چه اسباب بازی بخرم؟

نی نی بان: هفتمین مطلب از بسته بازی با کودک ، به نقش والدین در انتخاب اسباب بازی های کودک می پردازد و به شما می گوید چطور بهترین ابزارها را برای بازی کودک انتخاب کنید.


بازی و ابزار هایی که برای بازی کردن توسط بچه ها به کار گرفته می شود به نوعی نشانگر روحیات درونی آنها نیز هست. در این میان پدر و مادر ها می توانند با ظرافت و مهارت نقش موثری بر انتخاب اسباب بازی توسط کودکشان داشته باشند. در همین زمینه به سراغ دکتر غزال زاهد، روانپزشک کودک رفته ایم و درباره انتخاب مناسب اسباب بازی و نقش پدر و مادر ها با او گفتگو کرده ایم که در ادامه آن را می خوانید.

بازی یک روش ارتباطی موثر
بچه ها به خصوص بچه های کم سن و سال بیشتر از ابزار های ارتباطی به غیر از تکلم ممکن است برای برقراری ارتباط با محیط استفاده بیشتری بکنند. بیش از آن چیزی که یک کودک کم سن و نوپا از کلام استفاده کند از بازی و الگوی خطوط اطراف، نقاشی کردن، تفریح کردن، ابزار های غیر کلامی برای بیان احساسات و عواطف و مفاهیم ذهنی اش استفاده می کند. طبیعتا روش های ارتباطی مهم کودکان کم سن به غیر از صحبت کردن بازی است.

بازی در گذر زمان
بازی در مراحل مختلف ممکن است شکل های مختلفی به خودش بگیرد. در زمان هایی ممکن است به صورت بازی های تفننی باشد و در زمان دیگر ممکن است به صورت تقلیدی باشد که در واقع نمودی از محیط اطراف باشد که تقلیدوار در رفتار بچه پیدا می شود که بازی های وانمودی و بازی های تقلیدی مشهورند. زمان هایی بازی ممکن است در سطوح بالاتر باشد و ابتکاراتی در بازی باشد که بچه نکات جدیدی را در محتوای بازی خودش نشان دهد به طوری که در سال های قبل او چنین رشدی را نشان نمی داد.

بازی گروهی و انفرادی
بازی های دسته جمعی معمولا در سنین بالاتر دیده می شوند در حالی که بچه های کوچکتر معمولا با خودشان بازی می کنند. اما سن که بالاتر می رود مشارکت در بازی بیشتر می شود. بعضی اوقات بازی کردن تظاهری از آسیب درون روانی بچه و یا تظاهری از سوگواری کودک و یا استرس بزرگی که به او وارد شده را نشان می دهد که نمایانگر آسیب هایی است که به کودک وارد شده است. بعضی اوقات وظیفه اصلی ما برای ارتباط برقرار کردن با کودک بازی کردن است. شاید اگر ما به این روش جلو برویم بیشتر بتوانیم با او ارتباط برقرار کنیم و اطلاعات بگیریم و چیز هایی را به او یاد بدهیم.

خلاقیت حرف اول را می زند!
قاعدتا اسباب بازی هایی که در بازار است، سر وصدا، برق، نور و رنگ و لعاب زیادی دارد و هیجانات بچه را زیاد می کند، نمی تواند خلاقیت بچه را خیلی بالا ببرد. اسباب بازی هایی برای کودکان پیشنهاد می شود که مناسب با سطح تکاملی آنها باشد، آسیب زا نباشد و اسباب بازی هایی که بتوانند ابزاری برای یادگیری کودک باشند. مانند شکل ها و رنگ های مختلف، ابزار هایی جهت افزایش مهارت های دیداری-فضایی کودک، ابزار هایی جهت افزایش خلاقیت کودک برای ساخت چیز های جدید و نو. همین طور تاکید می شود که اسباب بازی بر اساس جنسیت بچه تهیه شود. پدران و مادران در زمان تهیه اسباب بازی باید توجه داشته باشند که نقش دخترانه و پسرانه با آن اسباب بازی در فرزند تقویت شود. بسیاری اوقات تشخیص فیزیکی نقش زنانه و مردانه را کودک با بازی تخیلی خود و با تقلید هایی که انجام می دهد به کمک اسباب بازی خودش در درون خود تعبیر می کند.

