نشانه های پرخاشگری کودکان، همان بیش‌فعالی است؟

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: دختر سه ساله و نیمه ای دارم که خیلی عصبی است و مدام داد می زند و جیغ می کشد . خواب خوبی هم ندارد و در طول شب شاید ۵ بار با هول بیدار می شود و به طور کلی خوابش خیلی کم است. گاهی وقت ها هم خواهرش را که دو سال از خودش بزرگتر است می زند و به شدت گازش می گیرد. آیا این ها می تواند علامت بیش فعالی باشد؟

پاسخ دکتر ابوالقاسم مهری نژاد، روان شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه:
نمی توان در این سن بیش فعال را تشخیص داد و به نظر نمی رسد که مشکل بیش فعالی باشد. بیشتر ممکن است این بچه از نظر جسمی درد یا مشکل خاصی از جمله کم خونی داشته باشد که باعث به وجود آمدن این علائم در وی شده است. بنابراین بهتر است یک پزشک متخصص اطفال بچه را به طور معاینه کند و بعد اگر مشکل جسمی خاصی نداشت آن وقت می توانیم این رفتار او را نوعی مشکل عاطفی با مادر تعبیر کنیم؛ زیرا کودک در سنی است که اوج ارتباط عاطفی را با مادر دارد. احتمالا این مادر نتوانسته برای کودک امنیت عاطفی برقرار کند بنابریان باید روابط بین کودک و مادر اصلاح بشود. توصیه می کنیم که مادر بیشتر کودک را در آغوش بگیرد و با او صحبت کند و توجه بیشتری به او نشان دهد تا به این طریق اضطراب و احساس ناامنی کودک را کاهش بدهد. خواب بچه را هم باید بیشتر کنترل کنند و محیط آرام نگه دارند تا بچه بتواند 15-14 ساعت بخوابد . همچنین باید تغذیه بچه را کامل کنند تا او از نظر جسمی و روانی به وضعیت خوبی برسد . یادتان باشد همین نکته که این کودک بچه دوم است و اختلافش با بچه قبلی فقط دو سال است، یک عامل ناامنی و استرس زا برای کودک 3 ساله ایجاد می کند. احتمالا مادر هم نمی تواند به خوبی دو تا کودک 3 و 5 ساله را مدیریت کند و احتمالا استرس و شکنندگی او هم به کودک منتقل می شود. پس توانایی مدیریتی مادر هم باید تقویت شود.
خلق مادر بر روی کودک بسیار تاثیر گذار است و درست مانند جریان برق به بچه منتقل می شود. وقتی مادر ناآرام است، مشکلات شغلی یا مشکلات زناشویی دارد، طبیعتا بچه هم ناآرام می شود. تاکید می کنم که علت ایجاد مشکل را باید در روابط مادر و کودک جستجو کرد . این بچه به عواملی که در اطرافش هست واکنش نشان می دهد و اگر فضا و روابط اصلاح شود بچه خود به خود آرام می شود.