تشخیص دلیل گریه نوزاد، چطور بفهمیم؟

نوزادان گریه می کنند و هیچ راهی برای خلاصی از گریه آنها وجود ندارد. از آنجا که نوزاد نمی تواند حرف بزند، گریه او ممکن است برای والدینش نگران کننده باشد و از خود بپرسند «از کجا بفهمیم مشکلش چیست؟» فهمیدن علت گریه نوزاد ممکن است در آغاز دشوار باشد ولی باید توجه داشت که قسمت بزرگی از بچه بزرگ کردن آزمون و خطاست و والدین خیلی زود یاد خواهند گرفت که چگونه نیاز های کودک خود را پیش بینی کنند. در مطلب زیر دلایل زیر شایع ترین دلایل گریه نوزاد هستند و نوزاد با گریه خود در واقع می خواهد مشکلش را به بزرگترها (که او نمی تواند به زبان آنها صحبت کند) بفهماند.

در این مقاله می‌خوانید:

• چرا کودکتان گریه می کند؟
• علت گریه کودکم را نمی دانم، چه کنم؟
• اگر هیچ کدام از راهکارهای معمول اثر نکرد، چه کار کنیم؟
• خود مراقبتی بعد از گریه‌های طولانی نوزاد را جدی بگیرید
• چه زمانی گریه نوزاد نگران کننده است؟

بیشتر بخوانید: نشانه های نوزاد عصبی: علت تیک عصبی در کودکان چیست؟

چرا کودکتان گریه می کند؟

نوزادان نیازها و ناراحتی های خود را از طریق گریه بیان می کنند، زیرا این وسیله اصلی بیان آنهاست. از لحظه تولد، گریه به عنوان یک سیگنال ضروری برای مراقبان عمل می کند که توجه به آن ضروری است. عوامل مختلفی می‌توانند اشک نوزاد را تحریک کنند، از گرسنگی، نیاز به خواب، ناراحتی از پوشک خیس گرفته تا میل به گرما و صمیمیت. درک این نشانه ها برای والدین بسیار مهم است تا به طور موثر به نیازهای نوزاد خود پاسخ دهند.

من گرسنه ام

وقتی یاد بگیرید که نشانه های گرسنه بودن کودک خود (مثل نق نق کردن، سر و صدا راه انداختن و دنبال پستان مادر گشتن هنگامی که مادر او را در آغوش می گیرد) را بشناسید، مشکلاتتان در سیر کردن او قبل از اینکه گریه کند کمتر می شود. وقتی کودکتان گریه می کند اول مطمئن شوید که گرسنه نیست. شیر دادن ممکن است سبب قطع گریه کودک نشود ولی اگر می خواهد همچنان شیر بخورد بگذارید به خوردن ادامه دهد. بعضی اوقات شیرخواران حتی بعد از اینکه شروع به شیر خوردن می کنند به گریه کردن ادامه می دهند اما شما به شیر دادن ادامه دهید چون هنگامی که معده اش پر شود از گریه کردن دست برمی دارد.

پوشکم را عوض کنید

بعضی از کودکان به مجرد اینکه به تعویض پوشک نیاز داشته باشند سر و صدایشان درمی آید اما بعضی دیگر اینطور نیستند. در هر صورت این هم یکی از دلایل گریه کردن کودک است و خوشبختانه هم فهمیدن آن و هم حل کردن آن راحت است.

سردم است؛ گرمم است

کودکان شیرخوار دوست دارند لباس زیاد و گرم داشته باشند. (به عنوان قاعده هر چند تا که خودتان لباس پوشیده اید و از نظر دما احساس راحتی می کنید باید یک لایه بیشتر به کودک شیرخوارتان بپوشانید.) بنابراین گریه کودک ممکن است به این علت باشد که سردش شده است; مثلا زمانی که کودک لخت است و شما در حال عوض کردن او هستید. بهتر است یاد بگیرید که چطور کودکتان را سریع تر و قبل از اینکه سردش شود عوض کنید. توجه کنید که کودک را زیادی نپوشانید چون احتمال گریه کردن کودک وقتی که گرمش است در مقایسه با وقتی که سردش است کمتر است و اگر هم گریه کند خفیف تر است.

