اصلاح ناهنجاری های ستون فقرات

ستون فقرات ، بخش حیاتی و مهمی از اسکلت بدن است که ناهنجاری‌های آن باید جدی گرفته شود. امروزه، روش‌های زیادی برای تشخیص انواع ناهنجاری‌ها در دسترس است و روش‌های درمانی نیز پیشرفته‌تر شده‌‌اند. در ادامه درباره‌ی اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات صحبت می‌کنیم.
اضافه‌وزن، فشار آوردن به ستون فقران در هنگام ورزش، وضعیت بدنی نامناسب و ضعیف، بیماری‌هایی مثل آرتروز، سبک زندگی نامناسب و بلند کردن اشیاء به شکل اشتباه از عوامل خطر ناهنجاری های ستون فقرات به شمار می‌روند.

بیشتر بخوانید: ستون فقرات کودکان، عارضه‌ای دردناک که در کمینشان است

در این مقاله می‌خوانید:

• انواع ناهنجاری های ستون فقرات
• علل ناهنجاری های ستون فقرات
• علائم ناهنجاری های ستون فقرات
• تشخیص ناهنجاری های ستون فقرات
• اصلاح ناهنجاری های ستون فقرات

انواع ناهنجاری های ستون فقرات

بیماری‌های زیادی ممکن است به ستون فقرات آسیب برسانند. بعضی از این بیماری‌ها عبارتند از:

• آرتروز
• بیماری دیسک دژنراتیو
• دیسک فتق شده
• تنگی کانال نخاعی
• اسپوندلیوز

سایر ناهنجاری‌های ستون فقرات نیز عبارتند از:

انواع ناهنجاری‌های ستون فقرات علل متنوعی دارند. حتی در بعضی از موارد، علل هنوز ناشناخته هستند.

• اسپوندیولیت آنکیلوزان
• کمردرد
• گردن درد
• درد مزمن ستون فقرات
• کیفوز
• میلوپاتی
• رادیکولوپاتی
• پوکی استخوان و شکستگی مهره‌ها
• اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات
• سرطان نخاع
• آسیب نخاعی
• بدشکلی ستون فقرات
• شکستگی ستون فقرات
• تومورهای ستون فقرات
• اسپوندیلوزیس یا آرتروز ستون فقرات

بیشتر بخوانید: ستون فقرات جنین، روش جراحی

علل ناهنجاری های ستون فقرات

انواع ناهنجاری‌های ستون فقرات علل متنوعی دارند. حتی در بعضی از موارد، علل هنوز ناشناخته هستند. اما علل شایع ناهنجاری‌های ستون فقرات عبارتند از:

• تصادف یا افتادن
• ناهنجاری‌های مادرزادی از بدو تولد
• ناهنجاری‌های ارثی
• التهاب
• عفونت
• آسیب‌های مختلف از جزئی تا جدی
• ساییدگی و پارگی دژنراتیو همراه با افزایش سن

هم‌چنین برای اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات، لازم است عواملی را که خطر ابتلا به این ناهنجاری‌ها را افزایش می‌دهند بشناسیم. این عوامل عبارتند از:

• اضافه وزن یا چاقی
• بلند کردن وزن اضافی
• بعضی از عادات سبک زندگی مثل کم‌تحرکی، مصرف کم کلسیم یا سیگار کشیدن
• بیماری‌های دیگر مثل آرتروز، آرتریت روماتوئید یا بیماری تیروئید
• کار سنگین یا ورزش بیش از حد
• بد نشستن و بعد ایستادن
• فعالیت‌های سخت و تکراری

بیشتر بخوانید: دیابت دوران بارداری، تاثیرش بر ستون فقرات نوزاد

علائم ناهنجاری های ستون فقرات

برای اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات، اول از همه باید با علائم آن‌ها آشنا شویم. علائم و نشانه‌ها نیز در ناهنجاری‌های مختلف با هم متفاوت است و اغلب بسته به ناحیه‌‌ای از نخاع یا ستون فقرات که درگیر ناهنجاری است، قسمت‌های دیگر بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
با این حال، علائم رایج عبارتند از:

برای اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات، لازم است عواملی را که خطر ابتلا به این ناهنجاری‌ها را افزایش می‌دهند بشناسیم.

• شانه‌ها یا پشت به طور غیرطبیعی گرد و خمیده شده
• کمردرد یا گردن درد (ممکن است دردش تیز و سوزناک باشد.)
• اختلال عملکرد روده یا مثانه
• حالت تهوع یا استفراغ
• درد سرایت کرده به دست‌ها و پاها
• احساس سفتی یا خشکی
• ظاهر نامتقارن مثل بالاتر بودن یک شانه یا لگن از دیگری
• ضعف، بی‌حسی یا گزگز در بازوها و پاها

بیشتر بخوانید: انحنای ستون فقرات در کودکان، علائم و درمان

تشخیص ناهنجاری های ستون فقرات

اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات بدون تشخیص درست آن‌ها غیرممکن است. پس در صورت مشاهده‌ی علائم مشکوک، باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا ستون فقرات شما مورد ارزیابی قرار بگیرد.
پزشک ارتوپدی، سوابق پزشکی شما و خانوادتان را بررسی می‌کند و معاینه‌ی بدنی نیز انجام می‌دهد. اگر پزشک به آسیب یا اختلال عصبی مشکوک شود، معاینه‌ی عصبی نیز لازم است.
هم‌چنین بسته به علائم و نوع بیماری، ممکن است یک یا چند آزمایش نیز لازم باشد:

اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا MRI

در این روش، از امواج رادیویی و یک آهنربای قوی برای تصویربرداری دقیق از ستون فقرات استفاده می‌کنند. این روش برای تشخیص آسیب‌ها و اختلالات بافت نرم مثل عضلات، رباط‌‌‌ها، تاندون‌ها، اعصاب و نخاع بسیار مناسب است.

