کلاه گهواره در نوزادان، ویژگی ها

کلاه گهواره (Cradle cap) یک بیماری التهابی خفیف است که در نوزادان تازه متولد شده دیده می شود. این بیماری یک نوع درماتیت سبورئیک است که پوست سر، پوست صورت، بینی، ابروها، چین های پوستی تنه، بینی و گوش ها را درگیر می کند. پوسته پوسته شدن و ورقه شدن پوست ویژگی بارز بیماری کلاه گهواره است. این بیماری در میان نوزادان و کودکان خردسال شایع است. از این رو با نام درماتیت نوزادی یا کودکی (infantile or neonatal seborrheic dermatitis) شناخته می شود.

علت اصلی بیماری کلاه گهواره تولید بیش از حد سبوم توسط غده سباسه است. این حالت ممکن است به دنبال ورود و یا نفوذ هورمون مادر از طریق جفت به بدن نوزاد و یا هر گونه مشکل هورمونی در بدن کودک باشد. پس از تولد، غدد موجود در پوست کودک نیز شروع به تولید چربی می کند. در نتیجه، ترشح غدد کودک همراه با ترشحات غدد مادر که در طی دوران بارداری بدن وارد کودک شده، می تواند موجب بیماری کلاه گهواره شود. این تولید بیش از حد چربی ممکن است گاهی اوقات برای چند ماه طول بکشد. همچنین می تواند در هر زمانی پس از تولد و یا قبل از سنین نوجوانی اتفاق بیفتد. در این بیماری در یک مرحله سطح هورمون بالامی رود و پس از مدتی به سطح طبیعی برمی گردد. اما دلیل این تولید بیش از حد هنوز ناشناخته است. غدد سباسه سبوم چرب را به بیرون پمپ می کنند و منجر به چرب شدن لایه بیرونی پوست می شوند که این چربی مانعی برای از دست دادن آب و خراش پوست است و موجب براقیت پوست می شود.

در مورد این بیماری اصلا نگران نباشید حتی اگر فکر می کنید جذابیت چهره نوزادتان را تحت تاثیر قرار داده است. زمانی که فعالیت غدد حد طبیعی برسد علائم بیماری فروکش می کند. در ضمن این بیماری مسری نیست.

مشخصات بیماری

به طور معمول کلاه گهواره به صورت جوش های پوستی زرد، تکه ای و یا پوسته پوسته در پوست سر نوزادان دیده می شود. همچنین به شکل پوست های ضخیم یا لایه های چرب دیده می شوند. قرمزی پوست، همراه یا بدون خارش یکی دیگر از ویژگی های این بیماری است. اگرچه این بیماری برای کودک ضرری ندارد، اما روی ظاهر کلی کودک تاثیر می گذارد. در بیشتر موارد، این بیماری بر فعالیت معمول یا راحتی کودک اثری ندارد. به طور معمول بیماری سه ماه به طول می کشد و اغلب در اطراف گوش دیده می شود. انواع شدید بیماری کلاه گهواره نادر است.

برخی از عفونت های قارچی دیگر مانند کچلی قارچی (tinea captis)، گال (scabies) و عفونت های مربوط به مالاسزیا فورفور (Malassezia furfur)( شوره سر) ((dandruff شبیه این بیماری هستند. بسیاری از این عفونت ها همراه با خارش هستند پس می توان با وجود شباهت اولیه آنها را افتراق داد. اگر بیماری همراه با عوارض دیگر باشد و یا بیماری کودک رو به بهبود نرود، توصیه می شود که با پزشک مشورت کنید. برخی از علائم هشداردهنده دیگر که نیاز به مداخله های پزشکی دارند عبارتند از گسترش جوش ها یا پوسته ریزی به سایر نقاط بدن، قرمزی وضخیم شدن پوست و بروز بثورات پوشک (diaper rash) مداوم.

عوامل خطر درهمه نوزادان چندان یکسان نیست. هیچ کودک خاصی بیشتر از سایرین مستعد ابتلا به بیماری نیست. گزینه های درمان مختلفی وجود دارد که می توانند در خانه انجام شوند. بیماری حتی بدون درمان، به صورت خود به خود با برگشت ترشح غدد سباسه به حد طبیعی بهبود می یابد.

اگر بیماری شدیدتر شود یا پوسته پوسته شدن پوست در قسمت های دیگر بدن دیده شود، باید توجه بیشتری کرد. اگر وضعیت کودک خطرناک نباشد نیازی به مداخله پزشکی وجود ندارد چرا که بیماری با بالاتر رفتن سن کودک خود به خود بهبود می یابد.