تفسیر نقاشی کودکان، تحلیل عوامل پیرامونی

در این مطلب به تحلیل عوامل پیرامونی در نقاشی کودکان می پردازیم. با ما همراه باشید.

خورشید
بیانگر امنیت ، خوشحالی ، گرما ، قدرت و نماد پدر مطلوب است. اگر کودک از پدرش بترسد رنگ خورشید قرمز تند یا سیاه که مضطرب کننده است میشود. همچنین خورشید نماد باروری و تعالی شناخت و مبین اقتدار و خلاقیت مردانه است. شیوه ی ترسیم خورشید در نقاشی ، چونگی رابطه با پدر و پذیرش اقتدار او را نشان می دهد : اگر خورشید گسترده و نورانی باشد ( به طور کامل و در حال درخشیدن ترسیم شود) به معنای اهمیت تصویر پدرانه است و گویای رابطه خوب مابین پدر و کودک است.
هنگامی که پدر از دیدگاه کودک واجد چهره ای هراسناک است (ارتباط بین کودک و پدر مطلوب نیست) خورشید در افق دوردست و به صورت تقریبا ناپیدا به تصویر کشیده می شود یا در پشت کوه ناپدید است یا به صورت قوسی در افق دیده میشود.
غروب خورشید در نقاشی همواره به منزله ی کوششی در راه زیباتر جلوه دادن تصویر محسوب نمیشود. بلکه نور قرمز آن مبین تمایل کودک به انهدام پدر و پرخاشگری نسبت به اوست و در اغلب موارد غروب آفتاب به معنای تعارض با پدر یا با منبع قدرت است . اگر کودک در نقاشی های متوالی خود دائما خورشید را در سمت چپ صفحه می کشد در این موارد میتوان گفت که مادر به منزله ی منبع قدرت است.

ماه
ماه اغلب نشانگر نیستی است چون وقتی خورشید که نماد زندگی است ناپدید می شود ظاهر میگردد. بسیاری از کودکان آن را در نقاشی هایی که از قبر و قبرستان می کشند به کار می گیرند برخی معتقدند ماه غالبا آشکار کننده ی یک زمینه ی اضطرابی است که به جنسیت بزرگسالانه و به کنجکاوی کودک درباره ی راز و رمز زندگی وابسته است. ماه با نماد زنانه مطابقت دارد و معمولا موقعی که دختران خردسال مسائلی را درباره ی هویت زنانه ی خود مطرح میکنند در نقاشی ظاهر میشود.

زمین
زمین نشانگر ثبات و امنیت است . کودک در سنین خیلی پایین هیچ گاه خطی به عنوان زمین ترسیم نمیکند ولی در سن ۵ یا ۶ سالگی که آغاز به درک دلایل منطقی میکنند به کشیدن زمین نیز می پردازند.

آسمان
آسمان ذاتا و به خاطر این که میتواند ستاره ها ، پرندگان ، هواپیما ، موشک و ... را در خود جای دهد نماد الهام و پاکی است.

ستارگان
نشانه ی میل به درخشش و جلب توجه هستند و همواره نیاز کودک به برانگیختن تحسین و محبت دیگران را نشان می دهند.

ماشین
ماشین نماد قدرت است. خودداری از کشیدن تصاویر انسانی و ترجیح دادن ماشین نشانه ی وابسته بودن شخص به دنیای خارج و ترجیح دادن دنیای سرد ماشینی بر دنیای انسانهاست.

حیوانات
کودکانی که در کوه و صحرا زندگی میکنند و یا در خانه و منزلشان از حیوانی نگهداری میکنند و یا خیلی حیوانات را دوست دارند معمولا در نقاشی هایشان حیوان ترسیم میشود.البته باید بین یک نقاشی که پس از تماشای یک فیلم و یا بازدید از باغ وحش ترسیم می شود و نقاشی کودکی که پاره ای از حیوانات در آن به تصویر کشیده می شوند ، تمایز قائل شد.
ترسیم حیوانات مختلف در نقاشی ضمن آن که پاره ای از گرایشهای کودک را برجسته می کند بر حسب رنگ ، عوامل پیرامونی و صحنه ی ترسیم شده دارای معانی متفاوتی است و همواره باید به گونه ای ظریف و با توجه به توضیح ها و یا عنوان هایی که آزمودنی ارائه می دهد تفسیر گردد.
ابرهای متراکم :
ابرهای متراکم و درهم فشرده معرف مادری مداخله گر هستند که کودک حضور وی را در هر لحظه احساس می کند.

باران
وقتی آب به صورت باران در می آید مشخص کننده ی وجود زمینه ی غمگینی یا افسردگی است و هنگامی که قطره های باران یا دانه های برف همه ی صفحه کاغذ را در برگیرند و جای خالی باقی نگذارند با کودکان مضطرب سر و کار داریم.

رنگین کمان
رنگین کمان به منزله ی پلی بین آسمان و زمین معرف قدرتی الهی و حمایتی سحرآمیز است که می شود در پناه آن به آرامش دست یافت. گاهی اتفاق می افتد که کودک خود را به صورت رمزی تحت حمایت این گنبد قرار می دهد تا طوفان زندگی به پایان رسد. رنگین کمان نشانه ی بازگشت به آغوش مادرانه و جستجوی حمایت اوست اما نمیتوان گفت که انحصارا در موقعیت های ضربه آمیز به تصویر کشیده میشود چه مبین گذار از هوای بد به هوای آفتابی نیز هست.

کوه
کوه های خشک و نوک تیز معرف مشکلات کودک و موانعی هستند که در سر راه او وجود دارند ، مثلا مشکلات کودک در سازش با چارچوب اجتماعی که مستلزم کوشش های گسترده و پذیرش پاره ای از قواعد است بر اساس چنین ترسیم هایی مشخص می گردند. کوه های انحنا دار ( بدون زاویه) یا تپه های سرسبز به منزله ی نماد پستان مادرانه و معرف عشق ، تغذیه و عطوفتند.