خونریزی مجدد بعد از پریود _ ۱۱ علت و روش‌های درمان

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: من در تاریخ ۳ دی از پریود پاک شدم ولی دوباره ۹ دی خونریزی کردم و بسیار شدید است. همچنین چند شب پیش هم درد شدیدی در ناحیه زیر شکم و مقعد داشتم. دکترم گفت که این درد نشانه تخمک گذاری‌ است. آیا درست است؟ علت خونریزی دوباره‌ام بعد از ۶ روز چیست؟

پاسخ دکتر کتایون برجیس، متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی:

دوست عزیز اگر خونریزی وسط سیکل کم باشد و در حد لکه بینی، می‌تواند به دلیل شیفت هورمونی و ناشی از تخمک‌گذاری باشد ولی اگر شدید بوده، باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و از نزدیک ویزیت شوید. شاید لازم باشد بررسی‌های هورمونی برای شما انجام شود و همچنین سابقه داروهای مصرفی شما هم مهم است و باید ببینیم که مثلاً قرص ضد بارداری اورژانسی مصرف کرده‌اید یا خیر.

علت خونریزی طولانی بعد از پریودی چیست؟

علل مختلفی برای خونریزی مجدد بعد از پریود وجود دارد که در ادامه ذکر می‌کنیم.

 داروهای ضدبارداری هورمونی

داروهای ضدبارداری هورمونی یکی از علل شایع خونریزی واژینال میان قاعدگی‌ها هستند. به‌عنوان مثال، دستگاه داخل رحمی هورمونی (IUD) ممکن است باعث خونریزی شود که معمولاً پس از ۲ تا ۶ ماه استفاده کاهش می‌یابد. نمونه‌هایی از روش‌های ضدبارداری هورمونی شامل موارد زیر است:

• آی ‌یو ‌دی (IUD)
• چسب ضدبارداری
• حلقه واژینال
• قرص ضدبارداری
• ایمپلنت ضدبارداری

اگر خونریزی بعد از پریود بسیار شدید باشد، مراجعه به پزشک توصیه می‌شود. معمولاً با تغییر نوع روش پیشگیری از بارداری، خونریزی قطع می‌شود.

اگر فرد داروی ضدبارداری خود را طبق دستور مصرف نکند (برای مثال فراموش کند قرص ضدبارداری را بخورد یا چسب ضدبارداری جدا شود)، ممکن است لکه‌بینی رخ دهد.

بیشتر بخوانید:  آی یو دی چیست و عملکرد آن چگونه است؟ نحوه گذاشتن + ۸ عارضه و مزایا IUD

پیشگیری اضطراری از بارداری

استفاده از روش‌های پیشگیری اضطراری از بارداری مانند قرص‌های ضدبارداری می‌تواند باعث خونریزی شود.

 خونریزی لانه‌گزینی

برخی از زنان مدت کوتاهی پس از باردار شدن، لکه‌بینی دارند که نشانه‌ی لانه‌گزینی تخم بارورشده در دیواره رحم است. این حالت را خونریزی لانه‌گزینی می‌نامند و ممکن است با گرفتگی خفیف در ناحیه رحم همراه باشد.

 سقط جنین

خونریزی میان دوره‌های قاعدگی می‌تواند یکی از علائم اولیه سقط جنین باشد. سقط ممکن است در هر زمانی تا ۲۰ هفتگی بارداری رخ دهد، حتی پیش از آن‌که زن از بارداری خود آگاه شود.

بیشتر بخوانید:  از کجا بفهمیم جنین سقط شده؟ ۴ علامت مهم سقط جنین + روش‌های پیشگیری

 عفونت‌های مقاربتی (STIs)

برخی عفونت‌های منتقله از راه جنسی می‌توانند موجب خونریزی واژینال شوند. کلامیدیا یکی از نمونه‌های رایج است. این عفونت علاوه بر لکه‌بینی بعد از پریود، می‌تواند سبب خونریزی هنگام یا پس از رابطه جنسی شود.

 آسیب فیزیکی

اگر بافت یا پوست واژن آسیب ببیند، ممکن است خونریزی کند. این اتفاق اغلب در هنگام رابطه جنسی رخ می‌دهد، به‌ویژه اگر واژن خشک باشد. خشکی واژن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:

• نبود تحریک جنسی کافی
• تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی، دیابت یا درمان سرطان

 یائسگی یا پیش ‌یائسگی

یائسگی معمولاً در حدود ۵۱ سالگی آغاز می‌شود اما برخی زنان بین ۴۰ تا ۴۵ سالگی دچار یائسگی زودرس می‌شوند. پیش‌ یائسگی مرحله‌ای است که تا ۱۰ سال پیش از یائسگی ممکن است ادامه یابد، در این دوره سطح هورمون‌ها نوسان زیادی دارد و ممکن است باعث نامنظمی قاعدگی، لکه‌بینی یا خونریزی شدید شود.

