شربت آزیترومایسین برای کودکان _ ۵ کاربرد + دوز و نحوه مصرف روزانه

در میان آنتیبیوتیکهای تجویزی برای کودکان، شربت آزیترومایسین جایگاه ویژهای دارد زیرا به دلیل طعم قابلقبول و فرم مایع، مصرف آن آسانتر است. این دارو با مکانیسمی خاص بر رشد و تکثیر باکتریها اثر میگذارد و در درمان بسیاری از عفونتهای گوش، دستگاه تنفسی و پوست به کار میرود. با وجود اثربخشی بالا، استفاده نادرست از آزیترومایسین میتواند منجر به بروز عوارض یا مقاومت دارویی شود. به همین دلیل آگاهی والدین از نحوه مصرف، دوز مناسب، عوارض احتمالی و شرایط نگهداری شربت آزیترومایسین برای کودکان اهمیت زیادی دارد که در ادامه به طور کامل در مورد آنها توضیح خواهیم داد.
فهرست مطالب
- معرفی شربت آزیترومایسین کودکان
- آزیترومایسین برای چه سنی قابل استفاده است؟
- مکانیسم اثر آزیترومایسین
- کاربردها و موارد مصرف آزیترومایسین
- شربت آزیترومایسین برای سرماخوردگی کودکان
- شربت آزیترومایسین برای تب کودکان
- تداخلات دارویی آزیترومایسین
- چه کودکانی نباید آزیترومایسین مصرف کنند؟
- عوارض احتمالی مصرف آزیترومایسین
- آیا شربت آزیترومایسین خواب آور است؟
- حساسیت به آزیترومایسین در کودکان
- دوز و طریقه مصرف آزیترومایسین برای کودکان
- جدول دوز آزیترومایسین در غلظتهای مختلف
- مکملهای لازم برای جذب بهتر آزیترومایسین
- شرایط نگهداری آزیترومایسین
معرفی شربت آزیترومایسین کودکان
آزیترومایسین یکی از آنتیبیوتیکهای معروف گروه ماکرولید است که برای درمان عفونتهای باکتریایی استفاده میشود. شربت آزیترومایسین فرم مایع این دارو است که بهخصوص برای کودکان مناسب بوده و راحتتر بلعیده میشود. این دارو بر باکتریها اثر گذاشته و از رشد و تکثیر آنها جلوگیری میکند.
آزیترومایسین برای چه سنی قابل استفاده است؟
به نقل از pmc.ncbi.nlm.nih.gov.
For most indications, azithromycin is approved by the Federal Drug Administration (FDA) for use in children over ۶ months of age, and programmatic treatment of children under ۶ months with azithromycin has been limited by lack of safety data
در اکثر موارد، مصرف آزیترومایسین توسط سازمان غذا و داروی فدرال (FDA) برای کودکان بالای ۶ ماه تایید شده است و درمان برنامهریزیشده کودکان زیر ۶ ماه با آزیترومایسین به دلیل کمبود اطلاعات در این زمینه، با محدودیت همراه است.
مکانیسم اثر آزیترومایسین
آزیترومایسین سنتز پروتئین در باکتریها را متوقف میکند. بهطور خاص، این دارو به ریبوزومهای باکتریایی متصل میشود و مانع از تولید پروتئینهای ضروری برای رشد و بقای باکتری میشود. در نتیجه باکتریها دیگر نمیتوانند تکثیر شوند و سیستم ایمنی بدن کودک قادر به از بین بردن آنها خواهد بود.
کاربردها و موارد مصرف آزیترومایسین
شربت آزیترومایسین در کودکان برای درمان طیف وسیعی از عفونتها تجویز میشود، از جمله:
- عفونتهای تنفسی فوقانی و تحتانی مانند برونشیت، ذاتالریه و سینوزیت
- عفونتهای گوش میانی (اوتیت میانی)
- عفونتهای پوستی و بافت نرم
- عفونتهای دستگاه گوارش
- عفونتهای دستگاه تناسلی
شربت آزیترومایسین برای سرماخوردگی کودکان
شربت آزیترومایسین برای سرماخوردگی معمولی موثر نیست زیرا این بیماری اغلب ویروسی است و آزیترومایسین فقط عفونتهای باکتریایی را درمان میکند. استفاده از این دارو برای سرماخوردگی بدون عفونت باکتریایی میتواند بیفایده باشد و عوارض احتمالی ایجاد کند. همچنین مصرف بیمورد آنتیبیوتیک میتواند باعث مقاومت باکتریها شود. در صورت بدتر شدن علائم یا طول کشیدن بیماری، بهتر است کودک توسط پزشک ویزیت شود.
