بیماری های شایع در مردان، مرتبط با دستگاه تناسلی
واریکوسل تجمعى از وریدهاى متسع است که اغلب سمت چپ کیسهٔ بیضه ایجاد مىشود و غالباً در لمس آن را به شکل کیسهٔ پر از کرم توصیف مىکنند.
بیماریهای مرتبط با دستگاه تناسلی مردان
- واریکوسل
واریکوسل تجمعى از وریدهاى متسع است که اغلب سمت چپ کیسهٔ بیضه ایجاد مىشود و غالباً در لمس آن را به شکل "کیسهٔ پر از کرم" توصیف مىکنند. این وریدهایى متورم بهعلت تخلیه طبیعى وضعیتی، هنگام دراز کشیدن ناپدید مىشوند. این عارضه بىخطر است، اگرچه وجود آن ممکن است باعث عقیمى شود. با پوشیدن لباسهاى زیر تنگ مىتوان این عارضه را بهتر تحمل کرد. اگر واریکوسل باعث ناراحتى شد، یا آنکه در مورد احتمال بروز عقیمى نگران هستید (این عارضه به هیچ وجه در توانائى جنسى تأثیر ندارد)، به پزشک مراجعه کنید. او ممکن است برداشتن این وریدها را از طریق جراحى توصیه کند.
در برخى مردان که دچار تجمع مایع در شکم (آسیت) هستند، بخشى از این مایع ممکن است بهداخل کیسهٔ بیضه نشت کند و باعث تورم دو طرفه آن شود. درمان این عارضه استفاده از بیضهبند است. در موارد شدید براى بستن ارتباط میان شکم و کیسهٔ بیضه جراحى ممکن است توصیه شود.
- وجود خون در منى
وجود خون در منى به معنى ظاهر شدن خون در منى دفع شده از طریق انزال است. این عارضه نسبتاً شایع و بدون درد است و تقریباً هیچگاه جاى نگرانى وجود ندارد. علت رایج آن پاره شدن وریدهاى کوچک واقع در قسمت فوقانى پیشابراه هنگام نغوذ است. منى معمولاً تنها حاوى رگههاى خونى قرمز یا قهوهاى رنگ است، اگرچه در موارد نادر خون ممکن است بهمدت چند روز در منى ظاهر شود. هیچ درمانى لازم نیست. با این همه اگر متوجه وجود خون در ادرار خود شدید، به پزشک مراجعه کنید، زیرا این مسئله ممکن است نشانگر یک عارضهٔ مهم مثانه یا کلیه باشد.
- کیستهاى اپیدیدیم
کیستهاى کوچکى ممکن است در لولههاى جمعکنندهٔ اسپرم واقع در اپیدیدیم ایجاد شود. این کیستها در مردان بالاى ۴۰ سال شایع هستند و بهشکل تورم کوچک و بدون درد در قسمت فوقانى خلفى یک یا دو بیضه تظاهر مىکنند. این ضایعات کاملاً بىخطر هستند مگر آنکه به قدرى بزرگ شوند که باعث ناراحتى گردند. در این موارد ممکن است برداشتن آنها از طریق جراحى لازم باشد. اگر اطمینان ندارید که تودهٔ ایجاد شده واقعاً قسمتى از بیضه است به پزشک مراجعه کنید.سرطان بیضه عمدتاً مردان جوان در سنین ۱۵ تا ۳۵ سال را مبتلا مىکند.
