ورزش در زنان باردار، مفید است؟
طولانی شدن مدت زمان زایمان عوارض مختلفی، مانند عفونت داخلی رحم، افت ضربان قلب جنین، اسیدی شدن خون جنین و تاثیرات نامطلوب روانی و جسمانی دیگری بر مادر و جنین دارد.
از آنجایی که زندگی بشر به سوی ماشینی شدن پیش می‌رود و تحرک بدنی در طول روز کاهش مییابد، سلامتی انسان به مخاطره افتاده است. افزایش تعداد سزارین و زایمان‌های سخت یکی از مواردی است که گاهی به کاهش فعالیت بدنی مادران در دوران بارداری نسبت داده می‌شود.
طولانی شدن مدت زمان زایمان عوارض مختلفی، مانند عفونت داخلی رحم، افت ضربان قلب جنین، اسیدی شدن خون جنین و تاثیرات نامطلوب روانی و جسمانی دیگری بر مادر و جنین دارد. خطرات عمده‌ای مانند عفونت شدید، حملات ترومبوآمبولی و عوارض ناشی از بیهوشی مربوط به عمل سزارین شایع‌تر و شدیدتر از زایمان طبیعی است. برخی از تحقیقات نشان داده است که انجام فعالیت بدنی در دوران بارداری، مدت زمان مرحله فعال یا مرحله دوم زایمان را کوتاه می‌کند.
اما، بعضی از تحقیقات دیگر این نتیجه را تایید نکرده است. درباره تاثیر فعالیت ورزشی در دوران بارداری به نوع زایمان نیز تحقیقات محدودی انجام شده و نتایج مختلفی حاصل گردیده است. به گونه‌ای که برخی از تحقیقات نشان دهنده تاثیر مثبت فعالیت ورزشی بر نوع زایمان بوده و برخی از نتایج دیگر نیز حاکی از عدم تاثیر فعالیت ورزشی بر نوع زایمان است.
تحقیقات فیزیولوژیکی نشان می‌دهد که مادران باردار سالم می‌توانند بین نیازهای فیزیولوژیکی مربوط به فعالیت ورزشی خود و رشد جنین سازگاری به وجود آورند. به طور مثال، چنانچه هنگام انجام فعالیت ورزشی، به ظاهر، جریان خون رحم کاهش مییابد، این‌طور به نظر می‌رسد که مکانیسم‌های جبران‌کننده‌ای مانند افزایش برداشت اکسیژن و توزیع بیشتر جریان خون کمک می‌کند تا اکسیژن رسانی به جنین ثابت بماند.
به طور کلی، به دلیل تعداد محدود تحقیقات انجام شده در این زمینه، ضد و نقیض بودن نتایج این تحقیقات، توصیفی بودن اغلب تحقیقات و عدم کنترل برخی از عوامل مهم و موثر بر زایمان در بیشتر تحقیقات، انجام پژوهش‌هایی بیشتر در این زمینه ضروری است، تا بدین وسیله بتوان برنامه ورزشی مناسبی را به مادران باردار توصیه کرد. جمعی از محققان ایرانی تحقیقی را روی شماری از زنان باردار نخست‌زای سالم و غیرورزشکار انجام دادند.
در این تحقیق پژوهشگران با دادن توصیه‌های غذایی و فعالیت‌های ورزشی لازم روی زنان باردار که به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شده بودند، از هفته ۲۶ (ماه هفتم) بارداری مطالعاتی انجام دادند. گروه تجربی از این مادران باردار از هفته ۲۶ بارداری به مدت ۱۰ هفته به تمرین‌هایی پرداختند که براساس راهنمایی‌های محققین انتخاب و تهیه شده بود. جلسات تمرین شامل پیاده‌روی برای گرم و سرد کردن و تمرینات موزون در حالت ایستاده و خوابیده بود.