شربت آزیترومایسین برای تب کودکان
شربت آزیترومایسین به طور مستقیم تب را پایین نمیآورد، بلکه تب معمولاً ناشی از عفونت باکتریایی است و با درمان عفونت کاهش مییابد. اگر تب کودک به دلیل ویروس باشد، آزیترومایسین تأثیری روی آن ندارد. مصرف دارو باید تحت نظر پزشک و بر اساس نوع عفونت باشد. برای کنترل تب کوتاهمدت، گاهی استفاده از داروهای تببُر مانند استامینوفن یا ایبوپروفن توصیه میشود.
بیشتر بخوانید: پایین آوردن تب کودک، روشهای کارآمد
تداخلات دارویی آزیترومایسین
آزیترومایسین ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد و اثر یا ایمنی آن را کاهش یا افزایش دهد، از جمله:
- داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین
- داروهای قلبی که بر ریتم قلب تأثیر میگذارند
- برخی داروهای ضد صرع و آنتیاسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم که جذب آزیترومایسین را کاهش میدهند
همیشه پیش از مصرف آزیترومایسین، پزشک یا داروساز باید از داروهای مصرفی کودک مطلع باشد.
چه کودکانی نباید آزیترومایسین مصرف کنند؟
موارد منع مصرف شامل:
- کودکان با سابقه حساسیت شدید به آزیترومایسین یا دیگر داروهای ماکرولید
- کودکانی که مشکلات شدید کبدی یا قلبی دارند، مگر با نظر پزشک
- کودکانی که پیشتر دچار عوارض شدید گوارشی ناشی از آنتیبیوتیک شدهاند
عوارض احتمالی مصرف آزیترومایسین
شایعترین عوارض آزیترومایسین در کودکان شامل:
- اسهال، تهوع و استفراغ
- درد شکمی یا سوءهاضمه
- سردرد یا سرگیجه
- در موارد نادر واکنشهای آلرژیک شدید مانند کهیر یا تورم صورت و گلو
در صورت مشاهده هرگونه واکنش آلرژیک جدی، فوراً باید به پزشک مراجعه شود.
آیا شربت آزیترومایسین خواب آور است؟
خیر، شربت آزیترومایسین خوابآور نیست و معمولاً تاثیر مستقیم روی خواب یا ایجاد خوابآلودگی ندارد.
با این حال:
بعضی کودکان ممکن است هنگام مصرف دارو احساس خستگی خفیف یا بیحالی کنند، اما این اثر شایع و مستقیم دارو نیست و بیشتر مربوط به بیماری است.
اگر کودک در طول مصرف دارو دچار خوابآلودگی غیرعادی یا سایر علائم غیرمعمول شد، باید پزشک را مطلع کرد.
در کل، نگرانی بابت خوابآوری شربت آزیترومایسین وجود ندارد و والدین میتوانند دارو را بدون نگرانی از این نظر مصرف کنند.
حساسیت به آزیترومایسین در کودکان
حساسیت یا آلرژی به شربت آزیترومایسین در کودکان نسبتاً نادر است، اما میتواند رخ دهد و نیاز به توجه فوری دارد.
علائم شایع حساسیت شامل:
- کهیر یا خارش شدید پوست
- تورم صورت، لبها، زبان یا گلو
- مشکلات تنفسی یا تنگی نفس
- در موارد شدید، شوک آنافیلاکتیک (واکنش آلرژیک شدید و تهدیدکننده حیات)
اگر هر یک از این علائم مشاهده شد، بلافاصله مصرف دارو قطع شود و کودک به اورژانس منتقل شود.
کودکانی که سابقه حساسیت به آزیترومایسین یا دیگر آنتیبیوتیکهای ماکرولید دارند، نباید این دارو را مصرف کنند و قبل از تجویز پزشک باید از حساسیت مطمئن شود.
دوز و طریقه مصرف آزیترومایسین برای کودکان
آزیترومایسین هر چند ساعت یکبار مصرف می شود؟ شربت آزیترومایسین در کودکان معمولاً روزانه یک بار مصرف میشود و نیاز به مصرف ساعتی ندارد. شربت را هر روز در ساعت تقریباً یکسان بدهید تا سطح دارو در بدن ثابت بماند و اثر درمانی کامل شود.