- بیضه نزول نکرده
هنگام تکامل جنینى بیضهها از نزدیک کلیهها و از طریق مجراى واقع در کشالهٔ ران به کیسهٔ بیضه نزول مىکنند. در تعداد کمى از پسران یک یا هر دو بیضه نمىتوانند نزول کنند. این پسران باید بهطور ادوارى معاینه شوند و اگر بیضه یا بیضهها در حدود سن دو سالگى نزول نکردند، معمولاً عمل جراحىاى بهنام تثبیت بیضه (ارکیوپکسی) براى ثابت کردن بیضه در کیسه بیضه توصیه مىشود.تأخیر در عمل جراحى تا بعد از ۵ سالگى ممکن است در نهایت منجر به لطمه زدن به اسپرمسازى شود. در برخى موارد تزریق هورمون ممکن است نزول بیضه را تحریک کند. اگر بیضهٔ نزول نکرده تا هنگام بلوغ تشخیص داده نشود برداشتن آن از طریق جراحى توصیه مىشود، زیرا در این شرایط احتمال ایجاد سرطان بیضه وجود دارد. بیضههاى متحرکى که هنگام انقباض کیسهٔ بیضه بهداخل شکم کشیده مىشوند، شایع هستند و نیازى به درمان ندارند، اگرچه احتمال بروز فتق کشالهٔ ران در این پسران افزایش مىیابد.
- فتق کشالهٔ ران (فتق مغبنى)
بسته شدن ناکامل یا ضعف بافتى ممکن است باعث بزرگ شدن مجراى کشالهٔ ران در کف شکم که طناب اسپرماتیک از داخل آن عبور مىکند، شود. اگر این سوراخ به اندازهٔ کافى بزرگ باشد، رودهها ممکن است از طریق آن وارد کیسهٔ بیضه شوند. در فتق رانى این سوراخ در کنار مجراى کشالهٔ ران است و رودهها ممکن است از قسمت بالاى ران بیرون بزنند.
درمان: هر دو نوع این فتقها باید توسط جراحى بسته شوند زیرا خطر قطع جریان خون بخشى از روده که از دورن این فتقها عبور مىکند، وجود دارد. این نوع قطع جریان خون را فتق مختنق گویند.
- سرطان بیضه
برخلاف اکثر سرطانهاى مردان، سرطان بیضه عمدتاً مردان جوان در سنین ۱۵ تا ۳۵ سال را مبتلا مىکند. خوشبختانه این بیمارى در صورت کشف زودرس میزان بهبودى بالائى دارد. بیضههاى نزول نکرده بسیار بیشتر از بیضههائى که بهطور طبیعى نزول کردهاند، دچار سرطان مىشوند. سابقهٔ خانوادگى سرطان بیضه یا ابتلا به تورم بیضهٔ ناشى از اوریون از عوامل خطرساز دیگر هستند.زودرسترین نشانهٔ سرطان بیضه تودهٔ بدون درد در جسم بیضه است که بهتدریج رشد مىکند. این توده را معمولاً نمىتوان تشخیص داد مگر آنکه عادت کنید بیضههاى خود را بهطور ادوارى معاینه کنید. اگر تودهاى در بیضهٔ خود پیدا کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.درمان سرطان بیضه : آزمایشهاى تشخیصى متعددى براى تعیین نوع تومور بیضه و میزان گسترش آن در دسترس است. درمان اولیه برداشتن بیضهٔ مبتلا است. بسته به مرحلهٔ گسترش تومور، پرتودرمانى یا شیمىدرمانى نیز ممکن است توصیه شود. روش درمانى جدید در صورت کشف زودرس در ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد باعث درمان تومور مىشود. در اکثر مواردبیضهٔ گرفتار نشده سالم مىماند و قدرت بارورى و توانائى جنسى را حفظ مىکند.
معاینه بیضهها توسط خود شخص
کلید کشف زودرس سرطان بیضه یک معاینه دو دقیقهاى ماهانه توسط خود شخص است که انجام آن درست باید بعد از بلوغ شروع شود. بهترین زمان معاینه بیضه بعد از یک حمام گرم یا زیردوش رفتن است. زیرا در آن هنگام کیسهٔ بیضه شل مىشود. هر بیضه را به آرامى بین انگشتهاى شست و سبابهٔ هر دو دست بغلتانید. اگر تودهاى سفت را در یک بیضهٔ خود یافتید، هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید. والدین باید اهمیت این معاینه را براى پسران خود تشریح کنند، زیرا اکثر برنامههاى بهداشتى مدارس فاقد آموزش انجام این معاینه است. اگر از انجام این کار اکراه دارید، از پزشک درخواست کنید که انجام معاینه بیضه را به پسران تان بیاموزد.