تمرینات چرخش لگن و تمریناتی که عضلات لگن را درگیر می‌کرد، نیز در برنامه آنها گنجانده شده بود. اما، به دلیل وضعیت خاص آزمودنی‌ها و غیرقدرتی بودن تمرینات، تاثیر معنی‌داری بر افزایش قدرت انقباض عضلات شکم نداشت. مواردی مختلف در این نوع پژوهش‌ها وجود دارد که تاثیر بسیاری بر نتیجه تحقیق می‌گذارد.
این موارد از قبیل پیشینه ورزشی مادران باردار، سن و تعداد آزمودنی‌ها است. مدت زمان مرحله فعال زایمان در گروهی که تمرینات خود را در دوران بارداری ادامه داده بودند، به طور معنی‌داری کوتاه‌تر از گروه غیرفعال بود. پژوهش‌ها نشان می‌دهدکه انجام فعالیت ورزشی در سه ماهه سوم بارداری ممکن است تاثیر مثبتی بر آمادگی دهانه رحم و هماهنگ نمودن انقباضات رحم داشته باشد و می‌تواند یکی از عوامل ایجاد آمادگی رحم و در نتیجه کوتاه شدن مدت زمان مرحله فعال زایمان باشد.
طولانی شدن مدت زمان زایمان عوارض مختلفی، مانند عفونت داخلی رحم، افت ضربان قلب جنین، اسیدی شدن خون جنین و تاثیرات نامطلوب روانی و جسمانی دیگری بر مادر و جنین دارد. خطرات عمده‌ای مانند عفونت شدید، حملات ترومبوآمبولی و عوارض ناشی از بیهوشی مربوط به عمل سزارین شایع‌تر و شدیدتر از زایمان طبیعی است. برخی از تحقیقات نشان داده است که انجام فعالیت بدنی در دوران بارداری، مدت زمان مرحله فعال یا مرحله دوم زایمان را کوتاه می‌کند.
اما، بعضی از تحقیقات دیگر این نتیجه را تایید نکرده است. درباره تاثیر فعالیت ورزشی در دوران بارداری به نوع زایمان نیز تحقیقات محدودی انجام شده و نتایج مختلفی حاصل گردیده است. به گونه‌ای که برخی از تحقیقات نشان دهنده تاثیر مثبت فعالیت ورزشی بر نوع زایمان بوده و برخی از نتایج دیگر نیز حاکی از عدم تاثیر فعالیت ورزشی بر نوع زایمان است.
تحقیقات فیزیولوژیکی نشان می‌دهد که مادران باردار سالم می‌توانند بین نیازهای فیزیولوژیکی مربوط به فعالیت ورزشی خود و رشد جنین سازگاری به وجود آورند. به طور مثال، چنانچه هنگام انجام فعالیت ورزشی، به ظاهر، جریان خون رحم کاهش مییابد، این‌طور به نظر می‌رسد که مکانیسم‌های جبران‌کننده‌ای مانند افزایش برداشت اکسیژن و توزیع بیشتر جریان خون کمک می‌کند تا اکسیژن رسانی به جنین ثابت بماند.
به طور کلی، به دلیل تعداد محدود تحقیقات انجام شده در این زمینه، ضد و نقیض بودن نتایج این تحقیقات، توصیفی بودن اغلب تحقیقات و عدم کنترل برخی از عوامل مهم و موثر بر زایمان در بیشتر تحقیقات، انجام پژوهش‌هایی بیشتر در این زمینه ضروری است، تا بدین وسیله بتوان برنامه ورزشی مناسبی را به مادران باردار توصیه کرد. جمعی از محققان ایرانی تحقیقی را روی شماری از زنان باردار نخست‌زای سالم و غیرورزشکار انجام دادند.
در این تحقیق پژوهشگران با دادن توصیه‌های غذایی و فعالیت‌های ورزشی لازم روی زنان باردار که به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شده بودند، از هفته ۲۶ (ماه هفتم) بارداری مطالعاتی انجام دادند. گروه تجربی از این مادران باردار از هفته ۲۶ بارداری به مدت ۱۰ هفته به تمرین‌هایی پرداختند که براساس راهنمایی‌های محققین انتخاب و تهیه شده بود. جلسات تمرین شامل پیاده‌روی برای گرم و سرد کردن و تمرینات موزون در حالت ایستاده و خوابیده بود.
