دعوای کودکان با هم، بهترین عکس‌العمل ممکن

شهرزاد: همه انسان‌ها، در سنین مختلف، گاهی احساس عصبانیت می‌کنند، اما بزرگ‌ترها، معمولا یاد گرفته‌اند که چگونه احساسات خود را کنترل و بر خشم‌شان، تسلط پیدا کنند.

کودکان نیز گاهی اوقات، برای خالی کردن احساس عصبانیت خود، به فریاد زدن، ضربه زدن و گاز گرفتن روی می‌آورند. اگر کودک شما، برای کنترل عصبانیت خود، مشکل دارد، شما باید بدانید که چگونه با او رفتار کنید و چگونه برای تسلط پیدا کردن بر خشمش، به کمک او بروید.

قدم اول، شناخت دلایل اصلی خشم اوست. اگر شما، علت واقعی عصبانیت او را بیابید، راحت‌تر می‌توانید به او کمک کنید. برای مثال، اگر او، از تقسیم وسایل بازی خود با دیگران عصبانی می‌شود، شما می‌توانید هنگامی که مشغول بازی با دوستانش است، اسباب‌بازی‌های محبوب او را در جای دیگری، محفوظ نگه دارید و در یک زمان مناسب، با او، درباره تقسیم وسایلش با دیگران صحبت کنید یا هنگامی که او با شما دعوا می‌کند و فریاد می‌زند، بهتر است دلیل خشم او را بفهمید؛ شاید زمان کافی را با او سپری نکرده‌اید.

قدم دوم، صحبت کردن و به توافق رسیدن با همسرتان، در مورد واکنشی است که باید در مقابل رفتار کودک‌تان، انجام دهید. برای مثال، توافق کنید که اگر او، هنگام دعوا کردن، بر سر شما فریاد زد یا در را به هم کوبید، او را سرزنش کنید و برایش تنبیهی در نظر بگیرید.

در قدم سوم، هنگامی که کودک شما عصبانی شده است، سعی کنید او را از آن محیط، دور کنید و چند دقیقه، به او، فرصت آرام شدن و کنترل احساسش را بدهید. برای مثال، می‌توانید به او بگویید: «به اتاقت برو و تا زمانی که آرام نشده‌ای و نمی‌توانی حرفت را به جای لگد یا کتک زدن، با زبانت بیان کنی، از آنجا بیرون نیا.»

قدم چهارم، حفظ آرامش خودتان است. هنگامی که فرزند شما، شروع به دعوا کردن یا بروز خشم خود کرد، آرامش‌تان را حفظ و از هرگونه تنبیه بدنی، خودداری کنید.

قدم پنجم، صحبت کردن با فرزندتان، در مورد دلایل عصبانیت و خشم اوست؛ البته این کار را پس از این‌که هم شما و هم او، آرام شده‌اید، انجام دهید. برای مثال، می‌توانید به کودک چهار ساله خود بگویید: «من می‌فهمم که تو، به دلیل این‌که فلان اسباب‌بازی را برایت نخریدم، عصبانی شده‌ای» و بعد از گوش دادن به پاسخ او، بگویید: «گاهی اوقات، پیش می‌آید که ما از چیزی یا کسی، عصبانی می‌شویم، ولی نباید این عصبانیت را با فریاد یا کتک زدن نشان دهیم.»

قدم ششم، تحسین و تشویق کودک‌تان است؛ زمانی که کاری را درست، انجام یا رفتار خوبی را از خود، نشان داده است. برای مثال، به او بگویید: «از این‌که اسباب‌بازی‌هایت را با دوستانت تقسیم می‌کنی، به تو افتخار می‌کنم» یا «آفرین که با دوستت دعوا نکردی.» اگر او بداند رفتار خوبی که دارد، تحسین شما را برمی‌انگیزد، سعی می‌کند در آینده، بیش‌تر، آن‌ها را تکرار کند.

قدم هفتم، گفتن جمله «من معذرت می‌خواهم» است. زمانی که شما باعث عصبانیت فرزندتان می‌شوید، از او عذرخواهی کنید. این کار شما، به او هم یاد می‌دهد که مسوولیت اشتباهاتش را بپذیرد و به خاطر انجام دادن کاری که باعث ناراحتی شما می‌شود، عذرخواهی کند.

زمانی که فرزندان‌تان، با همدیگر، دعوا می‌کنند، چه کار کنید

دعوای آن‌ها را نادیده بگیرید: آن‌ها، بیش‌تر وقت‌ها، با یکدیگر، دعوا می‌کنند تا توجه شما را به خود جلب کنند. اگر دعوای آن‌ها، عادی است- و از وسایل خطرناک استفاده نمی‌کنند- آن را نادیده بگیرید و مطمئن باشید انگیزه آن‌ها هم برای تکرار این کار، کم‌تر می‌شود.

با آن‌ها، یکسان برخورد کنید: هنگامی که دعوا می‌کنند، طرف هیچ‌کدام را نگیرید و دنبال این‌که چه کسی، اول شروع کرد، نباشید! چون به این شکل، ممکن است شما به کودکان‌تان یاد بدهید یکی از آن‌ها، همیشه مظلوم و دیگری زورگو باشد.

برایشان قانون بگذارید: به آن‌ها بگویید که هنگام دعوا کردن، باید نکاتی را رعایت کنند. برای مثال، خشونت فیزیکی، به هیچ عنوان، قابل قبول یا انتقام گرفتن نیز در هیچ شرایطی، درست نیست.

