کنترل خشم والدین، مقابل کودک چگونه است؟

وقتی خشمگین هستید، هرگز کودک را تنبیه نکنید. در حالت خشم احتمال اینکه از نظر جسمانی و یا کلامی بیش از حد خشونت به خرج دهید، بیشتر می شود.
اینکه گاهی از رفتار کودک دچار خشم زیاد بشوید، غیرقابل اجتناب است. مثلاً: باید با عجله جایی بروید و او همکاری نمی کند؛ سردردی شدید دارید و او از قُر زدن دست برنمی دارد؛ چیزی را که برایتان بسیار اهمیت داشته از بین برده؛ با شما به طرز ناخوشایند و توهین آمیز حرف می زند؛ درمی یابید که مدت ها در مورد چیزی که بارها درباره اش گفتگو می کردید به شما دروغ می گفته است.
در هر گونه ارتباط نزدیک (چه بین خویشاونددان باشد، یا بین همسران، دوستان، یا والدین و فرزندان) گاهی اختلافات و مجادلات و درماندگی به حدی می رسد که یک یا هر دو طرف خشمگین می شوند.
اینکه گاهگاهی از رفتار فرزندتان عصبانی بشوید، بسیار طبیعی است، والبته معنایش این نیست که پدر یا مادر بدی هستید، یا اینکه فرزند بدی دارید و یا رابطۀ بین شما بد است. اما بین اینکه از رفتار کسی خشمگین بشوید و اینکه بگذارید او عصبانی بشود، فرق بزرگی وجود دارد.
حال باید دید وقتی فرزندتان با رفتارش شما را بسیار عصبانی بکند چطور می شود فوریت تنبیه را رعایت کنید؟
در این شرایط یک نفس عمیق بکشید، تا سه بشمارید و با لحنی جدی اما مهار شده به او بگویید خشمگین هستید. سپس هیچ کاری نکنید تا آرام شوید آنگاه به فرزندتان توضیح بدهید به چه علت تنبیهش می کنید و سپس تنبیهش کنید.
با بچه های هفت ساله یا بزرگتر همیشه می توانید چنین عبارتی به کار ببرید: به خاطر کاری که کرده ای آنقدر از دستت عصبانی هستم که حالانمی توانم حتی درباره اش حرف بزنم، ولی بعداً دربارۀ آن صحبت می کنیم.
اطمینان حاصل کنید که وقتی بسیار آرام شده اید دست به کار شوید (مثلاً او را از چیزی که دوست دارد محروم کنید یا وادارش کنید کاری بکند که از آن بدش می آید).
در واقع می خواهید در عصبانیتی که در بدرفتاری اش ایجاد کرده، با پیامدی بسیار ناخوشایند با شما همراه بشود، اما نمی خواهید این پیامد به صورت سیلی و یا توهین لفظی باشد زیرا می دانید تنبیه بدنی و ناسزاگویی پیامدهای زیانباری در بردارد.
فاصلۀ بین اعلام خشم به فرزندتان و انجام عملی در قبال بدرفتاری اش باید فقط مدت زمان لازم برای آرام شدن شما باشد و نباید بیش از این به تعویق بیفتد. از یاد نبرید که تنبیه باید هرچه نزدیکتر به موقع انجام خطای او صورت بگیرد، زیرا واکنش سریع، تاثیری بیش از واکنش تاخیری دارد.
برای بچه ها مهم است که هیجان ها را اعم از مثبت یا منفی به صورت امور طبیعی تجربه کنند. ما با این مطلب موافقیم که بچه ها باید با احساس اینکه خشم و عصبانیت نیز درست مانند خوشحالی و اندوه نوعی تجربۀ طبیعی بشر است بزرگ شوند و رشد کنند.
ممکن است بخواهید بدانید آیا احتمال دارد مهار بیش از حد و خشم و عصبانیت خودتان رشد عاطفی فرزندتان را مختل کند، پاسخ منفی است.
هیچ دلیلی مبنی بر اینکه بچه هایی که در معرض عصبانیت بی حد و حصر والدین قرار می گیرند، از نظر عاطفی سالم تر از همسالان خود باشند وجود ندارد، بلکه شواهد بسیار در اثبات عکس این تصور وجود دارد.
به این معنا که بچه هایی که والدینشان اغلب بر سر آنان فریاد می کشند، احساس اضطراب و ترس کرده و موقع ارتباط با سایرین در مهار خشم و عصبانیت خویش بیشتر دچار مشکل می شوند.
اگرچه تجربه کردن هیجان ها و احساسات گوناگون برای بچه ها مهم است، در عین حال یاد گرفتن اینکه از نظر اجتماعی هیجان ها باید به نحوی شایسته بروز کند نیز حائز اهمیت است.
کتک زدن، فریاد کشیدن و جیغ زدن به ندرت راه های مؤثری برای نشان دادن خشم یا ناامیدی به شمار می رود. این نکته بسیار مهم است که کودک یاد بگیرد بدون از دست دادن اختیار و کنترل خود و موقعیت موجود، هم می تواند احساس خشم کند و هم آن را بروز دهد.
اگر عادت دارید فرزندتان را هنگام خشم تنبیه کنید، توصیۀ تامل قبل از عمل هرچند دشوار و سخت به نظر می رسد، اما وقتی آن را تمرین کنید، پس از مدتی طبیعی جلوه می کند، راه دیگری برای این کار وجود ندارد.
فریاد زدن و جیغ کشیدن را کاهش دهید، رفتار فرزندتان به موازات رفتار شما بهبود می یابد.