اعتیاد در دوران بارداری، چه اثراتی بر جنین دارد؟
بارداری مرحله‌ای هیجان‌انگیز و سرنوشت‌ساز از دوران زندگی هر زنی است.
بارداری مرحله‌ای هیجان‌انگیز و سرنوشت‌ساز از دوران زندگی هر زنی است. متاسفانه اعتیاد و مشکلات روحی ایمنی و سلامتی مادر و جنین را به خطر می‌اندازد، البته امید به بهبود و ترک اعتیاد وجود دارد و مادران آینده می‌توانند با بهره‌گیری از کمک تخصصی، از چنگال اعتیاد رها شوند. اعتیاد بیماری مزمن و پیشرفته‌ای است که علامت آن رفتار وسواسی، عوارض جانبی مضر و عود اعتیاد است. اعتیاد نیز مانند هر بیماری دیگری عوارضی جدی را به مادر و نوزاد تحمیل می‌کند. اعتیاد به مواد مخدر یکی از خطرناک‌ترین اعتیادها و وابستگی‌ها در دوران بارداری است.
حتی کافئین و داروهای مسکن اعتیاد آور نیز برای جنین خطرناک است
اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید و می‌خواهید فرزندی سالم و تندرست داشته باشید، باید اعتیاد را در دوران بارداری ترک کنید. به جز مواد مخدر غیرقانونی مانند ماری جوانا، کوکائین و مت آمفتامین، بعضی داروهای بدون نسخه و موادی مانند الکل و کافئین نیز برای رشد جنین و سلامتی مادر مضر هستند و عوارض درازمدت را به نوزاد بی‌گناه تحمیل می‌کنند.
دلیل خطرناک بودن مصرف مواد مخدر در دوران بارداری
ممکن است برخی مصرف کنندگان به دلیل سوءمصرف دارو با مشکلات جدی یا درازمدتی روبر نشوند، اما جنین در رحم مادر به این اندازه خوش‌شانس نیست. مادرانی که مواد مخدر مصرف می‌کنند، غالباً نوزادانی به دنیا می‌آورند که بدون هیچ گناهی معتاد شده‌اند. این کودکان ناخواسته دچار مشکلات رشدی بسیاری می‌شوند. مطالعات نشان داده است که سوءمصرف مواد، غیرقانونی یا قانونی، در بارداری تاثیر مستقیم بر سلامت جنین دارد. اگر مادر سیگاری باشد، الکل مصرف کند یا کافئین دریافت کند، جنین نیز تمام این مواد را دریافت می‌کند. اگر مادر ماری جوانا یا کریستال مت مصرف کند، جنین نیز تحت تاثیر این مواد خطرناک قرار خواهد گرفت. اگر مادر به کوکائین، کوک یا برف معتاد باشد، هم زندگی خود و هم زندگی نوزاد را در معرض خطر قرار خواهد داد. سوءمصرف کوکائین با عوارض مرگباری همچون حمله قلبی، اختلالات تنفسی، سکته مغزی و صرع همراه است که نه تنها مادر، بلکه نوزاد را نیز تهدید می‌کند. مصرف مواد مخدر در دوران بارداری احتمال بروز نقص‌های مادرزادی، زایمان زودرس، وزن کم نوزاد و مرده‌زایی را افزایش می‌دهد. به علاوه قرار گرفتن در معرض موادی مانند ماری جوانا یا علف، پات یا
گانجا و الکل قبل از تولد باعث بروز مشکلات رفتاری در دوران خردسالی می‌شود. به علاوه این مواد مخدر حافظه و جذابیت کودک را نیز تحت الشعاع قرار می‌دهد. همچنین مطالعات نشان داده است که مصرف کوکائین، الکل یا توتون در دوران بارداری تغییرات ساختاری ناخوشایندی را در مغز نوزاد ایجاد می‌کند که تا سال‌های ابتدایی دوران نوجوانی ادامه خواهد داشت. هرچند اثر کوکائین معمولاً آنی است، اما اثر آن بر روی جنین تا پایان عمر دوام خواهد داشت. مادرانی که کرک و کوکائین در دوران بارداری می‌کشند، مشکلات جسمی و روحی گوناگونی را به فرزند خود تحمیل می‌کنند. موسسه ملی سوءمصرف مواد بیان کرده است، نوزادی که در رحم مادر تحت تاثیر کوکائین قرار می‌گیرد، نقص‌های ظریف و در عین حال قابل توجهی را در دوران کودکی تجربه خواهند کرد. این نقص‌ها معمولاً عملکرد شناختی، فرایند پردازش اطلاعات و توجه به وظایف را مختل می‌کند. سلامت این حوزه‌ها برای موفقیت در تحصیل و زندگی حیاتی است.
