درمان ناباروری با آی وی اف چگونه انجام می‌شود؟

ترس از ناباروری یکی از نگرانی‌هایی است که بسیاری از زوج‌ها با آن دست‌به‌گریبان هستند. اما امروزه تکنیک‌های کارآمدی وجود دارد که این مشکل را برطرف کرده و زوج‌های کمتری با مشکل عدم توانایی در باروری مواجه می‌شوند. تنبلی تخمدان یکی از عوامل شایع ناباروری در زنان محسوب می‌شود. درصورتی‌که پزشک دلیل اصلی عدم باروری زوج مراجعه‌کننده را تنبلی تخمدان تشخیص دهد، ممکن است درمان ناباروری با آی وی اف را پیشنهاد دهد. این روش یکی از رایج‌ترین درمان‌ها برای عدم باروری تخمدان در هنگام نزدیکی است.

بیشتر بخوانید: روش های نوین در درمان ناباروری

درمان ناباروری با آی وی اف چیست؟

آی وی اف یا In Vitro Fertilizataion روش بارورسازی تخمک در آزمایشگاه است. در این روش که در مورد زوج‌هایی انجام می‌شود که امکان بچه‌دار شدن به روش‌های طبیعی را ندارند، عمل لقاح تخمک زن و اسپرم مرد در محیط آزمایشگاه انجام می‌شود و هنگامی که این لقاح موفقیت‌آمیز بود و جنین ایجاد شد، آن را به درون رحم زن منتقل می‌کنند. این روش یکی از رایج‌ترین درمان‌ها برای ناباروری بوده و امروزه خیلی از زوج‌های نابارور برای انجام آن به کیلینیک‌های مربوطه مراجعه می‌کنند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب

مراحل درمان ناباروری با آی وی اف

درمان ناباروری با آی وی اف یک فناوری پیشرفته کمک باروری است که شامل چندین مرحله است که برای افزایش احتمال بارداری موفق پیاده سازی می‌شود. در ادامه مراحل انجام درمان آی وی اف را بررسی خواهیم کرد.

1.تحریک تخمدان

فرایند آی وی اف با تحریک تخمدان آغاز می‌شود. در این مرحله، داروهای باروری برای تحریک تخمدان‌ها برای تولید تخمک‌های متعدد تجویز می‌شود. هدف این فرایند افزایش شانس بازیابی تخمک‌های زنده برای لقاح است. نظارت دقیق از طریق سونوگرافی و آزمایش خون تضمین می‌کند که تخمدان‌ها به طور مطلوب به داروها پاسخ می‌دهند.

2. جمع آوری تخمک‌ها

مرحله دوم از روش درمان آی وی اف جمع آوری تخمک‌ها از زن است. برای این کار با کمک یک سوزن مخصوص که از طریق واژن وارد محوطه لگن و سپس تخمدان می‌رسد، تخمک‌ها را جمع‌آوری می‌کنند. این کار تحت کنترل سونوگرافی واژینال انجام می‌شود و برای کاهش درد نیز از تزریق آرام بخش و در مواردی حتی از بیهوشی استفاده می‌کنند.

مرکز درمان ناباروری و نوآوری امین

https://aminmc.ir/

aminfertility

۴۵۶۹۲

۸۸۲۷۴۲۸۲

۴۴۹۵۲۱۷۶

۸۸۲۶۱۸۲۱

۰۹۹۱۹۴۸۵۴۲۸

آدرس:  بزرگراه حکیم، شیخ فضل الله نوری، ابتدای خیابان سازمان آب، کوچه میرداماد، پلاک ۲

3.جمع آوری اسپرم‌ها

پس از جمع آوری تخمک‌ها نوبت به جمع کردن اسپرم‌ها می‌رسد که این کار نیز در همان روز انجام می‌شود. نمونه اسپرم در یک ظرف پلاستیکی استریل جمع آوری می‌شود و در محیط آزمایشگاه اسپرم‌هایی با میزان تحرک و فعالیت بالاتر برای لقاح انتخاب می‌شوند.

