زایمان طبیعی در آب، توصیه‌های مهم

وقتی صحبت از زایمان می‌شود، ذهن بسیاری از زنان به سمت سزارین می‌رود، در حالی‌که تجربه زایمان طبیعی و فواید آن آنقدر زیاد است که بسیاری از زنان حاضر هستند، درد‌های شدید را هم تحمل کنند، اما انواع دیگری از زایمان نیز وجود دارد که ضمن طبیعی بودن، در تسکین درد زایمان و کنترل آن بسیار موثرند.
شیوه‌هایی که با افزایش آرامش و ریلکسی مادر به زایمان راحت‌تر او کمک می‌کند. زایمان طبیعی در زیر آب یکی از این نمونه‌هاست که در سراسر جهان در مورد آن مطالعات دقیقی صورت گرفته و در کشورمان نیز طرفداران خاص خود را دارد.
به دنبال ترس و نگرانی زنان باردار از زایمان طبیعی و البته کنجکاوی برخی زنان برای تجربه زایمان طبیعی، پزشکان به این موضوع رسیدند که از روش‌های کمکی برای کاهش درد استفاده شود تا پروسه زایمان را دلپذیر و قابل تحمل‌تر کنند. در بسیاری از کشور‌های دنیا، روش‌های متفاوت و متنوعی در این زمینه پیشنهاد می‌شود تا زنان باردار در زمان زایمان آرامش بیشتری داشته باشند.
به همین دلیل زایمان طبیعی زیر آب که می‌تواند درد‌های انقباضی شکم را کاهش دهد، یکی از راه‌های رسیدن به زایمان کم‌درد به زنان باردار است که البته در ایران نیز تجربه می‌شود. مطالعات گسترده‌ای در مورد مزایای این نوع از زایمان انجام شده است. ابتدا تصور بر این بود که این نوع زایمان میزان عفونت را به حداقل رسانده و در کوتاه کردن طول مراحل زایمان موثر است، اما با انجام مطالعات به این موضوع رسیدند که زایمان طبیعی زیر آب به عنوان یکی از روش‌های کمکی برای کم کردن درد‌های زایمانی قابل تجربه است.

زایمان در آب برای کدام دسته از زنان مناسب است؟
تمام زنان بارداری که کاندید زایمان طبیعی هستند، کلاس‌های آموزشی را گذرانده و در نهایت کارت مجوز را دریافت کرده‌اند، می‌توانند در آب زایمان کنند، اما زنانی که چند قلو حامله هستند، نوزاد در رحم مادر نچرخیده یا بنا بر دلیل پزشکی دیگر باید سزارین کنند، امکان انجام زایمان در آب را ندارند. در نهایت اینکه برای این نوع زایمان محدودیتی وجود ندارد و زنان می‌توانند در هر تعداد از بارداری‌های خود به شرط گذراندن دوره‌های آموزشی لازم، به این شیوه زایمان کنند.

آموزش زایمان در آب
معمولا زنان قبل از آموزش، از انجام زایمان زیر آب احساس نگرانی دارند، به همین دلیل به خانم‌هایی که می‌خواهند از این روش به عنوان یک روش کمکی برای کم کردن درد‌های زایمانی استفاده کنند توصیه می‌کنیم حتما کلاس‌های آموزشی را گذرانده و از مراکزی که کار زایمان در آب را انجام می‌دهند، بازدید کنند.
این کلاس‌ها به صورت استاندارد، به مدت ۸ هفته و از هفته بیستم بارداری زنان شروع می‌شود؛ در این کلاس‌ها، وان آب نیز با درجه حرارت بدن تنظیم شده و تمام پروسه زایمان زیر آب همراه با فیلم‌های آموزشی، مرور و تمرین می‌شود. ناگفته نماند که زنان باید همراه با همسران یا همراهی که قرار است در زمان زایمان او را همراهی کند، در این کلاس‌ها حاضر شوند چرا که ممکن است در مراحل زایمانی مشکلی پیش آید که آشنایی نداشتن همسر و همراه با این مشکلات و پروسه می‌تواند باعث ترس و وحشت همراه شده و این اضطراب و نگرانی به زنان در زمان زایمان منتقل شود.