- واریکوسل
واریکوسل تجمعى از وریدهاى متسع است که اغلب سمت چپ کیسهٔ بیضه ایجاد مىشود و غالباً در لمس آن را به شکل "کیسهٔ پر از کرم" توصیف مىکنند. این وریدهایى متورم بهعلت تخلیه طبیعى وضعیتی، هنگام دراز کشیدن ناپدید مىشوند. این عارضه بىخطر است، اگرچه وجود آن ممکن است باعث عقیمى شود. با پوشیدن لباسهاى زیر تنگ مىتوان این عارضه را بهتر تحمل کرد. اگر واریکوسل باعث ناراحتى شد، یا آنکه در مورد احتمال بروز عقیمى نگران هستید (این عارضه به هیچ وجه در توانائى جنسى تأثیر ندارد)، به پزشک مراجعه کنید. او ممکن است برداشتن این وریدها را از طریق جراحى توصیه کند.
در برخى مردان که دچار تجمع مایع در شکم (آسیت) هستند، بخشى از این مایع ممکن است بهداخل کیسهٔ بیضه نشت کند و باعث تورم دو طرفه آن شود. درمان این عارضه استفاده از بیضهبند است. در موارد شدید براى بستن ارتباط میان شکم و کیسهٔ بیضه جراحى ممکن است توصیه شود.
- وجود خون در منى
وجود خون در منى به معنى ظاهر شدن خون در منى دفع شده از طریق انزال است. این عارضه نسبتاً شایع و بدون درد است و تقریباً هیچگاه جاى نگرانى وجود ندارد. علت رایج آن پاره شدن وریدهاى کوچک واقع در قسمت فوقانى پیشابراه هنگام نغوذ است. منى معمولاً تنها حاوى رگههاى خونى قرمز یا قهوهاى رنگ است، اگرچه در موارد نادر خون ممکن است بهمدت چند روز در منى ظاهر شود. هیچ درمانى لازم نیست. با این همه اگر متوجه وجود خون در ادرار خود شدید، به پزشک مراجعه کنید، زیرا این مسئله ممکن است نشانگر یک عارضهٔ مهم مثانه یا کلیه باشد.
- کیستهاى اپیدیدیم
کیستهاى کوچکى ممکن است در لولههاى جمعکنندهٔ اسپرم واقع در اپیدیدیم ایجاد شود. این کیستها در مردان بالاى ۴۰ سال شایع هستند و بهشکل تورم کوچک و بدون درد در قسمت فوقانى خلفى یک یا دو بیضه تظاهر مىکنند. این ضایعات کاملاً بىخطر هستند مگر آنکه به قدرى بزرگ شوند که باعث ناراحتى گردند. در این موارد ممکن است برداشتن آنها از طریق جراحى لازم باشد. اگر اطمینان ندارید که تودهٔ ایجاد شده واقعاً قسمتى از بیضه است به پزشک مراجعه کنید.سرطان بیضه عمدتاً مردان جوان در سنین ۱۵ تا ۳۵ سال را مبتلا مىکند.
- بیضه نزول نکرده
هنگام تکامل جنینى بیضهها از نزدیک کلیهها و از طریق مجراى واقع در کشالهٔ ران به کیسهٔ بیضه نزول مىکنند. در تعداد کمى از پسران یک یا هر دو بیضه نمىتوانند نزول کنند. این پسران باید بهطور ادوارى معاینه شوند و اگر بیضه یا بیضهها در حدود سن دو سالگى نزول نکردند، معمولاً عمل جراحىاى بهنام تثبیت بیضه (ارکیوپکسی) براى ثابت کردن بیضه در کیسه بیضه توصیه مىشود.تأخیر در عمل جراحى تا بعد از ۵ سالگى ممکن است در نهایت منجر به لطمه زدن به اسپرمسازى شود. در برخى موارد تزریق هورمون ممکن است نزول بیضه را تحریک کند. اگر بیضهٔ نزول نکرده تا هنگام بلوغ تشخیص داده نشود برداشتن آن از طریق جراحى توصیه مىشود، زیرا در این شرایط احتمال ایجاد سرطان بیضه وجود دارد. بیضههاى متحرکى که هنگام انقباض کیسهٔ بیضه بهداخل شکم کشیده مىشوند، شایع هستند و نیازى به درمان ندارند، اگرچه احتمال بروز فتق کشالهٔ ران در این پسران افزایش مىیابد.
