اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟

شاید تابه‌حال اسم آزمایش اکوکاردیوگرافی به گوشتان خورده یا به دلیل وجود مشکلات قلبی انجام آن برایتان تجویز شده باشد. اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری درباره این آزمایش و کاربردهای آن بدانید، در این مقاله با ما همراه شوید.

اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
اکوکاردیوگرام یک آزمایش اولتراسوند است که ساختار و عملکرد قلب شما را بررسی می‌کند. این آزمایش می‌تواند طیف وسیعی از شرایط از جمله کاردیومیوپاتی و بیماری دریچه قلب را تشخیص دهد. انواع مختلفی از آزمایش اکوکاردیوگرافی وجود دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. اکوکاردیوگرافی که نام دیگر آن سونوگرافی قلب است از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر قلب استفاده می‌کند. این آزمایش رایج می‌تواند جریان خون را از طریق قلب و دریچه‌های قلب نشان دهد. در ادامه بیشتر درباره این آزمایش و کاربردهای آن صحبت خواهیم کرد.

در این مقاله می‌خوانید:

  • اکوکاردیوگرافی چیست؟
  • در چه مواردی آزمایش اکوکاردیوگرافی تجویز می‌شود؟
  • انواع آزمایش اکوکاردیوگرافی
  • آیا آزمایش اکوکاردیوگرافی عوارض دارد؟
  • چگونه برای انجام آزمایش اکوکاردیوگرافی آماده شویم؟

بیشتر بخوانید: انواع بیماری‌ های قلب، 8 مریضی شایع و خطرناک


اکوکاردیوگرافی چیست؟


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
اکوکاردیوگرافی آزمایشی است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر زنده از قلب شما استفاده می‌کند. این آزمایش به پزشک اجازه می‌دهد تا عملکرد قلب و دریچه‌های آن را بررسی کند.

تصاویر به دست آمده از این آزمایش می‌توانند به پزشک کمک کنند تا اطلاعاتی درباره موارد زیر به دست آورد:

  • اندازه قلب (اگر تغییری در اندازه اتاقک، گشاد شدن یا ضخیم شدن وجود داشته باشد)
  • لخته شدن خون در حفره‌های قلب
  • وجود مایع در کیسه اطراف قلب
  • مشکلات آئورت که شریان اصلی متصل به قلب است
  • مشکلات در عملکرد پمپاژ یا عملکرد آرامش‌بخش قلب
  • مشکلات در عملکرد دریچه‌های قلب
  • فشار در قلب

اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
انجام آزمایش اکوکاردیوگرام در تعیین سلامت عضله قلب به ویژه پس از حمله قلبی، کلیدی است. همچنین می‌تواند نقایص قلبی یا بی‌نظمی‌ها را در جنین آشکار کند. انجام آزمایش اکوکاردیوگرام بدون درد است و فقط در موارد بسیار نادر با انواع خاصی از اکوکاردیوگرام یا استفاده از کنتراست خطراتی ممکن است برای بیمار وجود داشته باشد.


پیشنهاد ویژه نی نی بان: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر


در چه مواردی آزمایش اکوکاردیوگرافی تجویز می‌شود؟


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
پزشک ممکن است به دلایل مختلفی انجام آزمایش اکوکاردیوگرافی را تجویز کند. برای مثال، ممکن است در سایر آزمایش‌های انجام شده یا در حین گوش دادن به ضربان قلب شما از طریق گوشی پزشکی، چیز غیرعادی کشف کرده باشد. اگر ضربان قلب نامنظم دارید، پزشک ممکن است بخواهد دریچه‌های قلب، حفره‌های قلب یا توانایی قلب شما برای پمپاژ را بررسی کند. همچنین اگر علائمی از مشکلات قلبی، مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا هرگونه علائم غیرطبیعی دارید، ممکن است انجام این آزمایش را برای شما تجویز کند.


