اختلال متابولیک در کودکان، علائم تا مراقبت و درمان آن

متابولیک خود همیشه به تنهایی پدیدار نمی شود و عواملی در کنار آن وجود دارد که می تواند نشان دهنده وجود متابولیک در کودک باشد. خود کودکان آگاهی خاصی از علائم درون خود ندارند و والدین هم ممکن است به دلیل آگاهی کم در این مورد، نتوانند چیز خاصی را تشخیص دهند. در بخش زیر به برخی از این علائم و علت های آن اشاره می شود و بهتر است که با آنها آشنا شوید:

علائم متابولیک در کودکان چیست
چاقی گرد مانند در کودک
زمانی که چربی بیش از حد دور شکم کودکان ایجاد می شود، این نوع چاقی به وجود می آید که گرد مانند یا سیب شکل است. این نوع چاقی خود به تنهایی خطرناک است و می تواند نشان دهنده وجود متابولیک در کودک باشد. اندازه این چاقی برای پسر ها در ابعاد صد سانتی است و دختر ها در ابعاد هشتاد و هفت سانتی هستند که اگر شکم شخص از این اندازه عبور کند، نیاز به بررسی دارد.
افزایش بیشتر چربی در بدن
چربی بدن همان تری گلیسیرید است که از یک اندازه مشخصی نباید بالا تر رود. علت افزایش این چربی در بدن، خوردن غذاهای چرب ناسالم و فست فود های مختلف است که تری گلیسیرید را در خون بالا می برد و بسیار برای کودک مضر است و نیاز به درمان های مختلف دارد.
کمبود کلسترول های مورد نیاز بدن
در بدن دو نوع کلسترول وجود دارد. یکی از آنها خوب است و دیگری کلسترول بد است. کلسترول خوب در برابر کلسترول بد قرار دارد و آن را از بدن دور می کند. در نتیجه بدن سالم تر می ماند. حال زمانی که کلسترول خوب در بدن کاهش پیدا کند، بدن دچار افت می شود و نشانه هایی از متابولیک در بدن دیده خواهد شد. سطح عادی کلسترول خوب برای مرد چهل و برای زن پنجاه است که باید با آزمایش خاص خود مشخص شود.
وجود فشار خون در کودک
زمانی که فشار خون کودک میان هشتاد الی صد و بیست باشد، وضعیت نرمالی دارد اما اگر این فشار خون رشد بیشتری داشته باشد، نشانه هایی از وجود متابولیک در کودک دیده می شود. فشار خون خود به تنهایی خطرناک است و باعث می شود که بیماری های زیادی به سراغ کودک بیاید. به همین دلیل فشار خون کودکی که اضافه وزن دارد باید همیشه بررسی شود و اگر دچار مشکل خاصی است تحت درمان قرار بگیرد.
وجود قند خون در کودک
قند خون هم مانند فشار خون در کودک دارای یک عدد مشخص شده ای است و بیشتر از آن خطرناک است. قند خون هم می تواند آسیب های بسیار جدی به کودک وارد کند و باعث عدم فعالیت های عادی کودک در طول روزمره شود. همچنین خود قند خون یکی از نشانه های متابولیک در کودک است و می تواند وجود متابولیک را به کودک اطلاع دهد. البته این مورد در کودکان کمتر دیده شده است اما باز هم خطرات جانبی خود را دارد و نمی توان از آن گذر کرد. اگر کودک شما اضافه وزن دارد حتما قند خون وی را بررسی کنید تا احتمال وجود متابولیک به طور دقیق مشخص شود.
متابولیک در کودکان علائم دیگری هم به همراه خود دارد که کمتر در کودکان دیده شده است. به همین علت نوشتن از آنها امر مورد نیازی نبود. مطالبی که در بند های بالا بیان شد، مهم ترین علائم وجود متابولیک در کودکان بودند و حتی وجود یکی از آنها هم خود می تواند نشان دهنده متابولیک باشد. به همین دلیل اگر شخصی در کودک خود یکی از نشانه های بالا را مشاهده کرد، بهتر است که کودک را به یک پزشک نشان دهد.