4.انجام لقاح آزمایشگاهی

در آزمایشگاه، تخمک‌ها با اسپرم در یک محیط کنترل شده ترکیب می‌شوند تا لقاح تشکیل شود. این مرحله می‌تواند شامل لقاح طبیعی یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) باشد که در آن یک اسپرم منفرد مستقیماً به تخمک تزریق می‌شود. هنگامی که لقاح اتفاق می‌افتد، جنین‌های به دست آمده از نظر رشد در چند روز آینده به دقت بررسی می‌شوند.

مطالب پیشنهادی: آلرژی به اسپرم چیست؟ درمان حساسیت به اسپرم

5. انتخاب و انتقال جنین

انتخاب جنین یک مرحله مهم در درمان ناباروری با آی وی اف است. پزشک کیفیت و رشد جنین‌ها را برای شناسایی مناسب‌ترین کاندیدها به منظور انتقال در رحم مادر ارزیابی می‌کند. به طور معمول، یک یا چند جنین برای انتقال به رحم انتخاب می‌شوند. انتقال جنین یک روش نسبتاً ساده است که همراه با اولتراسوند انجام می‌شود. در این فرایند از یک کاتتر نازک برای قرار دادن جنین‌ها در حفره رحم استفاده می‌شود، جایی که آنها پتانسیل لانه گزینی و رشد را دارند.

6. تست بارداری و پیگیری

تقریباً دو هفته پس از انتقال جنین، آزمایش بارداری برای تعیین اینکه آیا لانه گزینی رخ داده است یا خیر، انجام می‌شود. اگر آزمایش مثبت باشد، نظارت و مراقبت مداوم برای حمایت از بارداری انجام خواهد شد. اگر آزمایش منفی باشد، بحث درباره درمان‌های مجدد در آینده و برنامه ریزی جدید درمانی انجام خواهد شد.

بیشتر بخوانید: تاثیر یائسگی زودرس در بارداری، 9 راه افزایش باروری

عمل آی وی اف چقدر طول می‌کشد؟

برای انجام آی وی اف باید چند جلسه به کیلینیک مراجعه کنید و هر بار آزمایشات و اقدامات لازم را انجام دهید. به طور کای می توان گفت که مدت زمان حدودی انجام آی وی اف از زمانی که برای اولین بار به کلینیک ناباروری مراجعه می کنید تا هنگامی که جنین در رحم شما جایگذاری می شود، 3 تا 4 هفته است. البته این در صورتی است که هر کدام از مراحل آی وی اف موفقیت آمیز انجام شوند و جنین به خوبی تشکیل شود.

درمان ناباروری با آی وی اف در چه مواردی استفاده می‌شود؟

آی وی اف برای زوج‌هایی با مشکلات باروری مختلف توصیه می‌شود. این مشکلات ممکن است فقط مربوط به خانم و یا آقا و یا حتی مربوط به هر دو طرف باشد. در زیر مواردی که منجر به ناباروی می‌شوند و در نهایت شما را برای انجام آی وی اف تبدیل به یک کاندیدای مناسب می‌کند آمده است:

چسبندگی لگن

چسبندگی لگن هنگامی اتفاق می‌افتد که بافت‌های نواری موجود در این بخش از بدن تبدیل به ورقه‌های نازک و چسبنده شده و باعث شوند که فضای بین دیواره رحم و رکتوم از بین برود. این یکی از دلایلی است که باعث می‌شود ناباروری اتفاق بیوفتد. اگر دچار این مشکل هستید، کاندیدای مناسبی برای آی وی اف محسوب می‌شوید.

واریکوسل

وارکوسل پیچ خوردگی و اتساع غیر طبیعی شبکه وریدی یا سیاهرگی است که اطراف بیضه رخ می‌دهد. این موضوع در مردان باعث بروز ناباروی می‌شود.

انسداد لوله‌های فالوپ

هنگامی که تخمک توسط اسپرم باروی می‌شود، از طریق لوله‌های فالوپ به رحم منتقل می‌گردد تا در رحم لانه گزینی کند. هنگامی لوله رحمی مسدود شود، این مسیر عبور از بین رفته و امکان بارداری از دست می‌رود. دلیل ایجاد انسداد لوله‌های فالوپ معمولا بافت اسکار، وجود عفونت و یا چسبندگی لگن است.