مطالب پیشنهادی: اکوی قلب جنین چگونه انجام می‌شود؟


انواع آزمایش اکوکاردیوگرافی


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
همان طور که اشاره کردیم، آزمایش اکوکاردیوگرافی بسته به شرایط بیمار و تجویز پزشک انواع مختلفی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

اکوکاردیوگرافی قفسه سینه (ترانس توراسیک)


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
رایج‌ترین نوع این آزمایش، اکوکاردیوگرافی قفسه سینه است. در این نوع آزمایش نوعی ژل روی قفسه سینه بیمار مالیده می‌شود و دستگاه مبدل روی قفسه سینه قرار می‌گیرد. مبدل، امواج اولتراسوند را از طریق قفسه سینه به سمت قلب می‌فرستد و یک کامپیوتر امواج صوتی را هنگامی که به مبدل بازمی‌گردند، تفسیر می‌کند. این فرایند تصاویری را تولید می‌کند که روی مانیتور نشان داده می‌شوند. اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک بدون درد و غیرتهاجمی است. قبل از انجام این آزمایش نیازی به انجام آمادگی خاصی نیست و نیازی به زمان نقاهت نخواهد بود.


بیشتر بخوانید: اهمیت فوکوس اکوژن در قلب جنین


اکوکاردیوگرافی ترانس مری


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
برای دستیابی به تصاویر دقیق‌تر از قلب، پزشک ممکن است اکوکاردیوگرافی ترانس مری را توصیه کند. در این روش، پزشک یک مبدل بسیار کوچک‌تر را از طریق دهان به سمت گلو هدایت می‌کند. قبل از انجام این آزمایش گلو بی‌حس می‌شود تا فرایند  آسان‌تر شده و رفلکس‌های ناشی از دخول جسم خارجی به گلو از بین برود.  لوله مبدل از طریق مری هدایت می‌شود، لوله‌ای که گلو را به معده متصل می‌کند. با استفاده از این مبدل، پزشک می‌تواند دید بهتری از هرگونه مشکلی داشته باشد و برخی از حفره‌های قلب را که در اکوکاردیوگرافی قفسه سینه دیده نمی‌شوند، مشاهده کند.

قبل از انجام این آزمایش، پزشک احتمالاً از شما می‌خواهد که به مدت ۸ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید یا ننوشید.


پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب


اکوکاردیوگرافی استرس


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
در این نوع آزمایش تقریباً همان فرایند اکوکاردیوگرافی ترانس قفسه سینه انجام می‌شود، اما پزشک در این روش ضربان قلب شما را با استفاده از دوچرخه ثابت یا دویدن روی تردمیل افزایش می‌دهد. در طی این آزمایش دو عکس از قفسه سینه شما گرفته می‌شود که یکی در حال استراحت و با ضربان طبیعی قلب است و دیگری بعد از انجام ورزش‌ها و افزایش ضربان قلب خواهد بود. این کار به پزشک شما اجازه می‌دهد تا عملکرد قلب شما را تحت استرس آزمایش کند. همچنین نتایج این آزمایش می‌تواند نشان دهد که آیا علائمی از نارسایی قلبی، فشارخون بالا و سایر مشکلات وجود دارد یا خیر.

تصاویر در این آزمایش از طریق سنسورهای دستگاه اکوکاردیوگرافی که به قفسه سینه چسبانده می‌شوند، به صفحه‌نمایش منتقل می‌شود.


مطالب پیشنهادی: معرفی متخصص قلب خوب در تهران، از تشخیص تا درمان


اکوکاردیوگرافی سه‌بعدی


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
در انواع دیگر اکوکاردیوگرافی‌ها تصاویر به صورت مسطح و مانند عکس نشان داده می‌شوند. اما در اکوکاردیوگرافی سه‌بعدی یک تصویر سه‌بعدی از قلب شما گرفته می‌شود. فرایند این آزمایش شامل چندین تصویر از زوایای مختلف است. این آزمایش معمولاً قبل از جراحی دریچه قلب و برای تشخیص مشکلات قلبی در کودکان استفاده می‌شود.