خطرناک‌ترین مواد مخدر در دوران بارداری برای جنین
خطرناک‌ترین مواد مخدر در دوران بارداری برای جنینمصرف هر نوع ماده مخدر در دوران بارداری برای جنین خطرناک است. برای مثال اگر مادر باردار کوکائین مصرف کند، احتمال دارد که نوزاد سر کوچکتر و در نتیجه بهره هوشی پایین‌تری داشته باشد. نوزادانی که در معرض کوکائین قرار می‌گیرند، بیشتر دچار نقص‌های مادرزادی قلب یا مجاری ادراری می‌شوند. مصرف کوکائین گاهی باعث سکته مغزی نوزاد متولد نشده می‌شود و به آسیب مغزی یا حتی مرگ وی دامن می‌زند. مصرف کوکائین یا مت آمفتامین که تینا، آیس یا کرنک نیز نامیده می‌شود، خطر سقط جنین را در هفته‌های اول بارداری افزایش می‌دهد. مصرف این مواد در اواخر بارداری باعث زایمان زودرس و وزن کم نوزاد می‌شود، همچنین نوزاد تحریک‌پذیر می‌شود و مشکلات تغذیه‌ای نیز آزارش می‌دهد. مصرف ماری جوانا در دوران بارداری خطر زایمان زودرس و وزن کم نوزاد را افزایش می‌دهد. کشیدن پات باعث تاخیر در رشد کودک می‌شود. به علاوه نوزادانی که در رحم مادر تحت تاثیر ماری جوانا قرار گرفته‌اند، پس از تولد علائم ناراحت کننده محرومیت از مواد و ترک اعتیاد را تجربه می‌کنند، مدام گریه می‌کنند و به شدت می‌لرزند.
عوارض کشیدن سیگار در دوران بارداری
عوارض کشیدن سیگار در دوران بارداریاز عوارض عمومی کشیدن سیگار می‌توان به ابتلا به بیماری و مرگ زودرس اشاره کرد. مادری که سیگار می‌کشد، نیکوتین و دیگر مواد شیمیایی سرطان‌زا را به جنین در حال رشد انتقال می‌دهد. براساس گزارش مرکز کنترل بیماری، کشیدن سیگار در اوایل بارداری، احتمال بروز نقص‌های مادرزادی قلب، مانند نقص دیواره بطنی (سوراخ بودن دیواره بین دهلیزهای چپ و راست) را در نوزادان افزایش می‌دهد. متاسفانه اکثر نوزدان دچار نقص‌های مادرزادی قلب پیش از رسیدن به یک سالگی از دنیا می‌روند. نوزادانی که زنده می‌مانند، غالباً باید مدت‌های مدیدی در بیمارستان بستری شوند، جراحی‌های متعدد را تحمل کنند و با ناتوانایی‌های مادام‌العمر کنار بیایند. کشیدن سیگار مشکلاتی را برای جفت نیز به وجود می‌آورد. چون جفت جنین در رحم را تغذیه می‌کند، مشکلات مربوط به جفت نگران کننده است. به علاوه مادری که سیگار می‌کشد، باید منتظر وزن پایین نوزاد، زایمان زودرس و لب شکری (شکاف لب و کام) نوزادش باشد. به علاوه سیگار کشیدن در دوران بارداری و پس از زایمان یکی از علل اصلی سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) است.
مصرف الکل و سندرم جنین الکلی
مصرف الکل و سندرم جنین الکلیسندرم جنین الکلی (FAS) و اختلال‌های طیف جنین الکلی (FASD) به مجموعه اختلال‌هایی اشاره دارد که پی‌آمد مصرف الکل در دوران بارداری است. این سندرم باعث ناهنجاری‌های صورت، کمبود رشد و مشکلات سیستم عصبی مرکزی می‌شود. کودکان مبتلا به سندرم جنین الکلی با ناتوانایی‌های یادگیری، اختلال‌های فراخنای توجه و دیگر ناتوانایی‌های جسمی مانند مشکلات شنوایی و بینایی مواجه می‌شوند. مصرف الکل کاملاً در دوران بارداری ممنوع است و نوشیدن هیچ مقداری از مشروبات الکلی در این زمان حساس ایمن نیست. پژوهش‌ها نشان داده است که مصرف حتی مقدار بسیار کمی الکل عوارض بسیار جدی را برای جنین به دنبال دارد.