نقش والدین در جهت ‌دهی به انتخاب کودکان
پدران و مادران در جهت دادن به انتخاب بچه ها نقش مهمی دارند.پدر و مادر باید به محدوده سنی اسباب بازی و ایمن بودن اسباب بازی توجه کنند. آنها باید دقت داشته باشند که اسباب بازی مورد نظر چقدر در بالا بردن تنش و هیجانات نامناسب کودک می تواند دخیل باشد و اسباب بازی هایی تهیه شوند که خشونت را در کودک تقویت نکند و مهارت های حسی و دیداری-فضایی کودک را افزایش دهد. همچنین مفاهیم اولیه ابتدای کودکی توسط آن وسیله به کودک آموزش داده شود و علاوه بر سن کودک مناسب با جنسیت او نیز باشد.

اقتدار توام با مهربانی
پدر و مادر باید تحکم و اقتداری را در هنگام خرید اسباب بازی داشته باشند تا تمامی قدرت انتخاب را در اختیار کودکشان نگذارند. چون ممکن است او چیز هایی را بردارد که برایش مناسب نباشد. علاوه بر آن هر خانواده ای محدودیت های مالی خودش را دارد و باید شرایط اقتصادی اش را بسنجد. به همین دلیل پدر و مادر باید هدفمند برای کودک اسباب بازی بخرند.

تاثیرات محیطی بر قدرت انتخاب کودک
طبیعی است که شرایط محیطی در قدرت انتخاب کودک تاثیر می گذارد و عوامل زیادی هم در این زمینه موثرند. برای مثال در رسانه ها، تلویزیون، سبکه خانگی و اینترنت فیلم ها و کارتون هایی است که خیلی تبلیغ می شوند و ممکن است برای بچه ها خیلی جذابیت ایجاد کنند. ممکن است اسباب بازی هایی در بازار وجود داشته باشد که کودک پدر و مادر را برای خرید آن تحت فشار بگذارد. در صورتی که شاید آن اسباب بازی ابزار بازی مناسبی برای او نباشد و صرفا نمودی از فیلم یا کارتونی که دیده باشد و بیشتر وسیله ای برای دکور اتاق کودک است تا وسیله بازی او. طبیعتا کودکی که در حد مناسب و منطقی کارتون و تلویزیون نگاه می کند و مشغولیت های ذهنی و سرگرمی های متنوعی برایش فراهم می شود، چنین بچه ای بیشتر تحت تاثیر این قرار می گیرد که خرید مناسبی برای اسباب بازی داشته باشد. کودک تحت تاثیر رسانه قرار می گیرد و خود این عوامل می توانند در اختیار و انتخاب او تاثیر بگذارند.

بازی های جذاب کامپیوتری
در روزگاری هستیم که پیشرفت تکنولوژی آدم ها را به سمت دنیای مجازی سوق می دهد و فضای مجازی امروزه نه تنها برای بچه ها بلکه برای همه آدم ها جذابیت پیدا کرده است. و طبیعی است که بازی های کامپیوتری به طور مرتب هیجان را به بچه القا می کند و مرتب به به او پاداش می دهد و صحنه ها مدام عوض می شوند و حس تنوع طلبی بچه را به تمامی ارضا می کند برای او جذابیت زیادی دارد. ضمن اینکه حالا این بازی ها بسیار فراگیر و عمومی شده و حتی همه به هم آدرس می دهند. هیچ وقت آدم نمی تواند از این چیز ها فرار کند چون به هر حال در جامعه رواج دارد ولی چقدر خوب است که در همین زمینه مسائل فرهنگی، سن کودک، نوع بازی ها، خشونت و هیجان بازی ها در نظر گرفته شود. اسباب بازی های موجود در بازار در زمینه انتقال فرهنگ و آداب و رسوم جامعه ما بسیار ضعیف هستند و هیچ جذابیتی برای کودک ندارند. محصولاتی باید تولید شوند که برای کودک جذابیت داشته باشند و بتوانند با محصولات دیگر رقابت کنند.

اگر می خواهید درباره بازی با کودک بیشتر بدانید، ادامه مطالب این بسته را در این صفحه ببینید.