احساس طعم فلز در دهان، انگار آهن می خوری!

احساس طعم فلز در دهان ممکن است به طور ناگهانی یا در دوره‌های طولانی‌تری ایجاد شود و همچنین ممکن است در دهانتان احساس سوزش داشته باشید.

علت احساس طعم فلز در دهان

علت احساس طعم فلز در دهان ممکن است به دلیل رعایت بهداشت دهان، کمبود مواد مغذی، عفونت‌ها و مصرف برخی مکمل‌ها و همچنین ممکن است ناشی از شرایط سلامتی مانند آلرژی و آسیب عصبی باشد. احساس طعم فلز در دهان نشانه نوعی اختلال چشایی به نام «دیسژئوزیا» است که ممکن است به طور ناگهانی یا در دوره‌های طولانی‌تری ایجاد شود.

در ادامه این مقاله به طور مفصل درباره علت احساس طعم فلز در دهان آشنا می‌شوید.

مسائل بهداشت دهان و دندان

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ممکن است باعث اختلال در مزه و احساس طعم فلز در دهان شود. تغییر طعم ممکن است نشانه‌ای از برخی از بیماری‌های دهان باشد که عبارتند از:

• خشکی دهان
• پوسیدگی‌های دندان
• عفونت‌های زبان

طعم بد و فلزی در دهان از علائم بیماری لثه نیز به شمار می‌رود. خون در دهان، مانند خونی که در اثر خونریزی لثه ایجاد می‌شود، می‌تواند علت ایجاد طعم فلزی شود.

برای پیشگیری از این مشکلات، دندان‌های خود را دو بار در روز مسواک بزنید و حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید تا دهان و دندان‌های خود را سالم نگه دارید. برنامه‌ریزی منظم برای جرم‌گیری دندان‌ها نیز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به مشکلات دهان و دندان کمک کند.

سرماخوردگی و سایر عفونت ها

حس چشایی ما ارتباط نزدیکی با حس بویایی دارد. وقتی حس بویایی مخدوش می‌شود، می‌تواند بر حس چشایی تأثیر بگذارد. عفونت‌هایی که ممکن است بر حس بویایی تأثیر بگذارند و باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شوند، عبارتند از:

• سرماخوردگی
• عفونت‌های باکتریایی
• عفونت‌های قارچی
• هپاتیت
• اچ‌آی‌وی
• هلیکوباکتر پیلوری
• بیماری لایم
• جذام
• سیفلیس
• سیتومگالوویروس
• کووید ۱۹
• عفونت‌های سینوسی
• سایر عفونت‌های تنفسی فوقانی

بارداری

اگر باردار هستید، به ویژه در اوایل بارداری، ممکن است احساس طعم فلز در دهان را تجربه کنید. علت آن ناشناخته است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که طعم فلزی ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی باشد که در اوایل بارداری تجربه می‌کنید.

اختلالات سیستم عصبی مرکزی 

سیستم عصبی مرکزی ما پیام‌هایی را به بقیه بدن مانند پیام‌هایی در مورد طعم و مزه ارسال می‌کند. یک اختلال یا آسیب به این سیستم می‌تواند این پیام‌ها را تحریف و در نتیجه طعم و مزه را مختل کند. شرایط عصبی که ممکن است باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شوند، عبارتند از:

• زوال عقل
• بیماری آلزایمر
•  بیماری پارکینسون
• اسکلروز چندگانه
• سکته

جراحی گوش میانی

جراحی گوش میانی ممکن است به دلیل عفونت مزمن گوش انجام شود. تحقیقات نشان می‌دهد که این جراحی ممکن است منجر به تغییر چشایی شود، چون می‌تواند به عصب تیمپانی که در حس چشایی نقش دارد، آسیب برساند.

مصرف داروها

طعم فلزی در دهان یکی از عوارض جانبی رایج برخی داروها است. این داروها عبارتند از:

• آنتی‌بیوتیک‌ها مانند کلاریترومایسین و مترونیدازول 
• داروهای ضد افسردگی مانند کلومیپرامین و دزیپرامین
• داروهای دیابت مانند متفورمین 
• آنتی‌هیستامین‌ها مانند کلرفنیرامین و لوراتادین
• داروهای بیماری ارتفاع مانند استازولامید
• داروهای آریتمی مانند آمیودارون
• داروهایی که حاوی لیتیوم هستند مانند داروهای اختلال دوقطبی
• داروهای تیروئید مانند لووتیروکسین سدیم 

مواد معدنی و مکمل ها

فلزات از ترکیبات رایج مکمل‌های غذایی هستند. مصرف مکمل‌ها، به‌ویژه در دوزهای بالا، می‌تواند طعم فلزی در دهان شما ایجاد کند، به ویژه اگر دارو حاوی موارد زیر باشد:

• کلسیم
• مس
• کروم
• آهن
• منیزیم
• روی

حتی ممکن است پس از خوردن غذاهای غنی شده با این مواد معدنی نیز احساس طعم فلز در درهان داشته باشید.