مرا در آغوش بگیرید

کودکان شیرخوار آغوش و نوازش زیادی نیاز دارند. آنها دوست دارند صورت والدین خود را ببینند، صدایشان را بشنوند، به صدای قلبشان گوش کنند و حتی می توانند بوی منحصربفردشان، بخصوص شیر مادر را تشخیص دهند. نوزادان دوست دارند بعد از شیر خوردن، آروغ زدن و عوض شدن، آنها را در آغوش بگیرید. ممکن است فکر کنید که با این کار دارید کودکتان را «لوس» بار می آورید، ولی نگران نباشید؛ این مسئله در چند ماه اول زندگی اصلا مطرح نیست. البته کودکان از نظر اینکه چقدر بخواهند که شما آنها را در آغوش بگیرید با هم فرق دارند. بعضی از کودکان توجه زیادی را می طلبند و در مقابل بعضی دیگر می توانند مدت زیادی آرام بنشینند. اگر کودکتان توجه شما را می خواهد او را در آغوش بگیرید و یا در کنار خود بگذارید.

دیگه بسه!

هر چند کودکان شیرخوار به توجه زیادی نیاز دارند، ولی ممکن است دچار «تحریک بیش از حد» نیز بشوند. گاهی کودک بعد از گذراندن یک روز تعطیل در میان افراد خانواده و بستگان و یا در انتهای هر روز ظاهرا بدون دلیل و بیش از حد طبیعی گریه می کند. فیلتر کردن تمامی تحریک های محیطی (شامل نور، صدا، بغل به بغل شدن) معمولا برای نوزادان آسان نیست و این می تواند سبب خستگی آنها به دلیل فعالیت زیاد شود. در این شرایط نوزاد با گریه کردن خود در واقع می گوید: «دیگه بسه»! این مسئله معمولا وقتی رخ می دهد که کودک خسته است. سعی کنید کودکتان را به جایی آرام و ساکت ببرید و بعد ببینید می توانید او را بخوابانید یا نه.

حالم خوب نیست

اگر تازه به کودک خود شیر داده اید و می دانید که راحت هست (گاهی کودک ممکن است بخاطر یک مسئله خیلی کوچک و پیش پا افتاده نظیر گیرکردن یک تار مو دور انگشت پایش و یا تماس مارک لباس با پوستش احساس ناراحتی کند) ولی کودک همچنان گریه می کند درجه حرارتش را اندازه بگیرید تا مطمئن شوید مریض نیست. گریه ناشی از بیماری معمولا با گریه ناشی از گرسنگی فرق می کند و شما خیلی زود این را متوجه می شوید.

هیچکدام از موارد بالا!

بعضی اوقات دست آخر هم نمی فهمید چرا کودکتان گریه می کند. بعضی اوقات کودکان گریه می کنند و به سادگی نمی شود آرامشان کرد. این گریه کردن ممکن است از چند دقیقه گریه شدید تا کولیک کامل طول بکشد. «کولیک» عبارتست از گریه غیرقابل تسکین به مدت 3 ساعت در روز و حداقل 3 روز در هفته. حتی اگر کودک 3 ساعت هم گریه نکند باز هم تحمل این وضعیت برای والدین سخت است. درصورتی که علت گریه کودک دلایل بالا نبود راه های زیر را امتحان کنید.

پیشنهاد ویژه نی نی بان:  فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر

علت گریه کودکم را نمی دانم، چه کنم؟

به عنوان یک والدین جدید، مواجهه با گریه های تسلی ناپذیر کودک شما می‌تواند ناراحت کننده و گیج کننده باشد. این وضعیتی است که بسیاری از مراقبان با آن مواجه هستند و اغلب از خود می‌پرسند: چرا نوزادم گریه می کند و برای آرام کردن آنها چه کاری می توانم انجام دهم؟ در این بخش برخی راهکارهای عملی را برای والدین ارائه می دهیم تا فرزندشان را آرام کنند. با درک این موضوع که گریه روش اصلی ارتباط کودک است، ما به چگونگی تفسیر این تماس‌های فوری برای توجه و ارائه مراقبت‌هایی که کودک شما نیاز دارد، خواهیم پرداخت. خواه گرسنگی، ناراحتی یا نیاز به محبت باشد، ما شما را از طریق مراحل شناسایی و پاسخ به سیگنال های ناراحتی کودکتان راهنمایی خواهیم کرد.

کودک را بپوشانید و در آغوش بگیرید

نوزادان دوست دارند همان احساس گرما و امنیت درون رحم را تجربه کنند. پس کودکتان را قنداق کنید و سرش را روی شانه تان بگذارید. توجه داشته باشید که قنداق کردن و در آغوش گرفتن ممکن است برای بعضی کودکان ایجاد محدودیت فیزیکی کند. ممکن است این کودکان به پستانک یا تکان تکان دادن بهتر جواب دهند.

