها باید موارد مختلفی را بررسی کرد ازجمله میزان، دکستروز، گلوکز، فراکتوز، لاکتوز، ساکارز، ترهالز، عصاره‌ی میوه‌ها و جو، شکر، مالتوز و یا توربینادو در هر صد گرم از غذا. در ۷۴ درصد از غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان نوپا، حداقل چهار مورد از قندهای خوراکی مذکور جزو مواد اولیه اصلی هستند که مجموع آن‌ها از میزان مجاز قند بیشتر است.

پیش‌ازاین در تحقیقی مشخص شد که ۷۹ درصد از کودکان یک تا سه‌ساله میزان سدیم بیش‌ازحد مجاز روزانه دریافت می‌کنند و همچنین میدانیم که ۲۳ درصد از کودکان دو تا پنج‌ساله دچار چاقی مفرط هستند. از طرف دیگر ارتباط بین مصرف غذاهای بسته‌بندی و بیماری‌ها نیز مدت‌هاست که به اثبات رسیده است.

نتیجه نهایی تحقیقات دکتر کاگزول این است که غذاهای آماده‌ مخصوص کودکان نوپا سرشار از نمک و قند غیرضروری بوده و همین مسئله می‌تواند آنان را به داشتن عادت‌های غذایی ناسالم در تمام طول عمر هدایت کند.