برای تشخیص بارداری؛ آزمایش خون بهتر است یا سونوگرافی؟

مشکوک به بارداری هستید و نمیدانید برای تشخیص بارداری آزمایش خون بهتر است یا سونوگرافی؟ پاسخ سریع این است که هر دو روش در جایگاه خود اهمیت دارند، اما برای تشخیص زود و تأیید قطعی بارداری در روزهای اولیه، آزمایش خون (بتا hCG) معتبرتر است. سونوگرافی بیشتر برای تأیید سلامت بارداری، تعیین سن جنین و مشاهده ساختارهای جنینی استفاده میشود.
فهرست مطالب
تفاوت بین آزمایش خون و سونوگرافی در تشخیص بارداری
این دو روش اهداف متفاوتی در تشخیص بارداری دارند و اطلاعات متمایزی ارائه میدهند:
ویژگی |
آزمایش خون (تست بتا hCG) |
سونوگرافی (اولتراسوند) |
هدف اصلی |
تشخیص زودهنگام وجود هورمون بارداری (hCG) در بدن و تعیین سطح کمی آن. |
مشاهده ساک بارداری، قلب جنین، تعیین سن دقیق و بررسی موقعیت بارداری. |
مبنای تشخیص |
شیمیایی و هورمونی: اندازهگیری غلظت هورمون بتا hCG در خون. |
تصویری: استفاده از امواج صوتی برای ایجاد تصویر از رحم و تخمدانها. |
زمان تشخیص |
بسیار زود: چند روز پس از لانهگزینی (حدود ۶ تا ۸ روز پس از لقاح). |
دیرتر: ۲ تا ۳ هفته پس از تأخیر در قاعدگی (هفته ۵ تا ۶ بارداری). |
اطلاعات کلیدی |
تأیید بارداری، تخمین تقریبی سن بارداری (بر اساس سطح hCG)، پایش روند رشد. |
تأیید محل بارداری، تعداد جنین، بررسی فعالیت قلبی و تعیین دقیقتر سن جنین. |
به طور خلاصه، آزمایش خون به ما میگوید «آیا بارداری وجود دارد؟»، در حالی که سونوگرافی به ما میگوید «بارداری کجاست و چگونه به نظر میرسد؟»
مزایا و معایب آزمایش خون و سونوگرافی برای تشخیص بارداری
برای اینکه بدانیم کدام روش برای تشخیص بارداری بهتر است؟، باید مزایا و معایب هر یک را در نظر بگیریم:
روش |
مزایا |
معایب |
آزمایش خون (بتا hCG) |
|
|
سونوگرافی |
|
|
آنی آزما، به عنوان یک مرکز پیشرو در ارائه خدمات پزشکی و پاراکلینیکی در منزل، خدمات متنوعی را ارائه میکند. آزمایش خون و سونوگرافی در منزل برای تایید بارداری یکی از خدمات آنها است.
زمان مناسب برای انجام آزمایش خون و سونوگرافی چه زمانیست؟
تعیین زمان مناسب برای هر آزمایش، کلید اصلی برای به دست آوردن نتایج دقیق و مؤثر است:
زمانبندی آزمایش خون (بتا hCG)
تشخیص زودهنگام
-
۶ تا ۸ روز پس از لقاح یا انتقال جنین (در IVF).
-
دو تا سه روز قبل از زمان مورد انتظار قاعدگی.
تشخیص قطعی
-
یک روز پس از تأخیر قاعدگی، برای اطمینان بیشتر.
-
آزمایش خون کمی (Quantitative) باید هر ۴۸ تا ۷۲ ساعت تکرار شود تا اطمینان حاصل شود که سطح hCG در حال دو برابر شدن است و روند رشد طبیعی است.
زمانبندی سونوگرافی (اولتراسوند)
اولین سونوگرافی (تأیید بارداری)
-
بهترین زمان: هفتههای ۵ تا ۶ بارداری (حدود ۲ تا ۳ هفته پس از تأخیر قاعدگی). در این زمان، ساک حاملگی و کیسه زرده قابل مشاهده است.
-
مشاهده ضربان قلب: معمولا در هفته ششم بارداری یا کمی بعد، ضربان قلب جنین تأیید میشود.
تعیین سن و سلامت (سونوگرافی NT)
-
بین هفتههای ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام میشود.
-
توصیه نهایی: پزشکان اغلب ابتدا آزمایش خون را برای تأیید بارداری و سپس سونوگرافی را برای تأیید سلامت و موقعیت آن تجویز میکنند.
سوالات متداول
-
آیا میتوان بارداری را با سونوگرافی قبل از تأخیر قاعدگی تشخیص داد؟
خیر، سونوگرافی تا هفته پنجم بارداری (حدود یک هفته پس از تأخیر قاعدگی) نمیتواند ساک حاملگی را به وضوح تشخیص دهد.
-
آیا سونوگرافی میتواند بارداری خارج از رحم را تشخیص دهد؟
بله، یکی از مهمترین کاربردهای سونوگرافی در هفتههای اولیه (هفتههای ۵ تا ۷) تشخیص بارداری خارج از رحم است. اگر سطح hCG در خون بالا باشد اما سونوگرافی نتواند ساک حاملگی را در داخل رحم پیدا کند، احتمال بارداری خارج از رحم مطرح میشود و اقدامات بعدی آغاز میگردد.
-
آیا باید هر دو آزمایش خون و سونوگرافی را انجام دهم؟
بله، در اکثریت قریب به اتفاق موارد، پزشکان توصیه میکنند که ابتدا با آزمایش خون بارداری تأیید شود و سپس در زمان مناسب (حدود هفته ۶) برای تأیید سلامت، موقعیت و ضربان قلب جنین، سونوگرافی انجام شود.
جمعبندی
اگر سوال این باشد که برای تشخیص بارداری آزمایش خون بهتر است یا سونوگرافی، باید گفت که آزمایش خون (بتا hCG) به دلیل حساسیت بالاتر، معیار طلایی برای تشخیص اولیه و زودهنگام بارداری است. سونوگرافی نقشی حیاتی و مکمل دارد؛ اطلاعات تصویری مهمی در مورد محل استقرار جنین، وضعیت قلب و سن دقیق آن ارائه میدهد که برای مدیریت سلامت مادر و جنین ضروری است. بنابراین، این دو روش مکمل یکدیگرند و به ترتیب زمانی خاصی مورد استفاده قرار میگیرند.