دوز آزیترومایسین برای کودکان معمولاً بر اساس وزن تعیین میشود و پزشک آن را تجویز میکند. به طور معمول:
دوز اولیه: 10 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
روزهای بعد: 5 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت 4 روز
دوره درمان باید کامل شود و نباید مصرف دارو پیش از پایان دوره قطع شود، حتی اگر علائم کودک بهتر شده باشد.
جدول دوز آزیترومایسین در غلظتهای مختلف
مقدار مصرف آزیترومایسین ۱۰۰ برای کودکان با آزیترومایسین ۲۰۰ یا ۲۵۰ که غلظت بیشتری دارند متفاوت است:
شربت ۲۵۰ میلیگرم/۱ میلیلیتر |
شربت ۲۰۰ میلیگرم/۱ میلیلیتر |
شربت ۱۰۰ میلیگرم/۱ میلیلیتر |
دوز روزهای بعد |
دوز روز اول |
وزن کودک |
0.2 میلیلیتر |
0.25 میلیلیتر |
0.5 میلیلیتر |
25 میلیگرم |
50 میلیگرم |
5 کیلوگرم |
0.4 میلیلیتر |
0.5 میلیلیتر |
1 میلیلیتر |
50 میلیگرم |
100 میلیگرم |
10 کیلوگرم |
0.3 میلیلیتر |
0.75 میلیلیتر |
1.5 میلیلیتر |
75 میلیگرم |
150 میلیگرم |
15 کیلوگرم |
0.4 میلیلیتر |
1 میلیلیتر |
2 میلیلیتر |
100 میلیگرم |
200 میلیگرم |
20 کیلوگرم |
0.5 میلیلیتر |
1.25 میلیلیتر |
2.5 میلیلیتر |
125 میلیگرم |
250 میلیگرم |
25 کیلوگرم |
این محاسبات معمولا توسط پزشک انجام شده و جای نگرانی ندارد. توجه کنید این جدول حدودی است و اصل، تجویز پزشک است.
شربت آزیترومایسین را میتوان با غذا یا بدون غذا مصرف کرد.البته بدون غذا، جذب بهتری دارد. اگر کودک پس از مصرف دچار تهوع یا دلدرد شود، میتوان آن را همراه با کمی غذا یا بلافاصله بعد از غذا داد تا تحمل گوارشی بهتر شود.
مکملهای لازم برای جذب بهتر آزیترومایسین
به طور کلی آزیترومایسین برای جذب به مکمل خاصی نیاز ندارد، اما چند نکته و ترکیب کمکی میتواند به اثر بهتر دارو و کاهش عوارض گوارشی کمک کند:
مایعات کافی: نوشیدن آب و مایعات فراوان در طول درمان به دفع سموم و باکتریهای مرده کمک میکند و احتمال تحریک معده را کمتر میکند.
پروبیوتیکها (مثل ماست پروبیوتیک یا مکمل پروبیوتیک): مصرف پروبیوتیک در کنار آنتیبیوتیکها توصیه میشود، زیرا میتواند به بازسازی فلور طبیعی روده کمک کرده و احتمال اسهال ناشی از آنتیبیوتیک را کاهش دهد. بهتر است پروبیوتیک چند ساعت بعد از مصرف آزیترومایسین داده شود.
ویتامین C: مصرف منابع غذایی غنی از ویتامین C (مثل میوههای تازه) میتواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند، اما به طور مستقیم جذب آزیترومایسین را افزایش نمیدهد.
غذاهای سبک: در کودکانی که معده حساسی دارند، مصرف دارو همراه با یک وعده سبک (مثل سوپ یا نان نرم) میتواند از تهوع و دلدرد جلوگیری کند.
نکته مهم: مکملهای حاوی کلسیم، منیزیم یا آلومینیوم (مثل برخی آنتیاسیدها) بهتر است همزمان با آزیترومایسین مصرف نشوند، چون ممکن است جذب دارو را کاهش دهند.
شرایط نگهداری آزیترومایسین
شربت آزیترومایسین:
- در دمای کمتر از ۲۵ درجه سانتیگراد و دور از نور مستقیم نگهداری شود
- پس از آمادهسازی محلول، معمولاً باید در یخچال نگهداری شود و طبق دستور پزشک یا روی بستهبندی مصرف شود
- دور از دسترس کودکان نگهداری شود
سخن پایانی
شربت آزیترومایسین برای کودکان یک آنتیبیوتیک موثر برای درمان عفونتهای باکتریایی است، اما نیازمند رعایت دقیق دوز و مدت درمان است. توجه به شرایط مصرف، تداخلات دارویی و عوارض احتمالی میتواند از بروز مشکلات جدی پیشگیری کند.