نوزاد از کی سینه خیز می رود؟

سینه خیز رفتن نوزاد در پی بازتاب خزیدن نوزاد یا Crawling reflex یکی از بازتاب‌های طبیعی و فطری در کودکان است.

زمان سینه خیز رفتن نوزادان
سینه خیز رفتن اولین حرکات نوزاد برای جابه جا شدن و کشف دنیای پیرامونش است.
از آن جا که نوزاد هنوز حرکات ارادی را یاد نگرفته، برای زنده ماندن با حرکات فطری از خودش محافظت می‌کند؛ این بازتاب‌ها نشانه سلامت کودک شما هستند.
بازتاب خزیدن نوزاد مانند بسیاری از دیگر بازتاب‌های نوزادی، پس از مدتی محو می‌شود. اما در صورتی که بازتاب‌ها به حرکات ارادی تبدیل نشوند، نشان دهنده یک مشکل در نوزاد هستند. با آگاهی از بازتاب‌های نوزادی مثل بازتاب خزیدن، می‌توانید از سلامت نوزاد خود مطمئن شوید.

بازتاب چیست؟
بازتاب یا reflex، پاسخ‌ حرکتی غیرارادی و خود به ‌خودی به یک محرک بیرونی است که برای بقای انسان لازم هستند. بعضی بازتاب‌ها همیشه در بدن شما وجود دارند، مانند عطسه و بازتاب پرش زانو اما بازتاب‌های نوزادی ویژه سن خاصی هستند و باید به صورت طبیعی از بین بروند.
بازتاب‌های نوزادی از آغاز تولد حضور دارند، اما به طور طبیعی در سال اول زندگی از بین می‌روند. وجود بازتاب‌های نوزادی پس از زمان طبیعی آن و یا در بزرگسالی، می‌تواند نشان‌دهنده وجود آسیب‌های عصبی و یا بیماری باشد.
تمامی بازتاب‌های نوزادی در بدو تولد توسط ماما یا پزشک بررسی می‌شود تا در صورت وجود مشکل خاص، نوزاد تحت آزمایش‌های ویژه قرار گیرد. آموزش والدین در مورد کودک نیز می‌تواند به حفظ و افزایش سلامت نوزادان کمک کند .

نحوه مشاهده بازتاب خزیدن نوزاد
برای مشاهده بازتاب خزیدن، نوزادتان را روی شکم و بر روی یک سطح صاف قرار داده و کف پاهایش را به طور متناوب با انگشت فشار دهید. در پی این حرکت پاهای نوزاد به حالت خزیدن حرکت می‌کند و به طور متناوب خم و راست می‌شود. این حالت با خزیدن ارادی نوزاد که بعد از محو شدن این بازتاب به وجود می‌آید، متفاوت است.

عملکرد خزیدن یا سینه خیز رفتن نوزاد
بازتاب خزیدن، عضلات نوزاد شما را برای حرکت ارادی چهار دست و پا رفتن آماده می‌کند. این بازتاب برای خزیدن ارادی و چهار دست و پا رفتن در مراحل بعدی لازم است. نوزاد در مرحله اول از بازتاب غیرارادی خزیدن برخوردار است؛ پس از آن که بازتاب خزیدن نوزاد محو شد، سینه‌ خیز رفتن شروع شده و در آخر نوزاد چهار دست و پا حرکت می‌کند.
همچنین بازتاب خزیدن با تحریک قسمت‌های مختلف مغز، در آمادگی مغز برای یادگیری تاثیر مثبت می‌گذارد. تکرار حرکت بازوها و پاها باعث سازماندهی تحریکات عصب‌ها شده و به پردازش‌های شناختی بعدی کودک کمک می‌کند.

سن شروع و پایان سینه خیز رفتن نوزاد
به طور طبیعی بازتاب خزیدن نوزاد تا حدود ۳ الی ۴ ماهگی ادامه پیدا می‌کند. پس از آن بازتاب باید به جهت آماده شدن نوزاد برای خزیدن ارادی و چهار دست و پا رفتن، از بین رفته باشد.
زمان شروع خزیدن و چهار دست و پا رفتن، بین کودکان فرق می‌کند. پس از ناپدید شدن بازتاب خزیدن به طور میانگین، حدود نه‌ماهگی خزیدن ارادی شروع شده و حدود 10ماهگی چهار دست و پا راه رفتن آغاز می‌شود.
با این وجود که اکثر کودکان همین توالی را برای حرکت طی می‌کنند، اما ممکن است بعضی از آن‌ها یک یا دو مرحله را جهشی گذرانده و به یک‌باره راه بروند.

