آیا تماشای تلویزیون برای نوزاد ضرر دارد؟

بسیاری از والدین نگران تماشای تلویزیون توسط نوزاد خود هستند و همیشه در این باره سوالاتی دارند.

چرا نوزادان به تلویزیون نگاه می کنند؟
محققان معتقدند علاقه نوزادان به تماشای تلویزیون آنقدر زیاد است که آنها ترجیح می دهند به جای نگاه کردن به چهره های خندان اطرافشان به صفحه خالی تلویزیون زل بزنند.
مطالعه اخیر انجام شده روی بیش از ۲۰۰ کودک ساکن اسکاتلند نشان می دهد، نوزادان در سنین ۶ تا ۸ ماهگی به هنگام تماشای تصاویر تلویزیون عکس العمل های عجیبی از خود نشان می دهند و می توانند در دنیای پر از نور و رنگ و صدای تلویزیون غرق شوند.
اما این توجه و علاقه نوزادان دلیلی بر مفید بودن تلویزیون نیست چون محققان نظر دیگری دارند.

مضرات تماشای تلویزیون برای نوزادان
محققان آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند کودکان زیر دو سال بهتر است به تلویزیون نگاه نکنند. آنها معتقدند قبل از ۲ سالگی مغز کودک رشد خیلی سریعی دارد، یعنی در این دو سال مغز کودک سه برابر می شود، اتفاقی که هیچ زمان دیگری در طول زندگی یک فرد رخ نمی دهد.
اگر مغز کودک در این دو سال به دلیل نگاه کردن به تلویزیون و تبلت بیش از حد تحریک شود ممکن است عوارض خطرناکی برای او به همراه داشته باشد. عوارضی مثل:
تماشای تلویزیون قبل از دو سالگی می تواند باعث بروز اختلالاتی در خواب کودک شود.
محققان معتقدند تماشای تلویزیون بر رشد زبان و گفتار کودکان هم تاثیر می گذارد. آن ها معتقدند حتی روشن بودن تلویزیون در پس زمینه هم برای ایجاد این مشکلات کافی است.
یعنی وقتی والدین در حال تماشای تلویزیون هستند، کمتر با فرزندشان تعامل برقرار می کنند. محققان معتقدند درست است که کودک باید در معرض گفتگو و صداهای مختلف قرار بگیرد اما نه صدای تلویزیون.
روشن بودن تلویزیون در پس زمینه یادگیری زبان را کاهش می دهد. چون برای نوزادان تمایز قائل شدن بین صداها دشوار است به همین دلیل سر و صدای پس زمینه تلویزیون به ویژه برای رشد زبان کودک مضر است.
در یک مطالعه متمرکز بر تشخیص کلمه مشخص شد که یک نوزاد ۷ ماهه نمی تواند همزمان با هم بین کلمات افراد اطرافش و صدای تلویزیون تمایزی قائل باشد. در این مطالعه، یک زن کلمات آشنا را همزمان صحبت می کرد و صدای یک مرد هم در پس زمینه پخش می شد.
با اینکه صدای زن حداقل ۱۰ دسیبل از صدای مرد بالاتر بود اما کودک سخنان زن را متوجه نمیشد. پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که کودکان نمی توانند در معرض چند صدا کلمات جدید را یاد بگیرند و کلمات جدیدی را که به آنها آموخته شده را حفظ کنند.
سر و صدای پس زمینه باعث می شود کودکان از شنیدن صداهای مختلف در کلمات جلوگیری کنند و مانع از توجه آنها و حفظ آنچه آموخته اند، می شود.