مراقبت مورد نیاز برای کودک
هر خانواده ای در ابتدا زمانی که کودک خود را مشاهده می کند و متوجه می شود که کودک دچار متابولیک شده است، دچار ترس و دلهره می شود. چنین چیزی طبیعی است اما با مدیریت صحیح می توان کودک را از این بیماری نجات داد و خطر متابولیک را از کودک دور کرد. خانواده باید مراقبت کامل را از کودک داشته باشد تا بتواند به درجه پایانی درمان نزدیک شود.
در مرحله اول والدین باید غذای کودک را مدیریت کنند. این مدیریت شامل تعریف صحیح غذا برای کودک می شود. سعی کنید از موادی که پزشک برای او توصیه کرده است در غذا ها استفاده کنید و از غذاهای پر چرب و سنگین دوری کنید. این اولین راهی است که باعث می شود درمان در کودک آغاز شود. سپس به دنبال یک رژیم مناسب برای کودک باشید. رژیم غذایی می تواند کودک را به طور کامل از متابولیک و چربی های اضافه نجات دهد و چرخه غذای او را به حالت طبیعی برگرداند. حتما برای تهیه رژیم به یک متخصص مراجعه کنید. برخی خودشان رژیم را برای کودک می نویسند که این کار بسیار خطرناک است زیرا نمی دانند که کودک به چه ویتامین هایی نیاز دارد و از چه ویتامین هایی باید دوری کند.
در مرحله بعد باید کودک را از غذاهای مسموم دور کنید. فست فود ها و غذاهای آماده در چنین حالتی برای کودک مانند یک سم هستند و کودک نباید آنها را مصرف کند. زیرا چنین غذاهایی علاوه بر خطر مسموم بودن، چربی را به حد بالایی در کودک افزایش می دهند و درمانی در متابولیک کودک ایجاد نمی شود. به همین دلیل کودک نیاز دارد که از غذاهایی که در بیرون از خانه تهیه می شوند دوری کند. در مرحله آخر شما باید میزان کالری مصرف شده کودک را به طور دقیق بررسی کنید. کودک در روز به مقدار مشخصی کالری نیاز دارد که شما باید این کالری را در وعده های مختلف تقسیم بندی کنید و به شکل سالمی به کودک خود برسانید. کالری اضافه باعث انباشته شدن چربی در بدن می شود و کالری کمتر هم به از بین رفتن چربی ها کمک می کند. به همین دلیل سعی کنید مواد کم کالری را جایگزین خوراکی های پر کالری مانند چیپس و پفک کنید. این راهی است که می توان کالری کودک را مدیریت کرد. با چنین راهکار هایی می توانید از کودک تان مراقبت کنید تا متابولیک آن کاملا رفع شود.

