اختلالات عملکرد تیروئید و ناباروری، چه ارتباطی با هم دارند؟

اختلالات عملکرد تیروئید و ناباروری به همدیگر مرتبط هستند. در واقع، پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید هر دو می‌توانند با به هم ریختن تعادل هورمون‌ها در بدن در تخمک گذاری یا لقاح اختلال ایجاد کنند. پس به خواندن ادامه دهید تا به نقش اختلالات تیروئید در ناباروری پی ببرید.

بیشتر بخوانید: اختلالات هورمونی تهدید جدی در ناباروری

در این مقاله می‌خوانید:

• نقش اختلالات تیروئید در ناباروری زنان
• نقش اختلالات تیروئید در ناباروری مردان
• تشخیص ناباروری مرتبط با اختلال تیروئید
• درمان ناباروری بر اثر اختلالات تیروئید

نقش اختلالات تیروئید در ناباروری زنان

مشکلات مربوط به غده تیروئید در زنان می‌توانند به روش‌های مختلفی بر باروری آن‌ها تأثیر بگذارند که عبارتند از:

• ناهنجاری‌های چرخه قاعدگی: کم کاری تیروئید در زنان می‌تواند کاری کند که بین پریودهای شما بیشتر از ۳۵ روز فاصله بیفتد که به آن الیگومنوره می‌گوییم.  برعکس، پرکاری تیروئید باعث هیپومنوره می‌شود که در آن پریودهای شما کوتاه هستند و خونریزی سبک دارید. پرکاری تیروئید باعث پلی منوره نیز می‌شود که در آن در فواصل کمتر از ۲۱ روز خونریزی منظم خواهید داشت.
• اختلال در عملکرد تخمدان: سطوح پایین هورمون تیروئید می‌تواند در تخمک گذاری اختلال ایجاد کند و حتی جلوی آزاد شدن ماهانه تخمک را بگیرد که نقش اختلالات تیروئید در ناباروری زنان را نشان می‌دهد.
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): این اختلال غدد درون‌ریز یکی از علل اصلی ناباروری است که در آن بدن شما بیش از اندازه آندروژن دارد. این سندرم با علائمی مانند پریودهای نامنظم، غایب یا سنگین بر فرآیند تخمک گذاری تأثیر می‌گذارد. تحقیقات نیز نشان می‌دهند که کم کاری تیروئید در زنان مبتلا به این بیماری افزایش یافته است.
• کوتاه شدن فاز لوتئال: فاز لوتئال دوره زمانی بین تخمک گذاری و قاعدگی است که وقتی کوتاه و فشرده می‌شود، تخمک بارور شده ممکن است در طول قاعدگی قبل از این‌که فرصتی برای لقاح و کاشت داشته باشد، خارج شود.
• عدم تعادل در استروژن و پروژسترون: برای باروری این دو هورمون باید در بدن در سطح طبیعی خود قرار داشته باشند.

بیشتر بخوانید: علائم تیروئید در زنان چیست؟ نشانه های مهم تیروئید در زنان

نقش اختلالات تیروئید در ناباروری مردان

روش‌هایی که بیماری تیروئید می‌تواند بر باروری مردان تأثیر بگذارد، هنوز به طور کامل شناخته نشده‌اند. با این وجود، برخی از آن‌ها عبارتند از:

• سطوح پایین تستوسترون: کمبود این هورمون در خون می‌تواند بر رشد اسپرم تأثیر بگذارد و یکی از مواردی است که اختلالات عملکرد تیروئید و ناباروری را به هم مرتبط می‌کند.
• عدم تعادل در سطوح خونی گلوبولین اتصال دهنده به هورمون جنسی (SHBG): این پروتئین که توسط کبد ساخته می‌شود، نقش کلیدی در انتقال تستوسترون، دی هیدروتستوسترون (DHT) و استرادیول ایفا می‌کند. در مردانی که کم کاری تیروئید دارند، سطح SHBG ممکن است کمتر از حد طبیعی باشد. برعکس، پرکاری تیروئید با تولید بیش از حد SHBG همراه است.
• ناهنجاری‌های اسپرم و منی: مطالعات نشان داده‌اند که کم کاری تیروئید تحرک اسپرم، مورفولوژی آن و حجم مایع منی را به خطر می‌اندازد. هم‌چنین، نشان داده شده است که پرکاری تیروئید بر کمیت و کیفیت اسپرم تأثیر می‌گذارد. این مهم است، زیرا اگر تحرک، کمیت یا کیفیت اسپرم تحت تأثیر قرار گیرد، لقاح تخمک دشوارتر خواهد بود.