آسیب ‌های مرتبط با بازتاب خزیدن نوزاد
اگر بازتاب خزیدن نوزاد نیز مانند هر بازتاب دیگری پس از مدت معین محو نشود، مشکلاتی را ایجاد می‌کند. همان‌طور که گفته شد، خزیدن ارادی و در پی آن چهار دست و پا راه رفتن نوزاد شما بستگی به این دارد که بازتاب خزیدن غیرارادی به موقع ناپدید شده باشد. بنابراین باقی ماندن آن می‌تواند چهار دست و پا رفتن نوزاد شما را به تعویق بیندازد. همچنین باقی ماندن بازتاب خزیدن نوزاد، مانع از پیشرفت مهارت‌های حرکتی کودک شما شده و بر روی هماهنگی حرکات او تاثیر می‌گذارد

پایان بازتاب خزیدن و شروع سینه خیز رفتن نوزاد
پس از پایان یافتن بازتاب خزیدن که به صورت غیرارادی اتفاق می افتد نوع حرکات کودک تغییر کرده و سینه خیز رفتن به طور ارادی که ناشی از تلاش کودک است آغاز می شود.
اکثر کودکان معمولا از 5 یا 6 ماهگی تلاش های خود را برای سینه خیز رفتن شروع می کنند و با این کار در واقع برای چهار دست و پا رفتن آماده می شوند.
البته لازم است که در مسیر رشد کودک تفاوت های فردی او را در نظر بگیرید و انتظار نداشته باشید همانند یک ربات برنامه ریزی شده در زمان های خاص به توانایی های مختلف دست پیدا کند.
این مسئله را به خاطر بسپارید که بسیاری از کودکان بدون تجربه سینه خیز رفتن به طور ناگهان چهار دست و پا حرکت می کنند و یا ممکن است شروع سینه خیز رفتن در آن ها تا حدود 10 ماهگی طول بکشد.

چگونه کودک یاد می ‌گیرد که سینه خیز برود؟
۶ ماهگی تا ۷ ماهگی
کودک پس از آنکه با غلت زدن روی شکم خود قرار گرفته و با گذشت زمان عضلات خود را تقویت می‌کند یاد می‌گیرد که سینه خیز برود. در حدود 6 ماهگی او می‌تواند روی شکم خود قرار گرفته، سر و شانه‌ها را بالا نگه دارد و از بازوی خود به عنوان پشتیبان کمک بگیرد.
سپس در حالی که روی شکم قرار دارد با نیروی عضلات بازوها، خود را به جلو کشیده و به اصطلاح می‌خزد. او سپس یاد می‌گیرد که شکم خود را از زمین فاصله دهد.
8 ماهگی تا 10 ماهگی
در حدود ۸ تا ۱۰ ماهگی کودک می‌تواند بدن تکیه‌گاه بنشیند. او سپس تلاش می‌کند از یک موقعیت نشستن با استفاده از دست‌ها و زانوها جابجا شود. عضلات بازو، پاها و پشت او باید قوی باشد تا او روی دست‌ها و زانوها نگه دارد.
او متوجه می‌شود که جابجایی با استفاده از زانوها به او قدرت و سرعتی که برای جابجایی نیاز دارد می‌بخشد. (حرکت چهار دست و پا). او در ابتدا ممکن است به عقب برود و مثلا از اسباب بازی که به آن چشم دوخته، دور شود.
او به تدریج یاد می‌گیرد که چگونه از موقعیت سینه خیز به موقعیت نشستن جابجا شود. همچنین ممکن است کودک حرکت سینه خیز ضربدری را انجام دهد. یعنی برای جابجایی دست را با پای مخالف حرکت دهد.
یک سالگی
او حالا حرکت چهار دست و پا را در اوج مهارت انجام می‌دهد و آماده رویارویی با هر چالشی از جمله پلکان خانه است! باید بسیار مراقب باشید.

بعد از چهار دست و پا راه رفتن چه اتفاقی می ‌افتد؟
پس از آنکه کودک حرکت چهار دست و پا را به خوبی تمرین کرد نوبت به راه رفتن می‌رسد. او به هر چیزی آویزان می‌شود تا بتواند بایستد. ممکن است به میز نهارخوری یا به مبل‌ها و یا حتی به پاهای خود شما آویزان شود.
پس از آنکه این کار را به خوبی تمرین کرد آماده آن است که در موقعیت ایستاده با نگهداشتن خود به اسباب و اثاثیه جابجا شود. بعد از دستیابی به مهارت در این کار، مراحل بعدی نیز به خوبی مشخص است: راه رفتن، دویدن، پریدن و جست و خیز کردن.

سینه خیز رفتن چه فوایدی برای نوزاد دارد؟
برای سینه خیز رفتن نوزاد باید از مغز و بدنش استفاده کند. عضلات پشت، گردن، شانه ها و بازوها در سینه خیز رفتن و تلاش برای حرکت قوی می شوند. زمانی که نوزد سینه خیز می رود باید از دید دو چشمی برای تمرکز کردن روی وسیله ها مثل اسباب بازی ها و اشیای دیگر استفاده کند.
نوزادان در سینه خیز رفتن مدام در حال نگاه کردن به اطراف یا دستان خود هستند، این کار به آنها کمک می کند تا درک عمیقی به دست بیاورند.
محققان معتقدند نوزادانی مهارت جهت یابی در نوزادانی که سینه خیز می روند، تقویت می شود. یعنی می آموزند برای برداشتن یک توپ یا یک عروسک باید میز وسط هال را دور بزنند و اسباب بازی مورد نظر را از پشت میز یا یک صندلی بردارند.