تمرینات چرخش لگن و تمریناتی که عضلات لگن را درگیر می‌کرد، نیز در برنامه آنها گنجانده شده بود. اما، به دلیل وضعیت خاص آزمودنی‌ها و غیرقدرتی بودن تمرینات، تاثیر معنی‌داری بر افزایش قدرت انقباض عضلات شکم نداشت. مواردی مختلف در این نوع پژوهش‌ها وجود دارد که تاثیر بسیاری بر نتیجه تحقیق می‌گذارد.
این موارد از قبیل پیشینه ورزشی مادران باردار، سن و تعداد آزمودنی‌ها است. مدت زمان مرحله فعال زایمان در گروهی که تمرینات خود را در دوران بارداری ادامه داده بودند، به طور معنی‌داری کوتاه‌تر از گروه غیرفعال بود. پژوهش‌ها نشان می‌دهدکه انجام فعالیت ورزشی در سه ماهه سوم بارداری ممکن است تاثیر مثبتی بر آمادگی دهانه رحم و هماهنگ نمودن انقباضات رحم داشته باشد و می‌تواند یکی از عوامل ایجاد آمادگی رحم و در نتیجه کوتاه شدن مدت زمان مرحله فعال زایمان باشد.
فعالیت ورزشی در دوران بارداری، احتمالا با کاهش مدت زمان زایمان، تاثیری مثبت بر کاهش مشکلات مربوط به زایمان دارد. و این نتیجه دلیلی مناسب برای توصیه و یا عدم توصیه به فعالیت ورزشی خاص در دوران بارداری است.
تفاوت در نوع تمرینات ورزشی
تفاوت در نوع تمرینات ورزشی و تعداد جلسات تمرین، وضعیت شغلی مادران و ویژگی‌های دیگری چون وزن پیش از بارداری، قد مادر، سن بارداری در زمان زایمان و تعداد زایمان‌های مادر در این دوره می‌تواند از دلایل تفاوت در زمینه تأثیر فعالیت ورزشی بر وزن کودک باشد.
با توجه به نتیجه‌گیری از تحقیق و پژوهش انجام شده قابل ذکر است که انجام فعالیت ورزشی هوازی مناسب در سه ماهه سوم دوران بارداری می‌تواند در تسهیل زایمان‌های مادران باردار و بر رشد جنین و کودکان - که همانا امیدهای زندگی هستند - در بدو تولد کمک کند.
تاثیر تمرینات ورزشی در وزن جفت و جنین در بدو تولد
تاثیر ورزش هوازی در سه ماهه سوم بارداری بر میزان رشد جفت و جنین در بدو تولد کمک می کند. محققان بر این باورند که بنابر نتیجه تحقیق، در گروه تمرین‌کننده در دوران بارداری نسبت به گروه کنترل، وزن جفت در بدو تولد بیشتر و نسبت وزن کودک به وزن جفت کمتر بوده است.
اما، وزن کودک در بدو تولد در دو گروه، تفاوتی معنادار نداشت. با توجه به نتایج، فعالیت هوازی در سه ماهه سوم بارداری بر رشد کودک تاثیر منفی ندارد. با همه تحقیقاتی که در این زمینه انجام شد، هنوز به پژوهش‌های بیشتری نیاز است تا دانش در زمینه تاثیر فعالیت ورزشی در کودک و سازگاری‌های احتمالی آن کامل شود.
جفت بر تغذیه و در نتیجه سلامت و رشد جنین تاثیر دارد. براساس برخی از تحقیقات، اندازه جفت با برخی از بیماری‌های دوران بزرگسالی، مانند فشارخون رابطه دارد. تحقیقات نشان داده که تمرینات شدید در اواخر دوران بارداری تاثیر منفی بر جفت ندارد؛ اما، نسبت وزن کودک را به وزن جفت در بدو تولد کاهش می‌دهد.