مضرات خیره شدن نوزاد به تلویزیون
تماشای تلویزیون قبل از دو سالگی باعث می شود کودک در سنین مدرسه در یادگیری دروس مشکل داشته باشد. محققان معتقدند مواجهه طولانی مدت با تلویزیون، توانایی برقراری ارتباط کودکان از طریق خواندن و نوشتن را کاهش می دهد.
همچنین می تواند در دراز مدت منجر به مشکلات توجه و یادگیری شود. به ازای هر یک ساعت نگاه کردن به تلویزیون در روز احتمال اینکه کودکان در مدرسه دچار مشکل توجه و تمرکز شوند ۱۰ درصد بیشتر میشود. مثلا ۲ ساعت نگاه کردن به تلویزیون در روز معادل ۲۰ درصد احتمال خطر مشکل توجه و تمرکز است.
کودک زمان لازم را برای رشد فکری، اجتماعی و عاطفی از دست می دهد. چون وقت زیادی صرف تماشای چیزی می کند که هیچ فایده ای برایش ندارد.
بعضی وقتها کودک تصاویری را که می بیند، درک نمی کند، همین موضوع می تواند باعث بروز اضطراب در کودکان شود. زمانی که کودک به صورت منفعل و بدون فعالیت پای تلویزیون یا مانیتور می نشیند، این ابزارها می توانند روی قدرت شناخت کودک اثر منفی بگذارند.
کودک به دلیل تماشای تلویزیون و به دلیل حرکت سریع تصاویر در تلویزیون، توانایی در تمرکز به مدت طولانی را از دست می دهد.

سن مناسب نوزاد برای تماشای تلویزیون
به طور کلی تماشای تلویزیون قبل از بیست ماهگی برای نوزاد خطرناک است، زیرا موجب از بین رفتن میلیون ها سلول مغزی کودک می شود.
در این مورد بهتر است والدین، تماشای تلویزیون برای کودک را محدود کنند، یعنی از ۲ تا ۶ سالگی تنها روزی نیم ساعت و بعد از آن می تواند، روزی یک ساعت به تماشای تلویزیون بنشیند.
تحقیقاتی که توسط دانشگاه واشنگتن انجام گرفت به این صورت بود که ۳۲۹ نوزاد که بین ۲ تا ۲۴ ماهگی به سر می بردند، تحت آزمایش ضبط آواهای کلامی قرار گرفتند؛
نتایج این تحقیقات نشان داد، به ازای هر ساعتی که تلویزیون خانه روشن بود، نوزادان قادر به درک ۷۷۰ لغت از مجموع لغت های والدینشان نبودند که این امر نشان دهنده کاهش ارتباط بین کودکان و والدین می باشد.
زیرا احتمال دارد والدین در زمان روشن بودن تلویزیون، کمتر از ارتباطات کلامی با کودک خود استفاده کنند.
تماشای برنامه های تلویزیون برای نوزاد و کودک می تواند سرگرم کننده باشد و همچنین کودک را با فرهنگ های مختلف آشنا کند، اما تماشای آن مضراتی نیز از قبیل چاقی، خشونت، ترس، ضعیف شدن چشم ها و … دارد که متاسفانه تاثیرات مخرب آن بیشتر از فوایدش می باشد.

صورت مادر؛ بهترین محرک دیداری برای نوزادان
بهترین محرک‌ های دیداری برای نوزاد، صورت مادر است که می‌تواند از طریق هیجاناتی که به کودک نشان می‌دهد پایه رشد بعدی مغز نوزاد به خصوص در بدو تولد باشد.
در ماه‌های اول تولد باید دقت داشته باشیم که محرک‌های دیداری خاصی که شبیه صورت مادر هستند و اسباب‌بازی‌هایی که شبیه انسان باشد در معرض دید نوزاد قرار گیرد.
چرا می‌گوییم وسایل الکترونیکی خوب نیستند ؟ به خاطر اینکه پردازش اطلاعات چنین بازی‌هایی در این سنین مستلزم آن است که نوزاد در مرحله‌ای از رشد باشد تا بتواند اطلاعات وارده را پردازش کند وگرنه دچار یک نوع فشار شناختی می‌شود که به آن «لود شناختی» می‌گویند.
«لود شناختی» به این معنا است که اطلاعات بیش از حد ظرفیت نوزاد وارد سیستم پردازش اطلاعاتش می‌شود و در نهایت به او فشار روانی وارد می‌آورد.