در برخی موارد از فرایند این آزمایش پزشک ممکن است از یک ماده حاجب استفاده کند تا تصویر واضح‌تری به دست آورد.

اکوکاردیوگرافی جنین


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
اکوکاردیوگرافی جنین برای مادران باردار در هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در طی این آزمایش مبدل روی شکم فرد باردار قرار می‌گیرد تا مشکلات قلبی جنین را بررسی کند. این آزمایش برای نوزاد متولد نشده ایمن در نظر گرفته می‌شود زیرا در این روش برای انتقال تصاویر به جای اشعه ایکس از امواج صوتی استفاده می‌شود. این روش مشابه روش اکوکاردیوگرافی ترانس قفسه سینه است، اما پزشک مبدل را به جای قفسه سینه روی شکم فرد باردار در اطراف محلی که قلب نوزاد شناسایی شده، قرار می‌دهد.


بیشتر بخوانید: زمان و نحوه انجام اکو قلب جنین


آیا آزمایش اکوکاردیوگرافی عوارض دارد؟


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
آزمایش اکوکاردیوگرافی بسیار ایمن در نظر گرفته می‌شود زیرا برخلاف سایر تکنیک‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، اکوکاردیوگرافی از اشعه استفاده نمی‌کند. اما ممکن است برخی عوارض برای بیمار در برخی از انواع این آزمایش ایجاد شود.

از جمله این عوارض نادر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اگر آزمایش با تزریق ماده حاجب انجام شود، ممکن است عوارضی مانند واکنش آلرژیک به ماده حاجب بروز کند.
  • در اکوکاردیوگرافی ترانس مری احتمال این وجود دارد که لوله مورد استفاده مری را خراش دهد یا در موارد بسیار نادر، می‌تواند مری را سوراخ کند. شایع‌ترین عارضه جانبی بعد از انجام این نوع آزمایش، گلودرد به دلیل تحریک پشت گلو است.
  • در اکوکاردیوگرافی استرس دارو یا ورزش مورد استفاده برای بالا بردن ضربان قلب، می‌تواند به طور موقت باعث ضربان قلب نامنظم یا افزایش خطر حمله قلبی شود. متخصصان پزشکی حین انجام این آزمایش بر بدن شما نظارت خواهند داشت و خطر واکنش‌های جدی مانند حمله قلبی یا آریتمی را کاهش می‌دهند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: مدیریت بحران نوجوانی، غمت نباشه!


چگونه برای انجام آزمایش اکوکاردیوگرافی آماده شویم؟


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
اکوکاردیوگرام ترانس توراسیک نیاز به آمادگی خاصی ندارد. با این حال، اگر اکوکاردیوگرام ترانس مری انجام دهید، پزشک برای شما تجویز می‌کند تا ۸ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید. این کار برای جلوگیری از استفراغ در طول آزمایش انجام می‌شود.

اگر پزشکتان اکوکاردیوگرام استرسی را تجویز کرده، بهتر است لباس و کفشی بپوشید یا همراه خود ببرید تا هنگام انجام حرکات ورزشی راحت باشید.


مطالب پیشنهادی: دلیل صدای اضافه در معاینه قلب کودکان


کلام آخر


اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟
همان طور که در این مقاله اشاره کردیم، آزمایش اکوکاردیوگرافی روشی مؤثر برای ارائه اطلاعات دقیق درباره قلب است. تصاویر و نتایجی که طی فرایند این آزمایش ارائه می‌شوند، می‌توانند به پزشک کمک کنند تا مشکلات قلبی و عروقی را دقیق‌تر تشخیص دهد و بعد از شناسایی صحیح آن درمان مناسب را ارائه دهد.

منبع: healthline
پریچهر رضوی
181
کد: 233615
مشاوره ویدیویی
ارسال نظر
*پر کردن قسمت هایی که ستاره دارد ضروری است.
captcha