حالت تاریک موبایل به چشمان شما آسیب می زند؟
موبایل آسیب های زیادی به زندگی می زند. از تمام جنبه های آن که بگذاریم به حالت تاریک و روشن آن می رسیم.
به گزارش نی نی بان ، حالت تاریک می‌تواند تابش نور زیاد را کاهش دهد و از میزان نور آبی کم کند که این امر باعث افزایش راحتی بصری می‌شود. اما این ویژگی برای همه مناسب نیست و در برخی افراد ممکن است مشکلات بینایی بیشتری ایجاد کند. برخی افراد از حالت تاریک استفاده می‌کنند زیرا معتقدند که باعث کاهش خستگی چشم می‌شود، به‌ویژه در شب یا محیط‌های کم‌نور. اما آیا این ادعا پایه‌ی علمی دارد؟
حالت تاریک چیست؟
حالت تاریک که با نام‌های حالت شب، کنتراست منفی یا تم تاریک نیز شناخته می‌شود، گزینه‌ای در نمایشگر است که رنگ‌های صفحه را معکوس می‌کند. در حالی که در حالت روشن، متن تیره روی پس‌زمینه روشن نمایش داده می‌شود، در حالت تاریک متن روشن روی پس‌زمینه تیره قرار می‌گیرد.
برخی اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌ها، به‌جای رنگ سیاه، از رنگ‌های خاکستری، سرمه‌ای، زرشکی یا بنفش برای پس‌زمینه استفاده می‌کنند.
یکی از اهداف حالت تاریک، کاهش نور آبی منتشر شده از صفحه نمایش است. نور آبی یک نوع نور مرئی با طول موج کوتاه و انرژی بالا است که از منابع مختلفی مانند خورشید، چراغ‌های LED و دستگاه‌های دیجیتال ساطع می‌شود.
جالب است بدانید که قبل از حالت روشن، حالت تاریک استاندارد رایج بود! در اولین رایانه‌های شخصی، مانیتورها تک‌رنگ بودند و صفحه نمایش تیره به نظر می‌رسید. هنگامی که کلیدی روی صفحه‌کلید فشرده می‌شد، فسفر موجود در نمایشگر روشن می‌شد (اغلب به رنگ سبز) و حروف و نمادها روی پس‌زمینه تاریک ظاهر می‌شدند.
تأثیر نور آبی بر چشم‌ها
نور آبی می‌تواند اثرات مثبتی بر سلامت و خلق‌وخوی ما داشته باشد، مانند:
افزایش هوشیاری
بهبود حافظه و عملکرد شناختی
تنظیم ریتم شبانه‌روزی بدن (چرخه خواب و بیداری)
اما قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آبی، به‌ویژه در شب یا محیط‌های کم‌نور، می‌تواند تأثیراتی مانند خستگی چشم ایجاد کند. با این حال، تحقیقات نشان داده‌اند که نور آبی صفحه‌های دیجیتال تهدید جدی و دائمی برای بینایی ایجاد نمی‌کند و تاثیر آن بیشتر در احساس راحتی بصری است و حالت تاریک یکی از روش‌هایی است که ممکن است باعث راحت‌تر شدن چشم هنگام استفاده از نمایشگرهای دیجیتال شود.
سندرم بینایی کامپیوتری (CVS) چیست؟
یکی از دلایل اصلی استفاده از حالت تاریک، کاهش خستگی چشم است. این مشکل که به عنوان سندرم بینایی کامپیوتری (CVS) شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که چشم‌ها در اثر خیره شدن طولانی به صفحه نمایش دچار ناراحتی شوند.
علائم CVS عبارتند از:
خشکی یا آبریزش چشم
تاری یا دوبینی
سردرد
درد گردن و شانه
حساسیت به نور
مشکل در تمرکز
عوامل مختلفی در ایجاد CVS نقش دارند، از جمله نور نامناسب، تابش خیره‌کننده، روشنایی صفحه، کنتراست، اندازه فونت، رنگ‌ها و فاصله از صفحه نمایش. همچنین، مشکلات بینایی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی، آستیگماتیسم، پیرچشمی و خشکی چشم می‌توانند شدت خستگی چشم را افزایش دهند.
حالت تاریک برای همه افراد مناسب نیست. اگرچه این ویژگی برای بسیاری از کاربران جذاب و مفید به نظر می‌رسد، اما ممکن است باعث ناراحتی‌های جزئی و مشکلاتی برای چشم‌ها شود.
آیا حالت تاریک به کاهش خستگی چشم کمک می‌کند؟
حالت تاریک ممکن است به کاهش برخی از این عوامل کمک کند. کاهش روشنایی و تابش خیره‌کننده صفحه نمایش باعث می‌شود که چشم‌ها راحت‌تر با نور محیط هماهنگ شوند و از خشک شدن بیش از حد جلوگیری شود.
این تنظیم، یک روش ساده اما موثر برای کاهش خستگی چشم و بهبود راحتی هنگام استفاده از دستگاه‌های دیجیتال است. البته، تأثیر آن ممکن است برای همه افراد یکسان نباشد، بنابراین بهتر است آن را امتحان کنید و ببینید آیا برای شما مفید است یا خیر.
چگونه حالت تاریک را فعال کنیم؟
برای فعال کردن حالت تاریک در گوشی یا کامپیوتر خود:
به تنظیمات (Settings) بروید.