به آن‌ها، روش‌های صحیح ارتباط برقرار کردن را بیاموزید: بچه‌های شما، همیشه، دلیلی برای دعوا کردن دارند. قبل از این‌که دلیل آن را بپرسید، به آن‌ها یاد دهید که راه‌های دیگری برای حل اختلاف‌شان وجود دارد. به آن‌ها بیاموزید که چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به همدیگر، اجازه حرف زدن را بدهند. به آن‌ها درباره اهمیت خانواده و رابطه برادر و خواهری توضیح دهید و بگویید که باید همیشه، پشت همدیگر باشند.

زمانی که با همدیگر همکاری می‌کنند، آن‌ها را تشویق کنید: به آن‌ها بیاموزید که وقتی با همدیگر، کاری را انجام می‌دهند، نتیجه بهتری می‌گیرند و هم‌تیمی بودن، بهتر است. وقتی رفتاری را از خود نشان می‌دهند که شما دوست دارید، به آن‌ها توجه و محبت داشته باشید.

خودتان الگو باشید: بچه‌ها، از رفتار شما، یاد می‌گیرند که چگونه واکنش نشان دهند. اگر شما، رفتار خوبی نداشته باشید، نمی‌توانید از آن‌ها، انتظار چنین رفتاری را داشته باشید.

به آن‌ها یاد دهید که برای آشتی کردن، پیش‌قدم شوند: زمانی که از خشم و عصبانیت دعوا، دور شده‌اند، به آن‌ها بیاموزید که دوستی و آشتی کردن، بهتر از دعوا کردن است. از آن‌ها بخواهید که برای آشتی، پیش‌قدم شوند.

آن‌ها را در مقابل دیگران، تنبیه نکنید: تنبیه کردن بچه‌ها در مقابل دیگران، امکان بیش‌تر عصبانی شدن او را زیاد می‌کند. زمانی که راه دیگری ندارید، سعی کنید آرامش خود را حفظ و با او، درباره رفتار ناشایستی که داشته، صحبت کنید. تنبیه، شاید یک راه‌حل برای آن زمان باشد، اما ممکن است مشکلات بیش‌تری را در درازمدت به وجود آورد.

بر واکنش خود، در مقابل دعوای آن‌ها، کنترل داشته باشید: هنگامی که لازم است در دعوای آن‌ها، مداخله کنید، حتما آرامش خود را حفظ کنید. اگر شما هم عصبانی شوید و رفتار خشمگینی از خود نشان دهید، احتمال بروز دوباره دعوا، وجود دارد.

موقعیت‌های احتمالی شروع دعوا را محدود کنید: درباره به وجود آمدن موقعیت‌هایی که پتانسیل شروع دعوا را دارند، فکر کنید. یک توپ را قرمز و دیگری را آبی نخرید؛ چون امکان شروع دعوا را افزایش می‌دهد. فراموش نکنید که آن‌ها، زمانی که گرسنه یا خسته هستند، بیش‌تر، آماده دعوا کردن هستند.

فرزند شما، زورگو و قلدر است؟

بچه‌ها، به دلایل مختلفی، زورگویی می‌کنند. گاهی آن‌ها، احساس ناامنی کرده و سعی می‌کنند با زورگویی نسبت به کسی که از نظر احساسی یا حتی فیزیکی، ضعیف‌تر به نظر می‌رسد، احساس مهم یا پرطرفدار بودن را برای خود، ایجاد کنند. گاهی وقت‌ها، کودک شما، اصلا نمی‌داند که چنین کاری، قابل قبول نیست و باعث آزار دیگران می‌شود.

حتی بعضی وقت‌ها، این رفتار، بازتاب رفتاری است که آن‌ها، در خانه با آن روبه‌رو شده‌اند. بنابراین، نوع رفتاری که والدین با یکدیگر و با فرزندان در خانه دارند، یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در شکل گرفتن رفتار اصلی کودک دارد. همچنین، شما می‌توانید از پیشنهادهای زیر، برای مقابله با زورگویی او، استفاده کنید.

زورگویی را جدی بگیرید: به کودک خود نشان دهید که این رفتار او، مورد پسند شما نیست و نمی‌توانید آن را تحمل کنید. برای این کار او، قانون‌هایی بگذارید و به شدت، به آن‌ها عمل کنید. به او یاد دهید که برای نشان دادن عصبانیت‌اش، راه‌های دیگری وجود دارد.

به کودک‌تان بیاموزید که با دیگران، با احترام و مهربانی رفتار کند: مهم‌ترین کاری که شما می‌توانید انجام دهید، آموزش رفتار صحیح و محترمانه با دیگران است. سعی کنید او را با گروه‌های مختلف سنی آشنا کنید و به او یاد دهید که با همه آن‌ها، ارتباط برقرار کند.

درباره رفتار اجتماعی او، اطلاعات کسب کنید: درباره محیطی که کودک شما، آن‌جا، وقت خود را سپری می‌کند، اطلاعات بیش‌تری کسب کنید. مهدکودک، پیش‌دبستانی یا مدرسه، دوستان و هم‌کلاسی‌های او و حتی معلم‌هایش، می‌توانند بر رفتار او، تأثیر زیادی داشته باشند.

شما می‌توانید درباره رفتار او با هم‌کلاسی‌هایش در مهدکودک یا مدرسه، از معلم‌هایش، سوال کنید. همچنین، او را در کلاس‌های خارج از مدرسه هم ثبت‌نام کنید تا امکان آشنایی با دیگران را هم داشته باشد.

رفتار خوب او را تحسین کنید: انگیزه مثبت به او بدهید. زمانی که با دیگران رفتار خوبی دارد، او را تشویق کنید و به او نشان دهید که از این رفتار او، خوش‌حال هستید.