فرخنده گل‌افشان؛ مادری فداکار و هنرمند در قلب خانواده شجریان
نی نی بان: فرخنده گل‌افشان، نخستین همسر استاد محمدرضا شجریان و مادر همایون شجریان، در ۱۴ مهر ۱۴۰۴ در سن ۸۷ سالگی به دلیل کهولت سن درگذشت.
فهرست مطالب
فرخنده گل‌افشان، نخستین همسر استاد محمدرضا شجریان، روز دوشنبه ۱۴ مهرماه ۱۴۰۴، در سن ۸۷ سالگی، به علت کهولت سن دار فانی را وداع گفت.
زندگی فرخنده گل‌افشان
فرخنده گل‌افشان که در خردادماه ۱۳۱۷ در شهر تهران متولد شد، فعالیت حرفه‌ای خود را از دهه ۱۳۴۰ به عنوان معلم آغاز کرد. او در آن زمان در مدارس به تدریس اشتغال داشت. در همان سال‌ها، در شهر قوچان و در حال خدمت به عنوان آموزگار، با محمدرضا شجریان آشنا شد. این دو که در یک دبستان مشغول فعالیت بودند، در نهایت در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۴۱ ازدواج کردند. حاصل این ازدواج چهار فرزند به نام‌های راحله (فرزانه)، افسانه، مژگان و همایون بود.
فرزندان فرخنده گل‌افشان
فرزندان او عبارتند از:
راحله (فرزانه)، متولد ۲ مهر ۱۳۴۲
افسانه، متولد ۲۸ اردیبهشت ۱۳۴۴
مژگان، متولد ۲۷ اردیبهشت ۱۳۴۸
و همایون، متولد ۳۱ اردیبهشت ۱۳۵۴، که مسیر هنری پدر را ادامه داد.
فعالیت‌های حرفه‌ای
فرخنده گل‌افشان سال‌ها در مدارس تدریس کرد و در مقاطع مختلف به مدیریت مدرسه و همچنین معاونت دبیرستان پرداخت. او در دوران حرفه‌ای خود به عنوان دبیر ورزش نیز فعالیت داشت. پس از ۲۲ سال خدمت در حوزه آموزش و پرورش، در سال‌های پس از انقلاب، بازنشسته شد.
هنر و علاقه‌های شخصی
پیش از ازدواج، او به هنر گلسازی علاقه‌مند بود، اما پس از آن به دلیل مشغله‌های کاری و خانوادگی، این هنر را ادامه نداد. با این وجود، خود را کاملاً وقف خانواده و فرزندانش کرد. از دیدگاه او، «هنر یک مادر، در انسان‌سازی است.»
علاقه به صدای شجریان و خانواده
گل‌افشان علاقه خاصی به صدای محمدرضا شجریان داشت، به ویژه تلاوت قرآن او. او خاطره‌ای نقل کرده و گفته بود: «پیش از ازدواج وقتی صدای تلاوت قرآنش را می‌شنیدم، بسیار لذت می‌بردم؛ آوازش را هم دوست داشتم، اما خودش را بیشتر!»
پس از تولد سه دختر، به گفته خودش، جای خالی یک فرزند پسر را احساس می‌کرد. این آرزو در سال ۱۳۵۴ با تولد همایون شجریان به حقیقت پیوست. وی از همان کودکی، استعداد و علاقه فرزندش به موسیقی را تشخیص داد و شاهد آغاز مسیر هنری او از پنج‌سالگی با نواختن تنبک بود.
زندگی خصوصی و جدایی
علیرغم سال‌ها زندگی مشترک، ازدواج فرخنده گل‌افشان و محمدرضا شجریان در سال ۱۳۷۰ پایان یافت. در آن زمان، گل‌افشان ۵۳ ساله و شجریان ۵۱ ساله بود. سال بعد، استاد محمدرضا شجریان با کتایون خوانساری که ۲۶ ساله بود ازدواج کرد.
با این وجود، پیوند عاطفی گل‌افشان با فرزندش همایون هرگز گسسته نشد. او بارها اعلام کرده بود: «هر نفس همایون برای من زندگی است... این مهر و عشق مادر و فرزند هرگز کمرنگ نخواهد شد.»
حضور در وداع با استاد
فرخنده گل‌افشان، با وجود جدایی طولانی‌مدت، در مهرماه ۱۳۹۹ در مراسم تشییع پیکر استاد محمدرضا شجریان حضور یافت و همراه با خانواده در غم فقدان او سوگوار شد.
