نحوه شیردهی به نوزاد، آماده سازی نوک پستان

در گذشته آماده سازی نوک پستان برای شیردهی پستانی به معنای تحریک نوک پستان با مالیدن حوله به آنان بود. طبق پژوهش‌ها، این کار ماده که در دوران بارداری و پس از آن در ناحیه نوک پستان تولید شده را از بین می‌برد. واقعاً لوسیون‌ها نیز ضروری نیستند. نوک پستان از قبل آنچه را که برای حمایت از خود نیاز دارد، تولید کرده است. بنابراین برای شستشوی پستان‌ از صابون استفاده نکنید، زیرا این ماده آنها را خشک می‌کند. وقتی به حمام یا زیر دوش می‌روید، آبکشی کافی است. ولی اگر نوک پستان بسیار خشک است، از چرب‌کننده استفاده کنید.

روش های مراقبت از پستان و نوک پستان

به گفته‌ی لیندا بریتز، مشاور شیردهی و نرس ماما، پس از زایمان و در چند روز نخستین شیردهی پستانی کمی از کلستروم (آغوز) خود را روی نوک پستان بمالید. قرار دادن پستان در معرض هوا و نور خورشید نیز فکر خوبی است.

به گفته‌ی خانم بریتز، باید پیش و پس از زایمان مراقبت درستی انجام شود. بین مراقبت از پستان و نوک پستان تفاوت وجود دارد. یکی از بزرگ‌ترین دلایلی که بانوان با مشکلی مثل التهاب پستان مبارزه می‌کنند، مراقبت ناکافی از پستان است. هنگام بارداری در حمام‌های روزانه‌تان بافت پستان را برای یک دقیقه یا اندکی بیشتر ماساژ ملایم دهید. از بنیان شروع کنید و به سمت بالا و نوک پستان بروید، درست مثل اینکه شیر خود را می‌دوشید، اما آن را به آرامی انجام دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا پستان را برای جریان یافتن شیر آماده سازد.

در اولین هفته شیردهی پستانی این کار را به سه تا چهار مرتبه در روز افزایش دهید. وقتی در حمام نیستید، اول پستان را با حوله نرم گرم کنید و سپس از روغنی مثل روغن زیتون برای ماساژ استفاده کنید.

این کار ارزشمندی است، اما آماده سازی برای شیردهی پستانی نباید فقط به پستان محدود شود. دکتر نان جولی، مشاور شیردهی، اعتقاد دارد که مهم‌ترین بخش آماده سازی آگاهی یافتن از چالش‌های همراه با شیردهی پستانی و داشتن سیستم حمایتی است تا به شما در کنار‌آمدن با آن کمک کند.

به گفته‌ی دکتر نان جولی، مادران باید از خطرات ندادن شیرمادر به فرزندشان و از بنیان‌های شیردهی پستانی موفق به خوبی آگاه باشند و اینکه شیردهی پستانی کاری نیست که برای انجام دادن آن "تلاش" کنید؛ این کاری است که باید آن را یاد بگیرید. اغلب در آغاز بسیار چالش‌برانگیز است، اما با تمرین ساده‌تر می‌شود، باید در اجرای بکوشید.

آماده سازی برای شیردهی پستانی را می‌توانید با همسرتان پیش ببرید. مادری جدید می‌گوید: من و شوهرم به کلاس‌های بارداری رفتیم و یکی از درس‌های ما شیردهی پستانی بود. بعداً همراهی شوهرم بسیار کارساز بود تا مطمئن شوم که بچه در زاویه‌ی درستی پستان به دهان گرفته است، زیرا او می‌توانست ببیند و از دیدگاه خود به من یاری رساند. این کار روشی عالی بود تا او را در این کار درگیر کند.

آیا اندازه پستان در شیردهی پستانی تاثیر دارد؟

کوچک، کج، یکی بزرگ‌تر، یکی کوچک‌تر مهم نیست و در توانایی شما برای شیردهی پستانی تاثیری ندارد. به گفته‌ی دکتر جولی، البته نوک پستان به داخل رفته که نادر است، گاهی می‌تواند بر انتقال شیر از مادر به نوزاد اثر گذارد، اما این حالت به خودی‌خود به ندرت رخ می‌دهد. معمولاً در دوران بارداری نوک پستان فرو رفته خود را اصلاح می‌کند. اکثر این مادران می‌توانند شیردهی پستانی کنند، فقط به کار و زمان بیشتری نیاز است.