ورزش‌های تفریحی در سه ماهه دوم بارداری میزان رشد جفت را افزایش می‌دهد و در نتیجه وزن کودک در بدو تولد افزایش مییابد. نتیجه تحقیقات پیشین نشان می‌دهد که وزن کودک مادرانی که به منظور اجرای تمرینات و فعالیت‌های تفریحی در دوران بارداری بیش از ۱۰۰۰ کیلوکالری در هفته انرژی مصرف می‌کردند، در بدو تولد ۳۱۰ گرم بیش از وزن کودک مادرانی بود که در دوران بارداری غیرفعال بودند.
تمریناتی که برای گروه تجربی از مادران باردار شرکت‌کننده در این تحقیق در نظر گرفته شد، بدون حرکات پرشی و نیز تمرینات خوابیده به پهلو بود که تا هفته ۳۶ بارداری ادامه داشت.
تفاوت در نوع تمرینات ورزشی و تعداد جلسات تمرین، وضعیت شغلی مادران و ویژگی‌های دیگری چون وزن پیش از بارداری، قد مادر، سن بارداری در زمان زایمان و تعداد زایمان‌های مادر در این دوره می‌تواند از دلایل تفاوت در زمینه تأثیر فعالیت ورزشی بر وزن کودک باشد.
با توجه به نتیجه‌گیری از تحقیق و پژوهش انجام شده قابل ذکر است که انجام فعالیت ورزشی هوازی مناسب در سه ماهه سوم دوران بارداری می‌تواند در تسهیل زایمان‌های مادران باردار و بر رشد جنین و کودکان - که همانا امیدهای زندگی هستند - در بدو تولد کمک کند.
تاثیر تمرینات ورزشی در وزن جفت و جنین در بدو تولد
تاثیر ورزش هوازی در سه ماهه سوم بارداری بر میزان رشد جفت و جنین در بدو تولد کمک می کند. محققان بر این باورند که بنابر نتیجه تحقیق، در گروه تمرین‌کننده در دوران بارداری نسبت به گروه کنترل، وزن جفت در بدو تولد بیشتر و نسبت وزن کودک به وزن جفت کمتر بوده است.
اما، وزن کودک در بدو تولد در دو گروه، تفاوتی معنادار نداشت. با توجه به نتایج، فعالیت هوازی در سه ماهه سوم بارداری بر رشد کودک تاثیر منفی ندارد. با همه تحقیقاتی که در این زمینه انجام شد، هنوز به پژوهش‌های بیشتری نیاز است تا دانش در زمینه تاثیر فعالیت ورزشی در کودک و سازگاری‌های احتمالی آن کامل شود.
جفت بر تغذیه و در نتیجه سلامت و رشد جنین تاثیر دارد. براساس برخی از تحقیقات، اندازه جفت با برخی از بیماری‌های دوران بزرگسالی، مانند فشارخون رابطه دارد. تحقیقات نشان داده که تمرینات شدید در اواخر دوران بارداری تاثیر منفی بر جفت ندارد؛ اما، نسبت وزن کودک را به وزن جفت در بدو تولد کاهش می‌دهد.
ورزش‌های تفریحی در سه ماهه دوم بارداری میزان رشد جفت را افزایش می‌دهد و در نتیجه وزن کودک در بدو تولد افزایش مییابد. نتیجه تحقیقات پیشین نشان می‌دهد که وزن کودک مادرانی که به منظور اجرای تمرینات و فعالیت‌های تفریحی در دوران بارداری بیش از ۱۰۰۰ کیلوکالری در هفته انرژی مصرف می‌کردند، در بدو تولد ۳۱۰ گرم بیش از وزن کودک مادرانی بود که در دوران بارداری غیرفعال بودند.
تمریناتی که برای گروه تجربی از مادران باردار شرکت‌کننده در این تحقیق در نظر گرفته شد، بدون حرکات پرشی و نیز تمرینات خوابیده به پهلو بود که تا هفته ۳۶ بارداری ادامه داشت.
منبع:
زندگی آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