چه نوع اختلالات متابولیسمی در کودکان وجود دارد؟
اختلال هایی که به متابولیک در کودک مرتبط است، بسیار زیاد است و نمی توان در یک مطلب به تمامی آنها اشاره کرد زیرا بیش از حد طولانی و بحث بر انگیز هستند. به همین علت در بند های زیر به مهم ترین اختلالات و عارضه های متابولیک در بدن کودک اشاره شده است که می توانید با آنها آشنا شوید:
PKU
نام دیگر این عارضه، فنیل کتونوریا است. آمینواسید هایی در مواد های پروتئینی مانند شیر و گوشت پیدا می شود که مرتبط با این عارضه هستند. زمانی که کودک دچار چنین عارضه ای می شود، بدن وی نمی تواند این آمینواسید ها را به طور کامل متابولیزه کند و همین باعث می شود که در بدن تجمع پیدا کنند. زمانی که این آمینواسید در خون کودک تجمع پیدا می کند، مشکلاتی در کودک پدیدار می شود که می توان به عقب افتادگی و عدم رشد مغز اشاره کرد. این عارضه برای خود علائمی دارد که اگر یکی از آنها را در کودک خود مشاهده کردید حتما باید کودک را به نزد یک پزشک ببرید. تشنج، کوچک بودن سر، بد بو بودن نفس یا بو، بیش فعالی و …، همگی برخی از نشانه های این عارضه هستند.
عارضه گالاکتوزمی
این عارضه هم مانند عارضه قبلی، یک سیستم بدن را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در چنین عارضه ای کودک نمی تواند قند شیر یا همان گالاکتوزی که وارد بدنش می شود را به صورت گلوکوز از خود در آورد و همین باعث تجمع بیش از حد قند شیر می شود. وجود قند شیر زیاد در بدن باعث مشکلات زیادی برای کودک می شود که مشکلات کلیوی، بینایی و مشکلات مغزی برخی از این عیب و ایراد ها هستند. اگر قند شیر به هیچ عنوان به گلوکوز تبدیل نشود، این مشکلات افزایش پیدا می کنند و کلیه های کودک از کار می افتد و این روند آنقدر ادامه پیدا می کند تا کودک از قید حیات خارج شود. استفراغ، تشنج، افزایش وزن و … برخی از نشانه های این عارضه در بدن هستند.
MCAD
این نوع عارضه می تواند برای کودک بسیار خطرناک باشد. کودکانی که چنین عارضه ای را در خود دارند، قابلیت گرفتن انرژی از چربی را ندارند. یعنی آنها از غذایی که میل می کنند نمی توانند هیچگونه انرژی خاصی برای ادامه دادن روز خود دریافت کنند. بخش بدتر این عارضه این است که نشانه ای از خود نشان نمی دهد و تا دو سالگی کودک ممکن است که فعال شود. زمانی که کودک غذا خوردن خود را به تاخیر بیندازد و کمبود قند خون در خود داشته باشد، می توان احتمال داد که به این عارضه دچار شده است و باید درمان شود. در صورتی که کودک درمان نشود، دچار آسیب های مغزی می شود و در نهایت ممکن است به مرگ برسد.
MSUD
این عارضه مجددا به متابولیزم بدن مرتبط است و زمانی که شخصی دچار این عارضه شود نمی تواند برخی از آمینواسید های درون بدن خود را متابولیزه کند. همین باعث می شود که مانند عارضه اول، آمینواسید در خون جریان پیدا کند و جمع شود. در نهایت هنگامی که آمینواسید ها در بدن بیش از حد عادی خود باشند، کودک وارد کما می شود و در نهایت فوت می کند. کاهش اشتها و وجود بوی شربت افرا در ادرار، برخی از نشانه های این عارضه است که در صورت وجود این نشانه ها در کودک باید احساس خطر کنید.
عارضه سیستینوز
نام این عارضه از آمینواسید سیستین می آید. این آمینواسید در بدن جریان دارد و گاهی وقت ها به طور ناگهانی شدت آن در بدن افزایش پیدا می کند و تبدیل به نوعی عارضه می شود. زمانی که چنین چیزی رخ دهد، عارضه سیستینوز در بدن ایجاد می شود و خطرات زیادی به همراه دارد. آسیب به چشم، مغز، کلیه و … تنها بخشی از آسیب هایی است که این عارضه می تواند به انسان وارد. کند. عارضه سیستینوز یکی از معدود عارضه هایی است که می تواند به بسیاری از سیستم های بدنی آسیب وارد کند.

درمان متابولیک در کودکان
بخش دردناک متابولیک در کودکان این است که هیچ درمانی برای رفع دائمی و کامل آن هنوز وجود ندارد. در حقیقت تمام درمان هایی که نزد پزشک ها صورت می گیرد برای کنترل و مدیریت این بیماری هستند و نمی توانند متابولیک را برای همیشه برطرف کنند. این بیماری به نوعی ژنتیکی است و باید مدیریت شود. برخی راه و روش ها برای پیشگیری و مدیریت این بیماری وجود دارد که در بند های زیر به خوبی بیان شده اند.
در مرحله اول شما باید باید غذای کودک را کنترل کنید. کودکانی که در اثر داشتن یک عارضه متابولیکی، نمی توانند برخی از غذا ها و نوشیدنی ها را متابولیزه کنند، نیاز دارند که از آن غذاها دوری کنند یا جایگزینی برای آنها وجود داشته باشد. مثلا شیر خشک می تواند جایگزین شیر مادر شود تا کودک آسیبی نبیند. این جایگزینی و کنترل باعث می شود که کودک سالم تر بماند و علائم زیادی درون آن رشد نکند.
در مرحله بعد پزشک می تواند به شما کمک زیادی کند. مثلا برخی کودک ها آنزیم های کمی در بدن خود دارند. در چنین حالتی پزشک یک آزمایش از بدن کودک خواهد گرفت و آنزیم های مورد نیاز کودک را به او تزریق می کند تا کودک دچار مشکلی نشود و بتواند به زندگی خود ادامه دهد. به همین دلیل همیشه کودک تان را نزد یک پزشک ببرید و آن را بررسی کنید.
برخی از کودک ها درون بدن خود مواد سمی تولید می کنند که علت این تولید وجود یک عارضه متابولیکی است. به همین دلیل نیاز دارند که آن سم را از بدن خود خارج کنند یا از بین ببرند. برخی داروهای گیاهی و پزشکی می توانند چنین کاری را برای کودک انجام دهند و بدن کودک را سالم نگه دارند. بهتر است که شما هم برای کودک خود این داروها را تهیه کنید تا سم ایجاد شده آسیبی به بدن کودک تان وارد نکند.