رشد مغز کودکان، روش های موثر و طبیعی

در هنگام تولد، مغز کودک حاوی ۱۰۰ میلیارد نورون است. در طی چند سال اول، مغز او یک دوره شگفت انگیز از پیشرفت و رشد را تجربه می کند. در این بازه زمانی در هر ثانیه بیش از یک میلیون اتصال عصبی در مغز تولید می شود. این رشد مغز تحت تاثیر عوامل بسیاری است از جمله روابط، تجربیات و محیط زیست کودک است. در یک محیط مثبت، ارتباطات و مسیرهای عصبی مغز، احتمالا بیشتری شده و سلول های مغزی با یکدیگر بیشتر ارتباط برقرار می کنند. این رشد توانایی کلامی، استدلالی و مهارتی کودک را افزایش می دهد. بنابراین می توانید با انجام اقدامات زیر که برای افزایش رشد مغز کودکان مفید هستند، زمینه لازم را برای توسعه مهارت هایش فراهم کنید.

در ادامه این مطلب در مورد چند راه حل موثر برای افزایش رشد مغز کودکان صحبت می کنیم.

در طول بارداری سیگار نکشید

برای اینکه نوزادتان قبل از زایمان از نظر جسمی سالم بماند، نباید در معرض دود قرار بگیرد. سیگار کشیدن یکی از علل ایجاد پیامدهای نامطلوب در نوزادان است.

مواد شیمیایی مضر در دود سیگار می تواند برای مغز نوزاد شما مخرب باشد. هنگامی که در دوران بارداری سیگار می کشید، این ماده سمی به جریان خونتان وارد می شود. یادتان نرود که خون مادر تنها منبع دریافت اکسیژن و مواد مغذی برای نوزاد است.

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ در Acta Pediatrica منتشر شده گزارش می دهد که سیگار کشیدن در دوران بارداری بر رشد مغز جنین تاثیر منفی می گذارد.

تغییر در ساختار و عملکرد مغز در کودکانی که قبل از تولد در معرض دود سیگار بوده اند دیده شده است. دود سیگار می تواند منجر به اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری و IQ نسبتا کم در کودکان شود.

کودک را با شیر مادر تغذیه کنید

شیر مادر برای نوزادان بسیار مفید است. به غیر از تقویت سیستم ایمنی نوزاد، شیر مادر برای مغز او نیز مفید است! چربی و کلسترول موجود در شیر مادر تضمین کننده رشد مغزی مناسب در نوزاد می باشد.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ در Pediatric Research منتشر شده که نشان می دهد تغذیه با شیر مادر، با افزایش قدرت شناختی در نوزادان پسر همراه است.

مطالعات دیگری که در سال ۲۰۱۶ در مجله Pediatrics منتشر شد، دریافتند که نوزادان نارس که در طول ۲۸ روز اول زندگی شان بیشتر از شیر مادر تغذیه می کردند، حجم مناطق خاصی در مغزشان بیشتر است و دارای IQ، پیشرفت تحصیلی، حافظه کاری و عملکرد بهتری هستند.

بنابراین تغذیه با شیر مادر در چند هفته اول زندگی کودک موجب موفقیت قابل توجه در هوش و مهارت های حرکتی می شود.

در دوران نوزادی برای کودک موسیقی پخش کنید

با معرفی موسیقی در اوایل زندگی کودک به او، می توانید رشد مغزش را افزایش دهید. موسیقی، سلامت شناختی را ارتقا می بخشد. در حقیقت، پخش کردنن موسیقی منجر به آزاد سازی دوپامین در مغز می شود. این ماده باعث افزایش انگیزه می شود. موسیقی می تواند به کودک کمک کند که درک بهتری از محیط داشته باشد.

نواختن یک ساز در دوران کودکی می تواند یک تفاوت مهم در رشد مغز کودک ایجاد کند.

یک مطالعه که در سال ۲۰۰۶ در Brain منتشر شده نشان می دهد که ارتباط قوی بین آموزش موسیقی و افزایش رشد مغز کودکان وجود دارد. محققان دریافتند کودکانی که درس های موسیقی را دریافت می کنند، در مقایسه با کودکانی که موسیقی نمی آموزند، پیشرفت مغزی بهتری دارند و حافظه آن ها در طی یک سال بیشتر بهبود پیدا می کند.

