اثرات دعوای والدین بر کودکان، نقش خود را بشناسید

دعوا، جر و بحث و ترک خانه توسط زوج ها اساس و بنیان خانواده ها را سست می کند. اگر زوج دارای فرزند یا فرزندانی باشد،آگاهانه یا ناآگاهانه بیشترین آسیب ها را تحمیل آنها خواهند کرد. در همین ارتباط با «مجید ابهری» آسیب شناس و متخصص علوم رفتاری به گفتگو پرداخته ایم که در زیر می خوانید:

درباره نقش والدین در تربیت کودکان بفرمایید؟

والدین یکی از اصلترین الگوهای رفتاری و تربیتی فرزندان خود هستند.محیط خانواده اولین کلاس درس زندگی و مهارت های اجتماعی به کودکان است. بنابراین خانواده ها تاثیر به سزایی در شکل گیری شخصیت کودکان و همچنین روحیه او دارند.

فضای خانه و خانواده چه تاثیراتی می تواند در روحیه و شخصیت فرزندان داشته باشد؟

اگر کودک در خانواده شاد ومملو از اعتماد رشد کند، فردی اسطوار و با اعتماد به نفس وارد جامعه می شود.متاسفانه در مقابل این خانواده ها، زوج هایی که دایم در حال بحث، دعوا و قهر هستند، شاهد رشد کودکان با اعتماد به نفس پایین و ضعیف هستیم.برخی از والدین به این موضوع مهم توجه ندارند و در مقابل فرزندان به تقابل رفتاری، جر و بحث، خشونت فیزیکی دست می زند.

بیشتر کودکان از چه سنی می توانند رفتارهای خانواده را درک کنند؟

تفاوتی ندارد کودک چند ساله باشد از دو سالگی به بعد کودک خاطرات و وقایع اطراف خود را به ذهن می سپارد و در آینده ای نه چندان دور از آنها به عنوان تجربه استفاده می کند.اگر کودکی در خانواده متشنج و دارای به بگومگو رشد کند به فردی کینه توز، انتقام جو و ضعیف تبدیل می شود.چراکه برخی از والدین کودکان را شاهد می گیرند که می گویند تو شاهد باشد پدر با من چه می کند یا مادرت چه می گوید تو بزرگ مثل او نباشد.

برخی از خانواده ها در بحث و دعواها از کودک به عنوان ابزار استفاده می کنند این موضوع چه تاثیر خواهد گذاشت؟

برخی از زوج ها از کودک به عنوان پیغام بر استفاده می کنند. سوال و جواب به وسیله او صورت می گیرد.این حرکت نیز بسیار ناپسند است و کودک سرگردان بین پدر و مادر می ماند.گاهی والدین با کلمات زشت به دیگری از کودک می خواهند به مادر یا پدر بگوید که این غم بارترین شکل اختلافات خانوادگی است.ممکن است فرزندانی که در میان بحث های پدر و مادر خود مانده اند در آینده آثار خشونت در آن ها دیده شود.در سال ۱۳۹۶ توسط بنیاد علوم رفتاری بین نوجوانان و جوانان بزهکار تحقیق انجام شد. ۶۵ درصد از افراد بزهکار در میان این قشرها از خانواده های آشفته و مشتنج بودند که وارد جامعه شده اند. روحیه کینه توزی، انتقام توزی وهمراه با لجاجت رفتارهای اصلی کودکان این خانواده ها است.

توصیه شما به خانواده ها چیست؟

والدین باید به درو از چشم فرزندان جر و بحث کنند و هرگز خانه را به صحنه جنگ تبدیل نکنند. خانواده ها از فرزندان به عنوان قاضی استفاده نکنند.

برخی از پدر و مادر ها فرزندان را به قضاوت می طلبد که در این صورت فرزند فردی با حفره های روانی رشد کرده و نسبت به یکی از والدین با نظر منفی رشد می کند.

برخی از خانواده ها هم برای رسیدن به مقاصد خود از کودکان به عنوان گرو استفاده می کنند در این باره هم بفرمایید؟

استفاده از کودک به عنوان گروگان از نگاه رفتار شناسی عملی بسیار ناپسند است، هرگاه یکی از والدین کودک به همراه خود به حالت قهر از خانه خارج کند در آینده فرزند فرار از خانه، قهر و تقابل رفتاری را که در گذشته آموخته است، عملیاتی می کند.

توصیه آخر هم بفرمایید؟

خانواده ها باید به این موضوع توجه داشته باشند که محیط مملو از آرامش، صمیمیت و نشاط اصلی ترین محور رفتاری در خانواده است. این موضوع موجب رشد روحی و جسمی کودک می شود و فردی با نشاط و با اعتماد به نفس وارد جامعه می شود. باید خانواده ها مهارت های زندگی را بیاموزند تا مشکلات و موانع را بدون تشنج و به دور از چشم فرزندان حل کنند.