انتخاب شیوه زایمان
زایمان در آب به ۲ روش انجام می‌شود که البته در هر ۲ روش از آب استفاده می‌شود، اولین روش این است که خانم باردار قبل از زایمان، تمام مراحل زایمانی را در زیر آب انجام می‌دهد و زمانی که دهانه رحم کاملا باز شده و برای بیرون آمدن بچه آماده می‌شود، خانم روی تخت زایمان رفته و مرحله آخر زایمان را روی تخت انجام می‌دهد. روش دوم این است که خانم باردار تمام مراحل زایمان و درد‌های زایمانی را داخل آب تجربه کرده و نوزاد نیز در آب متولد و در آب رها می‌شود. پرسنل اتاق زایمان بچه را از زیر آب گرفته و به مراحل دیگر زایمان کمک و رسیدگی می‌کنند.

به چه کسانی توصیه نمی‌شود؟
زنانی که تا به حال به استخر نرفته و علاقه‌ای به آب ندارند، عمدتا توانایی این نوع زایمان را ندارند و به طور حتم زایمان در آب هم برایشان دشوار است، این نوع از زایمان نیز بیشتر در کشور‌هایی رواج دارد که مردمان‌شان با آب سروکار بیشتری دارند؛ به‌عنوان نمونه زنان در استرالیا که یک کشور پر آب است، بسیار بیشتر برای انجام این نوع زایمان کاندید می‌شوند، چرا که بدن آن‌ها با آب آشنا و سازگار‌تر بوده و به طور حتم راحت‌تر می‌توانند این نوع زایمان را تجربه کنند. در کشور ما هم زنانی که در طول زندگی بیشتر به استخر رفته و از آب واهمه ندارند، راحت‌تر از دیگر زنان از این روش استقبال می‌کنند و این نوع زایمان همچنان طرفداران خاص خود را دارد.

پیش از انتخاب این شیوه باید بدانید
خانم‌ها در گذشته چنین تصور می‌کردند که این نوع زایمان بهترین راه و معجزه‌ای بزرگ برای رهایی از درد‌های شدید زایمان است؛ به دلیل این ساده انگاری، طرفداران زیادی برای آن وجود داشت؛ اما در حال حاضر زنان با آگاهی و کسب اطلاعات بیشتر دریافته‌اند که این روش از زایمان، تفاوتی با زایمان طبیعی نداشته و تنها در کاستن از درد موثر است. پس در انتخاب این نوع زایمان و حمل وزن، نباید توقع زایمان بدون درد داشت.

شباهت‌های زایمان در آب با زایمان طبیعی
زنان بارداری که تمایل به انجام این نوع زایمان دارند، بدانند که تمام مراحل یک زایمان طبیعی، مثل کنترل ضربان قلب جنین و بررسی شرایط مادر، در زایمان درون آب انجام خواهد شد، گاهی ممکن است درد در زمان زایمان زیر آب کاهش پیدا نکرده و درد‌های انقباضی طولانی شود که در این صورت اگر به مسکن یا دارویی نیاز باشد، استفاده شده و تمام مراقبت‌ها از زنان مثل یک زایمان طبیعی و معمولی که برای سلامت نوزاد و مادر لازم باشد اعمال خواهد شد. لازم به توضیح است که دراین نوع زایمان، زنان باردار نیز به دلیل درد کمتر، خاطره بهتری از انجام زایمان و تولد فرزندشان دارند ضمن اینکه خطر عفونت نیز که در گذشته در مورد آن بحث می‌شد وجود نداشته و نگرانی وجود ندارد.

توصیه‌های مهم به زنان باردار
در مجموع نه تنها برای انجام زایمان در آب بلکه زنان برای انجام هرکدام از روش‌های زایمانی باید از چگونگی پروسه زایمان خود اطلاعات کسب کرده و آموزش‌های لازم را جدی بگیرند، زنانی که دوره‌های لازم را می‌گذرانند بسیار راحت‌تر می‌توانند در زمان زایمان با ماما و پزشک متخصص همکاری کنند چرا که با پروسه وضعیت خود به صورت کامل آشنا می‌شوند.
در حال حاضر مشکل مهم زنان این است که متاسفانه در زمان بارداری اطلاعات کافی را به دست نیاورده و با شروع درد‌های انقباضی قبل از زایمان دچار ترس و وحشت شدید می‌شوند که این ترس و نداشتن اطلاعات می‌تواند باعث تشدید درد شده و روی پروسه زایمان نیز تاثیر منفی بگذارد. از آنجا که کسب اطلاعات از روند زایمان به کاهش درد کمک زیادی می‌کند، به همین دلیل زنان باید اطلاعات کافی داشته باشند و از قبل بدانند این نوع زایمان خطری برای خودشان و فرزندشان ندارد.