کاهش تعداد و تحرک اسپرم 

تعداد میزان تحرک اسپرم‌ها در باروری مردان موثر هستند. هنگامی که به دلایل مختلف میزان این تعداد و تحرک کافی نباشد ناباروری اتفاق افتاده و زوج‌ها برای بچه دار شدن نیاز است که به سراغ روش‌هایی از جمله آی وی اف بروند.

کاهش ذخیره تخمدانی

هر زن در طول زندگی خود و در دوره‌های مختلف یک میزان ذخیره تخمدانی دارد. هنگامی که این ذخیره کاهش پیدا کند، امکان باروری کم و یا از بین می‌رود. در واقع هنگامی که تخمک کمتری نسبت به حالت نرمال و طبیعی در تخمدان وجود داشته باشد، کاهش ذخیره تخمدانی صورت گرفته و برای بارداری می‌توان از روش آی وی اف استفاده کرد.

اندومتریوز شدید

در اندومتریوز پوشش داخلی رحم که با نام اندومتر شناخته می‌شود، به صورت زائده‌ها و ضایعات غیر طبیعی در بیرون از رحم رشد می‌کند. در دوره پریود این بافت همانند دیواره رحم، به درون ناحیه شکم و لگن فرو می‌ریزد. در مواردی که فرد دچار اندومتریوز شدید و پیشرفته است، امکان بارداری وجود ندارد.

ناباروری مرد و زن با علل ناشناخته

اگر هر کدام از طرفین به دلایلی غیر از موارد گفته شده دچار ناباروری هستند و امکان بچه دار شدن ندارند، می‌توانند از روش آی وی اف برای این کار استفاده کنند.

چه عواملی در شانس موفقیت درمان ناباروری با آی وی اف تاثیرگذار هستند؟

روش آی وی اف نیز به مانند روش‌های دیگر می‌تواند برای بعضی از زوج‌ها موفقیت‌آمیز باشد و برای بعضی دیگر بنا به علل مختلف نتیجه موفقیت‌آمیزی نداشته باشد. برای اینکه شانس آی وی اف و بارداری افزایش پیدا کند مواردی مانند کیفیت خوب اسپرم و تخمک، زمان مناسب انتقال جنین و دیگر موارد بسیار مهم هستند. عواملی که می‌توانند در میزان موفق بودن این روش تاثیر بگذارند به شرح زیر هستند:

ذخیره تخمدان کم

هنگامی که یک خانم با ذخیره تخمدان کم مراجعه می‌کند، امکان باروری در او بسیار پایین است و جهت انجام روش آی وی اف باید این ذخیره به کمک دارو افزایش یابد.

اسپرم‌های ضعیف و بی‌کیفیت

وجود اسپرم‌های ضعیف با تعداد کم و میزان تحرک پایین یکی از علل مهم در ناباروری مردان به شمار می‌رود. اینجاست که روش آی وی اف می‌تواند کمک کننده باشد زیرا اسپرم در آزمایشگاه نمونه‌گیری می‌شود و آن اسپرم‌هایی که دارای تحرک بیشتر هستند برای لقاح انتخاب می‌شوند.

مورفولوژی صفر یا درصد اسپرم طبیعی صفر

اگر درصد اسپرم طبیعی صفر باشد، مرد دچار تراتواسپرمی شدید است. در این حالت تنها روش برای ایجاد بارداری آی وی اف خواهد بود. میزان نرمال مورفولوژی اسپرم بین 5 تا 14 درصد است.

کیفیت رحم

کیفیت رحم و تقویت آن یکی از عوامل مهم در باروری است. ضعیف بودن رحم و وجود هر گونه نقص در آن موجب می‌شود که جنین نتواند به مدت 9 ماه در آن قرار گیرد و احتمال از بین رفتن جنین زیاد می‌شود. اگر یک خانم مشکلاتی در این زمینه داشته باشد که قابل رفع هم نباشند می‌تواند از روش آی وی اف برای بارداری استفاده کند.

مزایای درمان ناباروری با آی وی اف

درمان ناباروری با آی وی اف برای زوج‌هایی که نمی‌توانند به صورت طبیعی باردار شوند، مزایای فراوانی به همراه دارد. در ادامه به برخی از رایج‌ترین مزایای درمان آی وی اف اشاره خواهیم کرد.