به گفته‌ی خانم آسما هوف، بزرگ کردن پستان (از طریق جراحی پلاستیک) نیز نباید بر توانایی شما برای شیردهی پستانی اثر گذارد. اما بهتر است پیش از جراحی گزینه‌های خود را به جراح بگویید، زیرا امکان دارد اندازه‌ی کاشت‌ها و جایگاه آنان تاثیرگذار باشد. جراحی‌هایی که در آن نوک پستان برداشته شده است، به احتمال زیاد بر تولید شیر اثر می‌گذارد. البته کوچک کردن پستان گاهی خطرساز است. نه به این علت که بافت کافی در پستان وجود ندارد، بلکه به این دلیل که مجاری حمل کننده شیر به نوک پستان یا اعصاب نوک پستان و ناحیه قهوه ای دور آن به اندازه‌های متفاوت آسیب دیده‌اند. معمولاً با روش‌های امروزی جراحی مشکل اساسی پیش نخواهد آمد.

بسیاری از خانم‌هایی که پستان خود را کوچک کرده‌اند، حتی با روش‌های قدیمی جراحی نیز برای شیردهی پستانی مشکلی نخواهند داشت. خانمی سی و هفت ساله که بیست سال پیش پستان خود را کوچک کرده است، به سادگی دخترش را شیردهی پستانی کرد و اکنون او چهار ساله است. به گفته‌ی این خانم، انتظار داشتم، نتوانم شیردهی پستانی کنم، اما فرزندم پس از زایمان فوراً پستان به دهان گرفت و جریان شیرم هم خوب بود.

برای شیردهی پستانی موفق اعتماد به نفس داشته باشید

با آگاهی و درک اینکه نوزاد می‌تواند از پستان شیر بنوشد، داشتن اعتماد به نفس برای شیردهی پستانی موفق ضروری است.

دکتر جولی معتقد است که در اثر کمبود اعتماد به نفس است که بسیاری از مادران از شیردهی پستانی دست می‌کشند. بسیاری از مادرانی که برای شیردهی پستانی برنامه‌ریزی کرده بودند، در رویارویی با مشکلات به شیشه شیر رو می‌آورند. برخی از متخصصان پزشکی خیرخواه نیز نصایحی ضعیف ارائه می‌دهند. این افراد متوجه نیستند که درباره‌ی شیردهی پستانی بیش از آنچه آنها می‌دانند، مواردی برای یادگیری وجود دارد.

او ادامه می‌دهد: این چرخه وحشتناک است، زیرا هرچه تعداد مادرانی که می‌خواستند شیردهی پستانی کنند و از آن دست می‌کشند، بیشتر شود، مادران جدید به توانایی‌های خود اعتماد به نفس کمتری خواهند داشت. وقتی تمام بانوانی را که می‌شناسید، بگویند که برای شیردهی پستانی کوشش کردند و ناموفق بودند، اعتماد به نفس شما تضعیف می‌شود. اطمینان داشتن به بدنتان و آنچه می‌تواند انجام دهد، نه فقط از نظر روانی بلکه از دیدگاه جسمانی نیز اهمیت دارد. داشتن اعتماد به نفس لازم است، زیرا ترس و اضطراب واکنش جریان یافتن شیر را به تاخیر می‌اندازد.

به گفته‌ی دکتر جولی، باید به یاد بسپارید که استرس فقط جریان یافتن شیر را به تاخیر می‌اندازد و کلاً تولید شیر را متوقف نمی‌کند. پس صبور و آرام باشید، به نوزاد فکر کنید نه به جریان یافتن شیر. به این ترتیب، جریان شیر مجوز خروج می‌یابد. برای افزایش اعتماد به نفس یادآوری این موضوع به خودتان که "نوزاد با واکنش‌هایی برای نوشیدن شیر از پستان متولد شده است" بپردازید. بجز موارد نادر، شیر مادر کاملاً پاسخگوی نیازهای اوست.

دکتر جولی معتقد است که داشتن اطرافیان حامی و مشوق نیز ضروری است.

خانمی بیست و پنج ساله تجربه خود را چنین بیان می کند؛ از اینکه نتوانسته بودم به آرزوی خود یعنی زایمان طبیعی برسم، تصمیم گرفتم که فرزند پسرم را شیردهی پستانی کنم. در چند هفته‌ی اول، نوک پستان او ترک خورد و آسیب‌دید. او هفته‌های سختی را گذراند. اما با حمایت و تشویق دوستان و خصوصاً نرس مامایش، مقاومت کرد. او می‌گوید: فقط به حمایت نیاز داشتم، زیرا با گذر زمان وضع بهتر می‌شود. پس از سه هفته خوشحال بودم که می‌توانم آن را انجام دهم.