پولیپ‌های دهانه رحم یا واژن

پولیپ‌ها توده‌های کوچکی هستند که ممکن است در رحم یا دهانه رحم ایجاد شوند. در برخی موارد، این رشدها باعث خونریزی می‌شوند و پزشک ممکن است نیاز به خارج کردن آن‌ها داشته باشد.

سرطان

در بیشتر موارد، خونریزی مجدد بعد از پریود، جای نگرانی ندارد اما در برخی موارد ممکن است نشانه‌ای از سرطان باشد. سرطان دهانه رحم می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما در زنان ۴۰ تا ۴۵ سال شایع‌تر است. خونریزی میان دوره‌ها یا پس از رابطه جنسی یکی از علائم رایج این سرطان است. سایر علائم ممکن است شامل درد هنگام رابطه جنسی یا تغییر در ترشحات واژینال باشد.

سرطان رحم (آندومتر): بیشتر در زنان ۵۵ تا ۶۴ سال دیده می‌شود و خونریزی واژینال یکی از علائم اولیه آن است، به‌ویژه اگر پس از یائسگی رخ دهد. در زنانی که یائسه شده‌اند، هر نوع خونریزی واژینال باید بررسی پزشکی شود. اگر فرد هنوز به یائسگی نرسیده باشد، ممکن است بین قاعدگی‌ها خونریزی داشته باشد که گاهی شدیدتر از معمول است. علائم کمتر شایع شامل درد هنگام رابطه جنسی یا درد در ناحیه شکم است.

 سندرم تخمدان پلی‌کیستیک  (PCOS)

این اختلال می‌تواند موجب نامنظمی قاعدگی و گاهی خونریزی مجدد بعد از پریود شود. دیگر علائم شامل موارد زیر است:

• مشکلات باروری
• افزایش وزن
• پوست چرب یا آکنه

 اندومتریوز یا آدنومیوز

بیماری‌های مزمن رحم مانند اندومتریوز یا آدنومیوز می‌توانند باعث لکه‌بینی یا خونریزی مجدد بعد از پریود شوند. این بیماری‌ها معمولاً با قاعدگی‌های دردناک و سنگین و گرفتگی‌های بین دوره‌ای نیز همراه هستند.

بیشتر بخوانید:  اندومتریوز چیست و چگونه درمان می‌شود؟ | ۷ نشانه مهم + بهترین روش‌های درمان

دلیل خونریزی ده روز بعد از پریود چیست؟

خونریزی ده روز پس از پایان پریود می‌تواند دلایل متنوعی داشته باشد که برخی از آن‌ها طبیعی هستند و برخی دیگر ممکن است نشانه‌ای از مشکلات سلامتی زنان باشند. یکی از شایع‌ترین علل، تخمک‌گذاری است که اغلب با لکه‌بینی خفیف یا خونریزی کم‌حجم همراه می‌شود.

تغییرات هورمونی نیز عامل مهمی به شمار می‌روند؛ عواملی مانند استرس شدید، کاهش یا افزایش ناگهانی وزن و مصرف بعضی داروها می‌توانند تعادل هورمون‌ها را بر هم زده و منجر به خونریزی نامنظم شوند. همچنین، استفاده از قرص‌های ضدبارداری یا فراموش کردن مصرف منظم آن‌ها می‌تواند باعث خونریزی‌های بین‌دوره‌ای گردد.

در مواردی، این خونریزی می‌تواند نشانه لانه‌گزینی جنین در اوایل بارداری باشد. مشکلات ساختاری مانند فیبروم رحمی، پولیپ‌های رحمی یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) نیز از عوامل احتمالی هستند. عفونت‌های رحمی و بیماری‌های مقاربتی می‌توانند خونریزی غیرعادی ایجاد کنند. علاوه بر این، اختلالات تیروئیدی (کم‌کاری یا پرکاری تیروئید) بر چرخه قاعدگی تاثیر گذاشته و باعث خونریزی بین دوره‌ها می‌شوند.

اگر این خونریزی به‌طور مکرر رخ دهد یا با علائمی مانند درد شدید، تب، ترشحات غیرعادی یا ضعف همراه باشد، مراجعه فوری به پزشک زنان ضروری است تا علت دقیق شناسایی و درمان مناسب انجام شود.