غلبه بر چالش های ناباروری

IVF به عنوان یک چراغ امید برای زوج‌هایی است که با طیف وسیعی از مشکلات باروری، از انسداد لوله‌های فالوپ و اندومتریوز گرفته تا تعداد کم اسپرم مواجه هستند. این درمان فرصتی است برای زوج‌هایی که نتیجه موفقیت آمیزی از سایر روش‌های درمان ناباروری نگرفته‌اند.

افزایش میزان موفقیت بارداری

درمان آی وی اف نرخ موفقیت قابل توجهی را نشان داده است، به ویژه برای زوج‌هایی که مشکلات ناباروری پیچیده دارند. توانایی ایجاد جنین در یک محیط کنترل شده به پزشکان اجازه می‌دهد تا سالم‌ترین کاندیدها را برای انتقال انتخاب کنند و شانس بارداری موفق را افزایش دهند.

آزمایش ژنتیکی

آزمایش ژنتیکی پیش از لانه گزینی (PGT) یک مرحله در فرایند IVF است که امکان غربالگری جنین‌ها از نظر ناهنجاری‌های ژنتیکی قبل از انتقال را ایجاد می‌کند. این امر به ویژه برای زوج‌هایی که دارای سابقه اختلالات ژنتیکی هستند، مفید است و خطر انتقال این بیماری‌ها به جنین را کاهش می‌دهد.

انجماد جنین

هر جنین اضافی را که در طول یک چرخه منتقل نمی‌شود، می‌توان برای استفاده در آینده منجمد کرد. این بدان معناست که زوج‌ها می‌توانند بدون نیاز به گذراندن مجدد کل فرایند IVF، برای بارداری مجدد در زمان و هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر

معایب درمان آی وی اف

با وجود اینکه درمان آی وی اف مزایای فراوانی دارد و درصد موفقیت بالایی را ارائه می‌دهد، اما با این حال مانند هر روش دیگری معایبی نیز دارد. بهتر است قبل از انجام این روش از این معایب احتمالی آن آگاه شوید.

عوارض عاطفی و روانی

IVF می‌تواند در صورت عدم موفقیت زوج‌ها را از نظر احساسی دچار فروپاشی کند. زیرا این فرایند مملو از امید و انتظار است و در صورت عدم موفقیت می‌تواند ناامیدی زیادی را برای زوج‌های امیدوار به بارداری در پی داشته باشد.

هزینه بالای درمان

هزینه درمان ناباروری با آی وی اف تقریباً زیاد است و معمولاً تحت پوشش بیمه نیز قرار نمی‌گیرد. هزینه این درمان شامل جنبه‌های مختلفی مانند داروها، هزینه‌های پزشک و هزینه‌های آزمایشگاهی است. زوج‌ها باید برای تعهد مالی این درمان آماده باشند.

مرکز درمان ناباروری و نوآوری امین

https://aminmc.ir/

aminfertility

۴۵۶۹۲

۸۸۲۷۴۲۸۲

۴۴۹۵۲۱۷۶

۸۸۲۶۱۸۲۱

۰۹۹۱۹۴۸۵۴۲۸

آدرس:  بزرگراه حکیم، شیخ فضل الله نوری، ابتدای خیابان سازمان آب، کوچه میرداماد، پلاک ۲

عوارض فیزیکی

فرایند IVF شامل تزریق‌های متعدد داروهای باروری برای تحریک تولید تخمک است. این می‌تواند منجر به ناراحتی فیزیکی و عوارض جانبی مانند نفخ، نوسانات خلقی و خستگی زیاد شود.

حاملگی چند قلو

در حالی که آی وی اف امکان انتخاب جنین‌های متعدد را فراهم می‌کند، در صورت انتقال بیش از یک جنین، خطر حاملگی چند قلو وجود دارد. این اتفاق می‌تواند خطراتی را برای سلامتی مادر و جنین به همراه داشته باشد.