خطرها و عوارض سوءمصرف مواد مخدر در دوران بارداری
خطرها و عوارض سوءمصرف مواد مخدر در دوران بارداریمادران آینده باید تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد کنند تا بتوانند فرزند سالم خود را در آغوش بگیرند. یکی از مهم‌ترین و ساده‌ترین این تغییرات پرهیز از هر گونه غذا، نوشیدنی و فعالیتی است که نوزاد را در معرض خطر قرار می‌دهد. مادر باید مکمل‌های دوران بارداری را مصرف کند، به اندازه کافی استراحت کند و ورزش‌های سبک انجام دهد. حتی اگر تمام توصیه‌ها رعایت شود و مادر کاملاً از خود مراقبت کند، باز هم احتمال بروز عوارض وجود دارد. اعتیادهای مختلف و اختلال‌های هم‌زمان احتمال بروز عوارض را در دوران بارداری به شدت افزایش می‌دهد. پزشکان به طور کامل از نقش اعتیاد و اختلال‌های روانی در دوران بارداری اطلاع ندارند، اما براساس گزارش سازمان ملی سوءمصرف مواد، مطالعات متعدد نشان می‌دهد که مصرف مواد به معنای رفتن به استقبال عوارض جدی است.
سقط جنین و مرده‌زایی
سقط جنین به مرگ نوزاد قبل از هفته بیست و چهارم بارداری اشاره دارد. حدود ۱۵ ـ ۱۰ درصد از بارداری‌ها به سقط جنین می‌انجامد. سقط جنین پی‌آمد عارضه‌های مختلفی مانند اختلال‌های کروموزومی، عفونت، بیماری‌های گوناگون، سوءمصرف الکل یا مواد مخدر و اختلال‌های تغذیه‌ای است. مرده‌زایی به حالتی گفته می‌شود که نوزاد بدون کوچکترین نشانه‌ای از حیات پس از هفته بیست و چهارم متولد شود، شایع‌ترین علت مرده‌زایی ناهنجاری‌های جفت است، البته کشیدن سیگار و مصرف مواد مخدر و الکل نیز باعث مرده‌زایی می‌شود.
سقط جفت
چنانچه جفت پیش از وضع حمل از دیواره رحم جدا شود، با مشکل سقط جفت روبرو هستیم. سقط جفت در موارد نادر پی‌آمد وارد شدن ضربات مستقیم، مانند زمین خوردن، تصادف خودرو یا وارد شدن ضربه به شکم است. اما علل شایع‌تر سقط جفت عبارت است از: استعمال دخانیات، سوءمصرف الکل یا مواد مخدر. سقط جفت به ندرت منجر به مرگ می‌شود، اما بروز اختلالات رشد را به دنبال دارد.
وضع حمل و زایمان زودرس
نوزاد نارس نوزادی است که قبل از هفته سی و هفتم یا حدوداً سه هفته قبل از موعد زایمان متولد می‌شود. زایمان زودرس معمولاً نتیجه ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری قلبی، ناراحتی کلیه یا اعتیاد به مواد مخدر است. نوزادان نارس با مشکلات تنفسی دست و پنجه نرم می‌کنند، نمی‌توانند دمای بدن را ثابت نگه دارند و خوردن و نوشیدن برایشان دشوار است. اندام‌های حیاتی نوزاد نارس به حد کافی رشد نکرده است و نوزاد معمولاً تا چند هفته یا چند ماه به مراقبت ویژه نیاز دارد.
اختلال‌های طیف جنین الکلی
اختلال‌های طیف جنین الکلی (FASDs) به گروهی از اختلال‌ها گفته می‌شود که به دلیل مصرف الکل در دوران بارداری بروز می‌یابد. زمانی که مادر باردار الکل مصرف می‌کند، الکل از راه بند ناف به نوزاد می‌رسد. نمی‌توان گفت که مصرف چه مقداری از الکل در دوران بارداری ایمن است و نوشیدن مشروبات الکلی در هر زمانی از بارداری باعث ابتلا به FASDs می‌شود.
سندرم پرهیز نوزادی
سندرم پرهیز نوزادی به مجموعه عوارضی گفته می‌شود که نوزاد مادر معتاد به مواد مخدر با آنها متولد می‌شود. مواد مخدر از مادر به جفت و از جفت به نوزاد منتقل می‌شود و در نتیجه نوزاد با وابستگی به مواد مخدر به دنیا می‌آید. بنابراین اگر نوزاد پس از متولد شدن مواد دریافت نکند، دچار علائم محرومیت از مواد می‌شود. علائم سندرم پرهیز نوزادی عبارت است از:
رنگ پریدگی
اسهال
تب
تنفس سریع
صرع
تعریق
لرزش
استفراغ
عوارض مصرف مواد مخدر مختلف در دوران بارداری برای نوزدان
ماری جوانا
THC موجود در ماری جوانا، در کنار مواد شیمیایی دیگر از جفت به جنین منتقل می‌شود. افرادی که ماری جوانا مصرف می‌کنند، غالباً مواد دیگری، مانند الکل و توتون، نیز مصرف می‌کنند، به همین دلیل نمی‌توان عوارض خاص اعتیاد به ماری جوانا را در دوران بارداری به دقت مشخص کرد. بااین حال سوءمصرف ماری جوانا در دوران بارداری احتمال بروز ناراحتی‌های گوناگون را افزایش می‌دهد.
