آش دندونی برای نوزاد ـ طرز تهیه ساده و مجلسی برای ۴۰ نفر

مراسم آش دندونی نوزاد از دیرباز در ایران رایج بوده و بین شش ماهگی تا یک سالگی نوزاد و به مناسبت درآمدن اولین دندان او برگزار میشود. در ادامه، طرز تهیه و نکات مهم آش دندونی نوزاد را ذکر میکنیم.
فهرست مطالب
آش دندونی نوزاد چیست؟
آش دندونی، یکی از سنتهای قدیمی و زیبای ایرانی است که به مناسبت در آمدن اولین دندان کودک برگزار میشود. این آیین کهن با باورها و فلسفههای مختلفی همراه است. برخی بر این باورند که خوردن این آش به رشد راحتتر و بدون درد دندانهای دیگر کودک کمک میکند، در حالی که عدهای دیگر آن را نمادی از برکت، سلامتی و آرزوی عمری طولانی برای کودک میدانند.
جشن دندونی و پخت این آش، معمولاً بین ۶ ماهگی تا یک سالگی کودک انجام میشود و فرصتی برای شادی، شکرگزاری و دورهمی با خانواده و دوستان است.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه حریره بادام برای نوزاد ۶ ماهه به بالا + ۷ روش آسان
طرز تهیه آش دندونی ساده
در ادامه طرز تهیه آش دندونی نوزاد برای ۴ نفر را توضیح میدهیم.
مواد لازم |
مقدار |
لوبیا قرمز |
1 لیوان |
لوبیا چیتی |
1 لیوان |
لوبیا چشم بلبلی |
یک سوم لیوان |
نخود |
1 لیوان |
عدس |
1 لیوان |
گندم |
1 لیوان |
جو |
نصف لیوان |
برنج |
نصف لیوان |
عصاره گوشت |
1 لیوان |
پیاز |
2 عدد |
نعنا داغ و کشک |
برای تزئین |
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه |
به مقدار لازم |
از شب قبل یا حداقل ۷ ساعت پیش از پخت، حبوبات را خیس کنید و چند بار آب آنها را عوض کنید تا نفخشان کاملاً برطرف شود. همچنین، گندم، جو و برنج را ۴ ساعت قبل خیس کنید تا نرم شوند و زودتر بپزند.
برای تهیه آش دندونی نوزاد، ابتدا حبوبات خیسخورده را آبکش کنید و بهجز گندم، برنج و جو، هر کدام را جداگانه بپزید تا کاملاً نرم شوند. بعد گندم، برنج و جو خیسخورده را از صافی رد کنید تا آب اضافی آنها گرفته شود.
یک عدد پیاز را پوست کنده و بهصورت خلالی خرد کرده و در تابهای با مقداری روغن و زردچوبه تفت دهید تا طلایی شوند. بعد در قابلمهای مناسب، بلغور گندم را با آب بپزید تا شروع به نرم شدن کند. وقتی بلغور گندم کمی نرم شد، برنج خیسخورده را به آن اضافه کنید. سپس جو خیسخورده را به مخلوط بلغور و برنج اضافه کرده و مواد را هم بزنید. بعد حبوبات پخته شده را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید.
یک عدد عصاره گوشت را در یک لیوان آب جوش حل کنید و به آش اضافه کنید. در صورت تمایل، میتوانید بهجای عصاره، از آب قلم یا آب گوشت استفاده کنید. همچنین، بهصورت اختیاری میتوانید ۲۵۰ گرم گوشت ریش ریش شده به آش اضافه کنید.
در ادامه پیاز سرخ شده را به مواد آش اضافه کرده و خوب هم بزنید. و بعد نمک و فلفل را به مقدار دلخواه به آش اضافه کنید، سپس درب قابلمه را ببندید و اجازه دهید آش روی حرارت ملایم جا بیفتد.
سپس یک عدد پیاز دیگر را خلالی خرد کرده و با روغن تفت دهید تا پیاز داغ آماده شود. بعد مقداری نعنا را با روغن تفت دهید. در نهایت، پس از جا افتادن کامل آش، آن را در ظرف مورد نظر بریزید و با کشک، پیاز داغ و نعنا داغ تزیین کرده و سرو کنید.
بیشتر بخوانید:طرز تهیه فرنی مخصوص نوزاد
طرز تهیه آش دندونی نوزاد با گوشت برای ۴۰ نفر
برای تهیه آش دندونی نوزاد با گوشت و برای 40 نفر، از دستور پخت زیر پیروی کنید.
مواد لازم |
مقدار مورد نیاز |
گندم |
5 کیلوگرم |
نخود |
3 کیلوگرم |
کشمش |
1.5 کیلوگرم |
گردوی خرد شده |
1.5 کیلوگرم |
پیاز |
4 عدد |
گوشت چرخ کرده |
2 کیلوگرم |
روغن |
به میزان لازم |
نمک، زردچوبه و فلفل |
به میزان لازم |
- ابتدا چهار کیلوگرم پیاز را پوست گرفته، خلالی ریز خرد کرده و سرخ کنید تا طلایی شود.