مطالعات دیگری که در سال ۲۰۱۳ در مجله Neuroscience منتشر شده است، نشان می دهد که آموزش موسیقی قبل از ۷ سالگی به رشد مغز کمک خواهد کرد. کودکانی که در اوایل زندگی نواختن ساز را یاد می گیرند، ارتباطات بهتری در سراسر جسم پینه، که نیمکره چپ و راست مغز را متصل می کند، دارند.

زمان استفاده از وسایل الکترونیکی را به شدت محدود کنید

مهم نیست که چقدر مشغله دارید، در هر صورت سعی کنید که از تبلت، گوشی و تلویزیون برای سرگرم کردن کودک استفاده نکنید.

در حقیقت، متخصصان آکادمی آمریکایی اطفال (AAP) توصیه می کنند که از این ابزارها قبل از دو سالگی کودک استفاده نکنید. حتی برای بچه های بزرگتر نیز باید زمان استفاده از صفحه نمایش فقط به چند ساعت در روز محدود شود.

با استفاده زیاد از این ابزازها، زمان کمتری برای انجام بازی های خلاقانه وجود دارد و این موضوع منجر به ایجاد مشکلات مربوط به چاقی، خشونت، مشکلات خواب و مسائل رفتاری می شود.

همچنین، استفاده زیاد از تبلت و گوشی به معنای تعامل کمتر بین شما و فرزندتان است. چنین تعاملی برای افزایش رشد مغز کودکان مهم است.

مطالعه ای که در سال ۲۰۰۹ در Pediatrics منتشر شده نشان می دهد که تماشای تلویزیون بین زمان تولد و ۲ سالگی نه تنها مفید نیست بلکه به توانایی های شناختی و زبانی کودک آسیب می رساند. با این حال، برخی از تجزیه و تحلیل ها نشان داد، توانایی های شناختی در میان نوزادانی که ساعت های زیادی را در زمان شیرخواری به تماشای تلویزیون اختصاص می دهند، کمتر است.

به عنوان یک پدر و مادر، مهم است که زمان بیشتری را با فرزندتان صرف کنید و آن ها را با تماشای تلویزیون، بازی کردن با تلفن همراه یا ابزارهای دیگر مشغول نکنید.

برای کودک کتاب بخوانید

کتاب خواندن یکی از ابزارهای مفید برای افزایش رشد مغز کودکان است. کتاب خواندن برای کودک قبل از خواب باعث می شود که زودتر کلمات را یاد بگیرد و اطلاعات در کتاب ها، مجلات و روزنامه ها را زودتر درک کند. این کار به ایجاد علاقه به کتاب خوانی نیز کمک خواهد کرد.

بر اساس نتایج یک مطالعه که در سال ۲۰۱۵ توسط AAP انجام شده است، خواندن کتاب برای کودکان با ایجاد تفاوت در فعالیت مغزی مرتبط است. این کار می تواند مهارت های زبانی را در کودک تقویت کند.

متخصصان AAP والدین را تشویق می کند تا از زمان تولد، برای یادگیری زودهنگام، ایجاد ارتباط در مغز و رشد توانایی های زبانی، برای نوزاد کتاب بخوانند.

کودک را به کلاس ورزش ببرید

ورزش برای همه، حتی نوزادان، مهم است. در واقع، ورزش منظم یک روش ساده و در عین حال مهم است که پیشرفت شناختی را در کودک تضمین می کند. این کار حافظه را تقویت کرده و توانایی های یادگیری را افزایش می دهد. در حالی که خطر ابتلا به اختلالات شناختی و زوال عقل در مراحل بعدی زندگی را نیز کاهش می دهد.

ورزش کردن همچنین به بهبود گردش خون و اکسیژن رسانی به مغز کمک می کند. رسیدن خون و اکسیژن کافی به مغز عملکرد عصبی را بهبود می بخشد و سلامت جسمی، شناختی و روحی کودک را افزایش می دهد.

یک مطالعه که در سال ۲۰۰۸ در Educational Psychology Review منتشر شده گزارش می دهد که برنامه های تمرینی منظم ممکن است انواع خاصی از پردازش های ذهنی که برای حل و فصل چالش های موجود در دانشگاه و در طول زندگی موثر هستند را افزایش دهد.

مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۰ در Brain Research منتشر شده نشان داد که کودکانی که از نظر فیزیکی فعالیت بیشتری دارند دارای هیپوکامپ بزرگتری هستند و در آزمون حافظه بهتر از همسالان خود که کمتر فعالیت بدنی داشته اند عمل می کنند.

