علائم افتادگی کف لگن، چیست؟

سوال : نشانه‌های افتادگی کف لگن چیست و چگونه درمان میشود؟

پاسخ : درباره اختلالات کف لگن، مریض ما با شکایت های، مشکل در دفع ادرار یا اختلال در دفع مدفوع یا اختلال در عملکرد جنسی به ما مراجعه میکند.
نکته ای که خیلی مهم است این است که ما درمان را باید بر اساس شکایت مریض انجام دهیم. ممکن است در معاینه ما درجاتی از افتادگی را متوجه شویم ولی مریض ما شکایتی نداشته باشد معمولا این جور افراد نیازی به درمان ندارند.
این که درمان چه باشد بستگی به استیج بیماری و شدت علائم دارد، معمولا استیج های کمتر را با درمان های محافظه کارانه انجام میدهیم مثل استفاده از پساری و یا به بیمار آموزش میدهیم که چطور عضلات کف لگن را تقویت کند. اگر استیج بیماری شدیدتر باشد یا مریض به درمان های محافظه کارانه جواب ندهد سراغ درمان های جراحی میرویم که میتواند شکمی یا واژینال باشد.

برای آگاهی بیشتر از نشانه‌های افتادگی کف لگن به سراغ دکتر سها میررضا رفتیم. از شما دعوت میکنیم ویدئو زیر را تماشا کنید. برای مراجعه به دکتر سها میررضا یا دریافت نوبت از مطب دکتر سها میررضا کلیک کنید.

افتادگی لگن در زنان چیست؟

افتادگی لگن در زنان یا همان پرولاپس لگنی زمانی اتفاق می افتد که لگن از محل اصلی خود پایین تر آمده و به دیواره واژن فشار می آورد. البته این فشار محدود به دیواره واژن نیست و ممکن است مثانه، میزراه، روده کوچک، راست روده و رحم را نیز درگیر کند. درگیر شدن این اندام ها در اثر افتادگی لگن منجر به پرولاپس اندام های لگنی در زنان می شود.

عوارض افتادگی لگن زنان

افتادگی لگن در 11 درصد از زنان منجر به افتادگی رحم می شود. همچنین ضعیف شدن عضلات کف لگن و افتادگی آنها، زنان را با عوارض و اختلالات دیگری نیز روبرو می کند. از جمله مهمترین عوارض افتادگی لگن در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افتادگی مثانه
• افتادگی مقعد (راست روده)
• افتادگی روده کوچک

افتادگی این اندام ها می تواند منجر به بروز بیماری ها و عوارض دیگری مثل بی اختیاری ادرار در زنان شود. در این حالت زنان در اثر عطسه، سرفه، خندیدن، بلند کردن اشیاء سنگین و غیره دچار نشت ادرار می شوند. در موارد شدید افتادگی ممکن است بی اختیاری مدفوع نیز در این زنان رخ دهد.

علائم ضعف عضلات کف لگن

زنانی که دچار افتادگی لگن هستند معمولا در واژن خود احساس پر بودن و سنگینی دارند به خصوص زمان راه رفتن این مشکل را بیشتر احساس می کنند. حتی ممکن است احساس کنند چیزی از واژن آنها بیرون زده است. نشانه هایی مثل:

• دشواری در ادرار یا مدفوع
• مقاربت دردناک
• تورم یا زخم در دهانه ورودی واژن
• احساس فشار در کمر
• دردهای لگنی
• ناتوانی در کنترل گاز معده
• عفونت های مکرر ادراری

از جمله علائم افتادگی رحم و مثانه در زنان است که در صورت مشاهده هر یک از آنها باید به متخصص زنان برای درمان بیمارهای کف لگن مراجعه کرد.

علت افتادگی لگن در زنان

افتادگی لگن زنان زمانی اتفاق می افتد که عضلات کف لگن شل، ضعیف و یا دچار کشیدگی شده باشند و نتوانند لگن را نگه دارند. عوامل مختلفی می تواند باعث ضعف، کشیدگی و شلی عضلات کف لگن شود. سایر علل افتادگی لگن در زنان عبارتند از:

• افتادگی لگن بعد از زایمان های طبیعی متعدد بدلیل کشیدگی مکرر و زیاد عضلات کف لگن موقع زایمان
• افتادگی لگن در بارداری به دلیل وزن جنین
• عمل هیسترکتومی یا خارج کردن رحم یا سایر جراحی های لگنی
• چاقی و اضافه وزن در زنان
• یبوست مزمن
• سرفه های مزمن آسمی یا برونشیت های مزمن
• مصرف انواع دخانیات
• بیماری هایی مثل تومور لگنی یا اختلالات عصبی
• بالا رفتن سن
• سابقه خانوادگی و ژنتیکی

یائسگی نیز می تواند علت افتادگی لگن در زنان باشد زیرا با رسیدن به یائسگی، هورمون استروژن زنان کاهش یافته و روند کلاژن سازی عضلات کف لگن کند می شود. در نتیجه عضلات کف لگن ضعیف شده و افتادگی اندام های لگنی را به دنبال دارد.

