علت دروغ گفتن کودکان، راهی برای کنترل
کودکان از بدو تولد بی‌تربیت، گستاخ، زورگو یا خودخواه نیستند، این ویژگی‌ها اکتسابی است.
روزنامه خراسان: کودکان از بدو تولد بی تربیت، گستاخ، زورگو یا خودخواه نیستند، این ویژگی ها اکتسابی است زیرا کودکان با بروز این رفتار به آن چه می خواهند می رسند مگر این که به موقع مداخله کنیم و به کودک نشان دهیم که این رفتارهای عجیب و غریب، فایده ای ندارد و تنها باعث بدتر شدن شرایط می شود و سعی کنیم او را به رفتار قابل قبول تری تشویق کنیم.
«ایمان کمالی» کارشناس روان شناسی راهکارهایی را به صورت مرحله به مرحله برای رویارویی با چند بد رفتاری عمده کودکان ارائه می دهد:
۱) دروغ گویی کودکان را چگونه می توان کنترل کرد؟
از کودک بخواهید که در گفته هایش صادق باشد، به فرزندتان بگویید: «همه افراد خانواده ما مایل اند همیشه نسبت به دیگران صادق باشند.» وقتی در صحبت هایش صداقت را حفظ می کند از او به دلیل کاری که انجام داده است، قدردانی کنید. برای او شرح دهید که چرا دروغ گویی کار بدی است.
توضیح دهید که وقتی حقیقت را نمی گوید دیگران را به دردسر می اندازد و احساس های آن ها را جریحه دار می کند به همین دلیل هیچ کس به او اعتماد نمی کند و این کار به شکل عادتی در می آید که ترک کردنش بسیار مشکل است. به کودکان یاد دهید که راستگویی سبب اطمینان می شود.
اگر متوجه شدید که کودکتان دروغ می گوید از او این سؤالات را بپرسید تا وجدان او را بیدار کنید: «آیا کاری که انجام داده ای درست بود؟ چرا فکر می کنی که با گفتن اصل ماجرا مرا نگران می کنی؟ آیا می دانی اگر همه اعضای یک خانواده همیشه به یکدیگر دروغ بگویند، چه اتفاقی می افتد؟»
۲) با حاضر جوابی کودکان که باعث ناراحتی و شرمندگی والدین می شود چگونه رفتار کنیم؟
هرگاه فرزندتان رفتار بی ادبانه ای از خود نشان داد بلافاصله او را از این کار منع کنید. به طور مثال می توانید بگویید: «وقتی با تو صحبت می کنم، مدام به این طرف و آن طرف نگاه می کنی.
این کار مودبانه نیست و باید از این کار دست برداری» و وقتی با گستاخی به شما جواب می دهد و به جای گوش کردن، پاسخ های سر بالا می دهد، بهترین کار این است که به او اعتنا نکنید، آه نکشید، شانه هایتان را بالا نیندازید یا خشمگین نگاه نکنید، فقط صحبت خود را قطع کنید تا زمانی که او از حاضر جوابی دست بردارد.
یک راه مناسب دیگر هم این است که او را به رفتارهای مؤدبانه تشویق کنید و هر زمان متوجه شدید که فرزندتان رفتار مودبانه ای از خود نشان داد این موضوع را به او یادآوری کنید. به طور مثال به او بگویید: «از این که مؤدبانه به حرف های من گوش دادی متشکرم. این کار تو واقعا قابل تقدیر است.»
۳) ناسزا گفتن هم رفتار زشتی است بهترین روش مقابله با آن چیست؟
به عنوان پدر و مادر باید در خانه و دیگر اماکن عمومی به زبان آوردن کلمات غیرمجاز را ممنوع کنید و این قانون را برای کودک شرح دهید: «وقتی ازخوب و درست بودن چیزی مطمئن نیستی آن را به زبان نیاور» و هر زمان که فرزندتان ناسزایی را به زبان آورد، بلافاصله آن را به فهرست کلمات غیرمجاز اضافه کنید. توضیح دهید که چرا ناسزاگویی کاری زشت و غیرقابل قبول است و بسیاری از مردم به زبان آوردن این کلمات را نادرست می دانند.
توجه داشته باشید که کودک اگر یک بار کلمه ای را به زبان آورد، ممکن است تکرار آن برایش، به صورت عادت در آید و این کلمات زشت را در برابر پدربزرگ و مادربزرگ، معلمان یا دوستان شان هم تکرار کنند.