غذاهای سالم به کودک بدهید

عادت خوردن غذاهای سالم باید از دوران کودکی شروع شود. بدن در حال رشد کودک نیاز به تغذیه خوب دارد. برای رشد ذهنی نیز تغذیه مهم است. برای رساندن مواد مغذی مناسب به بدن رو به رشد فرزند خود از مواد زیر بیشتر استفاده کنید:

- اسفناج

- انواع توت ها

- سیب

- بلغور جو دوسر

- کلم بروکلی

- شکلات تلخ

- پرتقال

- کلم

- هندوانه

- شیر

- حبوبات

- انواع آجیل و دانه ها

برای افزایش رشد مغز کودکان نیز از مواد زیر برای تغذیه کردن او اجتناب کنید:

- فست فودها

- تنقلات ناسالم

- غذاهای فرآوری شده

- نوشیدنی های حاوی شیرین کننده های مصنوعی

چنین غذاهایی مواد مغذی ضروری را برای کودک فراهم نمی کنند و حتی می توانند به سلامت او آسیب بزنند. اجازه دهید نوزاد با دستان خود غذا بخورد. این کار برای کمک به رشد مهارت های حرکتی او مفید است. غذا خوردن با دست برای نوزاد خواص زیر را دارد:

- بافت ها را کشف می کند.

غذاها را درک می کند.

- بین دست و چشمش هماهنگی ایجاد می شود.

- در زمان غذا خوردن لذت می برد.

از خوراندن کافئین به کودک اجتناب کنید

کافئین را می توان در نوشیدنی های انرژی زا و آدامس های جویدنی که برای کودکان و نوجوانان به بازار عرضه می شوند، پیدا کنید. مصرف بیش از حد کافئین می تواند رشد مغز کودک را مختل کند. کافئین شکل گیری اتصالات کلیدی در مغز را مختل می کند. علاوه بر آن، نشانگرهای رفتاری و ساختاری بلوغ مغزی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

تحقیقات سال ۲۰۱۳ که در PLOS ONE منتشر شده نشان داد که موش های آزمایشگاهی که از کافئین استفاده می کردند، خواب عمیق کمتری داشته و مغزشان کمتر رشد می کند.

نظارت دقیقی بر روی مصرف کافئین کودک خود داشته باشید و مصرف آن را محدود کنید تا به افزایش رشد مغز او کمک کنید.

اسباب بازی های خلاقانه برای نوزاد تهیه کنید

اسباب بازی های زیادی در بازار وجود دارد. اما برای اطمینان از پیشرفت و افزایش رشد مغز کودکان مهم است ک اسباب بازی های خلاقانه را خریداری کنید.

بازی کردن با اسباب بازی های مناسب کمک می کند تا کودک مهارت های زیر را بیاموزد:

- مقابله

- زبان و ارتباطات

- تنظیم عواطف

- انعطاف پذیری شناختی

- مهارت های اجتماعی

اسباب بازی های خلاقانه نباید گران بوده و از ابزارهای ساده و ایمن تهیه شده باشند. این اسباب بازی ها باید تخیل، شکوفایی، آزادی حرکت و درک پیچیدگی را به کودک بیاموزند.

برای کودک وقت بگذارید

برای افزایش رشد مغز کودکان علاوه بر رعایت نکات تغذیه ای باید خودتان نیز دست به کار شده و برای او وقت بگذارید. رشد مهارت گفتاری از بدو تولد آغاز می شود. بنابراین در حالی که به نوزاد شیر می دهید با او صحبت کرده و یا برایش آواز بخوانید. او را بیرون ببرید و وقتی چیزی می نویسید آن را با صدای بند برای نوزاد بخوانید.

از سال های کودکی نوزادتان با صحبت کردن با آن ها، پیاده روی با آن ها، بردنشان به پارک و غذا خوردن با آن ها لذت ببرید. این تعاملات کوچک، به پیشرفت مغز کودک و توسعه توانایی عاطفی و گفتاری او کمک می کند.

چند نکته مهم برای افزایش رشد مغز کودکان

- مکالمه معنی دار با فرزند رو به رشد خود داشته باشید.

- به آن چه که کودک در مورد آن حرف می زند یا به آن اشاره می کند توجه داشته باشید.

- با اطمینان و متمرکز شدن، اعتماد به فرزندتان را ایجاد کنید.

- از ماساژ بدن برای کاهش استرس نوزاد و افزایش احساسات رفاه و امنیت استفاده کنید.

- محیطی امن برای نوزاد یا کودک فراهم کنید.