علت خونریزی مجدد بعد از پریود دختر

خونریزی پس از پایان دوره قاعدگی در دختران جوان، اغلب به دلیل ناپایداری هورمون‌های بدن در مرحله بلوغ رخ می‌دهد. در این دوره، سیستم هورمونی هنوز در حال تنظیم و تثبیت است و چرخه‌های قاعدگی ممکن است کاملاً منظم نشده باشند.

اگر این خونریزی‌ها بیش از حد طولانی، شدید یا همراه با علائم غیرعادی باشند، حتماً باید تحت نظر پزشک متخصص زنان قرار گیرند تا مشکلات جدی‌تر شناسایی، رد یا درمان شوند. این اقدام به حفظ سلامت قاعدگی کمک کرده و نگرانی‌های اضافی را برطرف می‌کند.

علت لکه بینی قهوه‌ای بعد از پریود

لکه‌بینی قهوه‌ای پس از پایان پریود اغلب یک فرآیند طبیعی پاکسازی رحم است که در آن خون قدیمی و باقی‌مانده به تدریج دفع می‌شود و به دلیل اکسیداسیون، رنگ قهوه‌ای پیدا می‌کند. این پدیده معمولاً ناشی از تغییرات هورمونی، تخمک‌گذاری یا استرس است و جای نگرانی ندارد.

با این حال، اگر لکه‌بینی با درد شدید، بوی نامطبوع، ترشحات غیرعادی یا تداوم طولانی‌مدت (بیش از چند روز) همراه باشد، ممکن است نشانه مشکلات پزشکی مانند عفونت، فیبروم یا آندومتریوز باشد. در این موارد، مراجعه فوری به پزشک زنان برای تشخیص دقیق ضروری است.

برای قطع لکه بینی بعد از پریود چه بخوریم؟

لکه ‌بینی پس از پایان پریود را می‌توان با مصرف دمنوش‌های گیاهی طبیعی به طور موثر کاهش داد. این دمنوش‌ها با خواص ضدالتهابی، تنظیم‌کننده هورمونی و آرام‌بخش خود، به کاهش شدت لکه ‌بینی، تسکین انقباضات رحم و تنظیم چرخه قاعدگی کمک می‌کنند. در ادامه، چند دمنوش مفید را معرفی می‌کنیم.

• دمنوش دارچین: دارچین با خواص ضدالتهابی و ضداسپاسم، دیواره‌های رحم را تقویت کرده و انقباضات دردناک را کاهش می‌دهد و به قطع لکه‌بینی کمک می‌کند. یک قاشق چای‌خوری پودر دارچین را در یک فنجان آب جوش ریخته و ۱۰ دقیقه دم کنید.
• دمنوش زنجبیل: زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی و ضددرد، خونریزی و لکه ‌بینی پس از پریود را کاهش داده و درد را تسکین می‌دهد.  چند برش زنجبیل تازه را در یک فنجان آب جوش بریزید، ۱۰ دقیقه دم کنید و در صورت تمایل با عسل شیرین نمایید.
• دمنوش رازیانه: رازیانه به عنوان یک تنظیم‌کننده طبیعی هورمون‌ها عمل کرده، سطح هورمون‌ها را متعادل می‌کند و التهاب را کاهش داده و لکه‌بینی را متوقف می‌سازد.  یک قاشق چای‌خوری دانه رازیانه را در یک فنجان آب جوش ریخته و ۱۰ دقیقه دم کنید.
• دمنوش بابونه: بابونه با خواص آرام‌بخش و ضدالتهابی، عضلات رحم را ریلکس کرده، انقباضات را کم می‌کند و به قطع لکه‌ بینی کمک می‌نماید.  یک قاشق چای‌خوری گل بابونه خشک را در یک فنجان آب جوش بریزید و ۱۰ دقیقه دم کنید.

مصرف منظم این دمنوش‌ها می‌تواند لکه‌بینی بعد از پریود را به طور طبیعی کاهش دهد. با این حال، اگر لکه ‌بینی شدید، طولانی‌ مدت یا همراه با علائم غیرعادی باشد، حتماً با پزشک متخصص زنان مشورت کنید تا علت اصلی بررسی و درمان مناسب انجام شود.

روش تشخیص دلیل خونریزی بعد از پریود

در ویزیت پزشکی، متخصص ممکن است معاینه لگنی انجام دهد، کشت ترشحات بگیرد یا آزمایش خون و تصویربرداری تجویز کند. همچنین ممکن است داروهای شما را تغییر دهد. گزینه‌های درمانی بسته به علت لکه‌بینی یا خونریزی بعد از پریود متفاوت است، بنابراین اگر نگران خونریزی یا لکه‌بینی بین پریودها هستید، حتماً با پزشک مشورت کنید. در ادامه، روش‌های تشخیص دلیل خونریزی بعد از پریود را توضیح می‌دهیم.

