تغذیه سالم برای نوزادان، خطرات وجود فلزات سنگین

در سال ۲۰۱۷ یک سازمان غیرانتفاعی به اسم کلین لیبل پروجکت (Clean Label Project) یافته‌هایشان را مبنی بر وجود فلزات سنگین در مواد غذایی کودکان مانند آرسنیک، جیوه و سرب منتشر کرده‌اند. کانسومر ریپورت (Consumer Reports) اخیرا بعضی از این یافته‌های ترسناک را در آزمایش تازه‌ای تایید کرد. کانسومر ریپورت ۵۰ بسته‌بندی مواد غذایی شرکت‌های تهیه غذای نوزاد و کودکان را مورد بررسی قرار داده است. این موسسه وجود کادمیوم، آرسنیک، جیوه و سرب را داخل مواد غذایی مورد آزمایش قرار داد. با نتایج تحقیقات آنها در ادامه آشنا می‌شویم.

نتایج آزمایش مواد سمی در غذای کودکان

هر بسته‌بندی شامل حداقل یکی از مواد سمی مانند کادمیوم، سرب یا جیوه بود. سطح مواد سمی در ۶۸ درصد از مواد غذایی نگران‌کننده بود. از ۵۰ بسته غذایی مورد آزمایش، ۱۵ نوع آن سلامتی کودکانی که هر روز یک وعده از آن یا کمتر مصرف می‌کنند به خطر می‌اندازد. همچنین آلودگی مواد غذایی به سموم در محصولاتی مانند برنج و سیب‌زمینی شیرین بالا بود. بیشتر مواد غذایی شامل میان‌وعده‌هایی مانند چیپس، پفک، کلوچه‌ها و انواع بیسکوییت‌ها می‌شود. کلین لیبل پروجکت نتایج مشابهی را در مطالعه غذای خود (۲۰۱۷) منتشر کرده است. این سازمان حدود ۵۰۰ نوع شیر خشک، غذای کودک و غلات صبحانه را از نظر وجود فلزات سنگینی مانند آفت‌کش‌ها و ماده شیمیایی بیس فنول ای (BPA) در آزمایشگاه شخص ثالث مورد بررسی قرار داده‌اند.

در میان یافته‌های آنها؛

- حدود ۶۵ درصد از محصولات غذایی کودک حاوی مقدار کمی آرسنیک بود

- در ۶۳ درصد از مواد غذایی کودک مقداری سرب مشاهده شده است

- شصت درصد از محصولات با برچسب فاقد بیس فنول ای (BPA) دارای این ماده سمی بودند

- در تعدادی از غذا‌های کودک با گواهی ارگانیک سطوح بالایی از آرسنیک مشاهده شده است

فلزات سنگین در مواد غذایی کودکان

وجود هر میزان از فلزات سنگین در مواد غذایی کودکان مانند کادمیوم، سرب، جیوه و آرسنیک مضر تشخیص داده شده است. سرب به مغز کودکان آسیب می‌رساند و وجود حتی مقدار کمی از آن برای کودکان خطرناک است. همچنین آرسنیک و جیوه جزو سموم عصبی یا نوروتوکسین‌ها محسوب می‌شوند و برای کودکان بسیار خطرناک است. بدن کودکان نسبت به این سموم بسیار حساس و آسیب‌پذیر است؛ زیرا ارگان‌های بدن کودک هنوز به طور کافی رشد پیدا نکرده است.

مسمومیت با سرب

بر طبق گفته‌های کانسومر ریپورتر قرار گرفتن در معرض حتی مقدار بسیار کمی از این سموم در سال‌های اولیه تاثیرات مخربی روی جسم و ذهن کودک دارد. آی کیوی پایین، مشکلات رفتاری، اوتیسم، اختلال بیش‌فعالی و نقص توجه از جمله مشکلات مربوط به وجود فلزات سنگین در مواد غذایی کودکان به ویژه مسمومیت با سرب است. اثرات این سموم، بلند‌مدت و غیر قابل برگشت هستند. به گزارش کانسومر ریپورتر این سموم عامل سرطان‌های کشنده‌ای مانند سرطان مثانه، ریه، پوست، همچنین مشکلات شناختی، اختلالات مربوط به تولید مثل و دیابت نوع ۲ است.

آیا باید نگران این سموم بود؟

قبل از هر گونه ترس و نگرانی باید بگوییم که موسسه کانسومر ریپورتر و کلین لیبل پروجکت داده‌های واقعی خودشان را درباره مواد منتشر نکرده‌اند. بنابراین امکان اطلاع از میزان دقیق مواد سمی موجود در مواد غذایی یا صحت تحقیق وجود ندارد. جنیفر لوری استاد شورای نظارت سلامت محیط زیست دانشگاه آمریکایی و رئیس سم‌شناسی بیمارستان مرسی کودکان در کانزاس سیتی می‌گوید:

بدون در اختیار داشتن داده‌های قطعی و انجام یک بررسی دقیق و صحیح نمی‌توان به طور قطعی در این مورد اظهار نظر کرد. صرفا به علت مثبت بودن نتیجه یک آزمایش نمی‌توان گفت که آن مواد غذایی حاوی مقادیر بالایی از مواد سمی است.

جنیفر لوری در ادامه اشاره می‌کند که متاسفانه این مواد سمی در محیط وجود دارد. حتی با وجود مصرف غذا‌های ارگانیک و فاقد مواد سمی صد در صد نمی‌توانید بگویید که از خطر در امان هستید. مواد غذایی سمومی مانند سرب، آرسنیک و کادمیوم را از آب و خاک دریافت می‌کنند. همچنین هنگام ذخیره‌سازی، پردازش و توزیع ممکن است آلوده شوند.

اما این یافته‌ها باعث می‌شود تولید‌کنندگان سطح فلزات سنگین در مواد غذایی کودکان را در محصولاتشان کاهش دهند. Jackie Bowen مدیر اجرایی کلین لیبل پروجکت می‌گوید:

ما امیدواریم که این موارد یک هشدار و زنگ خطری برای آگاه ساختن والدین و برند‌های معروف درباره وجود فلزات سنگین در مواد غذایی کودکان باشد

این گزارش‌ها مشتری‌ها را تشویق به تماس با شرکت‌های مواد غذایی مورد علاقه‌شان می‌کند تا از آنها درباره انجام یا عدم انجام این آزمایش‌ها سوال کنند. همچنین تولید‌کنندگان را ترغیب به انجام استاندارد‌های کیفی سخت‌تر و آزمایش‌های بهتر می‌کند. در واقع بسیاری از شرکت‌ها بعد از انتشار گزارش موسسه واکنش نشان داده‌اند. او می‌گوید:

ما می‌خواهیم به تمام پدر و مادر‌ها اطمینان دهیم که سلامت و ایمنی کودک برای ما در اولویت قرار دارد و ما هیچ کوتاهی و مسامحه‌ای در کیفیت غذای کودک به عمل نمی‌آوریم.