اسکن توموگرافی کامپیوتری یا CT

از MRI برای تشخیص آسیب‌ها و اختلالات بافت نرم مثل عضلات، رباط‌‌‌ها، تاندون‌ها، اعصاب و نخاع استفاده می‌کنند.

در این روش از اشعه‌ی ایکس برای تولید تصاویر مقطعی و سه بعدی از ستون فقرات استفاده می‌کنند. البته اشعه‌ی ایکس توموگرافی با اشعه‌ی ایکس ساده فرق می‌کند و تصاویری را به ما نشان می‌دهد که جزئیات بیشتری دارند.
از این راه می‌توان برای ارزیابی آسیب‌ها یا اختلالات استخوانی استفاده کرد و یک قدم به اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات نزدیک شد.

تصویربرداری با اشعه‌ی ایکس

ما برای بررسی مشکلات استخوانی مانند شکستگی، اختلالات مزمن و سایر آسیب‌دیدگی‌ها از تصویربرداری با اشعه‌ی ایکس گردن یا نواحی مختلف کمر استفاده می‌کنیم.

بیوپسی

با الکترومیوگرافی یا EMG می‌توان فعالیت الکتریکی تولید شده در عضلات و اعصاب را اندازه ‌گیری کرد.

این روش در صورت مشکوک بودن به سرطان انجام می‌شود و طی آن، جراحان مغز و اعصاب نمونه‌ی کوچکی از بافت را برمی‌دارند و زیر میکروسکوپ، مشاهده و تجزیه و تحلیل می‌کنند.

الکترومیوگرافی یا EMG

با این روش می‌توان فعالیت الکتریکی تولید شده در عضلات و اعصاب را اندازه ‌گیری کرد. هم‌چنین می‌توان بررسی کرد که هر نقطه از بدن، چه واکنشی در برابر محرک‌ها از خودش نشان می‌دهد.
این روش نیز در تشخیص نوع بیماری به ما کمک می‌کند و باعث می‌شود یک قدم به اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات نزدیک‌تر شویم.

بیشتر بخوانید: درد ستون فقرات در بارداری، چه دلیلی دارد؟

اصلاح ناهنجاری های ستون فقرات

متخصصان ستون فقرات، اغلب از یک یا چند روش درمانی برای اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات استفاده می‌کنند. نوع روش درمانی انتخاب شده نیز به نوع آسیب‌دیدگی بستگی دارد.
روش‌های درمانی رایج عبارتند از:

متخصصان ستون فقرات، اغلب از یک یا چند روش درمانی برای اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات استفاده می‌کنند.

• استفاده از بریس
• درمان سرطان مثل جراحی برای از بین بردن تومورها، پرتو درمانی و شیمی درمانی
• یخ یا گرما درمانی برای جراحات
• تزریقاتی مثل کورتیکواستروئیدها یا بلوک‌های عصبی برای درد
• داروهایی مثل داروهای ضد التهاب یا شل کننده‌ی عضلات و البته مسکن‌ها
• توان‌بخشی با استفاده از فیزیوتراپی برای تقویت و کشش عضلات پشت و شکم
• جراحی برای جایگزینی دیسک‌ها، مهره‌ها، باز شدن کانال نخاعی یا ترمیم اعصاب

درمان انحراف ستون فقرات

اسکولیوز یا انحراف ستون مهره‌ها، یکی از شایع‌ترین ناهنجاری‌های ستون فقرات بین کودکان و نوجوانان است. به همین دلیل لازم می‌بینیم درمان آن را به طور جداگانه توضیح دهیم.
به طور کلی، درمان انحراف ستون فقرات به ۲ عامل بستگی دارد:

اسکولیوز یا انحراف ستون مهره‌ها، یکی از شایع‌ترین ناهنجاری‌های ستون فقرات بین کودکان و نوجوانان است.

• شدت انحراف
• نوع احراف

روش‌های درمانی نیز عبارتند از:

• دارو برای کاهش درد و تورم
• ورزش و فیزیوتراپی برای افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات
• پوشیدن بریس
• کاهش وزن
• جراحی انحراف ستون فقرات

بیشتر بخوانید: بیماری اسکولیوز و بارداری، مراقبت‌ها

جمع‌بندی

ستون فقرات ما نیاز به توجه و مراقبت دارد، زیرا در اسکلت بدنی ما نقش مهمی را ایفا می‌کند و آسیب‌دیدگی آن باعث درد و ناهنجاری‌های مختلف می‌شود.
اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات با فیزیوتراپی و جراحی میسر می‌شود. استفاده از بریس، درمان سرطان مثل جراحی برای از بین بردن تومورها، پرتو درمانی و شیمی درمانی، یخ یا گرما درمانی برای جراحات، تزریقاتی مثل کورتیکواستروئیدها، برخی دیگر از روش‌های اصلاح ناهنجاری های ستون فقرات هستند. اما روش‌های درمانی گسترده‌تری نیز برای کاهش درد یا آزردگی وجود دارد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید: به کلینیک نی نی بان سر بزنید.