- نخود را از روز قبل خیس کرده و چند بار آب آن را عوض کنید تا نفخ آن گرفته شود. سپس آن را بپزید و در اواخر پخت آن، کمی نمک و زردچوبه اضافه کنید تا خوشرنگ شود.
- گندم را از روز قبل خیس کنید تا کمی نرم شود.
- در یک قابلمه بزرگ، کمی روغن ریخته و یک چهارم پیاز داغ به همراه کمی نمک و زردچوبه به آن اضافه کنید؛ کمی که تفت خورد، ۵ برابر حجم گندم، به آن آب جوش اضافه کرده و گندم را در آن بریزید. حرارت را ملایم کرده و اجازه دهید تا گندم خوب بپزد.
- چهار عدد پیاز نسبتا بزرگ را رنده کرده و به همراه نمک، زردچوبه و فلفل به گوشت چرخ کرده اضافه کنید، سپس خوب باهم ورز دهید تا مواد کاملاً مخلوط و یکدست شوند. مایه گوشت را با کف دست به صورت کرههای کوچک درآورده، در یک ماهیتابه کمی روغن ریخته و کوفته ریزهها را به آن اضافه کنید و کمی تفت دهید.
- وقتی گندم پخت، نخود پخته و کوفته تفت داده شده را به آن اضافه کرده و نمک و فلفل آش را به میزان لازم اضافه کنید.
- کشمش را تمیز بشویید و ۱۵ دقیقه در آب خیس کنید. سپس آن را صاف کرده و با مقداری از پیاز داغ در یک ماهیتابه کمی تفت دهید.
- ۱۵ الی ۳۰ دقیقه فرصت دهید تا آش کاملاً جا بیفتد، سپس آن را در ظرف کشیده و با پیاز داغ، گردوی خرد شده و کشمش تفت داده شده، تزیین کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ۱۳ غذای خوشمزه برای کودکان زیر ۱ سال
طرز تهیه آش دندونی با قلم برای ۴۰ نفر
مواد لازم |
مقدار |
نخود |
2 کیلوگرم |
لوبیا چیتی |
1.5 کیلوگرم |
لوبیا قرمز |
1.5 کیلوگرم |
لوبیا سفید |
1.5 کیلوگرم |
عدس |
2 کیلوگرم |
گندم |
4 کیلوگرم |
قلم گوساله |
2 عدد |
پیاز |
4 کیلوگرم |
نعنا داغ و کشک |
به میزان لازم |
نمک، زردچوبه، فلفل سیاه و قرمز |
به میزان لازم |
- حبوبات را از ۲۴ ساعت قبل خیس کنید تا کمی نرم شوند و نفخ آنها گرفته شود.
- قلم گوساله را با پیاز و کمی زردچوبه بپزید و ۴-۳ ساعت فرصت دهید تا عصاره آن کاملاً خارج شود.
- سپس پیازها را خرد کرده و سرخ کنید. مقداری از پیاز داغ را در یک قابلمه بزرگ ریخته و با کمی زردچوبه تفت دهید، سپس به آن آب اضافه کرده، گندم و حبوبات خیس خورده (به جز عدس) را در قابلمه بریزید و فرصت دهید با حرارت ملایم خوب بپزند.
- یک ساعت آخر پخت، عدس را به همراه آب قلم به قابلمه اضافه کنید.
- بعد از اینکه گندم و حبوبات پخته شدند، نیمی از پیاز داغ، نمک و فلفل را به آن اضافه کرده و اجازه دهید آش به مدت ۴۵ دقیقه دیگر بپزد و کاملاً جا بیفتد و لعابدار شود.
- آش را در ظرف مناسب بکشید و با کشک، پیاز داغ و نعنا داغ تزیین کنید.
نکات مهم تهیه آش دندونی نوزاد
- انتخاب برنج و گندم: برای پخت بهتر، از برنج نیم دانه و گندم پوست کنده استفاده کنید تا زمان پخت کوتاهتر شود.
- پیاز داغ و نعنا داغ: میتوانید نیمی از پیاز داغ و نعنا داغ را به آش اضافه کنید و چند قل بجوشانید، سپس با نیمی دیگر تزیین کنید.
- افزودن ماش: اضافه کردن ماش به آش اختیاری و سلیقهای است.
- غلظت آش: آش دندونی باید غلیظ باشد و آب کمی داشته باشد.
- آب قلم: برای طعم بهتر، از آب قلم گوسفند یا گاو استفاده کنید.
- استفاده از بلغور: میتوانید از بلغور گندم برای تهیه این آش استفاده کنید.