استفاده از ریتم

نوزاد عادت به شنیدن صدای قلب مادر دارد و یکی از دلایلی هم که دوست دارد در آغوش و نزدیک مادر باشد همین است. ولی به جای آن می توانید برای کودکتان موزیک ملایم بگذارید و یا برایش لالایی بخوانید و یا فقط او را کنار یک صدای یکنواخت مثل صدای هواکش قرار دهید.

تکان تکان دادن

گاهی تنها تکان تکان دادن کودک و راه رفتن می تواند او را آرام کند. بعضی اوقات هم می توانید او را در «گهواره» و یا «صندلی گهواره ای» بگذارید و تکان دهید. گردش با اتومبیل هم می تواند در این مواقع کمک کننده باشد.

مالیدن شکم

مالیدن پشت یا شکم نوزاد یکی از آرامبخش ترین کارهایی است که می توانید بکنید، بویژه اگر گریه کودک ناشی از گاز روده ها باشد که در بعضی کودکان کولیکی دیده می شود.

مکیدن

حتی موقعی که کودک گرسنه نیست، مکیدن به آرام شدن ضربان قلب کودک، شل شدن معده و کاهش دست و پا زدن او کمک می کند. در این مواقع پستانک بسیار کمک کننده است.

مطالب پیشنهادی: گریه زیاد نوزاد، نشانه چیست؟

اگر هیچ کدام از راهکارهای معمول اثر نکرد، چه کار کنیم؟

گریه یک راه ارتباطی کودک است و معمولا وقتی والدین نمی‌توانند کودک خود را آرام کنند، احساس اضطراب می‌کنند. در حالی که اغلب قسمت‌های گریه به دلیل گرسنگی، خستگی یا نیاز به تعویض پوشک است، مواقعی وجود دارد که به نظر می‌رسد هیچ یک از تکنیک‌های تسکین‌دهنده معمول کار نمی‌کند.

اصول اولیه را مرور کنید

قبل از اینکه به سراغ استراتژی‌های دیگر بروید، مطمئن شوید که تمام نیازهای اولیه کودک شما برآورده شده است. این شامل بررسی موارد زیر است:

• گرسنگی: حتی اگر اخیراً غذا خورده باشند، ممکن است همچنان گرسنه باشند.
• خستگی: نوزادان بیش از حد خسته به سختی به خواب می روند.
• راحتی: لباس آنها را برای دما تنظیم کنید و محرک‌ها را بررسی کنید.
• پوشک: پوشک خیس یا کثیف می‌تواند برای آنها بسیار ناراحت کننده باشد.

تکنیک های مختلف تسکین دهنده را امتحان کنید

اگر اصول اولیه آرام کردن تاثیری نداشت، این روش های تسکین دهنده اضافی را امتحان کنید:

• قنداق کردن: برای بسیاری از نوزادان، قنداق‌کردن محکم می تواند بسیار آرام بخش باشد.
• صداهای محیطی: صداهایی که شبیه رحم هستند، مانند ماشین لباسشویی یا جاروبرقی، می توانند آرامش بخش باشند.
• حرکت: تکان دادن آرام یا راه رفتن با کودک می‌تواند کمک کننده باشد.
• پستانک: بعضی از نوزادان مکیدن پستانک را بسیار آرام بخش می دانند.

استراحت کنید

اگر همه چیز را امتحان کرده اید و کودک شما همچنان گریه می‌کند، اشکالی ندارد که استراحت کوتاهی داشته باشید. کودک خود را در مکانی امن مانند تخت خواب قرار دهید و دیگر تلاشی برای آرام کردن او نکنید. گاهی اوقات، چند دقیقه سکوت هم به شما و هم به کودکتان کمک می‌کند تا دوباره به حالت اول برگردید.

از اطرافیان خود کمک بگیرید

از درخواست کمک از شریک، عضو خانواده یا دوست دریغ نکنید. یک جفت بازوب تازه گاهی اوقات می‌تواند معجزه کند و به شما فرصتی برای استراحت می‌دهد.

با یک پزشک مشورت کنید

اگر گریه کودک شما مداوم است و شما نگران هستید، مهم است که با یک متخصص اطفال مشورت کنید. آنها می توانند هرگونه مشکل پزشکی را رد کنند و راهنمایی های متناسب با نیازهای کودک شما ارائه دهند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان:  قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب

خود مراقبتی بعد از گریه‌های طولانی نوزاد را جدی بگیرید

هیچ کودکی تا حالا از گریه کردن نمرده است! ولی گریه کودک می تواند استرس زیادی به پدر و مادر جدید وارد کند. شما در این مدت بسیار بی خوابی کشیده اید و ممکن است ندانید چکار کنید. مادران به اندازه کافی به دلیل تغییرات هورمونی دچار هیجانات هستند. پدران هم ممکن است ندانند که چه نقشی می توانند در مراقبت از کودکشان ایفا کنند و اینکه تمام توجه همسرشان به کودک نورسیده است که این خود، استرسی برای آنهاست. حالا کودکی را هم که در حال گریه کردن است به این دو نفر اضافه کنید تا ببینید که چگونه بسیاری از والدین، سرشار از احساس بی کفایتی می شوند.