آزمایش‌ خون: تحقیقات اولیه برای خونریزی پس از پریود معمولاً شامل موارد زیر است:

• آزمایش بارداری (β-hCG) : برای رد بارداری در همه بیماران ضروری است.
• شمارش کامل خون (FBC) : برای بررسی کم‌خونی و شناسایی سایر اختلالات خونی.
• پروفایل انعقادی: برای ارزیابی اختلالات خونریزی؛ به‌ویژه اگر سابقه خونریزی یا کبودی زیاد وجود داشته باشد.
• سطح TSH سرم: برای بررسی عملکرد تیروئید زیرا اختلالات تیروئید می‌توانند نظم قاعدگی و الگوی خونریزی را تحت تاثیر قرار دهند.

سونوگرافی و معاینه لگنی: در معاینه لگنی، سلامت اندام‌های تناسلی بررسی می‌شود. پزشکان معمولاً از سونوگرافی ترانس‌واژینال برای مشاهده دقیق رحم و تخمدان‌ها استفاده می‌کنند تا ناهنجاری‌های ساختاری مانند فیبروم، پولیپ یا هیپرپلازی آندومتر در صورت مثبت یا مشکوک بودن β-hCG و سایر مشکلات لگنی را شناسایی کنند.

چه زمانی باید برای خونریزی مجدد بعد از پریود به پزشک مراجعه کنیم؟

علائم زیر نشان‌دهنده مراجعه فوری به پزشک برای خونریزی پس از پریود هستند:

• خونریزی شدید
• خونریزی طولانی‌مدت
• درد و گرفتگی عضلانی
• خونریزی مکرر پس از رابطه جنسی
• علائمی مانند ضعف، خستگی، تنگی نفس یا درد قفسه سینه
• هرگونه ترشح واژینال غیرعادی، تب یا تغییر در عادات روده‌ای

درمان خونریزی بعد از پریود

درمان خونریزی بعد از پریود بستگی به علت اصلی آن دارد و پس از تشخیص پزشک، گزینه‌های زیر ممکن است تجویز شود.

۱. درمان‌های هورمونی: اگر نوسانات هورمونی علت خونریزی مجدد باشد، پزشک ممکن است قرص‌های ضدبارداری یا درمان‌های هورمونی خاص را برای تنظیم چرخه قاعدگی تجویز کند. این داروها هورمون‌ها را متعادل کرده و از خونریزی‌های غیرطبیعی جلوگیری می‌کنند.

۲. درمان کیست‌های تخمدانی: در صورتی که کیست‌های تخمدانی عامل خونریزی نامنظم باشند، پزشک داروهایی برای کوچک کردن کیست‌ها یا تنظیم هورمون‌ها تجویز می‌کند. در موارد شدید، جراحی (مانند لاپاراسکوپی) ممکن است ضروری باشد.

۳. تغییرات در سبک زندگی: گاهی تغییرات ساده در سبک زندگی، تاثیر چشمگیری در بهبود خونریزی پس از پریود دارد:

• کاهش استرس
• ورزش منظم و متعادل
• رژیم غذایی سالم و متعادل
• خواب کافی و منظم

 این عوامل به تنظیم طبیعی هورمون‌ها و بهبود چرخه قاعدگی کمک می‌کنند.

۴. درمان‌های ضدالتهاب و آنتی‌بیوتیک‌ها: اگر عفونت‌های دستگاه تناسلی (مانند عفونت رحم یا واژن) علت خونریزی باشد، پزشک آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت و داروهای ضدالتهاب برای کاهش التهاب و خونریزی تجویز خواهد کرد.

هرگونه خونریزی غیرعادی پس از پریود باید توسط پزشک متخصص زنان بررسی شود تا درمان مناسب و دقیق بر اساس علت اصلی انجام گیرد. خوددرمانی ممنوع است.

سخن پایانی

در نهایت، هرچند بسیاری از موارد خونریزی پس از پریود بی‌خطر و گذرا هستند اما تداوم، شدت یا همراهی آن با علائمی مانند درد شدید، تب، ضعف، ترشحات غیرعادی یا خونریزی پس از رابطه جنسی، ضرورت مراجعه فوری به پزشک متخصص زنان را نشان می‌دهد. با استفاده از روش‌های تشخیصی مانند آزمایش خون، سونوگرافی، معاینه لگنی و در صورت نیاز درمان‌های هورمونی، آنتی‌بیوتیک، تغییرات سبک زندگی یا حتی جراحی، می‌توان علت اصلی را شناسایی و به‌طور مؤثر کنترل کرد.