می توانید کلمه مورد قبول را جانشین کلمات ناجور کنید و کلمات خنده داری را که اصلا ناخوشایند نیست انتخاب کنید تا به جای کلمات نامناسب استفاده شود و یا این که فرزندتان خودش از کلماتی که بار منفی ندارد مثل بی ادب استفاده کند.
در ضمن وقتی که فرزند خردسال تان برای نخستین بار کلمه نادرستی را تلفظ کرد به او بگویید: «در خانواده ما از این کلمه ها استفاده نمی شود» و به کودکان بزرگ تر گوشزد کنید که شما به خوبی با قوانین این خانه آشنایی دارید، دیگر نمی خواهم این کلمه را بشنوم.
۴) با مسائل و مشکلاتی که کودکان به هنگام درخواست خرید وسیله ای ایجاد می کنند، چگونه می توان کنار آمد؟
با گفتن کلمه نمی خرم، هرگز احساس گناه نکنید. مشاجره های بین والدین و فرزندان به طور معمول خوشایند نیست و ممکن است بارها پیش بیاید که فرزندتان از تصمیم گیری شما خوشحال و راضی نباشد ولی نتیجه کار برای هر دو طرف بهتر است.
موقع پخش پیام های بازرگانی نیز بهتر است تلویزیون را خاموش کنید. تحقیقات نشان داده است که هر چه کودکان کمتر پیام های بازرگانی تلویزیون را ببینند کمتر برای خرید وسایل جدید بهانه گیری می کنند.
به همین دلیل تلویزیون را در زمان پخش آگهی ها خاموش کنید و یا برای آن ها توضیح دهید همه چیزهایی که در این آگهی ها تبلیغ می شود واقعیت ندارد و شگردی برای فروش بیشتر محصولات شرکت های تجاری است.
اگر به کودک خود یاد بدهید آن چه دارد به دیگران نیز ببخشد و از او بخواهید که بخشی از هزینه هایی را که برای خرید لوازم مورد نیاز او کنار گذشته اید با کمال رضایت به یک مؤسسه خیریه ببخشد و در جشن های نیکو کاری شرکت کند می آموزد که بخشش زیباست و زیاده خواهی کار درستی نیست.
۵) با سرپیچی و نافرمانی فرزندان چگونه برخورد کنیم؟
توضیح دهید که از کودک خود چه انتظاراتی دارید. به او بگویید: «خوب به حرف هایم توجه کن. وقتی دارم با تو جدی صحبت می کنم وقت بازیگوشی و حواس پرتی نیست» هم چنین می توانید بگویید: «اگر دلیل خوبی برای انجام ندادن کاری داری می توانی با لحن مؤدبانه آن را به من بگویی.» سعی کنید برای هر کاری زمان مشخصی تعیین کنید.
هر گاه او با شما بحث می کند، خواسته خود را کلمه به کلمه برای او تکرار کنید. به طور مثال بگویید: «شام ساعت ۷ حاضر است، تو باید دقیقا در همان ساعت سرمیز شام حاضر شوی.» البته باید به او حق انتخاب بدهید، تا کمی آزادی عمل داشته باشد و در این صورت از او بپرسید: «هنوز بعضی از کارهای مربوط به خودت را انجام نداده ای آیا مایلی آن ها را الان انجام دهی یا بعد از شام؟»
گاهی اوقات با او کنار بیایید و بگویید: «الان وقت انجام تکالیفت است ولی تو در حال حاضر داری بسکتبال بازی می کنی. آیا بهتر نیست بازی بسکتبال را تا نیم ساعت دیگر تمام کنی و پس از آن به تکالیفت برسی؟» و در نهایت با او اتمام حجت کنید و توضیح دهید که اگر آن چه را شما از او می خواهید انجام ندهد، باید منتظر عکس العمل شما و نتیجه عمل خود باشد.
۶) و سخن آخر؟
والدین باید برای تربیت فرزندان خود به سلاح آگاهی مجهز باشند چرا که تأثیر محیط و فناوری های پیشرفته روز که شامل اطلاعات و الگوهایی است که از طریق وسایل ارتباط جمعی منتقل می شود، بر کودکان بسیار زیاد است و اگر پدر و مادری بخواهند به شیوه والدین خود فرزندانشان را پرورش دهند و بسیار کمال گرا و سخت گیر و یا برعکس آن بسیار آسان گیر باشند، نمی توانند از عهده تربیت آن ها به خوبی بر بیایند و لازمه یک تربیت سازنده، برقراری ارتباطی نزدیک، آگاهی از خصوصیات دوره های مختلف رشد فرزندان و جدیت و پی گیری است
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