عوارض برای مادر
ضربان قلب سریع
مشکلات ریوی
مشکلات حافظه
اضطراب
افسردگی
بی‌خوابی
عوارض برای نوزاد
کوکائین
کوکائین باعث منقبض شدن رحم می‌شود، در نتیجه خونریزی شروع می‌شود و زایمان زودتر از موعد مقرر انجام می‌شود. اگر مادر در دوران بارداری کرک کشیده باشد، نوزاد متحمل عوارض رشدی جبران‌ناپذیری خواهد شد. البته مطالعات انجام شده نشان داده است که عوارض مصرف کوکائین در دوران بارداری نامحسوس‌تر است، این گروه از کودکان با اختلالات یادگیری، مشکلات حافظه و توجه روبرو می‌شوند.
عوارض برای مادر
کاهش وزن
حمله قلبی
سکته مغزی
از کار افتادن دستگاه تنفسی
عفونت ناشی از استفاده از سرنگ مشترک
بالا رفتن فشار
عوارض برای نوزاد
تریاک و مشتقات آن
چنانچه مادر در دوران بارداری هروئین و تریاک و مشتقات آن، از قبیل اکسی کودون، هیدروکودون یا کدئین مصرف کند، فرزندش تقریباً همواره با سندرم پرهیز نوزادی و با علائم محرومیت از مواد به دنیا می‌آید، به علاوه درصد شیوع سندرم مرگ ناگهانی نیز در میان این نوزادان بالا است. البته بانوان نباید مصرف این مخدرها را ناگهان ترک کنند، چون ترک ناگهانی بروز علائم شدید محرومیت از مواد را برای مادر و نوزاد به دنبال دارد و باعث زایمان زودرس می‌شود. پزشک معمولاً مقدار مصرف تریاک و مشتقات آن را به تدریج کم می‌کند یا مورفین و متادون را برای سم‌زدایی تجویز می‌کند، هرچند در این حالت نوزاد با وابستگی به متادون یا مورفین متولد می‌شود. پزشک وضعیت نوزاد را در مرحله سم‌زدایی به دقت تحت نظر دارد.
عوارض برای مادر
از کار افتادن دستگاه تنفسی
عفونت قلب و ریه
عفونت ناشی از استفاده از سرنگ مشترک
بیماری کلیه
بیماری کبد
کما
عوارض برای نوزاد
کریستال مت و آمفتامین‌های دیگر
پژوهش‌های چندانی در زمینه عوارض مت آمفتامین در دوران بارداری انجام نشده است. این ماده به صورت غیرقانونی در خیابان به صورت مت آمفتامین و کریستال مت یا با نسخه پزشک یا بدون نسخه به فروش می‌رسد. مطالعات اولیه بیانگر آن است که مصرف مت آمفتامین در دوران بارداری احتمال بروز عوارض مختلف را افزایش می‌دهد.
عوارض برای مادر
کاهش وزن
تب
ضربان قلب سریع
تنفس سریع
صرع
هیپرترمی (افزایش دمای بدن)
عوارض برای نوزاد
مخدرهای استنشاقی
مخدرهای استنشاقی آسیب جدی به سلامت مادر و نوزاد وارد می‌کند. چون افرادی که مخدرهای استنشاقی مصرف می‌کنند، معمولاً به مواد دیگری نیز روی می‌آورند، مطالعات انگشت‌شماری در زمینه ارتباط این مواد شیمیایی خاص و بروز نقص‌های مادرزادی خاص انجام شده است. بااین حال پژوهش‌هایی که بر روی جانوران انجام شده است، نشان می‌دهد که مصرف مخدرهای استنشاقی ابتلا به نقص‌های مادرزادی مختلفی را به دنبال دارد. شواهد نیز موید عوارض خطرناک مصرف این مخدرها در دوران بارداری است.
عوارض برای مادر
نامفهوم شدن گفتار
سرگیجه
بیهوش شدن
آسیب سیستم عصبی
آسیب کبدی
آسیب کلیوی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