- فتق کشالهٔ ران (فتق مغبنى)
بسته شدن ناکامل یا ضعف بافتى ممکن است باعث بزرگ شدن مجراى کشالهٔ ران در کف شکم که طناب اسپرماتیک از داخل آن عبور مىکند، شود. اگر این سوراخ به اندازهٔ کافى بزرگ باشد، رودهها ممکن است از طریق آن وارد کیسهٔ بیضه شوند. در فتق رانى این سوراخ در کنار مجراى کشالهٔ ران است و رودهها ممکن است از قسمت بالاى ران بیرون بزنند.
درمان: هر دو نوع این فتقها باید توسط جراحى بسته شوند زیرا خطر قطع جریان خون بخشى از روده که از دورن این فتقها عبور مىکند، وجود دارد. این نوع قطع جریان خون را فتق مختنق گویند.
- سرطان بیضه
برخلاف اکثر سرطانهاى مردان، سرطان بیضه عمدتاً مردان جوان در سنین ۱۵ تا ۳۵ سال را مبتلا مىکند. خوشبختانه این بیمارى در صورت کشف زودرس میزان بهبودى بالائى دارد. بیضههاى نزول نکرده بسیار بیشتر از بیضههائى که بهطور طبیعى نزول کردهاند، دچار سرطان مىشوند. سابقهٔ خانوادگى سرطان بیضه یا ابتلا به تورم بیضهٔ ناشى از اوریون از عوامل خطرساز دیگر هستند.زودرسترین نشانهٔ سرطان بیضه تودهٔ بدون درد در جسم بیضه است که بهتدریج رشد مىکند. این توده را معمولاً نمىتوان تشخیص داد مگر آنکه عادت کنید بیضههاى خود را بهطور ادوارى معاینه کنید. اگر تودهاى در بیضهٔ خود پیدا کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.درمان سرطان بیضه : آزمایشهاى تشخیصى متعددى براى تعیین نوع تومور بیضه و میزان گسترش آن در دسترس است. درمان اولیه برداشتن بیضهٔ مبتلا است. بسته به مرحلهٔ گسترش تومور، پرتودرمانى یا شیمىدرمانى نیز ممکن است توصیه شود. روش درمانى جدید در صورت کشف زودرس در ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد باعث درمان تومور مىشود. در اکثر مواردبیضهٔ گرفتار نشده سالم مىماند و قدرت بارورى و توانائى جنسى را حفظ مىکند.
معاینه بیضهها توسط خود شخص
کلید کشف زودرس سرطان بیضه یک معاینه دو دقیقهاى ماهانه توسط خود شخص است که انجام آن درست باید بعد از بلوغ شروع شود. بهترین زمان معاینه بیضه بعد از یک حمام گرم یا زیردوش رفتن است. زیرا در آن هنگام کیسهٔ بیضه شل مىشود. هر بیضه را به آرامى بین انگشتهاى شست و سبابهٔ هر دو دست بغلتانید. اگر تودهاى سفت را در یک بیضهٔ خود یافتید، هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید. والدین باید اهمیت این معاینه را براى پسران خود تشریح کنند، زیرا اکثر برنامههاى بهداشتى مدارس فاقد آموزش انجام این معاینه است. اگر از انجام این کار اکراه دارید، از پزشک درخواست کنید که انجام معاینه بیضه را به پسران تان بیاموزد.
منبع:
جوان ایرانی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