شیمی درمانی و پرتودرمانی

به گفته انجمن سرطان آمریکا، برخی از اشکال شیمی‌درمانی می‌توانند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شوند. این عارضه جانبی گاهی اوقات «دهان شیمی‌درمانی» یا «دهان فلزی» نامیده می‌شود. حدود 75 درصد از افرادی که تحت شیمی‌درمانی قرار می‌گیرند، تغییرات چشایی ناشی از شیمی‌درمانی را تجربه می‌کنند که ممکن است شامل طعم فلزی در دهان باشد. پرتودرمانی نیز می‌تواند باعث ایجاد طعم فلز شود.

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی

قرار گرفتن در معرض مقادیر زیادی آرسنیک غیر آلی و جیوه آلی ممکن است باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شود.

غذاها

طعم فلزی نشانه برخی از آلرژی‌های غذایی مانند صدف یا آجیل است. ممکن است تا 2 روز پس از خوردن دانه کاج احساس فلز در درهان را تجربه کنید. این احساس موقت که یک واکنش آلرژیک نیست، گاهی اوقات سندرم «دانه کاج» یا «دهان کاج» نامیده می‌شود.

در نهایت، استفاده از انواع خاصی از ظروف آشپزی می‌تواند باعث شود چنین حسی پیدا کنید. ظروف واکنش‌پذیر از فلزاتی مانند آلومینیوم و چدن تشکیل شده‌اند. پختن غذاها در ظروف واکنش‌پذیر ممکن است باعث شسته شدن فلزات شود.

اگر بعد از خوردن نوع خاصی از غذا طعم فلزی را تجربه کردید، با پزشک مشورت کنید.

مشکلات گوارشی

اگر مشکلات گوارشی مانند ریفلاکس اسید، یا بیماری ریفلاکس معده به مری دارید، ممکن است طعم فلز را در دهان خود احساس کنید. علائم، از جمله سوزش سر دل و سوء هاضمه، ممکن است ناشی از افزایش اسید معده به دهان باشد. همچنین ممکن است این احساس به علت یکی از عوارض جانبی داروهای درمان مشکلات گوارشی ایجاد شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر مزه فلزی در دهان شما از بین نمی‌رود، یا هیچ دلیل آشکاری برای آن وجود ندارد، با پزشک عمومی مشورت کنید. پزشک ممکن است شما را به یک متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع دهد. متخصص گوش و حلق و بینی با انجام آزمایش‌های چشایی و بویایی به تعیین علت و درمان این مشکل می‌پردازد. ممکن است لازم باشد ام آر آی، یا آندوسکوپی بینی برای بررسی سینوس‌هایتان انجام بدهید. 

درمان احساس فلز در دهان

درمان طعم فلزی در دهان به علت اصلی آن بستگی دارد. اگر به علت مشکلاتی در سینوس‌ها باشد، پس از رفع مشکل سینوس، مزه فلزی باید از بین برود. اگر دارویی باعث ایجاد طعم فلزی می‌شود، از پزشک در مورد داروی جایگزین سئوال کنید.

یافتن راه‌هایی برای پوشاندن طعم فلزی ممکن است در زمانی که منتظر از بین رفتن آن هستید موثر باشد. در ادامه با راهکارهای موقت از بین بردن طعم فلز آشنا می‌شوید:

•  آدامس بدون قند بجوید.
•  بعد از غذا مسواک بزنید.
•  هیدراته بمانید که به جلوگیری از خشکی دهان کمک می‌کند.
•  از سیگار کشیدن خودداری کنید.
•  غذاها، ادویه‌ها و چاشنی‌های مختلف را آزمایش کنید.
•  از ظروف و وسایل آشپزی غیرفلزی، یا غیر واکنشی استفاده کنید.
• در صورت ابتلا به پاروسمی، (نوعی حس بویایی تحریف شده)، برخی داروها ممکن است حس چشایی شما را بهبود ببخشند. 

سئوالات متداول درباره احساس طعم فلز دهان 

در ادامه با سئوالات متداول درباره احساس طعم فلز دهان آشنا می‌شوید:

آیا طعم فلزی در دهان یک اورژانس پزشکی است؟

طعم فلزی در دهان معمولا جای نگرانی ندارد. با این حال، می‌تواند یک علامت اولیه آنافیلاکسی باشد که تهدیدکننده زندگی است. در این صورت با اورژانس تماس بگیرید.

چه کمبودی باعث ایجاد طعم فلزی در دهان می شود؟

کمبود مس، روی، ویتامین B و ویتامین C ممکن است باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شود.

چه زمانی باید نگران این طعم در دهانم باشم؟

اگر بعد از خوردن نوع خاصی از غذا طعم فلزی را در دهان خود تجربه کردید، یا اگر علائم شما بدتر شد یا از بین نرفت، به پزشک مراجعه کنید.

چرا مدام احساس خستگی می کنم و طعم فلز در دهانم دارم؟

خستگی و طعم فلز در دهان علائم برخی از بیماری‌ها مانند آلرژی، کمبود مواد مغذی و بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی هستند.

خلاصه

مزه فلزی در دهان اغلب به دلیل مشکل جدی نیست. با این حال، گاهی اوقات ممکن است نشان‌دهنده یک بیماری زمینه‌ای یا شروع شوک آنافیلاکتیک باشد. مصرف برخی غذاها، بارداری، شیمی‌درمانی، مصرف برخی داروها و شرایط سلامت عصبی نیز از علل احساس طعم فلز در دهان هستند. اگر طعم فلز در دهان را تجربه کردید و از بین نرفت، با پزشک مشورت کنید.