پستان به دهان گرفتن را درست انجام دهید

اجرای صحیح پستان به دهان گرفتن مهم‌ترین جنبه‌ی کار شیردهی پستانی است. نه فقط پستان به دهان گرفتن درست از آسیب به نوک پستان جلوگیری می‌کند که به بچه هم اجازه می‌دهد تا به طور موثر شیر را تخلیه کند. بهترین روش، اجازه دادن به بچه برای پستان به دهان گرفتن است. امروزه به مادران توصیه می‌شود تا پس از زایمان از تماس پوست با پوست با نوزادشان حداکثر بهره را ببرند. این حالت آغازگر واکنش های نوزادی است و اکثر نوزادان با کمی کمک خودشان پستان به دهان خواهند گرفت.

دکتر جولی می‌گوید: به یاد داشته باشید که در شیردهی پستانی نسبت به زمانی که شیرخوار با شیشه شیر می‌نوشد، بچه باید خیلی نزدیک‌تر به شما باشد. این تماسی پوست با پوست است؛ به آن مثل چسب پارچه فکر کنید. همچنین باید دهان فرزندتان کاملاً باز باشد تا بتواند به درستی مکیدن را آغاز کند نه اینکه به نوک پستان آویزان باشد.

خانمی سی و دو ساله آرزو می‌کند که ای کاش این نکات را زودتر می‌دانستم. او می‌گوید: دقایقی پس از تولد دخترم، او را روی پستانم گذاشتم. فکر می‌کردم، کار ساده‌ای است، برای هر دوی ما طبیعی بود! اما با دانش کمی که داشتم، نمی‌دانستم که روش پستان به دهان گرفتن فرزندم درست نیست - دهان او به اندازه‌ی کافی باز نبود و من آن را نمی‌دانستم. وقتی متوجه شدم که پستان به دهان گرفتن درست نمی‌شود، کمی دیر شده بود. طی سه روز به ترک‌های بدی روی نوک پستان دچار شدم که بهبودش هفته‌ها زمان برد. این ناراحتی تقریباً مرا به لبه‌ی پرتگاه فرستاد؛ این تجربه را بدتر از خود زایمان می‌دانم.

از تجربیات اطرافیان استفاده کنید

این خانم در مسیری دشوار چنین تجربه ای را آموخت، ولی کمک گرفتن و آگاهی بیشتر شما را از درد و رنج رها می سازد. دکتر جولی توصیه می‌کند که مدت‌ها پیش از اینکه به آنان نیاز داشته باشید، یک فرد برای حمایت از خود انتخاب کنید. معمولاً مادرانی که حامی دارند از رابطه‌ی شیردهی پستانی موفق و طولانی‌تری لذت می‌برند. در آغاز بارداری باید در میان نزدیکانتان حامیان شیردهی خود را انتخاب کنید.

تمام خانواده و دوستانی که شیردهی موفق پستانی کرده‌اند را جمع کنید و از آنان بخواهید که هنگام نیاز به شما کمک کنند. در کلاس‌های بارداری شرکت کنید و اطلاعات خود را افزایش دهید. برای یادگیری شیردهی پستانی زمان بگذارید.

آموزش پستان به دهان گرفتن در 6 مرحله

خانم لیندا بریتز، مشاور شیردهی، برای دستیابی به موفقیت در پستان به دهان گرفتن صحیح رهنمودهای گام به گامی را توصیه می‌کند:

- روی صندلی راحتی بنشینید - ترجیحاً دسته‌دار باشد که دستتان روی آن استراحت کند.

- برای شروع از روش نگه داشتن گهواره‌ی ضربدری استفاده کنید و مطمئن شوید که سر بچه را به خوبی نگه داشته‌اید.

- بچه را نزدیک به پستان نگه دارید، نه برعکس (مثلاً پستان را به سمت بچه نبرید).

- بینی بچه را با نوک پستان هم‌تراز کنید.

- بینی بچه را با نوک پستان نوازش کنید تا زمانی که او دهانش را به خوبی باز کند، سپس مطمئن شوید که بخش بزرگی از بافت پستان در دهان اوست و نه فقط نوک پستان.

- ناظر بر بچه باشید و اطمینان یابید که شیردهی پایدار و فعال است (بچه باید بمکد و ببلعد).