اگر مطمئن هستید که نیاز های کودکتان را پاسخ گفته اید و سعی کرده اید که آرامش کنید، ولی همچنان گریه می کند زمان آن است که کمی هم به خودتان برسید تا از پا نیفتید:

• کودکتان را روی تخت بگذارید و بگذارید مدتی گریه کند. (نترسید هیچ اتفاقی نمی افتد!)
• از دوستان و بستگانتان راهنمایی بگیرید. (حضور مادربزرگ ها در این مواقع واقعا نعمتی است!)
• کمی استراحت کنید و بگذارید فرد دیگری از کودک مراقبت کند.
• نفس عمیق بکشید.
• با خودتان تکرار کنید: «کودک من مشکلی ندارد و گریه صدمه ای به او نمی زند. مشکلش فقط این است که نمی تواند بگوید چه می خواهد.»

خوشبختانه کودکان (و والدینشان) بسیار انعطاف پذیرند و حتی بدترین شرایط را نیز بالاخره از سر می گذرانند. معمولا از 8 تا 12 ماهگی به بعد کودک بهتر می تواند خودش را آرام کند و بسیاری از این گریه ها دیگر اتفاق نمی افتد.

چه زمانی گریه نوزاد نگران کننده است؟

طبیعی است که نوزادان گریه کنند تا به شما بگویند گرسنه، خسته هستند یا نیاز به تعویض پوشک دارند. اما گاهی اوقات گریه می‌تواند نشانه چیز جدی‌تری باشد. دانستن اینکه چه زمانی باید نگران گریه کودک خود باشید، بخش مهمی از مراقبت از نوزاد است.

• مداوم و تسلی ناپذیر: اگر کودک شما مدام گریه می کند و نمی‌توان او را تسلی داد، می‌تواند نشان دهنده قولنج یا یک مشکل جدی‌تری برای سلامتی باشد.
• همراه با تب: تب، به ویژه در یک نوزاد کوچکتر از سه ماه، دلیلی برای نگرانی فوری است.
• تغییر در الگوهای غذا خوردن یا خواب: نوزادی که به طور ناگهانی از خوردن غذا امتناع می‌کند یا با خوابیدن مشکل دارد، ممکن است نشانه‌ای از مشکل باشد.
• استفراغ یا اسهال: این علائم به خصوص اگر مداوم باشد، می‌تواند نشان دهنده عفونت یا سایر شرایط سلامتی باشد.
• سختی در تنفس: خس خس سینه، سرفه یا نفس کشیدن در حین گریه می‌تواند نشانه مشکل تنفسی باشد.

چه باید کرد؟

• آرام بمانید: نوزادان می‌توانند وقتی استرس دارید، احساس کنند. نفس عمیق بکشید و رفتاری آرام بخش داشته باشید.
• تکنیک‌های آرامش بخشی را امتحان کنید: به آرامی کودک خود را تکان دهید، یک پستانک به او بدهید یا او را به پیاده روی ببرید.
• نیازهای اولیه را بررسی کنید: مطمئن شوید که گرسنه نیستند، نیاز به تعویض پوشک ندارند یا خیلی گرم یا سرد نیستند.
• با پزشک اطفال مشورت کنید: اگر نگران گریه کودک خود هستید و نمی‌توانید علت آن را تشخیص دهید، همیشه بهتر است به دنبال مشاوره پزشکی باشید.

مطالب پیشنهادی: روانشناسی نوزاد، این گریه‌ها چه معنی‌ای دارند؟

کلام آخر

همان طور که در این مقاله اشاره کردیم، گریه کردن راه اساسی کودک برای نشان دادن نیازهای خود به جهان است. این یک پاسخ طبیعی و سالم است که والدین را به ارائه مراقبت و توجه لازم ترغیب می کند. با تشخیص دلیل گریه نوزاد و درک دلایل مختلف پشت گریه کودک، والدین می توانند آرامش مناسب را برای کودک خود به ارمغان آورند و نیازهای کودک خود را برآورده کنند و احساس امنیت و رفاه را برای کودک خود تقویت کنند.