جلوگیری از انتقال ایدز به جنین، امکان دارد؟

بیماری ایدز یکی از معضلات دهه های اخیر جهان است که نام آن به دلیل عواقب وحشتناکش با ترس برده می شود.

این بیماری در اثر ویروس اچ آی وی ایجاد و منتقل می شود. این ویروس مثل اغلب ویروس ها به صورت انگلی زندگی می کند، یعنی با ورود به برخی سلول های دفاعی بدن (لنفوسیت تی ۴) و ایجاد تغییرات در این سلول ها، به سرعت تکثیر شده و تعداد آن در خون بیمار افزایش می یابد و در نهایت با تخریب این سلول های دفاعی موجب اختلال و ضعف سیستم ایمنی بدن می شود. در این زمان بدن بیمار آمادگی مقابله با بیماری ها را نداشته و عوامل بیماری زایی که در حالت عادی و در شخص سالم هیچ بیماری ای را ایجاد نمی کنند، در فرد مبتلا به ایدز منجر به بیماری های خاصی می شوند.

خوشبختانه داروهای متعددی برای درمان و همین طور کاهش احتمال انتقال بیماری یافت شده است و با کمک این داروها سیر بیماری تا حد زیادی کنترل می شود.

روش انتقال این بیماری دقیقا مثل بیماری هپاتیت بی است یعنی شایع ترین راه انتقال از طریق روابط جنسی است بنابراین در کسانی که از نظر روابط جنسی بی بند و بار هستند، یعنی شریک های جنسی متعدد دارند، بیشتر دیده می شود. البته راه های انتقال دیگری وجود دارد مثل تماس مخاط ها (بزاق دهان و غیره)، انتقال خون از فرد مبتلا به سالم، استفاده از سوزن های آلوده در کسانی که به مواد مخدر تزریقی معتاد هستند و حتی از طریق خراش های پوستی بخصوص در پرسنل بیمارستان که با این افراد در تماس هستند، انتقال بیماری صورت می گیرد. یکی از راه های دیگر انتقال، از مادر مبتلا به جنین است که در این نوشتار به آن می پردازیم.

همان طور که مشخص است بیماری ایدز در سنین باروری شایع است و در حال حاضر در جهان دو سوم مبتلایان را زنان تشکیل می دهند بنابراین عجیب نیست که این بیماری در زنان باردار دیده می شود. خوشبختانه انجام آزمایش برای یافتن ویروس ایدز در خون مادران و البته با رضایت آنها در کشور باب شده است و به این ترتیب می توان با دادن داروی مناسب انتقال بیماری از مادر به جنین را بشدت کم کرد.

مهم این است که این مادران هر چه زودتر شناسایی و براساس آزمایشات کاملتر تحت درمان قرار گیرند زیرا بیشترین زمان انتقال بیماری در ماه آخر بارداری و در زمان زایمان است. در صورت عدم شناسایی و درمان احتمال انتقال بیماری از مادر به جنین ۳۰ درصد یا بیشتر است اما با درمان این احتمال به کمتر از یک درصد می رسد.

این مادران نیاز به مراقبت روحی و همدلی زیادی دارند و در عین حال شیردهی در آنان ممنوع است، چون شیردهی هم موجب انتقال بیماری می شود.

متاسفانه در این بارداری ها احتمال زایمان زودرس یا تولد نوزاد با وزن کم ورشد نامناسب جنین زیادتر است اما تاکنون ناهنجاری ژنتیکی در نوزادان دیده نشده است.