مطالب پیشنهادی: اختلالات هورمونی تهدید جدی در ناباروری

بعد از ای وی اف ناموفق چه باید کرد؟

هنگامی که آی وی اف ناموفق است بدان معناست که حتما در جایی مشکلی رخ داده است. زمانی که آی وی اف با شکست مواجه می‌شود باید علل آن شناسایی و درمان شود. عواملی که منجر به شکست آی وی اف می‌شوند عبارتند از: کیفیت تخمک‌ها، پاسخ ندادن تخمدان به داروها، کیفیت اسپرم، ناهنجاری کروموزومی، اختلالات لانه@گزینی، فیبروم، اندومترویز و غیره. به طور کلی باید بدانید که هر چه سن خانم بالاتر باشد، میزان موفقیت آی وی اف و در نتیجه بارداری او کمتر خواهد شد. اگر یک بار انجام آی وی اف با شکست رو به رو شد، می‌توانید باز هم این روش را امتحان کرده و شانس خود را برای بارداری دوباره امتحان کنید.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: تشخیص بیماری ها در آزمایشگاه کلینیکال چگونه است؟

مراقبت‌های بعد از انجام آی وی اف

یکی از فاکتورهای مهمی که در موفقیت درمان ناباروری با آی وی اف مؤثر خواهد بود، مراقبت‌های بعد از آن است که حتماً باید به‌صورت دقیق رعایت شود.

• از انجام فعالیت‌های شدید فیزیکی مانند ورزش یا بلندکردن اشیا سنگین جدا خودداری کنید
• رژیم غذایی شما باید به‌گونه‌ای باشد که دچار یبوست و نفخ شدید نشوید
• لکه بینی یا مشاهده ترشحات غیرمعمول بعد از انجام آی وی اف طبیعی است. همچنین ممکن است شاهد گرفتگی عضلات یا کمی تورم یا حساسیت در ناحیه پستان‌ها شوید که کاملاً طبیعی است
• در صورت مشاهده درد یا خونریزی شدید حتماً باید به پزشک مراجعه شود
• از شناکردن و استفاده از وان حمام خودداری کنید
• قرص‌های آنتی‌بیوتیک و قرص‌های پروژسترون را که توسط پزشک تجویز شده، به‌صورت منظم و در زمان معین مصرف کنید

تغذیه مناسب بعد از درمان ناباروری با آی وی اف

بعد از درمان ناباروری با روش آی وی اف داشتن یک رژیم غذایی مناسب بسیار مهم است. در واقع تغذیه می‌تواند تاثیر مستقیمی بر روی باروری قبل از انجام این روش داشته باشد و بعد از آن هم می‌تواند در رشد صحیح جنین تاثیرگذار باشد. مهم‌ترین ماده غذایی بعد از انجام روش آی وی اف پروتئین است که در مرغ و گوشت به اندازه کافی یافت می‌شود.

• پروتئین‌ها مانند گوشت، مرغ، دانه‌ها و آجیل‌ها
• فولات شامل سبزیجاتی دارای رنگ تیره مثل اسفناج و کلم بروکلی
• اسیدهای چرب امگا ۳ که در ماهی‌های روغنی یافت می‌شوند
• ویتامین دی، روی، منیزیم و آهن
• عدم استفاده از الکل و سیگار

سوالات متداول

سوالات مختلفی برای افرادی که قصد انجام آی وی اف را دارند مطرح می‌شود که ما در ادامه چند نمونه از پر تکرارترین و مهم‌ترین سوالات را پاسخ داده‌ایم.

درمان ناباروری با آی وی اف برای اولین بار جواب می‌دهد؟

شانس موفقیت آی وی اف به عوامل مختلفی بستگی دارد و باید گفت پاسخ قطعی برای آن وجود ندارد. اما  شانس موفقیت این روش برای بار دوم و سوم کمتر از بار اول خواهد بود.

بچه های ای وی اف و طبیعی چه تفاوتی دارند؟

تفاوت بچه‌های آی وی اف و طبیعی تنها در محل به وجود آمدن آنهاست. به این معنا که در آی وی اف لقاح در آزمایشگاه صورت می‌گیرد و سپس جنین به رحم انتقال می‌یابد، و در روش طبیعی این لقاح در محیط طبیعی دیگر ایجاد می‌شود. تفاوت دیگری بین بچه‌های به دنیا آمده از روش آی وی اف و طبیعی وجود ندارد.

درمان ناباروری با آی وی اف سرطان زاست؟

مطالعات مختلفی در این زمینه انجام شده و هیچ نتیجه قابل توجهی در رابطه با سرطان‌زا بودن روش آی وی اف وجود ندارد.