گزینه نمایش (Display) یا ظاهر (Appearance) را پیدا کنید.
گزینه حالت تاریک (Dark Mode) را فعال کنید.
برخی اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌ها نیز تنظیمات مخصوص خود را برای حالت تاریک دارند که می‌توانید آن‌ها را به‌صورت دستی فعال یا غیرفعال کنید. همچنین، برخی افزونه‌ها و پلاگین‌ها وجود دارند که حالت تاریک را به‌طور خودکار در همه وب‌سایت‌ها اعمال می‌کنند.
البته اگر این گزینه را در تنظیمات گوشی خود پیدا نمی‌کنید، ممکن است نام متفاوتی داشته باشد یا گوشی و سیستم‌عامل شما قدیمی باشد و از این ویژگی پشتیبانی نکند.
جنبه‌های منفی حالت تاریک
حالت تاریک برای همه افراد مناسب نیست. اگرچه این ویژگی برای بسیاری از کاربران جذاب و مفید به نظر می‌رسد، اما ممکن است باعث ناراحتی‌های جزئی و مشکلاتی برای چشم‌ها شود.
تأثیر بر وضوح بینایی
وضوح بینایی یعنی توانایی دیدن جزئیات با دقت بالا. زمانی که به متن تیره روی پس‌زمینه روشن نگاه می‌کنید، مردمک‌های چشمتان جمع‌تر می‌شوند و این باعث می‌شود وضوح تصویر بهتر شود. اما هنگام مشاهده متن روشن روی پس‌زمینه تاریک، مردمک‌ها گشادتر می‌شوند تا نور بیشتری وارد چشم شود. این موضوع می‌تواند باعث کاهش تمرکز روی متن و تاری جزئی دید شود، به‌ویژه برای افرادی که دوربینی یا پیرچشمی دارند.
خستگی چشم
خستگی چشم یکی از مشکلاتی است که در اثر استفاده طولانی‌مدت از نمایشگرها به وجود می‌آید. وقتی از حالت تاریک استفاده می‌کنید، چشم‌ها باید بیشتر تلاش کنند تا با روشنایی کم صفحه سازگار شوند. برای برخی افراد، این حالت می‌تواند باعث افزایش خستگی چشم شود.
راه‌حل چیست؟ بهتر است حالت روشن و تاریک را امتحان کنید و ببینید کدام یک برای شما راحت‌تر است و یا نور صفحه را تنظیم کنید تا با محیط اطراف همخوانی داشته باشد.
مشکل در خواندن متن‌ها
برخی افراد خواندن متن‌های سفید روی پس‌زمینه تاریک را دشوارتر می‌دانند، به‌ویژه اگر دچار مشکلات بینایی مانند آب مروارید، دژنراسیون ماکولا (تخریب لکه زرد) یا تاری دید باشند.
زیرا در نور کم، مردمک چشم گشادتر می‌شود که این مسئله تمرکز بر روی متن را سخت‌تر می‌کند. علاوه بر این، حالت تاریک ممکن است کنتراست بین متن و پس‌زمینه را کاهش دهد و خواندن متن را برای برخی افراد دشوارتر کند.
تحقیقات درباره‌ی حالت تاریک چه می‌گویند؟
تحقیقات مختلفی درباره‌ی تأثیر حالت تاریک انجام شده است. در یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ که اثر Night Shift در محصولات اپل را بررسی کرد، مشخص شد که این قابلیت تأثیر خاصی بر تولید ملاتونین (هورمونی که خواب را تنظیم می‌کند) ندارد. بنابراین، کاهش نور آبی به‌تنهایی نمی‌تواند ریتم شبانه‌روزی بدن را تنظیم کند و کم کردن روشنایی صفحه ممکن است تأثیر بیشتری داشته باشد. مطالعه دیگری در سال ۲۰۲۰ توسط گروه Nielsen Norman نشان داد که برای افرادی با بینایی طبیعی یا اصلاح‌شده، حالت روشن عملکرد بهتری دارد زیرا کنتراست بیشتری ایجاد می‌کند و اعوجاجات بینایی (مشکلاتی مثل تاری یا سخت شدن تمرکز روی نوشته‌ها) را کاهش می‌دهد. اما برای برخی افراد دارای مشکلات بینایی مانند آب مروارید، حالت تاریک ممکن است بهتر باشد زیرا تابش خیره‌کننده‌ی نور را کاهش داده و دید را بهبود می‌بخشد.
در نهایت، حالت تاریک برای برخی افراد راحت‌تر و آرامش‌بخش‌تر است، اما برخی دیگر ممکن است با آن دچار خستگی چشم و سردرد شوند. بهترین راه برای فهمیدن اینکه آیا حالت تاریک برای شما مناسب است یا نه، این است که آن را امتحان کنید و ببینید چشمانتان چه واکنشی نشان می‌دهند. اگر هنگام استفاده از حالت تاریک احساس راحتی می‌کنید، از آن بهره ببرید. اما اگر دچار تاری دید، خستگی یا سردرد می‌شوید، بهتر است از حالت روشن یا تنظیمات دیگر مانند کاهش نور صفحه استفاده کنید.
همچنین، به یاد داشته باشید که مهم‌ترین عامل در حفظ سلامت چشم‌ها، استراحت دادن به آن‌ها، پلک زدن منظم و انجام معاینات دوره‌ای است.
منبع: تبیان