پرکاری تیروئید به طرق مختلفی بر عملکرد جنسی مردان نیز تأثیر می‌گذارد و باعث مشکلاتی از جمله کاهش میل جنسی، اختلال نعوظ و انزال زودرس می‌شود. هرچند که هیچ یک از این شرایط باعث ناباروری مردان نیستند، اما می‌توانند باردار شدن را برای زوجین دشوار کنند.

بیشتر بخوانید: علل ناباروری در مردان چیست؟

تشخیص ناباروری مرتبط با اختلال تیروئید

حال که با ارتباط بین اختلالات تیروئید و ناباروری مردان و زنان آشنا شده‌اید، وقت آن است که شیوه تشخیص آن را نیز بدانید. به طور کلی، ناباروری زمانی تشخیص داده می‌شود که زوجی به مدت یک سال با داشتن رابطه جنسی محافظت نشده نتوانند باردار شوند.
از آن جایی که مشکلات تیروئید در زنان بسیار رایج هستند، آزمایش تیروئید اغلب بخش استانداردی از یک آزمایش ناباروری محسوب می‌شود. این آزمایش‌ معمولاً برای مردان معمول نیست، مگر این‌که دلیلی برای مشکوک شدن به مشکل تیروئید، مانند علائم بیماری تیروئید وجود داشته باشد. انواع مختلفی از آزمایش خون تیروئید داریم که عبارتند از:

• تست TSH: هورمون محرک تیروئید (TSH) توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود تا سطح هورمون تیروئید در خون را تنظیم کند. سطوح پایین این هورمون می‌تواند به معنای وجود بیش از حد هورمون تیروئید باشد و برعکس، سطوح بالای آن به معنای کم بودن حاد هورمون تیروئید است.
• آزمایش T4: تیروکسین (T۴) هورمون اصلی تولید شده توسط تیروئید است که اگرچه تا حد زیادی غیرفعال محسوب می‌شود، اما می‌تواند به T۳ تبدیل شود که فعال است و وارد بافت‌های هدف می‌شود و تاثیر تیروئید بر ناباروری زنان را به شما نشان می‌دهد.  
• تست T3: تری یدوتیرونین (T۳) دیگر هورمون اصلی تیروئید است که آزمایش کردن آن نیز شما را به تشخیص مشکلات تیروئیدی می‌رساند.
• آزمایش TPO: گاهی اوقات سطوح آنتی بادی‌های پراکسیداز تیروئید (TPO) در خون شما اندازه گیری می‌شود تا پزشک بتواند بیماری‌های خودایمنی تیروئید (یعنی تیروئیدیت هاشیموتو) را تشخیص دهد. البته این آزمایش در بیماران مبتلا به بیماری گریو نیز می‌تواند مثبت باشد.

بیشتر بخوانید: تیروئید در بارداری چیست و چه عوارضی دارد؟ / درمان

درمان ناباروری بر اثر اختلالات تیروئید

درمان ناباروری ناشی از بیماری تیروئید در بیشتر موارد، با مصرف دارو و رساندن سطح هورمون تیروئید به محدوده طبیعی آن انجام می‌گیرد. دارو درمانی در مردان به بهبود کیفیت و کمیت اسپرم کمک می‌کند و در زنان مشکلات قاعدگی یا تخمدانی را بهبود می‌بخشد.

• برای درمان کم کاری تیروئید از روش‌های جایگزینی هورمون استفاده می‌شود و داروی اغلب تجویز شده، لووتیروکسین است. البته گاهی اوقات تری یدوتیرونین مصنوعی نیز تجویز می‌شود؛ هرچند که مصرف آن در دوران بارداری مجاز نیست.
• درمان پرکاری تیروئید معمولاً با تیونامیدها انجام می‌گیرد که باعث می‌شوند غده تیروئید هورمون‌های کمتری بسازد. گزینه دارویی معمول نیز تاپازول (متیمازول) است، اما این دارو اگر در سه ماهه اول بارداری مصرف شود، می‌تواند در جنین شما نقایص مادرزادی ایجاد کند.

بیشتر بخوانید: بیماری تیروئید در زنان باعث ریزش مو است؟

کلام آخر

اختلالات عملکرد تیروئید و ناباروری بدون شک به هم مرتبط هستند. در واقع، اختلال تیروئید می‌تواند یکی از علل ناباروری در مردان و زنان باشد که با چندین نوع آزمایش‌ خون قابل تشخیص است. اگر مشکلات تیروئیدی درمان شوند، اکثر زوجین دیگر مشکلی با باردار شدن ندارند.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.