روش تشخیص افتادگی لگن در زنان

پزشک برای تشخیص افتادگی رحم یا پرولاپس اندام های لگنی دیگر، ابتدا درباره سابقه بیماری ها و سابقه خانوادگی بیمار سوال کرده و معاینات واژینالی انجام می دهد. همچنین ممکن است پزشک برای تشخیص پرولاپس لگن مواردی مثل:

• سونوگرافی ناحیه لگن
• نوار مثانه
• تعیین حجم ادرار
• تست های بی اختیاری ادرار

را برای بیمار تجویز کند. بعد از تشخیص، پزشک می تواند نوع افتادگی لگن، شدت آن و بهترین روش درمان را برای بیمار تعیین کند.

درمان افتادگی لگن در زنان

ضعیف شدن عضلات کف لگن یکی از بیماری های عضلات کف لگن است که در نتیجه ی ناتوانی در نگهداری اندامهای لگنی منجر به پرولاپس اندام های این ناحیه می شود. افتادگی اندام ها درجات و انواع مختلفی دارد که بعد از تشخیص آنها توسط پزشک، روش درمان آن تعیین می شود. پزشکان با روشهای زیر افتادگی لگن زنان را درمان می کنند:

• روش های خانگی درمان افتادگی کف لگن

  اگر درجه پرولاپس لگنی خفیف باشد ممکن است تنها با تغییر سبک زندگی بتوان افتادگی را درمان کرد. برای درمان با این روش موارد زیر به خانمها توصیه می شود: استفاده از غذاهای فیبردار، کاهش وزن، زور نزدن، بلند نکردن اشیاء سنگین، کاهش مصرف چای و قهوه یا نوشابه های گاز دار و غیره.

• استفاده از پساری

  ازاین روش برای درمان افتادگی کف لگن استفاده می شود. افرادی که نمی توانند درمان های دیگر را انجام دهند و به خصوص برای درمان افتادگی لگن در بارداری، پزشکان این روش را توصیه می کنند. پساری دستگاهی است که از طریق واژن وارد کانال واژن شده و برای چند هفته باقی می ماند. پساری از رحم حمایت کرده و آن را سر جای خود نگه می دارد. همچنین استفاده از پساری علائمی مثل بی اختیاری ادرار و مدفوع را در زنان کاهش می دهد.

• ورزش های کگل

  ورزش یکی از رایجترین روشهای درمانی برای پرولاپس لگنی است. این روش معمولا در کنار روشهای دیگر برای تقویت عضلات کف لگن انجام می شود. ورزش کگل نمی تواند افتادگی را بهبود دهد اما با تقویت عضلات کف لگن می تواند مشکلات بی اختیاری ادرار و مدفوع را در زنان برطرف کرده و مانع از افتادگی بیشتر اندام ها در اثر ضعف عضلات کف لگن شود.

• فیزیوتراپی عضلات کف لگن

  گاهی پزشکان بیمار خود را به فیزیوتراپیست ارجاع می دهند. زیرا یکی از درمان های موثر برای تقویت عضلات کف لگن استفاده از تکنیک های فیزیوتراپی است. البته به کمک فیزیوتراپی نمی توان افتادگی ارگانهای لگنی را برطرف کرد و اندام را سر جای اصلی خود باز گرداند. اما فیزیوتراپیست ها به کمک روشهایی مثل شاک ویو تراپی، حرکات اصلاحی برای افتادگی لگن، بیوفیدبک عضلات کف لگن و غیره می توانند شلی عضلات کف لگن را درمان و با تقویت عضلات این ناحیه از افتادگی لگن جلوگیری کنند.

• جراحی کف لگن

  اگر مشکل افتادگی لگن بسیار شدید باشد و با روشهای دیگر قابل درمان نباشد، پزشکان مجبور به انجام جراحی لگن هستند. تکنیک های مختلفی برای جراحی وجود دارد که بسته به نوع افتادگی لگن (افتادگی رحم، مثانه، ...) انتخاب می شود. انجام جراحی با عوارضی نیز همراه است.

علاوه بر روشهای ذکر شده، روشهای جدید دیگری نیز برای درمان افتادگی لگن وجود دارد که با مراجعه به پزشک متخصص زنان می توان از این درمانها بهره مند شد.